Vitamin Deposu Kayısı Çayı
Vitamin Deposu Kayısı Çayı
Kayısı çayının faydaları nelerdir?
Kayısı rosacea veya prunus ailesine ait sarımsı-turuncu meyvelerden biridir. Hem taze hem de kurutulmuş olarak tüketilebilen kayısının her iki halinde de besin değerleri aynıdır. 1
Kayısı dünyanın en sağlıklı meyvelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Kayısı meyvesi tedavi edici özellikleriyle birinci sırada gelmektedir. Çiğ olarak yenebilen kayısı düşük kaloriye sahip olmasının yanında A vitamini, B vitamini kompleksi ve C vitamini gibi temel vitamin bakımından oldukça zengindir. Son zamanlarda yapılan araştırmalarda, kayısı meyvesinin yüksek magnezyum içeriği nedeniyle sağlıklı yaşam ve uzun ömür ile ilişkili olduğu ortaya koyulmuştur. 2
Kayısı çayı kayısı parçaları ya da kuru kayısılarla hazırlanan zengin bir çaydır. Olgun kayısı meyvelerinin suyla birleşiminde oluşan çekici aroması şeker ile bir araya gelip farklı bir lezzet oluşturmaktadır. Doğal tatlılığı olan bu çay hem sıcak hem de soğuk olarak oldukça lezzetlidir. 3
Kayısı çayının sağlığa faydaları
Kabızlık sorununu tedavi etmektedir: Kayısı zengin lif içeriği nedeniyle düzgün bağırsak hareketliliği için oldukça iyidir. Genellikle laksatif özellikleri nedeniyle kabızlık problemi yaşayan insanlara tavsiye edilmektedir. Kayısı atıkların bağırsaktan atılmasını kolaylaştırmaktadır. Lif besinleri absorbe eder; mide ve sindirim sularını uyararak yiyeceklerin işlenmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca, lif sindirim sistemindeki peristaltik hareketini aktive etmekte ve bağırsak kaslarının çalışmasına destek olmaktadır.
Kemik sağlığına destek olmaktadır: Kayısı sağlıklı kemik gelişimi için gerekli olan tüm mineralleri önemli miktarda barındırmaktadır. Kalsiyum, fosfor, manganez, demir, bakır tüm kemik yapısının oluşturulmasında belirli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, kayısı tüketimi kemiklerin sağlıklı büyümesini ve gelişmesini sağlamakta; aynı zamanda osteoporoz gibi yaşa bağlı kemik rahatsızlıklarının önlenmesine yardımcı olmaktadır. 4
Göz sağlığına destek olmaktadır: A vitamini gelişmiş görme yetisi için oldukça önemlidir. Diğer vitaminler ve mineraller de görme yetisini desteklemektedir. Bunlardan vitamin C ve E olanı kayısıda bol miktarda bulunmaktadır. Aynı zamanda bakır ve çinkoyu da barındırmaktadır. Harvard Sağlık Örgütü tarafından kayısı, sağlıklı bir görüş için en iyi gıdalardan birisi olarak seçilmiştir.
İltihaplanmalarla savaşır: Kayısı anti inflamatuar olma özelliği taşımaktadır. Enflamasyon (iltihaplanma) artrit ve kalp hastalığı gibi pek çok kronik hastalıkla bağlantılıdır. Kayısı ise inflamasyonu önlemeyi sağlayan kateşin olarak adlandırılan besin bakımından oldukça zengindir. Yeşil çayda da oldukça fazla bulunan bu kateşinler iltihaplanmayla savaşarak daha hızlı iyileşmeye yardımcı olmaktadır.
Sindirim sistemini desteklemektedir: Kayısı çözünür, çözünmek lif açısından zengindir; bu nedenle kabızlıkla savaşmaktadır. Aynı zamanda gıdaları rahatça sindirmeye destek olan kayısı, sindirim için gerekli olan iyi bakterileri beslemektedir. Böylece bağırsak florasını geliştirmektedir. Tek bir kayısı ya da bir fincan kayısı çayı günlük lif ihtiyacının yüzde 12’sini karşılamaktadır. 5
Kalp sağlığına yardımcı olmaktadır: Kayısının yüksek lif içeriği göz önüne alındığında kötü kolesterol miktarını azaltmaya yardımcı olması oldukça olağandır. Bu aynı zamanda kalbin korunması anlamına da gelmektedir. Diğer yandan iyi kolesterol seviyelerini artırabilen kayısı, potasyum içeriği sayesinde kalp kaslarını tutarak sistemdeki elektrolit seviyelerini dengelemektedir.
Antioksidan kaynağıdır: Kayısı doğal bir antioksidan olma özelliği taşımaktadır. Günlük olarak tüketilen kayısı, vücutta toplanma eğilimi olan toksinlerden kurtulmak için yardımcı olmaktadır. Bu antioksidanlar aynı zamanda hücrelere zarar verebilen serbest radikallerle savaşmak için oldukça etkilidir.
