Bağışıklık Sistemi Koruyucusu Böğürtlen Çayı

Böğürtlen Çayının Faydaları Nelerdir?

Böğürtlen besleyici bileşenlerini çok iyi saklayan, besin değeri oldukça yüksek lezzetli bir meyvedir.

Vitamin bakımından oldukça zengin olan böğürtlen vitamin A, vitamin B1(tiyamin), vitamin B2(riboflavin), vitamin B3(niyasin), vitamin B6, folik asit, vitamin C(askorbik asit), vitamin E (alpha-tocopherol) ve vitamin K(phylloquinone) içermektedir.Mineral açısından da oldukça zengin olan böğürtlen kalsiyum, demir, magnezyum, fosfor, potasyum ve çinko içerir. Çok iyi bir amino asit kaynağı olması nedeniyle içerdiği temel diyet lifleri sayesinde zararlı kolesterol sıkıntısı yaşatmaz.

Böğürtlen çayının sağlığa faydaları

Böğürtlenin sağlıksal açıdan faydalı olduğu durumlar şu başlıklar altında sıralanmıştır;

• Güçlü bir antioksidan: Böğürtlen vücudu birçok açıdan koruyan antioksidanı çok bol miktarda barındırır. Fonelik asit, flavonoid ve filavin gibi anthocyaninler vücuda giren ve aktive olmaya çalışan zararlı moleküllere karşı savaşır. Bu koruyucu bedeni, vücut için ölümcül sonuçlar doğurabilecek bir dizi hastalıktan korur.
• Kansere karşı özelliği: Böğürtlen akciğer, yemek borusu ve kolon gibi kanser türlerine neden olan hücrelerin gelişmemesini sağlar. Böğürtlendeki mikro besinlerin saf kemopreventif etkisi kötü huylu hücrelerin çoğalmasını engelliyor. Çeşitli bilimsel araştırmalar bu etkiyi destekleyerek ilerlemektedir ve kansere karşı aktive olan anti antosiyaninler, diğer tümörün büyümemesi için kullanılan bilimsel ilaçlarda bolca vardır.
• Endotel disfonksiyonuna karşı savunma: Böğürtlenin içindeki antosiyanin gibi flavonol zenginliği böğürtleni kalp dostu yapmaktadır. Magnezyum ve lif içeriği gibi böğürtlende olan diğer bileşenler kalbe giden damarların düzgün giden ilerleyişini engellemeden uyarır. Felç ve damar tıkanıklığı gibi çeşitli kalp hastalıklarının riskini azaltmakta, kalp ve damar sağlığını desteklemektedir. Böğürtlendeki magnezyum içeriği ise kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur, kalp ritmi bozukluğu ve düzensizliğini engeller.
• Bağışıklık güçlendirici: Böğürtlen sahip olduğu vitamin ve minerallerin varlığı ile vücudun bağışıklık sistemini geliştirmeye yardımcı olur. Düzenli böğürtlen tüketimi çeşitli patojenlerle savaşmaya yardımcı olur; enfeksiyon ve diğer ölümcül hastalıklardan ise vücudu korur.
• Kilo kontrolü: Sahip olduğu düşük şeker miktarı sağlıklı kilo yönetimine yardımcı olur. İçerdiği lif sayesinde bağırsakları temizler ve kilo verme çalışmaları sırasında sağlıklı bir destekleyici olur.
• Sağlıklı kemikler: Böğürtlen sağlıklı kemik yapısı için oldukça gerekli olan magnezyum ve kalsiyum gibi önemli mineralleri içerir. Sahip olduğu bu mineraller vücudun kalsiyum ve potasyum emilimini kolaylaştırarak güçlendirir. Buna ek olarak, böğürtlen kalsiyum düzenlemesine yardımı ile güçlü kemikler için gerekli olan fosfor mineralinin hücresel işleyişine katkıda bulunur.
• Cilt bakımı: Böğürtlen lezzeti kadar güzel bir cilt bakımına destek için de oldukça iyi bir seçenektir. Vitamin C, vitamin E ve diğer cilt dostu güçlü antioksidanlarla doludur. Cilt yağının korunmasına yardımcı olur ve cilt kırışıklıklarını önler. Bunun dışında oksidatifin zararlarından cildi korur, vitamin C ise mevcut bağ dokusunu korur ve cilt tonunu eşitleyen; cildi sıkı tutmayı sağlayan kollajen yapısının güçlenmesini destekler.
• Sağlıklı gözler: Böğürtlen göz sağlığının sürdürebilmesi için yararlıdır. Düzenli tüketimi ise luteinin varlığı sebebiyle ultra-viyoleden ve radyasyondan korunmayı sağlar. Lutein retinanın arkasındaki alana, makulaya ve göz pigmentlerine etki ederek yüksek dalga boyu radyasyon ışınlarının yol açtığı zararları önler. Ayrıca antosiyanositin ve vitaminlerin varlığı gözü kataraktan ve gece körlüğü gibi çeşitli göz hastalıklarından korur.
• Normal kan pıhtılaşması: Böğürtlen sahip olduğu vitamin K sayesinde normal kan pıhtılaşmasına yardımcı olur. Hatta hafif yaralanmalarda, yaranın iyileşmesinde ve aşırı kanamanın önlenmesinden fayda sağlar. Vitamin K protein modifikasyonu için gereklidir ve bu da kemikleri osteoporoz hastalığından korur. ¹ 

