Vajina Kaşıntısına Ne Sebep Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Vajina Kaşıntısı Nedir? 

Vajina kaşıntısı genellikle vulvanın iltihap kapması sonucu oluşan bir genital rahatsızlıktır. Vajina bölgesi kaşındıkça kızarır, şişer ve tahriş olur, bu da kadınları oldukça rahatsız eder. Vajina kaşıntısı kadınlarda oldukça sık görülür. Östrojen seviyelerinin yükselmesi vajinal akıntının şeklini ve kıvamını değiştirebilir. Bu durum vajinada yanmalara ve kaşıntılara yol açabilir.

Normal olarak üreme çağındaki kadınlarda, Lactobacillus bakterileri vajinada bulunurlar. Bu bakteriler vajinal pH’ı koruyarak patojenik bakterilerin aşırı bir şekilde çoğalmasını önler. Sağlıklı ve patojenik bakteriler arasındaki dengenin bozulması bakteriyel enfeksiyonlara yol açabilir. Adet kanı, sperm ya da vajina bölgesinin iyi temizlenmemesi Lactobacillus bakterilerinin azalmasına neden olabilir. Kontrol altında tutulmayan şeker hastalığı ya da gebelikte oluşan hormon dengesizlikleri de bu bakterilerin dengesini bozabilir. ¹

Vajina kaşıntısının komplikasyonları nelerdir?

Vajinal kaşıntılar tekrarlayan enfeksiyonlara ve gebelik komplikasyonlarına yol açabilirler.

Tekrarlayan enfeksiyonlar: Maya enfeksiyonu gibi bakteriyel enfeksiyon sorunu olan kadınların yaklaşık dörtte birinde bu enfeksiyon tekrarlamaktadır. Tekrarlayan maya enfeksiyonları, kadınların sürekli acı çekmesine, genital bölgelerinin kaşınmasına ve ağrımasına yol açabilir. Ayrıca maya enfeksiyonları normal cinsel ilişki sonrasında ağrıya ve akıntı gibi sıkıntılara neden olduğu için cinsel ilişki sorunlu hale gelebilir. Bu da stres seviyelerinin artmasına ve başka sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir.

Gebelik komplikasyonları: Çoğu insan için, bakteriyel enfeksiyonlar oldukça rahatsız edici bir sağlık sorunudur. Bununla birlikte, vajinal mantar enfeksiyonları hamilelikte bazı komplikasyonlara yol açabilir. Bakteriyel enfeksiyonlar erken doğuma ya da doğum kusurlarına neden olabilir. ²

Vajinal kaşıntılar için ne zaman doktora gidilmelidir?

Vajinal kaşıntı günlük hayatı ya da uyku düzenini bozacak kadar şiddetli ise, vajinal kaşıntı için doktora gitmenin vakti gelmiş demektir. Çoğu neden ciddi olmamasına rağmen, vajinal kaşıntı rahatsızlığını azaltabilecek bazı tedaviler vardır. Vajina kaşıntısı bir haftadan fazla devam ederse ya da kaşıntıya aşağıdaki belirtiler eşlik ederse doktora gidilmelidir; 

• Rahmin dışında (vulva bölgesinde) ülser ya da kabarcıklar 
• Genital bölgede ağrı ya da aşırı hassasiyet 
• Genital bölgede kızarıklık ya da çok fazla şişlik
• İdrara çıkarken zorluk yaşanması
• Vajinal akıntının renginde, kokusunda ya da yapısında anormal değişiklikler ortaya çıkması
• Cinsel ilişki sırasında çok fazla acı hissedilmesi ³

Vajinal kaşıntı nasıl teşhis edilir?

Doktor öncelikle vajinal kaşıntının nedenini anlamak için fiziksel veya pelvik muayene yapar. Vajinada bir akıntı varsa, bir enfeksiyon olup olmadığını belirlemek gerekir. Bunun için vajinal akıntıdan alınan örnekler laboratuvara gönderilir. Doktor hastanın vajinal pH’ını kontrol eder, böylece kaşıntının nedeninin enfeksiyon kaynaklı olup olmadığı anlaşılabilir. Doktor ayrıca hastaya kullandığı kimyasallar hakkında sorular sorar. ⁴

Vajina Kaşıntısı Belirtileri 

Vajina kaşıntısı nasıl anlaşılır? Vajina kaşıntısı başlangıcı kadınların çoğunda benzer belirtilere sahiptir. Vajinal kaşıntının genel belirtileri kötü kokulu akıntı ve vajinanın tahriş olmasıdır. Bazı vakalarda kadınların bakteriyel enfeksiyonu olsa bile hiçbir semptom görülmeyebilir. İdrar yaparken ya da cinsel ilişkiden sonra ağrılar, yanmalar ve kaşınmalar vajinanın tahriş olduğunun en büyük göstergesidir. Kötü kokulu vajinal akıntılar, özellikle cinsel ilişkiden sonra daha da belirgindir. Belirtilere bakarak vajinal kaşıntıların hangi enfeksiyon nedeniyle ortaya çıktığı anlaşılabilir.

