Her Derde Deva Yaban Mersin
Her Derde Deva Yaban Mersin
Yaban Mersininin Faydaları
Fundagiller familyasından yüksek kesimlerde yetişen 20–50 cm boylarında, odunsu çalı türü bir bitkinin meyveleri olan yaban mersini, Amerika, Kuzey Avrupa ve Karadeniz Bölgesinin dağlık kesimlerinde bol miktarda bulunur. Kırmızıdan mor renge kadar olan meyveleri temmuz ayında toplanmaya başlar ve eylül ayına kadar toplanabilir.
Yaban mersininde, A, C vitaminleri ile yararlı şekerler, organik asitler, tanen, pektin ve mirtilin olarak adlandırılmakta olan bir boya maddesi ile meyveye rengini veren proantosiyanidinler bulunmaktadır. Yaban mersini çiğ meyve olarak tüketilebileceği gibi kurutularak da tüketilebilir ya da çayı hazırlanarak tüketilebilir.1
Yaban Mersininin
Sağlığa Faydaları:
Yaban mersini antioksidan özelliğine sahiptir. Bu antioksidanlar hücre zarına zarar vererek hücrelerin ölümüne neden olan zararlı parçacıkları yok eder. Vücuttaki ve kandaki zararlı toksinlerin dışarı atılımını sağlar. Hücrelerin yenilenmesini destekleyerek vücuda zindelik verir. Yaşlanma etkilerini geciktirir. Bileşiminde yer alan tanen maddesi ağrı kesici ve iltihapları giderici özelliktedir. Özellikle boğaz ağrıları ve idrar yolları enfeksiyonlarının tedavisinde yarar sağlamaktadır. Düzenli olarak yaban mersini tüketimi mide ülserinin, ağız ve diş hastalıklarının oluşumunun önüne geçmektedir. Antikanserojen özelliği nedeniyle de kanser hastalıklarının önlenmesinde büyük rol oynamaktadır. Ayrıca gözlerin daha verimli çalışmasını sağlar ve gece görüşü yeteneğini arttırır. Kalp ve damar dostu olan yaban mersini kalp krizi riskini azaltır ve damar tıkanıklığını giderir. Sinir sistemini yatıştırıcı ve sakinleştirici özelliği vardır.
Yaban Mersinin Antioksidan Faydaları: Bugün uzmanlar tarafından antioksidan meyveler arasında üst sıralarda yer verilmekte olan yaban mersini hücre yenilenmesini destekler ve yaşlanma belirtilerinin gecikmesine yardımcı olur. Vücutta hem çevresel nedenler hem de yaşam koşulları nedeni ile zararlı maddeler birikmektedir. Biriken bu zararlı maddeler vücutta hücrelere zarar vererek yapısının bozulmasına sebebiyet verebilmektedir. Güçlü antioksidan özelliği ile yaban mersini bu zararlı maddelerin vücuttan atılmasını sağlayarak hücrelerin zarar görmesini engeller. Cildi besler ve cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur.2
Yaban Mersini İdrar Yolu Sağlığını Korur: İdrar yolları sağlığını korumaya yardımcı olur. İdrar yolunun iç duvarlarında boyunca B-Coli gibi bazı bakteri kolonilerinin yaptığı tahrişler sonucu idrar yolunda bazı komplikasyonlar meydana gelebilir, bunlar yanma hissi verir. İltihap ve enfeksiyon sonucu oluşan bu sorunlara yaban mersini ciddi anlamda fayda sağlayabilir.
