Kalbe Yardımcı Susam

Susamın faydaları nelerdir?

İnsanlık tarafından bilinen en yağlı tohumlardan biri olan susam yaygın olarak aşçılıkta kullanılmasının yanı sıra koruyucu ve tedavi edici özellikleriyle de geleneksel bir tedavi yöntemi olarak bilinmektedir. Susam omega-6 yağ asitleri, flavonoid fenolik antioksidanlar, vitamin, lif ve potansiyel anti kanser özellikleriyle sağlık için önemli bir besin kaynağı haline gelmektedir.

Susam bitkisi özellikle Burma, Çin ve Hindistan ve Asya’da yaygın olarak yetişen pedaliaceae ailesi ait, uzun boylu, bir yıllık bir bitkidir. Aynı zamanda Nijerya, Sudan ve Etiyopya’da baş ticari ürünlerden biridir. Bilimsel adı ise sesamum indicum olarak bilinmektedir. ¹

 Susamın sağlığa faydaları

Kan basıncını kontrol altına alır: Hipertansiyon üzerine yapılan araştırmalarda, susamın sahip olduğu doğal yağlar nedeniyle kardiyovasküler sistem üzerindeki yükü azaltarak kan basıncını kontrol altına aldığı ve buna bağlı oluşan kalp rahatsızlıklarını engellediği görülmüştür. Ayrıca magnezyum ve günlük mineral ihtiyacının % 25’ini içermesi sayesinde de damar genişletici bir görev gördüğü böylece kan basıncını azalttığı bilinmektedir.

Kanserle savaşır: Susamda bulunan temel vitamin ve mineraller kanser riskini azaltmaya destek olmaktadır. Magnezyum gibi güçlü anti kanserojen etkisi dâhil olmak üzere birçok minerali sunmaktadır. Aynı zamanda antioksidanlar da içeren susam serbest radikallerle savaşarak sinir bozucu etkilerini azaltmayı başarmaktadır. Susam lösemi, meme, akciğer, pankreas, kolon ve prostat kanserleri gibi kanser türlerini önlemede etkili olabilmektedir.

Diyabet kontrolüne yardımcı olur: Bir kez daha magnezyumun hayati önemini sunan susam, diyabet ve diyabet bağlantılı hastalıkları önleyebilmektedir. Susam yağının Tip 2 diyabet hastası hastalarda glibenklamid gibi çeşitli diyabetik ilaçların etkisini etkileyebileceği gösterilmiştir. Bu ilacın işlevselliğini artırmakta ve belirtileri önlemek için vücuttaki insülin ve glikoz seviyelerini düzenlemeye yardımcı olmaktadır. ²

Kolesterole iyi gelir: Susam üzerine yapılan çalışmalarda, susamın mono-doymamış yağ asidi ve oleik asit açısından zengin olması nedeniyle yağlı asitlerin % 50’sini etkisiz hale getirdiği görülmüştür. Oleik asit, kötü kolesterol olarak bilinen LDL seviyelerini azaltmakta diğer yandan kandaki iyi kolesterol olan HDL seviyelerini artırmaktadır. Araştırmalar, kolesterol seviyelerine etki eden susamın koroner arter hastalığı ve felç gibi durumları önlemeye yardımcı olduğu da görülmüştür. ³

Kalp sağlığını destekler: Bütün organların ve vücut sistemlerinin düzgün şekilde çalışması için kalbin pompalanma çok önemlidir. Tüm kardiyovasküler sistem kontrol altına alındığında sağlıklı sistem geri gelmektedir. İşte bu durumda susam sahip olduğu sesamol antioksidanlarla vücuda destek olmaktadır. Susam kalbin sağlıklı kalması ve uzun süre pompalayabilmesi için yardımcı antioksidanlar açısından mükemmel bir kaynaktır.

