Sri Lanka çayının faydaları nelerdir?

Sri Lanka çayları olarak bilinen seylan çayları Sri Lanka adasında üretilmektedir. Yükseklik baz alındığında yetiştirilen çaylar üç kategoride değerlendirilmektedir. Bu çaylar az büyüme, orta büyüme ve çok büyüme olarak ayrılmaktadır. Denizden 6000 fit yükseklikte ve tarımsal iklimde yetiştirilen bu çaylar mevsime göre lezzetlenmektedir. Sri Lanka ağırlıklı olarak siyah çay üretmektedir ve dünyanın en büyük çay ihracat eden ülkesi olma özelliğine sahiptir. Çin ve Hindistan gibi ülkeler de oldukça fazla çay üretmektedir fakat nüfusları fazla olduğu için üretilen çayın büyük bir kısmını kendileri tüketmektedir. ¹ 

Sri Lanka (Seylan çayı) çeşitleri

Beyaz seylan çayı: En hafif ve en hassas olan çeşittir. Genç, taze yaprakları basitçe koparılıp kurutulmuştur. Bu nedenle hiçbir oksidasyon içermemektedir.

Yeşil seylan çayı: Bu çay yaprakları elle ya da makineyle koparılıp, rulo haline getirip kurutulmuştur. Çok az miktarda oksidasyon içermektedir. Lezzetini ortaya çıkarmak için genelde ekstra malzemeler kullanılır.

Siyah seylan çayı: Siyah çay yaprakları toplanır ve rulo haline getirilir fakat okside olması için uzun süre beklenir. Siyah çay daha karışık ve daha güçlüdür. Özellikle batıda çok popülerdir. ² 

Sri Lanka (Seylan) çayının sağlığa faydaları

Beyaz Sri Lanka çayının faydaları

Antioksidandır: Beyaz Sri Lanka çayının sahip olduğu antioksidanlar serbest radikallerin hasarına karşı vücudu korumaktadır. Bu serbest radikaller vücudunuza oldukça zarar verebilir, DNA’ya hasarına yol olabilir, zamanla erken yaşlanma gibi sonuçlara sebep olabilir.

Kanserle savaşır: Beyaz çay kansere neden olan hücrelere karşı vücuda güç vermektedir. Koruduğu kanser türlerinin arasında kolon, prostat ve mide kanserleri gibi çeşitler bulunmaktadır.

Kan basıncına etki eder: Yapılan çalışmalar beyaz Sri Lanka çayının kan ve damar fonksiyonlarını artırdığı göstermiştir. Böylece tansiyona yardımcı olur ve sağlıklı kan akışına vücudu teşvik eder.

Kolesterolü düşürür: Beyaz çayda bulunan kateşinler başka tür bir antioksidandır. Onlar kolesterolü düşürmeye yardımcı olmaktadır. Kolesterol sağlıklı vücut için gereklidir fakat iyi ve kötü kolesterolü ayırmak gerekir. Beyaz çay kötü kolesterolü düşürür.

Kalbi korur: Beyaz çay kanı incelterek, kan basıncını ve kolesterolü düşürerek kalbin tüm dolaşım sistemi içi faydalı hale gelmektedir. Araştırmacılar günde 2 bardak beyaz çay içmenin insanları kalp krizi riskinden uzaklaştırdığını keşfetmiştir.

Kemik sağlığını destekler: Çalışmalar, düzenli olarak beyaz çay içmenin kemik yoğunluğu ve gücüne etki ettiğini ortaya çıkarmıştır. Beyaz çayda bulunan maddeler artrit ve osteoporoz hastaları için faydalı etkiler gösterebilmektedir.

Anti bakteriyeldir: Beyaz çay ölümcül bakteri ve virüslerle savaşmaktadır. Çayda bulunan antioksidanlar bu durumlara karşı vücudun bağışıklık sistemini desteklemektedir. Böylece hastalıklara karşı vücudu korumaktadır.

Diş sağlığını destekler: Beyaz çay küçük miktarlarda diş sağlığı için faydalı olan florür ve diğer besin değerlerini barındırmaktadır. Bakteri öldürerek diş eti sağlığını destekler ve kötü nefesi engeller.

Cilt sağlığını destekler: Uzun süre güneşe maruz kalmak, stresli yaşam, kötü beslenme ve serbest radikaller cilt sağlığını tehdit etmektedir. Beyaz çay ise serbest radikallerle savaşarak cildi korumaktadır. Oluşan hasarı da tam tersine çevirerek sağlık ve parlak bir cilt sağlamaktadır.