Cilt sağlığı için faydalıdır: Kayısının da sahip olduğu vitamin C ve vitamin A bitkisel besinler kombinasyonu iyi bir cilt sağlığına destekçi olmaktadır. Diğer yandan da içerdiği antioksidanlar yaşlanma sürecini yavaşlanmaktadır. Sağlıklı bir cilde sahip olmak için her gün kayısı tüketmeyi unutmamalısınız. 6
Kanserle mücadele etmektedir: Vücuttaki serbest radikaller hücrelerin anormal büyümesine ve DNA yapısının bozulmasına neden olmaktadır. Serbest radikallerin büyümesi uzun vadede sağlıklı hücreleri de ele geçirebilmektedir. Fakat serbest radikallerin baş düşmanı antioksidanlar olarak bilinmektedir. Antioksidanlar serbest radikalleri vücuttan temizlemektedir. Kayısı güçlü bir antioksidan olduğu için serbest radikallerle savaşmaktadır. Böylece akciğer, yemek borusu ve gırtlak dâhil birçok farklı kanser tiplerinin oluşma riskini azaltmaktadır.
Kilo vermeye yardımcı olmaktadır: Kayısı lif açısından zengin olduğu için kilo vermek isteyen insanlar için faydalıdır. Yüksek lif içeriği vücuttaki sindirim ve boşaltım sistemini geliştirerek metabolizmanın hızını artırmaya yardımcı olmaktadır. Eğer kilo vermeye çalışıyor ya da ideal kilonuzu korumaya çalışıyorsanız besin programınıza kayısı ekleyebilirsiniz. 7
Ateşi düşürmeye yardımcı olmaktadır: Kayısı çayı genellikle vücut için gerekli olan mineralleri, vitamini ve kaloriyi sağlamaktadır. Bu nedenle eğer ateş gibi bir problemden muzdaripseniz kayısı çayı yardımcı olabilmektedir. Aynı zamanda vücutta detoksifiye de sağlamaktadır. Sonuç olarak kayısı ateş sırasında vücut için oldukça faydalı bir hale gelmektedir.
Kansızlığa iyi gelmektedir: Bakır ve demir içeriği nedeniyle kayısı hemoglobin oluşturulmasına yardımcı olmaktadır. Bu da anemi hastalığının tedavine destekçi olmaktadır. Demir eksikliği vücutta sıcaklık değişimleri, yorgunluk, zayıflık ve bozulmuş bağışıklık sistemine neden olabilmektedir. Bu nedenle kayısı yeterli miktardaki demir içeriğiyle önerilmektedir. 8
Kayısı çayı tarifi
Kayısı çayının hazırlanışı
Yeşil çaylı kayısı çay tarifi
Malzemeler:
- 398ml yani yaklaşık yarım kayısı şurubu
- 1/2 su bardağı şeker
- 1 çay kaşığı yeşil çay
- 7/8 litre su
Hazırlanışı:
Suyu kaynatın. Büyük bir sürahinin içine dökün. İçine şekeri de ekleyip eriyene kadar karıştırın. Yeşil çayları ve kayısı şurubunu da ekleyin. Daha iyi bir lezzet için buzdolabında 1 gece beklettikten sonra dilerseniz ısıtıp sıcak ya da soğuk servis edebilirsiniz. 9
Baharatlanmış siyah çaylı kayısı çayı tarifi
Malzemeler:
- 2 çubuk tarçın (3 inç)
- 10 tam karanfil
- 3 su bardağı su
- 2 ayrı çay poşetleri
- 3 su bardağı kayısı nektarı
- 2/3 su bardağı şeker
- 1/4 su bardağı limon suyu
Hazırlanışı:
- Çift kat yapılmış bir tülbentin içine tarçın ve karanfilleri yerleştirin. Sıkıca bağlayın.
- Büyük bir tencereye suyu ve baharat torbasını yerleştirin. Bir taşım kaynatın ve ateşten alın.
- İçine çay poşetlerini ekleyin ve kapağı kapatıp 5 dakika boyunca demlemeye bırakın.