Artrit ağrılarını rahatlatır: Artrit hangi yaşta olursa olsun gerçekten sizi etkileyen bir durumdur. Bazen oldukça ağrılı seviyelere varabilmektedir. Susam ise bu duruma meydan okurcasına artriti önlemek için çalışmaktadır. Susamın sahip olduğu bileşenler sayesinde romatizmalı ağrıyı gidermek ve artrit tarafından tutulmuş olan eklem, tendonlardaki enflamasyonu azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Kansızlığa iyi gelir: Anemi, kırmızı kan hücrelerinin eksik miktarda bulunması sonucu oluşmaktadır. Anemi rahatsızlığı olan insanlarda genelde zayıflık ve soğukluk görülmektedir. Demir eksikliğini gidermek için bu durumda susam oldukça iyi bir seçimdir. Böylece susam zengin demir içeriği ile anemi hastası olan kişilere destek olabilmektedir. ⁴

Kemik sağlığını destekler: Susam osteoporozun önlenmesinde büyük payı olan çinko ve kalsiyum açısından oldukça zengindir. Gerekli mineral ve vitaminlerin kombinasyonu vücudun uygun kalsiyumu emmesi ve çinkonun aşırı kalsiyum alımını önlemesi gibi durumları sağlamaktadır. Güçlü kemik yapısının sağlanması ve osteoporozun önlenmesi için bunlar oldukça önemlidir.

Folik asit kaynağıdır: Susam folik asit açısından zengin olduğu için hamile anneler için faydalı olarak kabul edilmektedir. Folik asit büyüyen fetüslerde uygun DNA sentezi için gereklidir. Bu nedenle, hamilelikte alınan susam annelerin folik asit ihtiyacını gidermektedir.

Çocuklarda kemik gelişimine faydalıdır: Susam tohumları çocuklarda kemiklerin büyümesi için gerekli olan protein ve amino grup asitler bakımından zengindir. Sadece 100gr susam yaklaşık 18 gr protein içermektedir. Bu kombinasyon çocuklarda daha güçlü ve iyi kemik gelişimi için mükemmeldir.

Anksiyete durumunu önler: Susam anksiyetenin (endişe ve kaygı) azaltmasıyla bilinen temel vitaminler ve niasin açısından oldukça zengin bir kaynaktır. Tohumları 100 gramında günlük niasin ihtiyacının yaklaşık % 28’ini barındırmaktadır. Böylece beyin içindeki GABA (y-aminobütirik asit) etkinliğini geliştirmek, anksiyete ve nevroz (sinir hastalığı) gibi durumların azalmasını sağlamaktadır. ⁵

Sindirim sistemini destekler: Bu küçük tohumlar tıpkı fındık gibi önemli miktarda lif içermektedir. Bu lifler bağırsak hareketliliğine yardımcı olarak sindirim sisteminin yardımına koşmaktadır. Lif sağlıklı bir sindirim sistemi için hayati bir unsur olarak kabul edilmektedir.

Göz sağlığını destekler: Susam gözleri beslemesiyle de bilinmektedir. Kan akışı ve karaciğer için bir tonik olan susam, böylece sağlıklı gözlere destek olmaktadır. Ayrıca bulanık görme, yorgun gözler ve göz iltihapları için de etkili olan susam aynı zamanda göz çevresi kırışıklıklarının giderilmesine de yardımcı olmaktadır.

Metabolizmaya iyi gelir: Susam tohumları insan vücudu için önemli olan proteinleri içermektedir. Bu yeteneği sayesinde sağlıklı hücre büyümesi, esneklik, enerji düzeylerinde artışın yanı sıra metabolik fonksiyonu da etkilemektedir.

Astıma iyi gelir: Susam tohumları çok sayıda vitamin ve mineraller açısından mükemmel olduğu gibi güçlü bir magnezyum deposudur. Bu nedenle astım için harikalar yarabilmektedir. Magnezyum astım nedeniyle tıkanan hava yolları içindeki spazmı azaltmaya yardımcı olmakta diğer solunum yolları rahatsızlıklarını da rahatlatmaktadır. ⁶

Karaciğer sağlığını destekler: Susam tohumları metionin açısından iyi bir kaynaktır, bu nedenle karaciğer işleyişinin geliştirilmesi ve vücudun detoks olması için büyük bir yardımı olmaktadır.

