Antioksidan Keçiboynuzu Çayı
Antioksidan Keçiboynuzu Çayı
Keçiboynuzu çayının faydaları nelerdir?
Keçiboynuzunun faydaları Antik Yunan ve Mısır uygarlıklarına kadar dayanmaktadır. Keçiboynuzu çayı eski zamanlardan beri tıbbi açıdan; göz enfeksiyonları, mide ağrısı ve sindirim bozukluklarını tedavi etmek amacıyla kullanılmaktadır.
Keçiboynuzu fasulye ve bezelye bitkisi ailesinden gelmektedir. Genellikle Akdeniz bölgesinde bulunan çiçekli bir çalıdır. Bu bitkinin tohum kabukları yaklaşık 5000 yıldır gıda ürünü olarak kullanılmaktadır. Bilimsel adı ceratonia siliqua olarak bilinen keçiboynuzu ağacı 30 fit yüksekliğe kadar büyümektedir. Kahverengi kalın kabuklara, kalın gövdeye ve sağlam dallara sahiptir. Keçiboynuzu yaprakları genellikle yaklaşık 15 santimetre uzunluğa kadar ulaşabilmektedir.
Keçiboynuzu bitkisinin meyvesi bir baklaya benzemektedir. Olgunlaşmamış bakla genellikle parlak yeşil renklidir ve olgunlaşma sürecinde kahverengi sonrasında ise siyah rengi alır. Olgun bakla sonunda yere düşer böylece tohumları dağılır. 1
Keçiboynuzu çayının sağlığa faydaları
Kansere karşı korur: Keçiboynuzu polifenolik içermesi nedeniyle güçlü bir antioksidandır. Bu nedenle vücuttaki sitotoksit aktivitesi için etkili olduğu düşünülmektedir. Keçiboynuzu toksinlerin atılmasını sağlayarak kanser hücrelerinin büyümesini engellemektedir. Yani keçiboynuzu çayı vücuttaki tehlikeli serbest radikalleri temizlediği için kanser ve diğer hastalıkların oluşmasını önlemektedir. Polifenollerin antioksidan aktivitesi kansere karşı savaşmak için oldukça etkili bir yoldur.
Diyabet kontrolünü sağlar: Normal çikolata ile karşılaştırıldığında keçiboynuzu daha az şekere ve 1/3 oranında yağa sahiptir. Bu nedenle ani kan şekeri değişimlerini önlemeye yardımcı olduğundan şeker hastaları için doğal ve güvenli bir seçim olarak kabul edilmektedir. Bazı kültürlerde çikolatanın yerine çoğu aman keçiboynuzu protein ve lif içerdiği için tercih edilmektedir. Bu durumda keçiboynuzu çayı tatlı ihtiyacını gidermek için iyi bir seçenektir. 2
Güçlü bir selenyum kaynağıdır: Sağlıklı bir tiroid fonksiyonunu korumak ve DNA inşasına yardım etmek için selenyum oldukça gereklidir. Bir fincan keçiboynuzu çayı ise günlük olarak önerilen selenyum miktarının yaklaşık %10’unu içermektedir. Bu nedenle oldukça faydalı olabilmektedir.
Sindirim sistemi için faydalıdır: Keçiboynuzu ile hazırlanan çay sindirim sistemi sağlığı için oldukça faydalıdır. Keçiboynuzu yüksek düzeyde tanen içerdiği için sindirim sistemini iyi çalıştırmak için etkili olabilmektedir. Tanenlerin düzenli olarak tüketimi sindirime yardımcı olduğu gibi küçük çocuklarda ishal tedavisi için de faydalı olarak kabul edilmektedir.
Güçlü kemiklere yardımcı olur: Güçlü kemikler için faydalı olması keçiboynuzu çayını mükemmel bir seçenek haline getirmektedir. Bir fincan keçiboynuzu çayındaki kalsiyum miktarı yaklaşık olarak %35 olarak belirtilmektedir ve bu günlük ihtiyacı fazlasıyla karşılamaktadır. Bunun yanı sıra sağlıklı kemik gelişimi için oldukça gerekli olan kalsiyum gibi mineralleri vücuda temin etmektedir. Ayrıca sinir sistemini korumaya da yardımcı olmaktadır.