Yaban Mersini Göz Sağlığını Korur: Yapılan klinik çalışmaları sonucu yaban mersinin göz hastalıklarından korunmayı sağladığı ortaya konulmuştur. Antioksidan özelliği sayesinde göz hastalıkları arasında sık yaşanan makula dejenerasyonuna, katarakta, miyopa, hipermetropiye, kuruluğa, enfeksiyonlara, retina ile ilgili hastalıklara yakalanma riskini azaltır.3
Beyin Sağlığını Korur: Değerli antioksidanlar yanında, selenyum, vitamin A, B C ve E vitaminleri açısından zengindir. Ayrıca çinko, sodyum, potasyum, bakır, magnezyum, fosfor, manganez, nörkotik bozuklukları iyileştirebilir, nöronların ölümünü engelleyebilir. Bunun dışında beyin hücrelerinin sağlığını korur ve merkezi sinir sistemi sağlığına katkıda bulunur. Bu meyveler büyük ölçüde alzheimer hastalığı gibi ciddi sorunları tedavi edebildiğini söyleyen sağlık uzmanları var.
Birçok araştırma sonucuna göre yaban mersinin beyin fonksiyonları ve sinir sistemi üzerinde olan yapıcı etkileri ispatlanmıştır. Özellikle yaşlandıkça ortaya çıkan zihinsel hastalıklara yakalanmamak için yaban mersini tüketimine özen gösterilmesi önerilmektedir.4
Yaban Mersini Kansere Yakalanma Riskini Azaltır: Yaban mersini çok iyi bir C vitamini kaynağıdır. Bunun yanında çok fazla ve farklı antioksidan içerir. Ayrıca bakır ve ellagic asit açısından zengindir. Bu bileşen karaciğer ve kolon kanseri mücadelesinde en fazla ihtiyaç duyulan bileşenlerdendir. Bu konuyla alakalı yapılan çalışmalar kolon kanseri hücrelerinin hızını yavaşlattığını ortaya koymuştur. Ayrıca yumurtalık kanserine yakalanma riskini %34 oranında azalttığı belirtilmiştir.
Yaban Mersini Stresle Mücadeleyi Arttırır: Yaban mersininin beyin ve merkezi sinir sistemi üzerindeki faydalarından bahsetmiştik. Yaban mersini bu özelliği ile çağımızın en amansız hastalıklarından olan stresle mücadele noktasında bünyeyi kuvvetlendirir. Bu yüzden stres kaynaklı sayısız hastalıktan korur.
Yaban mersini çayı bitkinin yapraklarından elde edilerek yapılır ve sağlık açısından çok faydalıdır. Yaban mersininin siyah yaprakları bol miktarda antioksidan, amino asitler ve lifler içermektedir. Çok geniş bir yelpazede sağlığa fayda sağlarlar.
- Yaban mersini çayının kanseri engelleyici özelliği vardır, kanser tümörlerini yok ederek kansere yakalanma riskini azaltır.5
- Yaban mersini çayının içerdiği zengin miktardaki antioksidanlar beyin sağlığını korurlar. Bu nedenle alzheimer hastalığı veya parkinson hastalığına yakalanma riskini azaltabilir. Günde sabah ve akşam olmak üzere tüketilen bir fincan yaban mersini çayı yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkabilecek hafıza sorunlarına yakalanma riskini büyük ölçüde azaltabilir.
- Yaban mersini çayı diyabete yakalanma riskini azaltabilir. Yaban mersini çayı tüketimi insülin duyarlılığını arttırmaya yardımcı olabilir. Bu şekilde, vücut glikoz depolamak için daha verimli bir şekilde insülin kullanır. Aynı zamanda insülin ihtiyacını azaltır ve kan şekeri düzeylerini düşürmede yardımcı olur.6
- Yaban mersini çayı idrar yolu enfeksiyonlarını da ortadan kaldırabilir. İdrar yolu duvarlarının zararlı bakteriler tarafından kapatılmasına engel olabilir.
- Savunma sisteminin direncini arttırır. Özellikle zihinsel hastalıklar ve kanser vakalarına karşı savunma sisteminin direncini arttırıcı özelliği vardır. Bu yüzden düzenli olarak yaban mersini çayı tüketimi önemlidir.