Ağız sağlığına iyi gelir: Hindistan’da, susam yağı diş çürüğü ve diş eti hastalığını önlemek için kullanılmaktadır. Bilim adamları uzun bir süre için, kullanılan susamın ağızdaki bakterileri öldüren bir kimyasal olan antiseptik olarak hareket ettiğini kanıtlamıştır.

Cilt sağlığını destekler: Susamın sağlığa olan faydaları cilt sağlığını da kapsamaktadır. Susam tohumları cildin elastikiyetini geliştiren kolajeni üretmek için vücut tarafından gerekli olan önemli bir bileşen olan çinko konsantrasyonunu yüksek oranda içermektedir. ⁷

Susam yağının cilde faydaları

Susam tohumu yağı birçok farklı açıdan sağlığa faydalar sağlayabilmektedir. Hem saç sağlığı hem de cilt sağlığı için etkili olan susam yağı birçok güzellik uygulamasının bir parçası olmaktadır. İşte susam yağının güzellik için faydaları şöyle sıralanmıştır: ⁸

• Susam yağının iltihaplı ve yaralı cildin tedavisinde etkili olduğu bulunmuştur. Bu durum yağın sahip olduğu bakteriyel enfeksiyonlara karşı mücadele eden anti-inflamatuar özelliklerine bağlıdır.
• Kalın ve yapışkan bir yapıya sahip olduğu için susam yağı cilt tarafından kolayca absorbe edilebilmektedir. Böylece masaj sırasında kullanılan susam yağı, hasarlı hücrelerin tamiri ve kan dolaşımın artırılması için oldukça etkili olabilmektedir.
• Susam yağının bir başka heyecan verici özelliği ise cildin yaşlanma hızını yavaşlatmasıdır. İçerdiği antioksidanlar nedeniyle cilt gençleştirmeyi geliştirmektedir. Ciltteki kırışıkların ve küçük gözeneklerin giderilmesini engelleyen sesamol isimli bir antioksidanın kaynağıdır.
• Birçok doğal yağ nemlendirici etki sağlamasına rağmen bunların hiçbiri susam yağı kadar etkili olamamaktadır. Susam yağı ise ciltte suyu tutma yeteneğine sahiptir.
• Susam yağı diğer yağlara göre biraz ağır görünmesine rağmen masaj yağı olarak kullanılmaktadır. Bu durumda detoksifiye sağlayarak vücudun çevresel toksinlerden kurtulmasına yardımcı olmaktadır.
• Susam yağı serbest radikaller tarafından yapılan zararları önlemek için cilt üzerinde koruyucu bir film oluşturmaktadır.
• Susam yağı linoleik asit ve palmitik asitler gibi esansiyel yağ asitleri bakımından zengindir. Ayrıca bakır, manganez, kalsiyum ve magnezyum gibi mineralleri içermektedir. Böylece yağ kolayca cilt içine emilmekte ve cildi derinlemesine besleyerek cilt yumuşaklığını artırmaktadır. ⁹