• Trikomonas belirtileri, bazı kadınlarda oldukça şiddetli olabilirken, diğerlerinde hiçbir belirti olmayabilir. Trikomonas, vajinal ağrıya ve bazen de karın rahatsızlığına neden olur. Hoş olmayan bir kokunun eşlik ettiği ağır sarı, yeşil veya gri akıntıya yol açabilir. İdrar ve cinsel ilişki ağrılı olabilir. Gebelikte tedavi edilmezse, trikomonas erken doğuma yol açabilir.
• Maya enfeksiyonlarının semptomları vajinal kaşıntı ve ağrılı idrara çıkmadır. Vajinal dudaklar genellikle şişer ve oldukça ağrılı olabilir. Süzme peynirine benzeyen kalın ve beyazımsı bir akıntı olabilir. Maya enfeksiyonları da cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlığa yol açabilir.
• Alerjik vajinit, hafifçe şiddetli kaşıntıya veya vajinanın yanmasına neden olabilir. Bu tip vajinit, vajinal akıntıya neden olmaz. ⁵

Vajina Kaşıntısı Nedenleri 

Vajina kaşıntısı neden olur? Vajinal kaşıntıların pek çok nedeni olabilir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;

Tahriş edici kimyasal maddeler

Vajinayı tahriş edici kimyasallara maruz bırakmak vajinal kaşıntıya neden olabilir. Bu irritanlar vajina dahil olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde kaşıntılı bir döküntü oluşturan alerjik bir reaksiyonu tetikleyebilir. En çok kullanılan irritan maddeler şunlardır:

• Sabun
• Duş jeli
• Deodorantlar 
• Topikal kremler
• Merhemler
• Spreyler
• Deterjanlar
• Kumaş yumuşatıcılar
• Kokulu tuvalet kağıtları
• Diyabet veya idrar kaçırma varsa, idrarda vajinal tahrişe ve kaşıntıya neden olabilir. ⁶

Cilt hastalıkları

Egzema ve sedef hastalığı gibi bazı cilt hastalıkları genital bölgede kızarıklık ve kaşıntıya neden olabilir. Atopik dermatit olarak da bilinen egzema, özellikle astımı veya alerjisi olan kişilerde görülen bir döküntüdür. Döküntüler kırmızımsı ve pullu bir dokuya neden olurlar, ayrıca oldukça çok kaşınırlar. Egzema olan bazı kadınlarda bu kaşıntılar vajinaya yayılabilir.

Mantar enfeksiyonları

Maya, normalde vajinada bulunan ve doğal olarak oluşan bir mantardır. Genellikle sorun çıkarmaz, ancak büyümesi kontrol edilmezse rahatsız edici bir enfeksiyon ortaya çıkabilir. Bu enfeksiyon vajinal mantar enfeksiyonu olarak bilinir. Mantar enfeksiyonları antibiyotik tedavilerinden sonra ortaya çıkarlar. Çünkü bu tip ilaçlar kötü bakterilerle birlikte iyi bakterileri de yok edebilirler. Maya gelişimini kontrol altında tutmak için iyi bakterilere ihtiyaç vardır. Vajinadaki mayanın aşırı büyümesi, kaşıntı, yanma ve topaklanma dahil olmak üzere pek çok rahatsız edici semptoma neden olur.

Bakteriyel vajinozis

Bakteriyel vajinozis (BV), vajinal kaşıntının bir başka yaygın nedenidir. Vajinal mantar enfeksiyonları gibi bakteriyel vajinozis de vajinada doğal olarak bulunan iyi ve kötü bakteriler arasındaki dengesizlikler nedeniyle oluşur. Bakteriyel vajinozis her zaman kaşıntı gibi sorunlara yol açmaz. Bakteriyel vajinozis oluştuğunda genellikle kötü kokulu vajinal akıntılar görülür. Akıntı ince, beyazımsı ya da gri renkli olabilir. 