Enfeksiyonlarla mücadele eder: Keçiboynuzu çayının büyük sağlığa olan faydalarından biri vücuttaki enfeksiyonlarla mücadele edebilmek için destekçi olmasıdır. Keçiboynuzu gallik asit ve tanen içerdiği için hem antiviral hem de antibakteriyel özelliklere sahiptir. Mide şikâyetlerinden muzdaripseniz keçiboynuzu çayı özellikle faydalı olabilmektedir. 3
Kolesterol düzeylerin etki eder: Keçiboynuzunun yüksek lif içeriği kolesterol düzeylerine etki edebilmektedir. A 2010 çalışmalarında günde iki kez tüketilen keçiboynuzunun kolesterol seviyelerini düşürdüğü ortaya çıkmıştır. Keçiboynuzunda çeşitli polifenoller bulunmaktadır. Bu nedenle, liflerle benzer bir şekilde kolesterol kontrolü için faydalı olabilmektedir. 4
İshali tedavi eder: Keçiboynuzu çayı mide sorunlarını azaltabilmektedir. İçerdiği tanen ve lif sayesinde ishal gibi mide sorunları için tedavi edici bir özellik taşımaktadır. Diğer bitkilerdeki tanen genelde suda çözülmektedir fakat keçiboynuzundaki tanen suda çözülmemektedir. Bu nedenle, bağırsaktaki zararlı bakterilerin üremesini önlemektedir. Keçiboynuzu suyunda sahip olduğu tedavi edici özellik sayesinde küçük çocuklarda ve yetişkinlerde ishali tedavi etmek için etkili olduğu kadar güvenli bir yol olarak kabul edilmektedir. 5
Kan şekerini dengeler: Keçiboynuzu çayı doğal bir lif kaynağı olduğu için kan şekeri seviyelerini dengede tutmak için oldukça etkilidir. Suda çözünmeyen bu lifler bağırsak fonksiyonlarına da destek olarak sindirime yardımcı olmaktadır. İnotisol adı verilen pinitol türü hem glikoz seviyelerini düzende tutmaktadır hem de sağlıklı bağırsak fonksiyonlarına destek olmaktadır.
Vitamin ve mineral kaynağıdır: Keçiboynuzu çayı vitamin E, B, B1, A ve D2 gibi vitaminler açısından oldukça zengindir. Diğer yandan glütensiz olduğu için glüten intoleransı olan kişiler tarafından tüketimi de güvenli olarak kabul edilmektedir. Keçiboynuzu çayı aynı zamanda potasyum ve magnezyum için bir kaynak olma özelliği taşımaktadır.
Osteoporoz ve çocuk felci ile mücadele eder: Keçiboynuzu çayı yüksek oranda fosfor, kalsiyum ve gallik asit içermektedir. Böylece osteoporoz ve çocuk felci ile mücadele etmek için oldukça faydalıdır. Bu nedenle hassasiyeti olan çocuklara ya da çocuk felcinden muzdarip olanlar için tavsiye edilmektedir.
Soğuk algınlığı ve gribe iyi gelir: Keçiboynuzu çayı vitamin E, antioksidan ve bitkisel besinlere sahip olduğu için özellikle soğuk algınlığı ve gribin tedavisinde yararlı olabilmektedir. Keçiboynuzundaki gallik asit antiseptik ve antibakteriyel özellikler sunmaktadır. Bu nedenle anemi ve öksürük gibi durumlar için de etkilidir. İstisnai durumlarda, karaciğer kanserinin tedavisine de yardımcı olabilmektedir. 6
Keçiboynuzu çayı tarifi
Keçiboynuzu çayının hazırlanışı
Keçiboynuzu parçaları ve su ile rahatlıkla keçiboynuzu çayı hazırlanabilmektedir. Öncelikle keçiboynuzunu küçük parçalar halinde dilimleyip fincanın içine yerleştirin ve üzerine sıcak suyu dökün. Bu karışımı yaklaşık 30 dakika boyunca demlemeye bırakın. Zaman ilerledikçe, suyun kahverengiye döndüğünü göreceksiniz. Keçiboynuzunu dilimlemek tatlılığının da suya geçmesini sağlayacaktır. İşte çayınız hazır. Dilerseniz sıcak ya da soğuk olarak tüketebilirsiniz. 7
Hindistan cevizi sütlü keçiboynuzu tarifi
Malzemeler:
- ¾ kaynar suyla
- 1 çorba kaşığı keçiboynuzu tozu
- ¼ çay kaşığı tarçın
- Hindistan cevizi sütü (tam yağlı) ya da taze çiğ krema (eğer sütten hoşlanmıyorsanız)
Hazırlanışı: Suyu kaynatın sonrasında keçiboynuzu tozu ve tarçını ekleyin. Hindistan cevizi sütünü ya da kremayı ekledikten sonra karıştırın ve keyfini çıkarın. İçeceğinizi yarıya kadar yudumladıktan sonra biraz karıştırın çünkü keçiboynuzu tozunun dibe çökme eğilimi vardır. 8
Naneli, keçiboynuzlu siyah çay tarifi
Malzemeler:
- 1 çay kaşığı keçiboynuzu parçaları
- 1/2 çay kaşığı nane
- 1 çay kaşığı siyah çay
Hazırlanışı: Tüm malzemeyi birleştirin ve bir çay süzgecine yerleştirin. Eğer böyle bir aparata sahip değilseniz malzemeyi doğrudan fincana da ekleyebilir sonrasında süzebilirsiniz. 10 dakika boyunca bu çayı demlemeye bırakmanız yeterli olacaktır. 9
Keçiboynuzunun diğer kullanım şekilleri
Keçiboynuzu ilk bakışta göründüğünden çok daha fazla yöne sahiptir. Bu önerilerden bazılarıyla başlayarak keçiboynuzunu deneyebilirsiniz:
- Keçiboynuzu ile süt bir araya geldiğinde oldukça sıcak çikolataya benzemektedir. Bu nedenle keçiboynuzu tozunu sütle karıştırıp servis edebilirsiniz.
