Anti Kanserojen Seylan Çayı

Seylan çayının faydaları nelerdir?

Seylan çayı Sri Lanka siyah çayının özellikle değerli türüdür. Çay tüketicileri tarafından büyük ölçüde altın rengi, zengin ve yoğun tat özellikleriyle beraber hem çay karışımları olarak hem de doğrudan kullanılmaktadır. Sri Lanka dünyanın en büyük çay üreticisi arasında olmakta ve seylan çayını dünyanın tüm yerlerine sunmaktadır. Seylan çayı zengin bir tada ve birçok kişi tarafından oldukça sevilen sağlam kokuya sahiptir. ¹

Saf seylan çayı doğal bir ürün olarak, dünyaca ünlü zengin bir aromaya sahiptir. Şeker, bal veya süt olmadan içildiğinde, çay hiçbir kalori içermektedir ve aynı zamanda vücut sıvılarının dengesinin korunmasında önemli bir bileşen olarak hizmet vermektedir. Çay aslında sonradan bir sosyal içecek haline gelen terapötik olarak kabul edilmektedir. Atalarımız soğuk algınlığı gibi bulaşıcı hastalıkların yarattığı boğaz ağrısının tedavisi için çayı kullanmıştır; bunu yaparken diğer yandan aynı zamanda sindirim ve sinir sistemlerine de yardımcı olmuştur. Yapılan bilimsel çalışmalar, çayın sağlık için faydalı olduğu bilgisinin atalarımızdan bugünlere geldiğini vurgulamaktadır. Bugünlerde ise, oldukça sağlık olduğu kabul edilen ve tüketimi gitgide artan bir içecektir. Önemli ölçüde olan kanser ve kardiyovasküler hastalıkları da içeren bir dizi hastalığın oluşma riskini azaltmaktadır. ² 

Saf seylan çaylarının beyaz, yeşil ve siyah çay olan türleri aynı camellia sinensis bitkisinden gelmektedir. Tek tomurcuk ve iki yaprağı ya da aynı hizada olan her kök genellikle yılda iki kez elle koparılıp toplanmaktadır. Ayrımdaki temel kural; yapraklar ne kadar işlenirse lezzetinin o kadar güçlü olduğudur. İçindeki oksidasyon seviyeleri beyaz, yeşil ve siyah çayı birbirinden ayırmaktadır.

Beyaz seylan çayı: En hafif ve en hassas olan çeşittir. Genç, taze yaprakları basitçe koparılıp kurutulmuştur. Bu nedenle hiçbir oksidasyon içermemektedir.

Yeşil seylan çayı: Bu çay yaprakları elle ya da makineyle koparılıp, rulo haline getirip kurutulmuştur. Çok az miktarda oksidasyon içermektedir. Lezzetini ortaya çıkarmak için genelde ekstra malzemeler kullanılır.

Siyah seylan çayı: Siyah çay yaprakları toplanır ve rulo haline getirilir fakat okside olması için uzun süre beklenir. Siyah çay daha karışık ve daha güçlüdür. Özellikle batıda çok popülerdir. ³ 

Seylan çayının sağlığa faydaları

Kanserle savaşır: Yıllarca yürütülen araştırmalar hem yeşil hem de siyah çayda bulunan polifenol çeşitlerinin vücuttaki kimyasal kanserojenleri nötralize etme (etkisizleştirme) yeteneğine sahip olduğu gösterilmiştir. Aynı zamanda, seylan çayı doğal bir yolla detoksifikasyon enzimlerini uyardığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, düzenli olarak tüketilen seylan çayı küçük kanserojen oluşumlarını kontrol altına alarak büyüme oranını korurken, büyük tümörlerin oluşumunu önlemeye de etki edebilmektedir.

Kalp hastalıklarından korur: Geleneksel tariflerle hazırlanan seylan çayı lipidlerin (yağ) oksidasyonunu azaltmak için vücuda güç kazandırmaktadır. Oksidasyonunu inhibe etmelerinin yanı sıra, çayın normal tüketimi vücudu optimum düzeyde kolesterolden korumaktadır. Thearubigin (tanen), kateşin ve theaflavin hem kan arterleri ve toplardamarlar üzerinde plak oluşumunu önlemek için, hem de kan pıhtılaşması riskini azaltmasıyla tanınmaktadır. Sık sık yaşana kan pıhtılaşması neticede koroner tromboz olarak bilinen bir hastalığını riskini artırabilmektedir.  ⁴ 

Kilo vermeye yardımcı olur: Düzenli olarak siyah çay içmek metabolizmayı hızlandırmakta ve sindirimi geliştirmeye yardımcı olmaktadır. Her yemekten sonra bir fincan sıcak siyah seylan çayı içmek sindirim sorunlarına yardımcı olabilmektedir. Kilo alımı bazen vücudun gıdaları düzgün işleyememesi sonucu oluşabilmektedir. Çay gıdaları hızlı kırmak için midenize yardımcı olur böylece; metabolizmanın hızlanması yağ yakımını sağlamaktadır. Sağlıklı bir diyet ve egzersizin yardımı kilo vermeyi sağlamaktadır. Seylan çayı tarafından verilen ilave enerji ile egzersiz için daha motive hissedeceksiniz.

