Her Derde Deva Kekik Çayı

Kekik çayının faydaları nelerdir?

Botanik olarak thymus vulgaris olarak bilinen kekik, tıbbi ve mutfak alanında kullanımlar için eski zamanlardan beri istihdam edilmiş uzun ömürlü bir bahçe bitkisidir. Kekik geleneksel olarak bir dizi rahatsızlıkları tedavi etmek için bitkisel bir ilaç olarak kullanılmıştır.

Kekik uçucu yağlar, mineraller, yararlı fenoller ve flavonoidler bakımından oldukça zengindir. Tüm bu nedenlerden dolayı kekik çayı, sağlıklı bir içecek seçimidir. ¹ 

Kekik çayı çoğunlukla soğuk algınlığı, bronşit ve öksürük gibi durumlardan kurtulmaya yardımcı olmak için kullanılmaktadır. Kekik mukozaları kurutur ve öksürüğe rahatlatma sağlamak için bronş geçit spazmını dinlendirme yeteneğine sahiptir. Kekik ayrıca enfeksiyonlarla savaşan antiseptik özelliklere sahip olmasıyla bilinmektedir. ² 

Kekik çayının sağlığa faydaları

Üst solunum yolu hastalıklarını rahatlatır: Kekik çayı, öksürüğü engellemektedir fakat bu durum içeceğin yüksek sıcaklığıyla ilgili değildir; tamamen kekiğin boğaz ağrısıyla savaşan özellikleriyle ilgilidir.  Geleneksel bitkisel ilaç uygulayıcıları göre, kekik öksürük kesici özelliklere ve öksürük bastırma yeteneğine sahiptir. Gerçekten de yapılan modern çalışmalarda kekiğin öksürük ve bronşit gibi üst solunum yolları problemlerini rahatlattığı ortaya çıkmıştır. Yine de, bu çalışmalar kekiğin başka bileşenler içeren kombinasyonlarla olan sonucuna odaklanmıştır.

Bakterilerle savaşır: Kekik çayı içmek antibiyotik yardımıyla bile helicobacter pylori gibi zararlı mide bakterilerinden kurtulmak isteyen bazı insanlarda faydalı olabilmektedir. Bildiğiniz gibi, helicobacter pylori bakterisinin varlığı peptik ülser hatta mide kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Helicobacter pylori genelde antibiyotik ile tedavi ediliyor bile olsa da bu ilaçlara karşı artan direnç, kekik çayı gibi alternatif tedavileri talep görür hale getirmektedir.

Kanserler savaşır: Hepimiz yeşil çayın anti-kanser etkilerini duymuştur, hatta yeşil çay kanser riskini azaltmak isteyen kişiler için fayda sağlayabilecek tek içecek olarak bilinmektedir. 2012 yılında yapılan bir Portekizli çalışmada, kekik ekstrelerinin kolon kanserine karşı koruyucu bir etkiye sahip olduğu bildirilmiştir. Diğer yandan, yakın bir zamanda yayınlanan başka bir çalışmada, yabani kekiğin kanser karşıtı etkilere sahip olması nedeniyle meme kanserine etki ettiği bulunmuştur. ³ 

Anti-inflamatuar özelliklere sahiptir: Yapılan bazı çalışmalar sonucu biberiye asidi ve luteolin varlığına bağlı olarak kekik çayının anti-enflamatuar aktivite gösterdiği ortaya çıkmıştır. Bu bitkisel çayın tüketimi, akne, astım ve romatizmal arterit gibi enflamatuvar durumların tedavisine yardımcı olabilmektedir. Elbette bu bilgi için daha fazla araştırmaya gerek duyulmaktadır.

Menstrüel krampları hafifletir: Kekik çayı menstruasyon dönemi sırasında, alt karın spazmlarını azaltmak için tüketilebilmektedir. Ayrıca, adet öncesi sendromu semptomlarını rahatlatmak için de oldukça destek olduğu belirtilmiştir. ⁴ 

Sindirime yardımcı olur: Kekik çayı genellikle sağlık bir sindirimi desteklemek ve gaz, şişkinlik gibi durumları rahatlatmak için bitkisel şifacılar tarafından tavsiye edilmektedir. “Profesyoneller için Aromaterapi” araştırmalarına göre, kekiğin içerdiği fenoller bir antispazmodik olarak görev görmektedir. Aynı zamanda kekiğin uçucu yağları bağırsak krampını rahatlatmak için bir gaz giderici olarak çalışmaktadır. ⁵ 

Bağışıklık sistemini güçlendirir: Gün boyunca vücut neredeyse bütün vitaminlerin ihtiyacını hissetmektedir. Neyse ki, kekik çayı C vitamini ile doludur ve soğuk algınlık geliyor gibi düşünüyorsanız A vitamini açısından da iyi bir kaynaktır; bu nedenle kekik size sağlıklı bir yardımcı olabilmektedir. Kekik çayının başka sağlık yardımları ise: bakır, lif, demir ve manganez kaynağı olmasıdır. ⁶ 

Kalp sağlığını desteklemektedir: Kekik antioksidanlar, mineraller ve vitaminler bakımından zengin olması nedeniyle kalp üzerinde küçük etkilere sahiptir, ancak potasyum ve manganez özellikle önemlidir. Potasyum kan damarlarını rahatlatarak ve kan basıncını düşürerek kardiyovasküler sistem üzerindeki stresi azaltabilmektedir. Bu ateroskleroz, felç, kalp krizi ve koroner kalp hastalığını engellemekte ve ömrü uzatmaktadır.