Böğürtlen Çayı Tarifi

Böğürtlen çayının hazırlanışı

• Hafif bir çay için;
• 1 bardak kaynamış suyu 2 çay kaşığı kurutulmuş böğürtlen yaprağı üzerine dökün
• İyice demlenmesi için 10 dakika bekletin ve daha sonra süzün
• Tedavi amaçlı etkiyi artırmak için ise; 1 tutam böğürtlen yaprağı suyla beraber kaynatın.
• Günlük 2-3 küçük fincanda tüketilebilir.

Böğürtlen Çayının Diğer Kullanımları

Böğürtlen çayı soğuk olduğunda boğaz iltihabı için gargara olarak kullanmaya uygundur. Çayı, boğaz ağrısını ilk fark ettiğiniz zamandan itibaren gargara olarak kullanmaya başlarsanız durumun daha da kötüleşmesine engel olacaktır. Yine boğaz ağrısı için gargara olarak günde 2-3 bardak kullanılabilir.

İshal için böğürtlen çayı

Böğürtlen çayının bağırsak rahatsızlıkları nedeniyle oluşan ishal ve kramplara iyi geldiği kanıtlanmıştır. Gün içinde 2-3 bardak bal da katılarak tatlandırılmış böğürtlen çayını tüketilebilir. Böğürtlenin yaprakları bağırsak iltihabını ve aşırı salgı akışını azaltacaktır. Daha etkili bir tedavi için yaklaşık 30 gr doğranmış böğürtlen yaprağını yine aynı miktarda nane yaprağı ile kaynatın.

Ciltteki soyulmalar için böğürtlen çayı

Tahriş nedeniyle oluşan ciltteki döküntüler için böğürtlen yaprakları su ile kaynatılır, daha sonra süzülüp bir pamuklu bezin içine alınıp, bekletilir. Sonrasında ise uygulamak istenilen bölgenin üstüne konur ve 30 dakika bekletilir. Gün içinde birkaç kez tekrarlanabilir.

Soğuk algınlık, nezle ve grip için böğürtlen çayı

Soğuk mevsimlerde gün içinde bu çayı tüketmeniz sizi soğuk algınlıklardan, grip ve nezleden korur. Eğer kişi hasta ise bu çayı içine bal ekleyerek tüketip, kendini sıcak tutarak terlemeyle hastalığı atabilir.

