Mucize Çay Paraguay (Yerbe Mate) Çayı

Paraguay (Yerba Mate) Çayının Faydaları Nelerdir?

Paraguay ya da Brezilya çayı olarak bilinen yerba mate çayı, Güney Amerika’da oldukça popüler olan yaprak dökmeyen ilex paraguariensis isimli ağacın kurutulmuş yapraklarından yapılmaktadır. Bu çay kafein ve tanen içeren uyarıcı bir içecektir bu nedenle tadınız biraz buruk olduğu da söylenmektedir. Yerba mate çayı Arjantin, Paraguay, Uruguay, Güney Brezilya’nın yanı sıra Suriye ve Lübnan bölgelerinde oldukça yaygındır. ¹ 

Yapılan çalışmalar, Paraguay çayı alkoloidler (kafein, metilksantin, teofilin ve teobromin), tanen (kafeik ve folik asit), vitaminler (A, B1, B2, C ve E), mineraller (alüminyum, kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum, manganez, ve potasyum), proteinler (temel amino grup asitler), glüsitler (fruktoz, glikoz, rafinoz ve sükroz), lipidler (uçucu yağlar ve mumsu maddeler) ve aynı zamanda selüloz, dekstrin ve sakarin gibi besin değerlerini barındırmaktadır. ² 

Paraguay (Yerba mate) çayının sağlığa faydaları

Odaklanmaya yardımcı olur: Paraguay yerba mate çayında bulunan mineraller, vitaminler, antioksidanlar, amino grup asitler ve polifenol içerdiği kafeinin üzerinde dengeleyici etkiye sahip olduğunu söylenmektedir. Kullanıcılar zihinsel enerji, açıklığı ve odağını arttığını bildirmektedir. Aynı zamanda Paraguay yerba mate çayını baş ağrısı, mide ağrısı ve sinirlilik gibi kafeinin istenemeyen etkilerini yaşamadan tüketmek mümkündür.

Sindirime destek olur: Güney Amerika’nın yerli halkları uzun yıllar boyunca sindirim rahatsızlıklarına karşı geleneksel bitkisel bir ilaç olarak Paraguay yerba mate çayını kullanmıştır. Safra ve diğer mide asitlerinin artan üretimini uyararak, yerba mate çayı sindirime yardımcı olmaktadır. Paraguay yerba mate çayı atıkların ortadan kaldırılmasına etki ederek kolonu temiz tutmayı sağlamaktadır. Böylece mide bakterilerinin neden olduğu kötü ağız kokusu da engellenmiş olmaktadır. ³ 

Kardiyovasküler sağlığı destekler: Paraguay yerba mate polifenoller gibi bileşikleri içermesi nedeniyle ateroskleroz gibi kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada yararlı olabilmektedir. Bir araştırma çalışmasının bulguları yerba mate tüketiminin lipid parametreleri üzerinde olumlu etkisini ortaya koymuştur. Hiperkolesterolemik olan kişilerde LDL kolesterolü azaltmaya yardımcı olduğu da gösterilmektedir. Paraguay yerba mate çayı tüketimi kalbin miyokard dokusunu korur ve aynı zamanda inme gibi reaktif oksijen türlerinin (ROS) neden olduğu oksidatif stresi azaltmada da faydalı olabilmektedir.

Diyabete etki eder: Paraguay yerba mate çayı hiperglisemi diyabetinden gelen komplikasyonların azaltılması için faydalı olabilmektedir. Hiperglisemiyenin dikarbonilleri sonuçları birçok diyabetik komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bir antioksidan olarak ise Paraguay yerba mate çayı glikasyon sürecinde rol oynamaktadır; böylece dikarbonil eylemi ile oksidasyon ve hiperglisemi durumunu azaltmaktadır. ⁴ 

Kilo vermeye yardımcı olur: Paraguay yerba mate çayı kilo kaybı ve kilo kontrolüne yardımcı olabilmektedir. Bu çay kişiye doygunluk hissi vermekte ve sindirimin daha yavaş olmasıyla mide de doluluk hissi yaratmaktadır. Ayrıca, çayda bulunan uyarıcı bir madde olan mateine metabolizmayı artırmakta ve vücuttaki fazla yağı yakmaya destek olmaktadır. Sağlıklı vücut ağırlığını korumak isteyenlerin yerba mate çayını tüketirken sağlıklı bir diyet programı ve egzersiz de uygulamaları kilo verme işini hızlandıracaktır.