Stresi azaltır: Kekik çayındaki vitaminlerden biri olan B6 vitamini doğrudan nörotransmitterlerin üzerinde güçlü bir etkisi vardır; bu nedenle beyindeki strese bağlı bazı hormonlara etki etmektedir. Besin programınıza kekikle ilgili herhangi bir karışımı (çay gibi) eklemeniz, ruh halinizi iyileştirme ve stresli düşünceleri çağıran zihninizi hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. ⁷ 

Kekik çayı tarifi

Kekik çayının hazırlanışı

• 1 çorba kaşığı kurutulmuş kekik yaprağını bir demliğe ekleyin.
• 1 bardak kaynar suyu demliğin içine dökün ve kapağını kapatın.
• 5 dakika boyunca demlenmeye bırakın.
• Hazırladığınız karışımı süzgeçten geçirin.
• Tatlandırmak için şeker veya bal ekleyin. ⁸ 

Öksürük için kekik çayı tarifi

2 çay kaşığı taze kekiği ya da 1 çay kaşığı kurutulmuş kekiği 1 fincan suyla 10 dakika boyunca demlemeye bırakın. Sonrasında aşağıdaki listedeki malzemeleri ekleyebilirsiniz:

• 1 çorba kaşığı bal
• 1 çay kaşığı zerdeçal
• 1 çay kaşığı acı biber
• 1 çay kaşığı rendelenmiş zencefil
• 1 çorba kaşığı taze limon suyu

Gün boyunca 3 ya da 4 tüketilebilir. ⁹ 

Tarçınlı kekik çayı tarifi

Malzemeler:

• 4 çay kaşığı toz tarçın ya da bir çift çubuk tarçın
• 4 çay kaşığı kurutulmuş kekik
• 4 su bardağı filtrelenmiş su
• Tatlandırmak için seçim sizin

Hazırlanışı: Suyu tencereye koyun ve bir taşım kaynatın. Malzemeleri ekleyin ve kapağını kapatıp 15 dakika boyunca demlemeye bırakın. Servis fincanınıza süzerek koyun. Sıcak servis edin. Dilerseniz tatlandırmak için küçük bir miktarda bal ekleyin. ¹⁰ 

Limonlu kekik çayı tarifi

Malzemeler:

• 3 dal kekik
• 2 dilim taze limon
• 1 tatlı kaşığı bal

Hazırlanışı: Bir fincanın içine kekik, limon ve balı ekleyin. Sonrasında üstüne 1 bardak sıcak suyu dökün. Malzemelerin iyice karışması için sıcak suyun içinde iyice demlenmesi için bekleyin. Birkaç dakika demlenmesini bekledikten sonra çayınızın keyfini çıkarın. ¹¹ 

Kekik çayının zararları

Çok az sayıda hafif mide rahatsızlığına neden olmasının gözlemlenmesi dışında kekik çayı genel olarak güvenli olarak kabul edilmektedir. Kekik çayı kullanımına dikkat etmesi kişiler ve dikkat edilmesi gereken durumlar şöyle sıralanmıştır:

Hamilelik ve emzirme döneminde kekik çayı tüketimi: Kekik bitkisi yemeklerde kullanıldığında hamile ve emziren kadınlar için güvenli olarak kabul edilmektedir; ancak kekik çayının bu durumlarda sonuçlarıyla ilgili geniş bir çalışma olmadığı için uzak durulmasında fayda vardır.

Bebeklerde ve çocuklarda kekik çayı tüketimi: Bebekler üzerinde kekiğin yan etkileriyle ilgili çalışma yapılmamıştır fakat genellikle kolik için tedavi yöntemi olarak kekik kullanılmaktadır. Kekik küçük miktarlarda tüketildiğinde çocuklar için güvenli olarak kabul edilir. Kısa bir zamanda kullanmak ve doktora danışmak en iyi yöntem olacaktır.

Kekik alerjisi: Lamiaceae familyasına ait herhangi bir bitkiye karşı bir alerjiniz varsa kekik çayı potansiyel olarak alerjik reaksiyon gösterme riskine sahiptir.

Reçeteli ilaçlar: WebMD kekiğin kan pıhtılaşması için kullanılan ilaç (antikoagülan ve antiplatelet ilaçların) etkinliğini azaltabildiği konusunda uyarmaktadır. Kekik ile olumsuz etkileşimi bilinen belirli ilaçlar ise aspirin, Plavix, Cataflam, Aspirin, Motrin, çoğu naproksen, Fragmin, Lovenox, heparin ve warfarin olarak sıralanmıştır.

Herhangi cerrahi bir durum: Kekik çayı aşırı kanamaya neden olabileceği için herhangi cerrahi bir müdahale döneminde tüketilmesi önerilmemektedir. Planlanan cerrahi müdahaleden 2 hafta önce kekik çayı tüketimini durdurmak en iyisidir.

Hormon hassasiyeti tedavisi durumu: Son olarak, östrojene duyarlı vücutlarda göğüs kanseri, rahim kanseri, yumurtalık kanseri, uterin fibroidleri ve endometriyoz durumlarında kötüleşmeye neden olabilir.¹² 

Tavsiyeler

Kekik çayının yan etkilerinin gözlemlenmemesi için gün boyunca 3 ya da 4 bardaktan fazlasının tüketilmemesi önerilmektedir. Büyük dozlarda kekik çayı tüketimi bazen bulantı, sıcak basması be terleme hissinin oluşmasına neden olabilir. ¹³

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.