Yaban Mersini Kurusu Nedir? Faydaları Nelerdir?

Yaban Mersini Kurusunun Faydaları Nelerdir?

Tatlı, sulu yaban mersini doğal yanlısı antosiyanin pigment, antioksidanlar açısından zengindir. Bu küçük, yuvarlak mavi mor renkteki meyveler uzun ömürlülüğüyle bilinmektedir. Botanik açıdan ericaceae ailesinden vaccinium içine ait yaprak döken bir çalı ağacından gelmektedir.¹ 

Kurutulmuş yaban mersini adeta bir besin paketidir. Çeyrek fincan başına sadece 127 kaloriyle beraber potasyum sunmasına rağmen kolesterol içermemektedir. Buna ek olarak, bu meyve sağlığınız için hayati önem taşıyan besinleri bünyesinde barındırmaktadır. Oldukça lezzetli olan bu meyveyi tüketmenin birçok zevkli yolu vardır. Özellikle yulaf ezmesiyle tüketilen yaban mersini kurusu son derece popülerdir.² 

Yaban Mersini Kurusunun Sağlığa Faydaları

Yaşlanma belirtileriyle mücadele eder: Yaban mersini kurusu yaşlanma belirtilerinin azaltılması için serbest radikallerin hasarına karşı koruyucu olabilmektedir. Antioksidan açısından zengin olan yaban mersini, mavi rengini antosiyaninlerden almaktadır. C vitamini bolluğunun yanı sıra en etkileyici nedenlerden biri de budur. Kırışıklık, yaşlılık lekeleri, katarakt, osteoporoz, saç dökülmesi, demans gibi durumlar için faydalıdır. Ayrıca, Alzheimer hastalığı gibi yaşlanma belirtilerini de önleyebilmektedir.

İdrar yolu enfeksiyonlarına iyi gelir: İdrar yolu enfeksiyonlarından E-coli gibi belirli bakteri kolonilerinin oluşturduğu enfeksiyonun sonucudur. Bu idrar ve diğer komplikasyonların geçişi sırasında, inflamasyonlu bir yanma hissi ile sonuçlanır. Yaban mersini kurusu ise bu bakterinin büyümesini devre dışı bırakacak polimer benzeri moleküllere sahiptir. Aynı zamanda bir antibiyotik gibi davranan yaban mersini, idrar yolu enfeksiyonlarına neden olan bakterilerin iç duvarlardan temizlenmesine yardımcı olmaktadır.³ 

Kemik sağlığını destekler: Kurutulmuş yaban mersini K vitamini açısından oldukça zengindir. Günlük olarak önerilen K vitaminini 20 ila 26 oranı arasındadır. Düzgün kan pıhtılaşması ve kemik sağlığında önemli rol oynayan K vitamini, güçlü kemikler için gerekli olan kalsiyumun vücut tarafından emilmesini sağlamaktadır. Maryland Üniversitesi Tıp Merkezine göre, özellikle osteoporoz için risk altında olan kadınlarda kemik sağlığına yardımcı olmaktadır.

Diyabete iyi gelir: Kurutulmuş yaban mersini iyi bir lif kaynağıdır. Çeyrek fincan kurutulmuş yaban mersini günlük lif ihtiyacının yüzde 10-12 kadarını karşılamaktadır. Lif sindirim sisteminin sorunsuz çalışması için bağırsak hareketlerini düzenlemektedir. Klinik çalışmalar, yaban mersini kurusu gibi lif açısından zengin olan gıdaların tüketiminde tip 2 şeker hastalığının önlenebileceğini söylemektedir. Yaban mersini kurusu kandaki şeker ve insülin seviyelerini düşürebilmektedir.⁴ 

Beyin sağlığına iyi gelir: Yaban mersini kurusu birkaç şekilde beyine yardımcı olabilmektedir. Bu meyve beyin fonksiyonlarını geliştirmekte ve hafızaya destek olmaktadır. Yapılan çalışmalar, günlük olarak yaban mersini kurusu tüketiminin Alzheimer ve Parkinson başlangıcını ya da ilerlemesini durdurmak yardımcı olacağını göstermiştir. Yaban mersini ayrıca, hasarlı beyin hücrelerinin iyileşmesine etki etmekte ve öğrenme yeteneklerini geliştirmektedir.