Enfeksiyonlarla savaşır: Seylan çayı vitamin ve mineraller açısından oldukça zengindir. Aynı zamanda, bu siyah çay bağışıklık sistemini artırmak için yardımcı olan antioksidanlar da içermektedir. Böyle zengin bir çay hastalık riskini azaltarak enfeksiyon ve enflamasyona karşı vücudu savunmaya yardımcı olmaktadır. Virüsler ve bakterilerin vücuda daha az zarar vermesini sağlamaktadır. ⁵ 

Diyabet hastalığına iyi gelir: Tip-1 diyabette pankreas kan şekerini düzenleyen insülini gerekli miktarda üretemez. Tip 2 diyabet ise, karaciğer ve kas hücreleri kan şekerini düzenleyen insülini kullanamaz. Bazı bitki özleri tip 2 ya da insüline bağımlı olmayan şeker hastalığını yönetmek için insüline yardımcı maddeler içermektedir. Hem yeşil ve siyah çayda mevcut olan flavonol, myricetin, insülin aktivitesi taklit ettiği bulunmuştur.

Erken yaşlanmayı engeller: Seylan çayının antioksidanların oksidatif stresi azaltma açısından oldukça yetenekli olduğu iyi bilinmektedir. Yaşlılık hastalıklarının serbest radikallerin tarafından yapılan saldırıların sonucu olduğu düşünülmektedir. Çaydaki polifenoller serbest radikallerin etkisini inhibe ederken; daha yaşlılar için yaşam kalitesini yükseltmekte ve muhtemelen uzun ömre de katkıda bulunmaktadır. ⁶ 

Antioksidan açısından oldukça zengindir: Diğer bitki çayları gibi seylan çayı da antioksidan flavonoidler içermektedir. Antioksidanlar kandan zararlı bileşikleri atarak temizler. Diğer bitki çaylarından farklı olan seylan çayındaki antioksidan flavonoidlerin benzersiz şekilde yüksek miktarda olmasıdır. Araştırmalar gösteriyor ki; antioksidanlar kalp hastalığı, inme ve kanser riskini azaltabilmektedir. Son zamanlarda yapılan araştırmalar ise antioksidanların Alzheimer ve diğer yaşa bağlı olarak oluşan hafıza bozukluklarına karşı koruma sağlanabileceğini göstermiştir. Hem yeşil hem de siyah seylan çayı meyve ve sebzelere oranla daha fazla antioksidan barındırmaktadır.

Ağız sağlığını destekler: Seylan çayı florür açısından oldukça iyi bir kaynaktır. Günlük olarak dört ila beş fincan tüketilen çay florür gereksiniminin yaklaşık % 50 kısmını sağlamaktadır. Florürün düzenli alımı çürümelere karşı dişleri korumaktadır. Bu şekilde seylan çayı diş ve diş etini korumakta ve bir dereceye kadar da ağız boşluğundaki zararlı mikroorganizmaların büyümesini engellemektedir. ⁷ 

Zihinsel odaklanmayı artırmaktadır: Günlük olarak seylan çayı içmek beyindeki dalga aktivitesini artırarak daha uyanık ve istekli olmayı sağlamaktadır. Seylan çayı tüketimi kişiyi gün boyunca zihinsel olarak aktif tutmaya yardımcı olmaktadır. ⁸ 

Yeşil ve beyaz seylan çayının faydaları

Beyaz çay güçlü bir antiviral ve antibakteriyel özelliklere sahip olsa da yeşil ve beyaz çay, bu bileşimler açısından çok benzerdir. Bu seylan çayları hafifçe metabolizmayı hızlandırmak ve yağ yakmaya yardımcı olma yoluyla kilo kaybına kilo kaybını sağladığı gösterilmiştir. Beyaz ve yeşil çay aynı zamanda anti-inflamatuar özelliklere sahip ve artrit gelişmesi riskini azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Yeşil ve beyaz çayın, siyah çayla aynı yararlara sahiptir, ama kanser yapan maddelerle mücadele için daha farklı ve daha az etkili antioksidanlar içermektedir.