Yaban Mersinin Zararları:
Yaban mersini genelde sağlık açısından güvenli bir besin kaynağıdır. Fakat bazı hastalıklarla mücadelede hastalar için riskler taşıyabilir. Bu yüzden özel durumlarda tüketimine dikkat edilmelidir.7
- Gebelik döneminde güvenle tüketilebilir fakat aşırı tüketimden kaynaklanan yan etkileri olması muhtemel.
- Bazı sağlık uzmanları kan şekerini düşürebileceğini savunmaktadırlar. Düşük kan şekeri sorunları yaşayan kişilerin tüketimine azami derecede dikkat etmesi gerekir.8
- Eğer planlanmış bir ameliyat durumu söz konusu ise ameliyat tarihinden iki hafta önce tüketilmelidir. Ameliyata 2 hafta kala tüketimi durdurulmalıdır. Bunun sebebi ameliyat sonrası kan şekerini düşürme riskinin olmasıdır.
- Bazı sağlık uzmanlarının yaban mersininin kolesterole olumsuz etkisi olduğunu söylemektedir. Yaban mersininin kolesterolü düşürdüğünü söyleyen uzmanlar kolesterol sorunu olanlara yaban mersini tüketimini tavsiye etmiyorlar.9
Tavsiyeler
Doğal ürünler yaşa, sağlığa ve diğer koşullara bağlı olarak bazen zararlı olabiliyorlar. Bu yüzden doğru tüketilmesi gerekmektedir. Yaban mersinin günde ne kadar tüketilmesi gerektiği hakkında bir bilgi yok. Bu yüzden dengeli tüketmekte fayda var. Hastaların tüketim dozu hakkında doktorlarına danışmalarını öneririz.10
UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.
1-) Willy Kalt. (1997). Health Functionality of Blueberries https://journals.ashs.org/horttech/view/journals/horttech/7/3/article-p216.xml
2-) C. Casimir, et al. (2002). Phenolic Compounds and Antioxidant Capacity of Georgia-Grown Blueberries and Blackberries https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf011097r
3-) A. Daniel, et al. (2001). Interspecific Variation in Anthocyanins, Phenolics, and Antioxidant Capacity among Genotypes of Highbush and Lowbush Blueberries (Vaccinium Section cyanococcus spp.) https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf010653e
4-) L.J. Rowland , et al. (1994). Identification of Dehydrin-Like Proteins Responsive to Chilling in Floral Buds of Blueberry (Vaccinium, section Cyanococcus) http://www.plantphysiol.org/content/104/4/1439.short
5-) S.P. Vander Kloet. (1983). The taxonomy of Vaccinium § Cyanococcus: a summation https://www.nrcresearchpress.com/doi/abs/10.1139/b83-029#.XrnKdtZxdPY
6-) T. Laverty, et al. (1992). Occurrence of unreduced pollen in diploid blueberry species, Vaccinium sect. Cyanococcus https://link.springer.com/article/10.1007/BF00223844
7-) Lisa J. Rowland, et al. (2003). Development of EST-PCR Markers for DNA Fingerprinting and Genetic Relationship Studies in Blueberry (Vaccinium, section Cyanococcus) https://journals.ashs.org/jashs/view/journals/jashs/128/5/article-p682.xml
8-) Nicholi Vorsa, et al. (1991). The origin of polyploids via 2n gametes in Vaccinium section Cyanococcus https://link.springer.com/article/10.1007/BF00039664
9-) R. Arora, et al. (2000). Genetic analysis of freezing tolerance in blueberry (Vaccinium section Cyanococcus) https://link.springer.com/article/10.1007/s001220051341
10-) James R. Ballington, et al. (1991). POPULATION GENETIC STRUCTURE IN DIPLOID BLUEBERRY VACCINIUM SECTION CYANOCOCCUS (ERICACEAE) https://bsapubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/j.1537-2197.1991.tb15750.x
Yorum Yapın