Diğer faydaları: Beyaz çay kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilmekte, diyabet belirtilerini hafifletmektedir. Diğer yandan, stresi azaltır ve enerjiyi artırmayı sağlar. ³ 

Yeşil Sri Lanka çayının faydaları

Kalp sağlığını destekler: Yeşil sri lanka seylan çayında bulunan yüksek miktardaki polifenoller büyük faydalarından biri kan basıncı ve kolesterol seviyelerini düşürmesidir. Bu nedenle, günlük olarak yeşil çay tüketimi kalp krizi, kalp hastalıkları ve felç riskini azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Kilo vermeye yardımcı olur: Yeşil çay yağ yakımına destek olduğu için diyet sırasında tüketmek için mükemmel bir seçenektir. Bu çay termojenik özelliklere sahip olması nedeniyle yağ oksidasyonunu teşvik etmekte ve metabolizmayı hızlandırmaktadır.

Zihinsel fonksiyonları artırır: Günlük olarak yeşil çay tüketmek beynimiz için oldukça faydalıdır. İçerdiği antioksidanlar yani kateşinler diğer yandan kafeinin varlığı beyin aktivitesini artırmakta ve hafızayı güçlendirmektedir.

Diş sağlığını destekler: Şekersiz olarak tüketilen yeşil çay diş çürümesine ve kötü nefese karşı yardımcı olmaktadır. İçeceğiniz yeşil çay ağzınızda bir tazelik yaratacak aynı zamanda mide rahatsızlıklarına neden olan bakterileri ortadan kaldıracaktır.

Diş sağlığını destekler: Düzenli olarak tüketilen bir fincan yeşil sri lanka çayı hem içten hem de dıştan vücudu enfeksiyonlara karşı korumaktadır. Eğer su kaybı yaşıyorsanız ya da çevresel kirlilik nedeniyle potansiyel bir hasar içindeyseniz tüm bunlara karşı yeşil çay tüketebilirsiniz. ⁴ 

Siyah Sri Lanka çayının faydaları

Kolesterolü düşürür: Yapılan çalışmalara göre, siyah çay kolesterol seviyelerini % 7,5 oranında düşürebilmektedir. Siyah çay yağ oranını düşürmekte, LDL olarak bilinen kötü kolesterolü azaltmaktadır. Bu nedenle, kalp hastalığı riskini de düşürmektedir.

Kan şekeri düzeylerini kontrol eder: Amerika’da yapılan bir çalışmaya göre, siyah sri lanka çayı içmenin sağlıklı insanlarda insülin artışıyla bağlantılı ola geç dönem plazma glikoz tepkisi azalttığını bulunmuştur.

Antioksidandır: WebMD sitesinde yayınlanan bir makaleye göre, siyah çay vücuda zarar veren serbest radikallere karşı antioksidan silahlarıyla karşı koymaktadır. İçerdiği polifenol maddeler vücudu temizlemekte ve bir detoks görevi görmektedir. Özellikle sigara ve kimyasal toksinlerden kaynaklanan hasarlara karşı bir koruma sergilemektedir.

Yumurtalık kanserine karşı korur: Günde yaklaşık iki bardak siyah çay içmenin yumurtalık kanseri yaşama riskini % 30 oranında düşürmeyi sağladığı belirtilmiştir. Böylece kanser karşıtı gibi çalışan siyah çay kanser karşı vücudu korumaktadır.

Böbrek taşına karşı korur: ADB kütüphanesi ilaç veritabanına göre, siyah çay içmek özellikle kadınlarda gelişmekte olan böbrek taşı riskini %8 oranında düşürerek böbrek taşı oluşumunu engellemeye yardımcı olmaktadır.

Parkinson hastalığını engeller: Singapur Çin Sağlık Araştırması’nda belirtildiğine göre siyah çay içmek Parkinson hastalığı riskinin azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Kafein dışındaki siyah çayda bulunan diğer bütün maddeler bu hastalığı önlemekten sorumlu olabilmektedir.

Zihinsel odaklanmayı artırır: Hollanda’da yapılan bir araştırmaya göre, siyah çayın kişisel uyanıklığı artırdığı ve odaklanmayı desteklediği ortaya çıkmıştır. ⁵ 

Sri Lanka çayı tarifi

Sri Lanka çayının hazırlanışı

Beyaz Sri Lanka çayı tarifi

Suyu kaynatın. Yaklaşık 180 ° F veya 90 ° C olan suya 1 fincan başına 1-2 tepeleme çay kaşığı çay kullanmaya çalışın. Yaklaşık 3 dakika demlemeye bıraktığınız çayı sonrasında tüketebilirsiniz. ⁶ 

Çilekli beyaz seylan çayı tarifi

Malzemeler:

• 1 adet beyaz çay poşeti ya da 1 yemek kaşığı beyaz çay
• 4-6 adet çilek
• 1 çay kaşığı bal
• 1 çay kaşığı limon suyu

Hazırlanışı: Çayı 2-3 dakika demlemeye bırakın ve sonrasında soğutun. Çilekleri ekleyip karıştırın. Dilerseniz limon suyu ve balı ekleyin. Çayınızı soğuk için. Dilerseniz servis ederken buz küpleri kullanabilirsiniz. ⁷ 