Bağışıklık sistemini güçlendirir: Yaban mersini kurusu sahip olduğu vitamin ve diğer besin değerleri nedeniyle soğuk algınlığı ve enfeksiyonu uzaklaştırmak için vücuda yardımcı olmaktadır. Vücutta hastalığa neden olan serbest radikallere karşı antioksidanlar mücadele etmektedir.  Bu antioksidanlar ayrıca kolon, karaciğer ve yumurtalık kanserleriyle de savaşabilmektedir. Yaban mersini kurusu enfeksiyonun önlenmesi ve bakterilerin temizlenmesi için son derece faydalıdır.⁵ 

Kalp sağlığını destekler: Yaban mersini kurusu antioksidanlarla dolu olduğundan, kolesterol düzeylerini kontrol altında tutmaya yardımcı olmaktadır. Yapılan çalışmalar, yaban mersininde bulunan bileşenlerin kandaki yağ dengesinin iyileştirilmesi ve damarların tıkanmasını önlemek için etkili olabildiğini göstermektedir. Ayrıca, içerdiği flavonoidler, kan basıncını düşürmeye destek olmaktadır. Böylece, yaban mersini kurusu kalp hastalıkları riskini en aza indirerek kalp sağlığını korumaktadır. ⁶ 

Kanserle mücadele eder: Günlük olarak tüketilen yaban mersini kurusu kansere karşı koruyucu olabilmektedir. Antioksidan açısından mükemmel bir kaynak olan yaban mersini meyvesinin kolon, karaciğer ve yumurtalık kanseriyle mücadelede özellikle yararlı olduğu tespit edilmiştir. Yaban mersini kurusundaki vitamin C, bakır ve fenolik bileşikler kanser hücrelerinin inhibe edilmesine etki etmektedir. Yapılan bazı çalışmalar, yaban mersinindeki antioksidanların kanser hücrelerini öldürebileceğini bile söylemektedir.

Göz sağlığına iyi gelir: Yaban mersini kurusu sağlıklı bir görme yetisi için faydalıdır. Katarakt, makula dejenerasyonu ve diyabetik retinopati gibi yaşa bağlı görme sorunları için yaban mersini gibi meyvelerin günlük olarak tüketilmesi önerilmektedir. Yaban mersininde bulunan çeşitli vitamin, mineral ve luteinin göz sağlığını korumaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Yaban mersini ayrıca görme kaybı ve göz yorgunluğunu azaltmak, sağlıklı retinayı korumak için önemli olan antosiyanin içermektedir.⁷ 

Cilt sağlığına iyi gelir: Yaban mersini cilt bakım ürünlerinde kullanılan dünya çapında popüler bir meyvedir. İçerdiği vitamin ve mineraller sayesinde hormon dengesini koruyarak akne oluşumunu önleyebilmektedir. Bu da yaban mersini kurusunu ev yapımı bir akne çözümü haline getirmektedir. Ayrıca, yaban mersini aşırı güneş maruziyetinin zararını azaltmak için kanıtlanmış doğal resveratrol içermektedir.

Kilo vermeye yardımcı olur: Hem düşük kalorisi hem düşük glisemik indeksi hem de yüksek lif içeriği yaban mersini kurusunu kilo vermek için mükemmel bir seçenek haline getirmektedir. Glisemik indeksi düşük gıdalar daha yavaş emilir, çünkü bunlar artık sindirim sistemi içinde kalmaktadır. Bu gıdaların karbonhidrat açısından düşük olmasının nedeni budur. Yaban mersini kurusu gibi yiyecekler iştahı kontrol altında tutmakta ve kilo yönetimine destek olmaktadır. Ayrıca, dengeli kan şekerine etki ederek insülin direnci riskini azaltmaya yardımcı olabilmektedir.⁸ 

Sindirim sistemini destekler: Yaban mersini lif içermesi nedeniyle kabızlık gibi sindirim problemlerini uzak tutmak için faydalı olabilmektedir. Ayrıca sahip olduğu vitaminler, sodyum, bakır, fruktoz ve asitler sayesinde sindirimi geliştirmek için etkili olabilmektedir. ⁹ 

Kolesterolü düşürür: Oksidatif hasar sadece hücreler ve DNA ile sınırlı değildir. LDL lipoproteinler de (“kötü” kolesterol) oksitlenmektedir. Aslında, LDL oksidasyonu kalp hastalığı sürecinde çok önemli bir adımdır. Neyse ki, yaban mersini kurusu güçlü antioksidanlar içermesi nedeniyle LDL kolesterol seviyelerini azaltabilmektedir.