Susam yağının saça faydaları

• Eğer saçlarınızın daha koyu görünmesini istiyorsanız günlük olarak susam yağını saçınıza masaj yaparak uygulayabilirsiniz. Böylece erken beyazlayan saçları da tedavi edebilmektedir.
• Susam yağı yüksek penetrasyon yeteneği sayesinde kafa derisi dolaşımını artırmakta böylece saç büyümesini teşvik etmektedir. Saç büyümesi için susam yağı kullanılması çok yaygın bir tedavi yöntemidir.
• Susam yağının bir diğer özelliği ise güneş koruyucu olmasıdır. Kafa derisi üzerine uyguladığınız susam yağı ultraviyole ışınlarının neden olduğu hasarı önlemektedir. Aynı zamanda koruyucu bir katman oluşturarak kirliliğin zararlarını ortadan kaldırmaktadır.
• Susam yağının az bilinen faydalarından biri biti tedavi etmesidir. Susam yağı anti bakteriyeldir, bu nedenle kafa derisi üzerine uygulanınca mantar ve diğer bakteriyel enfeksiyonların oluşmasını engellemektedir.
• Susam yağı yatıştırıcı ve sakinleştirici özelliğe sahiptir. Sert ısı saç köklerinin zarar görmesine neden olabilmektedir. Susam yağı ise kafa derisini beslerken soğutma görevi görmektedir. Böylece kuruluğun yaşanmasını engellemekte nemi tutmaktadır.
• Uyumadan önce parmak uçlarına sürülüp kafa derisine yapılan susam yağı masajı kepeği önlemektedir. Sabah saçı yıkayıp en iyi sonuçlar için bu uygulamaya 30 gün boyunca devam etmek tavsiye edilmektedir.
• Ellerinizin arasına 2 ya da 3 damla sürdüğünüz susam yağını kuru saçlara uygulayın. Bu uygulama tıpkı saç kremi görevi görebilmektedir.
• Susam yağını ısıtın ve herhangi bir krem ile karıştırın. Sonrasında saçlarınıza uygulayın ve en az 1 saat bekletin. Maksimum sonuçlar için karışımı 1 gece saçta bırakabilirsiniz.
• Susam yağı derinlemesine saç ve saç derisini besleyerek hasarlı saçları canlandırmak için harikalar yaratabilmektedir.
• Saç dökülmesinin arkasındaki baş sebep genelde stres olmaktadır. Susam yağı ise hem stresi rahatlamaya yardımcı olmakta hem de soğutma özelliğiyle saç dökülmesiyle mücadele etmek için hayati bir rol oynamaktadır. ¹⁰

Susam yağı ılımlı dozlarda tüketildiğinde genellikle güvenlidir. Cilt tahriş edici değildir. Bu neden masaj için genellikle güvenlidir. Cildi ışığa duyarlı bir hale getirmemektedir. Bu nedenle güneşte de kullanılabilmektedir. Tüketimi konusunda net bir bilgi yoktur. Ancak susam alerjisi olan kişiler kesinlikle bu yağın tüketiminden kaçınmalıdır. Ayrıca, kronik diyare eğilimli olan kişiler tarafından da kullanılmamalıdır. ¹¹

Susamın zararları

Yaygın olarak kullanılan susam uygun miktarlarda tüketildiğinde muhtemelen güvenli olarak kabul edilmektedir.

Susam ağız yoluyla alındığında ya da sprey olarak burundan alındığında muhtemelen güvenli olarak kabul edilmektedir. Susam yağlı özel burun spreyleri (Nozoil gibi) 20 gün boyunca güvenli bir şekilde kullanılmaktadır.

Susamın diğer yollarla tıbbi durumlar için alınmasının güvenli olup olmadığıyla ilgili yeterli bilgi yoktur.

Hamilelik ve emzirme dönemi: Yaygın olarak gıdalarda kullanılan susamın uygun miktarda ağız yoluyla alınması durumunda muhtemelen güvenli olduğu söylenmektedir. Hamile ve emziren kadınların alacağı güvenli miktar konusu net olmadığı için güvenli tarafta kalmak adına tüketiminden kaçınmakta fayda vardır.

Çocuklarda tüketimi: Yaygın olarak gıdalarda kullanılan susamın uygun miktarda ağız yoluyla alınması durumunda muhtemelen güvenli olduğu söylenmektedir. Susam yağı 5 ml’lik bir doz halinde en fazla 3 gün boyunca yatmadan önce güvenli bir şekilde kullanılmıştır.

Diyabet: Susam kan şekeri seviyesini etkileyebilir. Teoride, susam şeker hastalığı olan kişilerde kan şekeri kontrolünü etkileyebilmektedir.

Düşük tansiyon: Susam kan basıncını düşürebilmektedir. Teoride, susam kan basıncı zaten düşük kan basıncı olan kişilerde durum daha da kötüye gidebilmektedir.

Cerrahi: Susam kan şekeri seviyesini etkileyebilir. Eğer planlanmış ameliyat varsa, en az 2 hafta önce bir ilaç olarak susam kullanmak bırakılmalıdır. ¹²

Tavsiyeler

Yemekler için susam kullanıldığında, günlük olarak önerilen doz 10 ya da 15 gram yani yaklaşık 1 çay kaşığı olarak belirlenmiştir. ¹³

 UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.