• 1 tutam(yaklaşık 30gr) böğürtlen yaprağı
• 1 tutam(yaklaşık 30gr) mürver çiçeği
• 1 tutam(yaklaşık 30gr) ıhlamur çiçeği
• 1 tutam(yaklaşık 30gr) nane yaprağı

Bağırsak şikâyetleri için böğürtlen çayı

Bağırsak gazı ve hafif ishalle mücadele için böğürtlen çayı tüketilebilir. Böğürtlen çayı mideyi ısıtır ve bağırsak iltihabını yatıştırmaya yardımcı olur. ·        1 tutam (yaklaşık 30gr) böğürtlen yaprağı·        1 tutam (yaklaşık 30gr) ahududu yaprağı·        1 tutam (yaklaşık 30gr) papatya çiçekleri·        1 tutam (yaklaşık 30gr) nane yaprakları

Romatizma için böğürtlen çayı

Dokularda meydana gelen iltihabın azaltılmasına yardım ederek romatizma ağrılarının dinmesini sağlar. 1-2 hafta boyunca günde 2 bardak içilebilir. Belirtiler azaldıkça çay tüketimi de azaltılmaktadır.

15gr böğürtlen yaprağı

1 tutam beyaz söğüt kabuğu

1 tutam ısırgan yaprağı

1 tutam atkuyruğu yaprağı 2

Böğürtlen ne zaman toplanır: Böğürtleni Ağustos-Eylül aylarında toplamak en doğrusudur. Bu aylardan sonra toplamak pek sağlıklı değildir. Ekim ve sonraki aylarda nemli hava ekinlerin kirlenmesine neden olmaktadır.

Nereden toplanır: Böğürtlen çoğu ülkede yetişen ve kırsal bölgelerde bulunan bir bitkidir. Hem kasaba hem de şehir yollarında kanallar boyunca böğürtlene rastlanmaktadır.

Nasıl toplanır: Bolca bulunan dikenleri sayesinde bu pek kolay olmayacaktır ama özellikle çalılığın arasından değil de üstlerden meyvesini ve yaprağını toplamak en doğrusu olacaktır.

Nasıl saklanır: Meyvesini topladıktan sonra kuru ortamda tutmaya çalışmalısınız ve birazcık bekletilirse daha sulu ve lezzetli olacaktır. Eğer buzlukta sakladıysanız yemeden önce oda sıcaklığına gelmesini beklemelisiniz. Diğer yandan buzdolabında dondurup saklayarak uzun süre kullanabilirsiniz.  ³ 

Böğürtlenin yiyeceklerde kullanılması 

Böğürtlen meyvesi salatalara lezzet katmak için, dondurmaya da yine aynı şekilde tat katmak için eklenmektedir.

Püresi sos olarak kullanılmaktadır.

Suyu, şerbeti, jölesi yapılmaktadır.

Kek, pasta, puding gibi yiyeceklere tat katmaktadır. ⁴ 

Böğürtlen çayının zararları

Tanenler midesi hassas olan kişilerde mide bulantısı ve kusmaya sebebiyet verebilir. Özellikle kronik gastrointestinal rahatsızlıkları olan kişilerde bunun gibi yan etkiler daha fazla gözlemlenmektedir ve bu onları risk grubuna sokmaktadır. Bazı kişilerde ise böğürtlen yaprağı, meyvesi ve kökü bağırsak ve mide rahatsızlıkları riskini azaltmaktadır. ⁵ 

Hamilelikte böğürtlen çayı tüketimi: Böğürtlen hamileler için yararlı olabilir. İçerdiği folik asit kaynağı, hücre ve dokularının optimum büyümesine katkıda bulunmakta ve bebeklerde doğum defektleri riskini azaltmaya yardımcı olur. Folat zaten tüm yaş grupları için hücre işleyişinin daha iyi olması açısından gerekli, kritik bir besindir. C vitamini ve diğer antioksidanlar kemikleri güçlendirir, bebek bekleyen anne; kalsiyum, demir, magnezyum ve fosfor gibi temel minerallerin varlığı ile hastalıklarla mücadelesini artırmakta, onu daha güçlü hale getirmektedir. Ayrıca gebelik sırasında hızlı bir atıştırmalık olarak böğürtlen tüketmek en sağlıklısı olacaktır. ⁶ 

Tavsiyeler

Böğürtlen çayının tüketim miktarını tüketen kişinin yaşı ve sağlık durumu belirler. Doğal olan böğürtleni tüketmek en doğrusu olacaktır. Ürün etiketindeki bilgileri dikkate alınız ve kullanmadan önce doktorunuza veya eczacınıza danıştığınızdan emin olunuz. ⁷

  UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.