Bağışıklık sistemini güçlendirir: Paraguay yerba mate çayı antioksidan ve vitaminleri bol miktarda bulundurduğu için bağışıklık sistemini desteklemekte; böylece karşılığında genel sağlık durumunun korunmasına yardımcı olmaktadır. Özellikle grip mevsimi geldiğinde, soğuk algınlığı ve diğer salgın hastalıklara karşı kendinizi korumak için günlük olarak bir fincan yerba mate çayı içtiğinizden emin olun. Diğer yandan, alerji mevsimlerinde yaşanan alerji belirtilerini hafifletmek ve önlemek için Paraguay çayı önerilmektedir. ⁵ 

Gastrointestinal sistem sağlığına etki eder:  Mate çayının en önemli faydalarından bir gastrointestinal sisteme olan olumlu etkisidir. Bildirilen etkileri hasarlı sindirim sistemini iyileştirmeden hastalıklı gastrointestinal dokuların onarılmasına kadar uzanmaktadır. Akut ya da kronik kabızlık gibi rahatsızlıklara da iyi gelmektedir. Mate çayı kabızlık sorununa yardım ederken aynı zamanda bağırsakların normal hareketliliğini desteklemektedir. ⁶ 

Antioksidan kaynağıdır: Eğer Paraguay yerba mate çayı tüketirseniz aynı zamanda muazzam antioksidan ve minerallerin faydalarından yararlanmış olursunuz. Yerba mate çayı alüminyum, demir, bakır, nikel ve manganez dâhil olmak üzere birçok farklı minerali içermektedir. Diğer çay türleriyle yerba mate çayının karşılaştırıldığı araştırmalarda, yerba mate çayının vücuda diğerlerinde daha çok mineral sağladığı ortaya çıkmıştır. ⁷ 

Enerji verir: Paraguay yerba mate çayı fiziksel yorgunluğu ortadan kaldırmak ve bunun yerine, canlandırıcı bir duygu bırakmak için oldukça iyi bir yoldur. Eğer zihinsel olarak bitkin hissediyorsanız yerba mate çayının sadece fiziksel olarak fayda sağlamadığını hatırlayın.

Kalp sağlığını destekler: Antioksidan çayların sahip olduğu anti-inflamatuar özelliği yüksek kan düzeylerini düşürerek kalp krizi ve kalp hastalığı riskini azaltmaktadır. Yapılan araştırmalar, engelsiz ve esnek arterlere sahip olmak için günde 3 bardak içilen yerba mate çayının LDL kolesterol seviyelerini düşürdüğünü vurgulamıştır. Böylece kardiyovasküler hastalıkların yaşanma olasılığı da azalmaktadır.

Uykusuzluğa iyi gelir: Uykusuzlukla mücadele ediyorsanız Paraguay yerba mate çayını tüketmeyi deneyebilirsiniz. Stresli ve yoğun dünyada yaşanılan endişeler uykusuz gecelere neden olmaktadır. Eğer uykuya dalmakta zorluk geçiyorsanız yerba mate çayı size dinlendirici bir uykuyu sunacaktır. ⁸ 

Stresle savaşır: Uluslararası kurumlar tarafından yapılan çeşitli araştırmalara göre, Paraguay yerba mate çayı depresif durumları ortadan kaldırabilmektedir. Bu çay diğer içeceklerin yol açtığı depresyon, çarpıntı ya da sinir ajitasyon gibi benzeri durumlardan herhangi birinin yan etkisine neden olmadan vücuda sağlık ve canlılık duygusu sağlamaktadır. ⁹ 

Kanserle savaşır: Paraguay yerba mate çayı ursolik asit, saponin, tanen, rutin, klorofil ve klorojenik asit gibi anti-kanser özelliklere sahiptir. Bu nedenle yerba mate çayını tüketmek sahip olduğu özellikler sayesinde kanserin yaşanma riskinin önlenmesine yardımcı olmaktadır. ¹⁰ 