Kan basıncına etki eder: Yüksek kan basıncı olan kişilerde önemli faydalar sağlamaktadır. Yapılan çalışmaya göre, kalp hastalığı için yüksek risk altında obez bireylerin düzenli yaban mersini tüketimi durumunda kan basıncında % 4-6 oranında bir azalma olduğu gözlemlenmiştir. Diğer çalışmalar, özellikle menopoz sonrası kadınların da benzer etkiler yaşadığını göstermektedir. ¹⁰

Yaban Mersini Çayının Faydaları

Yaban mersini çayına atfedilen sağlık yararları çeşitlidir ve temel olarak çay yaban mersini meyvesinin bileşenleri ile bunları sunmaktadır. Yaban mersini çayı kurutulmuş yaban meyvesi parçalarıyla hazırlanmaktadır. Siyah çay ve başka baharatlarla da süslenebilmektedir. Yaban mersini çayı oldukça aromatik, hafif tatlı ve ekşi bir tada sahiptir.

• Yaban mersini çayı antioksidan içeriği ile tümör ve kansere yakalanma riskini düşürmeye yardımcı olabilmektedir.
• Düşük kan basıncına yardımcı olmakta ve kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini azaltmaktadır.
• Karaciğer rahatsızlıklarının geliştirme riskini düşürmeye yardımcı olabilmektedir.
• Beyin fonksiyonlarını geliştirmeye yardımcı olabilmekte, böylece Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi ilgili hastalıklara yakalanma riskini düşürmeye destek olmaktadır.
• Metabolik yolların korunmasına destek olmakta ve gastrointestinal sağlığın geliştirilmesine yardımcı olmaktadır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirerek sağlık durumunun kontrol altında tutulmasını sağlamaktadır.
• Bu tür meyvelerin içindeki flavonoidler sağlıksal açıdan birçok yönden faydalı olabilmektedir.¹¹ 

Yaban Mersini Kurusunun Zararları

Yaban mersini meyvesi gıda miktarlarında tüketildiğinde çoğu insan için güvenli olarak kabul edilmektedir. Ağız yoluyla yaban mersini yaprağı tüketiminin güvenirliğiyle ilgili yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu yaprakları tüketmekten kaçınmakta fayda vardır.

Hamilelik ve emzirme: Yaygın gıdalarda bulunan miktarlarda kullanıldığında yaban mersini meyvesi güvenlidir. Ama tedavi amaçlı büyük miktarlarda ağız yoluyla tüketimi güvenli değildir. Hamile ya da emzirme dönemindeyseniz gıdalarla beraber aşırıya kaçmadan tüketmekte fayda vardır.

Diyabet: Yaban mersini şeker hastalığı olan kişilerde kan şekeri düzeylerini düşürebilmektedir. Yaban mersini kurusu tüketilirken düşük kan şekeri (hipoglisemi) belirtilerini takip etmek tavsiye edilmektedir. Diyabet ilaçlarının dozunun sağlık kuruluşu tarafından ayarlanması gerekebilir.

Cerrahi: Yaban mersini kurusu kan şekeri düzeylerini etkileyebildiği için ameliyat sonrasında kan şekeri kontrolünü etkileyebilmektedir. Bu nedenle, zamanlanmış ameliyat tarihinden en az 2 hafta önce tüketiminin durdurulması gerekir.¹² 

Tavsiyeler

Yaban mersini özünün günlük olarak tavsiye edilen dozu 5,5 – 11 g olarak belirlenmektedir. İzole antosiyanin takviyesi için en uygun aralık 500-1,000 mg olarak hesaplanmıştır. Yaban mersini özü için en uygun doz yaklaşık 60 -120 g taze yaban meyvesi içermektedir.¹³ 

• Yaban mersini tatlı, sulu ve dişte leke bırakan mavi renkli bir dokuya sahiptir. Mümkün oldukça çiftçiden doğrudan meyveleri satın almak en doğrusu olacaktır.
• Taze yaban mersini özellikle soğuduktan sonra yenebilmektedir. Soğuk depodan dışarı alındığı takdirde, kendi tat ve lezzetinin zenginleştirmek için normal oda sıcaklığında, onları geri getirmek için su dolu bir kaba koyun.
• Geleneksel olarak, yaban mersini Yerli Amerikalılar yemek kültürünün bir parçası olmuştur.
• Kurutulmuş yaban mersini çorbalar ve güveçlerde kullanılabilmektedir.
• Kuru yaban mersini meyvesi kekler, pastalar ve cheesecakelerin hazırlanmasında en çok tercih edilen meyvelerden biridir.
• Yaban mersini meyve suyu, sos, reçel yapımında oldukça lezzetli bir seçenektir. ¹⁴ 

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.