Yeşil Sri Lanka çayı tarifi

• Suyu bir kaba koyun ve bir taşım kaynatın. 2-3 dakika boyunca soğumaya bırakın. (yeşil çay acı lezzet vermesin diye siyah çaya göre daha soğuk bir suyla demlenmektedir)
• Suyu çay poşetinizin ya da 1 çay kaşığı çayınızın üzerine dökün. (her fincan için 1 adet çay poşeti kullanın)
• Kapağını kapatın ve 2-3 dakika boyunca demlemeye bırakın.
• Geleneksel yeşil çaylar genelde sütsüz servis edilmektedir. ⁸ 

Siyah Sri Lanka çayı tarifi

Çaydanlığı daha önceden ısıtmak için yarım bardak sıcak su ile doldurun. Çaydanlığı döndürerek içinin tamamen ıslanmasını sağlayın. Sonra suyu dökün. Çaydanlığın içine her fincan (236ml) için 1 çay kaşığı çay yaprağı koyun. 90-95ºC olan suyu ile demliği doldurun. Çaydanlık kapağını yerleştirin ve 3 dakika boyunca demlemeye bırakın. Daha sonra fincan içine çayı dökün ve çayın keyfini çıkarın. ⁹ 

Sri Lanka çayının zararları

Beyaz Sri Lanka çayının zararları

Hamilelikte ve emzirme döneminde tüketimi: Beyaz çay kafein içerdiği için hamilelikte ve emzirme döneminde tüketimi önerilmemektedir. Tüketmek istediğiniz durumda doktora danışmakta fayda vardır. ¹⁰ 

Beyaz çayın faydaları gibi yan etkileri de vardır. Beyaz çay anksiyete ve uyku problemlerinin yanı sıra kalp problemleri gibi yan etkilere neden olabilmektedir. Beyaz çayı yüksek miktarlar da tüketmemek bu yan etkilerden korunmanın en iyi yolu yoludur. Beyaz çay enerji vermesiyle beraber kan basıncının artmasına neden olabilir. Fazla tüketildiği zaman bunları oluşma riski daha fazladır.

Tavsiyeler

Eğer anksiyete bozukluğu kötü duruma geldiyse beyaz çay tüketimini azaltmalısınız. Aynı şekilde kilo kaybı, düzensiz kalp atışı ya da başka sağlık problemlerine neden oluyorsa çayı tüketimine dikkat etmelisiniz. Tüm bu yan etkileri önlemek için günlük olarak tavsiye edilen beyaz çay tüketimi 2 fincan olarak belirlenmiştir. ¹¹ 

Yeşil Sri Lanka çayının zararları

Hamilelikte ve emzirme döneminde tüketimi: Yeşil çaydaki kafein içeriğinin nöral doğum kusurlarıyla bağlantılı olma ihtimaline karşı bazı doktorlar hamileliğin erken dönemlerinde ve emzirme döneminde yeşil çay tüketilmesini önermemektedir. ¹² 

Aşırı dozda yeşil çay tüketimi yan etkilere neden olabilmektedir. Yeşil çay kafein içeriği nedeniyle aşırı tüketimi durumunda uykusuzluk, anksiyete gibi yan etkilere yol açabilir. Yeşil çaydaki demir emilimini inhibe edebilir. Bu nedenle, yan etkilerinden kaçınmak için aşırı dozdan kaçının ve doktorunuza danışın. ¹³ 

Tavsiyeler

Aşırı dozda yeşil çay tüketimi baş dönmesi, ateş, baş ağrısı, kas seğirmesine neden olabilmektedir. Anlık olarak enerji güçlendirmesi yapabilir fakat uzun vadede zararlı olabilmektedir. Günde, 2-3 bardak yeşil çay tüketimi kafeinin aşırı dozunu azaltmak için idealdir. ¹⁴ 

Siyah Sri Lanka çayının zararları

Hamilelikte ve emzirme döneminde tüketimi: Hamilelik ya da emzirme dönemiyseniz küçük miktarlarda siyah çay tüketimi muhtemelen zararlı değildir. Günde 2 bardaktan fazla içmemeye özen gösterilmelidir. Hamilelik sırasında aşırı dozda çay tüketimi düşük riskine ve doğum ile ilgili komplikasyonlara neden olabilmektedir.

Aşırı dozda siyah seylan çayı tüketimi baş ağrısına, sinirliliğe, uyku problemlerine, ishale, kusmaya, titremeye, mide ekşimesine, baş dönmesine ve düzensiz kalp atışlarına neden olabilmektedir. ¹⁵ 

Tavsiyeler

Siyah seylan çayındaki kafein içeriği baş dönmesi, baş ağrısı ve düzensiz kalp atışına neden olabilir. Siyah çay anlık olarak enerji vermekte fakat uzun vadede zararlı olabilmektedir. Günlük olarak 2-3 bardak siyah çay tüketimi tavsiye edilmektedir. ¹⁶ 

• UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.