Paraguay Çayı Tarifi

Paraguay çayının hazıranışı

Malzemeler:

• 2 yemek kaşığı yerba mate çayı
• 2 bardak 150 derecede kaynar su

Hazırlanışı:

1. Presli bardağınıza ( French press) yerba mate çayını yerleştirin.
2. Suyu yavaşça çayın üzerine dökün.
3. Lezzetin gücü isteğe göre 4-6 dakika arası demlemeyle değişebilir.
4. Presli bardağınızdaki filtreyi basın. Sonrasında servis edin. ¹¹ 

Limonlu, zencefilli soğuk yerba mate çayı tarifi

Buzlu limonlu ballı bu soğuk çay yerba mate çayıyla demlenmektedir. Yerba mate çayının buruk tadını bal tamamlamaktadır. Sıcak bir günde bu sağlıklı çayın tadını çıkarabilirsiniz.

Malzemeler:

• 1 bardak demlenmiş ve soğutulmuş yerba mate çayı
• 1 tatlı kaşığı limon suyu
• 1 tatlı kaşığı bal

Hazırlanışı: Bütün malzemeyi bir araya getirin karıştırın ve buzdolabında soğutun. Dilerseniz buz küpleriyle servis edebilirsiniz. ¹² 

Bitkisel yerba mate çayı karışımı tarifi

Malzemeler:

• Yerba mate çayı
• Biberiye dalı
• Yaban sümbülü
• Portakal kabuğu rendesi
• Adaçayı

Hazırlanışı: Bir taşım olacak şekilde suyu kaynatın. Malzemeleri ekleyip 5-10 dakika boyunca demlemeye bırakın. Favori bardağınıza süzerek koyun. Tüm duyuları aydınlatan ve enerji veren, canlandırıcı, motive edici bir çaydır.

Not: Eğer sümbül bulamıyorsanız yerine nane de kullanabilirsiniz. ¹³ 

Paraguay (yerba mate) çayının zararları

Yerba mate çayının faydaları oldukça çoktur fakat yan etkilerinden muzdarip olma ihtimaliniz de bulunmaktadır. Kafein içermesi nedeniyle oluşabilecek yan etkiler: anksiyete ve sinirlilikte artış, uyku kaybı, mide yanması, yüksek tansiyon, mide bulantısı, baş ağrısı, düzensiz kalp atışları olarak sıralanmaktadır.

Yerba mate çayı besin değerleri açısından oldukça zengin olmasına rağmen aşırı miktarlarda tüketimi güvenli değildir. Vücut parçalarını koruyan astarın bozulması nedeniyle özofagus, larinks veya oral kavite kanseri riski artışı olduğu söylenmektedir.  Fakat bunun nedeni çok sıcak içilmesi ya da aynı zamanda sigara ile kullanımı olmuş olabilir.

Hamilelik ve emzirme döneminde tüketimi: Yerba mate çayı kafein içeriği nedeniyle erken doğum ve düşük riskine neden olabilmektedir. Bu nedenle hamile kadınların tüketmesi tavsiye edilmemektedir. Emzirme döneminde anneler içinde risk taşımaktadır. Kafein içeriği bebeğe geçebilir ve bağırsak bozukluklarına neden olabilir.

Eğer bir kalp rahatsızlığınız varsa uzun süre yerba mate çayı içmek düzensiz kalp atışlarına neden olabilir. Diyabet hastalarında da yerba mate çayı tüketimi düşük şeker riskini artırabileceği için tavsiye edilmemektedir.

Yerba mate çayının diğer uyarıcı ilaçlarla tüketiminde çayın daha az içilmesine dikkat edilmelidir. Aynı zamanda düzenli olarak tüketmek istiyorsanız; kronik hastalığınız varsa ya da hamileyseniz öncesinde bir doktora danışmalısınız. ¹⁴ 

Tavsiyeler

Yapılan çalışmalarda yerba mate çayının en fazla 60 gün süreyle, günde en fazla 3 bardak (330ml) olarak tüketilmesi uygun görülmüştür. ¹⁵ 

 UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.