- Sonrasında çay poşetlerini ya baharat topunu çıkartıp diğer tüm malzemeleri ekleyip karıştırın. Hemen servis yapın. 10
Soğuk kayısı çayı tarifi
Malzemeler:
- 8 adet siyah çay poşetleri
- 6 su bardağı kaynar su
- 1/2 fincan taze nane yaprakları
- Kayısı nektarı
- 1 çay kaşığı vanilya
- Buz küpleri
Hazırlanışı: Isıya dayanıklı bir sürahinin içine çay poşetlerini, 1/2 fincan nane yaprakları ve kaynar suyu ekleyip karıştırın. 5 dakika boyunca demlemeye bırakın. Sonrasında çay poşetlerini ve nane yapraklarını çıkarın; çayı 1 saat bekletin. Kayısı nektarını ve vanilyayı ilave edin. Buzdolabında soğutun. Dilerseniz kayısı ve limon dilimleriyle servis edebilirsiniz. 11
Kayısının diğer kullanım alanları
- Ekstra olarak biberiye eklenerek hazırlanan kayısı maskesi vitamin A ve C içermesi nedeniyle cilt için besin değeri oldukça yüksektir.
- Kayısı çekirdeklerinden elde edilen yağı gıda amaçlı kozmetik ve farmasötik preparatlar kullanılmaktadır.
- Kayısı yağı aynı zamanda farklı rahatsızlıkları tedavi etmek için tıbbi olarak kullanılmaktadır.
- Kayısı suyu ferahlatıcı ve besin değeri yüksek bir içecektir.
- Kayısı yağı aynı zamanda sabun, soğuk kremler ve parfümeri ticaretinin diğer preparatların imalatında da kullanılmaktadır. 12
Kayısı çayının zararları
Yüksek miktarda kayısı meyvesi tüketmek olası alerjik yan etkilere neden olabilmektedir.
Kuru kayısının sülfitler içerdiği tespit edilmiştir. Sülfitler astımlı durumları uyabilmekte; ciddi sağlık problemleri oluşturabilmektedir. Bu nedenle sülfite duyarlı olan insanların kuru kayısıdan uzak durması önerilmektedir. 13
Kayısı suyu içmek gözler, kalp, karaciğer, sinir ve mide için iyi bir tonik olarak kabul edilmektedir. Kayısı suyu bu organların daha iyi çalışmasına yardımcı gerekli olan tüm vitamin ve mineralleri içermektedir. Ancak, aşırı doz tüketimi baş ağrısı, baş dönmesi ve kusma gibi yan etkilere neden olabilmektedir. Bu nedenle ölçülü bir şekilde tüketilmelidir. 14
UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.
1-) J.R. Park, et al. (2006). Physicochemical and Functional Properties of Artificial Honey Produced by Feeding Extracts of Green Tea, Japanese Apricot and Chestnut Flower https://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=KR2007001741
2-) F. Rodriguez , et al. (1981). Characterization of Additional Volatile Flavor Components of Apricot https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2621.1981.tb04514.x
3-) Mee-Hye Kim , et al. (2001). The Antioxidative Effects of the Water-Soluble Extracts of Plants Used as Tea Materials http://www.koreascience.or.kr/article/JAKO200103042127039.page
4-) Calixto Giovana , et al. (2012). Antibacterial activity of gels with pomegranate, apricot and green tea glycolic extracts https://repositorio.unesp.br/handle/11449/73931
5-) Yun-xia Zhao. (2010). Effect of Several Anti-oxidantion on Anti-oxidation Reservation of Bitter Apricot Kernel Oil http://en.cnki.com.cn/Article_en/CJFDTotal-AHNY201022021.htm
6-) M. Muller, et al. (2016). Optimising high-temperature oxidation of Cyclopia species for maximum development of characteristic aroma notes of honeybush herbal tea infusions https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0254629916301521
7-) Vinokur Yakov , et al. (2006). Rose Petal Tea as an Antioxidant‐rich Beverage: Cultivar Effects https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2621.2006.tb12404.x
8-) Yano Motoko , et al.(1989). Studies on the Precursors of Monoterpene Alcohols in Tea Leaves https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00021369.1990.10870073
9-) Nigar Vardi , et al .(2018). The protective effects of Prunus armeniaca L (apricot) against methotrexate-induced oxidative damage and apoptosis in rat kidney https://link.springer.com/article/10.1007/s13105-012-0219-2
10-) D. Dutta , et al. (2005). Structure, health benefits, antioxidant property and processing and storage of carotenoids https://www.ajol.info/index.php/ajb/article/view/71773
11-) Yano Motoko , et al.(1989). Studies on the Precursors of Monoterpene Alcohols in Tea Leaves https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00021369.1990.10870073
12-) F. Rodriguez , et al. (1981). Characterization of Additional Volatile Flavor Components of Apricot https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2621.1981.tb04514.x
13-) Lyons Wall , S. Samman. (1997). Flavonoids-dietary perspective and health benefits http://apjcn.nhri.org.tw/server/apjcn/procnutsoc/1990-1999/1997/NSA%201997%20106-114.pdf
14-) Nigar Vardi , et al .(2018). The protective effects of Prunus armeniaca L (apricot) against methotrexate-induced oxidative damage and apoptosis in rat kidney https://link.springer.com/article/10.1007/s13105-012-0219-2
Yorum Yapın