- Keçiboynuzu eklediğiniz tariflere ek olarak kakao tozu katarak tatlandırabilirsiniz.
- 1 çay kaşığı keçiboynuzu tozunuzu yoğurda katarak tüketebilirsiniz.
- Kurabiye, keklerde çikolata yerine keçiboynuzu kullanabilmektedir.
- Daha zengin bir lezzet ve renk katmak için ekmeğinize keçiboynuzu tozu ekleyebilirsiniz.
- İspanya ve Almanya’da keçiboynuzu kahve yerine de kullanılmaktadır. 10
Keçi boyunuzu çayının zararları
Keçiboynuzu bitkisel bir tedavi yöntemi olarak kullanıldığında genellikle güvenli bir gıda olarak kabul edilmektedir. Çok nadirde olsa bazen alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir. İlaçlarla etkileşimiyle ilgili bilinen bir yan etkisi yoktur.
Çocuklarda tüketimi: Tıbbi amaçlı olarak bebeklerde ve çocuklarda kullanımı güvenli olarak kabul edilmektedir. Fakat bunun için her zaman sertifikalı ve lisanslı sağlık personellerinin denetiminden geçen ürünler tüketmeye dikkat edilmelidir.
Tavsiyeler
Keçiboynuzu çay, ekstrakt veya kapsül olarak alınabilmektedir. İshal için bir çare olarak kullanıldığında yetişkinler için günlük tüketiminde olağan doz yaklaşık 20 gram, çocuklar için ise 15 gram olarak ayarlanmalıdır. Keçiboynuzu tüketiminde bol su almaya dikkat edilmelidir. 11
UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.
1-) H.M. Algzhzawi , Ali K. Yousif . (1999). Processing and characterization of carob powder https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308814699002654
2-) Masa Taniguchi , et al.(2001). Antioxidant Activity of Polyphenols in Carob Pods https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf010938r
3-) David A. Rees , et al. (1984). The fine structures of carob and guar galactomannans https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0008621585900242
4-) Y. Coşkuner , E. Karababa. (2012). Physical properties of carob bean (Ceratonia siliqua L.): An industrial gum yielding crop https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0926669012002713
5-) Jose C. Roseiro , et al. (2012). Antioxidants from aqueous decoction of carob pods biomass (Ceretonia siliqua L.): Optimisation using response surface methodology and phenolic profile by capillary electrophoresis https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0926669012005912
6-) Rudolf Galensa ,et al. (2004). Identification and Quantification of Polyphenols in Carob Fruits (Ceratonia siliqua L.) and Derived Products by HPLC-UV-ESI/MSn https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf030660y
7-) Sloiman Khabib , Jacob Vaya. (2009). Chapter 17 - Fig, Carob, Pistachio, and Health https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780123746283000177
8-) Andreas Loullis , Eftychia Pinakoulika. (2018). Carob as cocoa substitute: a review on composition, health benefits and food applications https://link.springer.com/article/10.1007/s00217-017-3018-8
9-) M. Baraldi , et al. (1996). Determination of Chemical Composition of Carob (Ceratonia siliqua): Protein, Fat, Carbohydrates, and Tannins https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0889157597905287
10-) Michel Paquot , et al. (2005). Isolation and chemical evaluation of carob (Ceratonia siliqua L.) seed germ https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308814606005978
11-) Sloiman Khabib , Jacob Vaya. (2009). Chapter 17 - Fig, Carob, Pistachio, and Health https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780123746283000177
Yorum Yapın