Beyaz seylan çayı kolajen kaybını yavaşlatarak, cilt ve kırışıklıkları sarkma olarak bilinen yaşlanma belirtilerine iyi geldiği saptanmıştır. Beyaz çay ağızdaki boşlukların yol açtığı kötü nefesi kontrol altına alarak ağızdaki bakteri miktarını azaltmayı sağlamaktadır. Çay aynı zamanda diş hijyeni için yararlı olabilmektedir. Yeşil ya da beyaz çay içmek demans şansını düşürmesinin yanı sıra sık sık yaşanan depresyon oranını da azaltmaktadır. ⁹ 

Seylan çayı tarifi

Seylan çayının hazırlanışı

Çaydanlığı daha önceden ısıtmak için yarım bardak sıcak su ile doldurun. Çaydanlığı döndürerek içinin tamamen ıslanmasını sağlayın. Sonra suyu dökün. Çaydanlığın içine her fincan (236ml) için 1 çay kaşığı çay yaprağı koyun. 90-95ºC olan suyu ile demliği doldurun. Çaydanlık kapağını yerleştirin ve 3 dakika boyunca demlemeye bırakın. Daha sonra fincan içine çayı dökün ve çayın keyfini çıkarın. ¹⁰ 

Soğuk algınlık için zencefilli seylan çayı tarifi

Malzemeler (1 fincan çay için):

• 1 çay poşeti veya 1 çay kaşığı siyah seylan çayı
• 1 çay kaşığı rendelenmiş / ezilmiş zencefil
• 1-2 çay kaşığı şeker (zevkinize göre)
• 1 bardak kaynar su

1. Suyu kaynatın.
2. Çayı hazırlamadan önce, pota kaynar suyu az miktarda ekleyerek çay potu ısıtın. Daha sonra bu suyu atın.
3. Çaydanlığa çay poşetini koyun ve içine kaynar su dökün. Ezilmiş zencefili de ekleyin. Kapağını kapatın ve yaklaşık 4 dakika kaynamaya bırakın.
4. Servis için bardak içine çayı süzün ve tatlandırmak için şeker ekleyin. Şeker yerine, bal ya da diğer tatlandırıcıları da ekleyebilirsiniz.
5. Sıcak olarak servis edin.
6. Daha iyi sonuçlar için, çayı 5 dakikadan fazla demlememeye çalışın. ¹¹ 

Serinletici limonlu soğuk seylan çayı tarifi

Malzemeler (1 bardak çay için):

• 2 çay kaşığı siyah seylan çay yaprakları
• 1 bardak su
• 1/4 su bardağı limon suyu
• 2 çorba kaşığı şeker (ya da zevkinize göre)

1. Suyu kaynatın. Bu kaynar suya öncelikle çay yaprağı ekleyin.
2. Çay demlendikten sonra çayı süzün.
3. Daha sonra ise limon suyunu ekleyin.
4. Şekeri de ekleyin ve iyice karıştırın.
5. Buzdolabında soğutulmuş olarak servis edin.
6. Servis ederken lezzeti artırmak için limon dilimleriyle servis edebilirsiniz. ¹² 

Seylan çayının zararları

Seylan çayı kafein içermesi nedeniyle hem olumlu hem de olumsuz niteliklere sahiptir Kısa süreli bellek için yardımcı olurken atletik işlevselliğe yardımcı olmamaktadır. Aynı zamanda hafif bağımlılık ve yoksunluk belirtileri uykusuzluğa neden olabilmektedir. Yüksek sıcaklıklarda çay içme de büyük ölçüde özofagus kanseri riskini artırabilmektedir. ¹³ 

Hamilelikte ve emzirme döneminde seylan çayı tüketimi: Amerikan Gebelik Derneği çayın kendisinin hamile kadınlara zarar vermediğini belirtmiştir. Fakat zararlı olan şeyin çayın içeriği olabileceği söylenmiştir. Seylan çayı sağlıklı antioksidanlar açısından bol olsa da, aynı zamanda kafein zenginidir. Maddenin bebeğe metabolize olması mümkün olduğu için hamile kadınların kafeinden kaçınması gerekmektedir.

Bu tür sorunları önlemek için, bir gün içinde bir ya da iki fincan çay içmenin en iyisi olduğu söylenmektedir. Eğer kalp ile ilgili sağlık probleminiz varsa, önceden doktorunuzla konuşun. Yüksek kafein içeriği kalp hızı üzerinde bir etkiye sahip olabilir. ¹⁴ 

Tavsiyeler

• Her zaman saf Seylan çayı kullanmaya özen gösterin.
• Çayı hava geçirmez bir kapta saklayın.
• Diğer keskin yiyecek, baharatlar, sabun vb ile birlikte asla çayı saklamayın.
• Eski çayı atıp her zaman yeni çay demlemeye çalışın.
• Her zaman kuru bir kaşık kullanın.
• Taze su kullanın (doğal kaynak suyu en iyisidir) ve daha önce kaynamış bir suyu kullanmayın.
• Sadece suyu kaynatın, çayı ise sıcak suyla demleyin.
• Aşırı haşlanmış su çayı daha iyi yapmaz.
• Her zaman demleme kısmında suyun sıcak olduğundan emin olun.
• Kişi başına bir çay poşeti ya da 1 çay kaşığı çay yaprağı kullanın.
• 3 ila 5 dakika arasında çayı demlemek lezzet ve gücü artırmak için en iyisidir.
• Sütlü çay içinde çayı hazırladıktan sonra sütü ekleyin. Şeker içinde aynı durum geçerlidir. ¹⁵ 

 UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.