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar

Korunmasız cinsel ilişki sırasında çok sayıda cinsel yolla bulaşan hastalık kapılabilir. Bu hastalıkların bir sonucu olarak vajinal kaşıntılar başlayabilir. Kaşıntıya yol açan cinsel yolla bulaşan hastalıklar şunlardır;

• Klamidya
• Genital siğiller
• Bel soğukluğu
• Genital herpes
• Trikomonas

Bu rahatsızlıklar ayrıca idrar yaparken ağrıya da neden olabilirler. ⁷

Menopoz

Menopozda olan kadınlarda vajinal kaşıntılar sık görülmektedir. Menopoz sırasında östrojen seviyelerinin azalmasıyla birlikte vajinal atrofi oluşabilir. Bu durum, vajinadaki mukozanın incelmesiyle birlikte vajinanın aşırı kurumasına yol açar.

Stres

Fiziksel ve duygusal stres, çok yaygın olmasa da vajinal kaşıntıya ve tahrişe neden olabilir. Stres, bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyon kapma riskini artırır. 

Vulva kanseri

Vajinal kaşıntılar vulva kanserinin bir belirtisi olabilirler. Vulva kanseri genital organların dış kısmı olan vulvada gelişen bir kanser türüdür. Vulva kanseri olan kadınlarda vajinada kaşıntı, anormal kanama ve ağrı olabilir. ⁸

Vajina Kaşıntısı Tedavisi 

Vajina kaşıntısı nasıl geçer? Vajinal kaşıntıların tedavisi kaşıntının nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bakteriler nedeniyle oluşan vajina kaşıntılarını tedavi etmek için tabletler, jeller ya da kremler kullanılabilir. Bazı tedaviler hamile kadınlar için güvenli olmayabilir. Ayrıca bazı vajinal kremler lateks prezervatiflerinin etkilerini azaltabilir. 

Antibiyotikler: Trichomoniasis isimli bakterinin neden olduğu vajinal kaşıntılar antibiyotikler ile tedavi edilebilir. Bu antibiyotiği evli kadınların eşleri de kullanmalıdır, bunun nedeni birbirlerini tekrar etkilemelerini ve vajinanın enfeksiyon kapmasını önlemek içindir. Hamile kadınlar antibiyotik kullanırken doktorlarına danışmalıdırlar ve doktorların verdiği ilaçları almalıdırlar. Aksi halde bebek zarar görebilir. Trichomonas vaginalis enfeksiyonu cinsel ilişki sırasında lateks prezervatif kullanılarak da önlenebilir. ⁹

Antifungal ilaçlar ve kremler: Vajinal mantar enfeksiyonları için antifungal ilaçlar veya kremler mevcuttur. Ancak bu ilaçları ya da kremleri;

• İlk kez maya enfeksiyonu olan
• Hamile ya da emziren
• Başka tedaviler deneyip de sonuç alamayan
• Tekrarlayan enfeksiyonları olan
• Bağışıklık sistemini zayıflatan HIV gibi bir hastalığı olan
• Pelvik ağrısı, ateşi ya da kötü kokulu vajinal akıntısı olan kadınlar kullanırken mutlaka doktorlarına danışmalıdır.

Alerjik kaşıntılar için steroid merhemler ve kremler: Bu kremler vajinadaki kızarıklığı, şişliği ve kaşıntıyı azaltırlar. Vajinal bölge temizlendikten sonra uygulanan kremler ve merhemler birkaç gün içinde kaşıntının tamamen yok olmasını sağlarlar.

Diyabeti olan kadınlarda vajinal kaşıntılar görülebilir. Bu nedenle kan şekerinin kontrol altında tutulması kaşıntı olasılığını azaltacaktır. ¹⁰

Vajina kaşıntısı için hangi doktora gidilir? Vajina kaşıntıları için ilk olarak Kadın Hastalıkları doktorlarına gidilir.

Vajina kaşıntısına ne iyi gelir? 

Vajinal kaşıntı genellikle rahatsız edici maddeler, enfeksiyonlar veya menopoz nedeniyle oluşan rahatsız edici ve bazen ağrılı bir semptomdur. Bazı cilt hastalıkları veya cinsel yolla bulaşan hastalıkların bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir. Nadiren de, stres veya vulvar kanser nedeniyle vajinal kaşıntı gelişebilir.

Çoğu vajinal kaşıntı endişe kaynağı değildir. Bununla birlikte, kaşıntı şiddetliyse veya altta yatan bir durumunuz olduğundan şüpheleniyorsanız doktorunuza veya jinekoloğunuza başvurmalısınız. Doktorunuz muayene ve test yoluyla vajinal kaşınma nedeninizi belirleyebilir. Ayrıca bu rahatsızlık verici semptom için uygun tedavileri de önerebilirler. ¹¹