Boyun Ağrısı Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Boyun Ağrısı Nedir?

Ağır boyun ağrısı ile uyanma ya da üst sırt ve omuzlara yayılan bir boyun ağrısıyla güne başlamak çok yaygındır. Zayıf uyku alışkanlıklarına bağlı olarak ortaya çıkan kas yorgunluğu, zorlanma ve spazm, sabit boyun ağrısını tetikleyebilmektedir. Boyun ağrısı durumunda, genellikle başınızı bir kenardan diğerine hareket ettiremeyebilirsiniz.

Sabahları başlayan boyun ağrısının asıl nedeni, boyna uzanan omuz ve sırt üstü yumuşak bağlarının gece yaptığınız zararlı hareketlerden dolayı iltihaplanmasından kaynaklanmaktadır. Neyse ki, üst sırt ve boyun ağrısından kurtulmak için gerçekleştirebileceğiniz bazı basit evde tedavi yöntemleri ve egzersizleri bulunmaktadır. ¹ 

Sadece uyku biçiminiz değil, bilgisayarınız ve akıllı telefonlarınız bile gergin boyun kaslarına neden olabilmektedir. Bilgisayar ve akıllı telefon satışlarındaki artışla birlikte boyunda yaşanan sağlık sorunları da hızla artmaktadır. Kişi sürekli olarak bilgisayar ekranına ve akıllı telefona bakmaya devam etmektedir ve bu da boyun eklemleri çevresindeki kasların zorlanmasına ve aşırı gerilmesine neden olmaktadır. Sonuç olarak da üst omurga, omuz ve üst sırt ağrısı hissedilmektedir.

Başınızı kaldırmaya çalıştığınızda, ani ürpertici ve keskin bir ağrı hasar görmüş kaslar ve bağlar nedeniyle omzunuzdan ve üst sırttan aşağı doğru devam etmektedir. Boyun ağrısının evde tedavisi oldukça kolaydır ve çoğu zaman kendini kendine iyileşen bir sağlık sorunu olarak kabul edilmektedir. ²  

Boyun Ağrısı Belirtileri

Boyun ağrısının belirtileri çok değişebilmektedir. Boyundaki ağrı hafif bir sıkıntı olabilirken, bazı durumlarda, kişinin hareket etmesini önleyecek kadar acı verici de olabilmektedir.

Boyun ağrısı genellikle tek bir noktaya odaklanmaktadır ve birkaç gün veya hafta içinde kendi kendine kaybolmaktadır. Ancak bazı durumlarda ağrı sabitleşebilir veya omuz ve kollar gibi diğer vücut parçalarına yayılabilir.

Boyun ağrısı nasıl anlaşılır? Boyun ağrısı ile ilgili yaşanan en yaygın belirtiler genellikle aşağıdakilerden birini veya birkaçını içerebilmektedir: ³ 

Boyun tutulması: Özellikle, kafayı yana doğru çevirmeye çalışırken yaşana boyun hareketinde acı ve zorlanmadır.

Keskin ağrı: Bu belirti, sadece bir noktaya odaklanan ağrı olabilir. Genellikle, kişi boynun o noktasında bıçaklanma veya batma hissetmektedir. Çoğu zaman, bu tip ağrı boynun alt bölgelerinde ortaya çıkmaktadır.

Genel ağrı: Bu ağrı çoğunlukla boynun bir noktasında veya bir alanında ortaya çıkmaktadır. Ağrı hassas veya sızlama olarak tanımlanmaktadır, keskin değildir. ⁴ 

Yayılan ağrı: Ağrı, bir sinir boyunca boyundan omuzlara ve kollara yayılmaktadır. Ağrının yoğunluğu değişebilmektedir. Sinir ağrısı yanma gibi hissedilebilir.

Karıncalanma, uyuşukluk veya zayıflık: Bu hisler boynun ötesine de geçebilir. Omuza, kola veya parmaklara yayılabilir. Kişi iğnelenme ya da karıncalanma gibi bir his yaşamaktadır. Genellikle, koldan aşağıya yayılan ağrı tek bir kolda hissedilir, iki kol birden bu durumdan etkilenmez.

Nesneleri tutma veya kaldırma ile ilgili problemler: Parmaklarda oluşan karıncalanma, uyuşma veya güçsüzlük neticede nesneleri tutma veya kaldırmada zorlanma gibi problemler ortaya çıkarabilir.

Baş ağrısı: Bazen boyun oluşan bir tahriş kas ve kafaya bağlı sinirleri de etkilemektedir. Bu durumda, boyun kaslarının sıkışması gibi bir gerginlik baş ağrısına neden olabilmektedir. ⁵

Boyun ağrısı belirtileri ilerledikçe, uyumayı da zor bir hale getirebilir. Bu tür ağrı, giyinmek veya çalışmaya başlamak gibi, günlük aktiviteleri de etkileyebilmektedir. Araç kullanma gibi başın dönmesi ile ilgili herhangi bir faaliyeti engelleyebilmektedir. Boyun ağrısının güçsüzlük, uyuşma ve karıncalanma ile ilişkili olması endişe verici olabilmektedir, bu nedenle, doktor tarafından daha ayrıntılı değerlendirilmesi için hemen tıbbi bir yardım istenmelidir. ⁶ 

Boyun Ağrısı Başlangıcı Belirtileri

Boyun ağrısı aşağıda sıralanmış olan aşamalarla birlikte gelişmeye başlayabilmektedir:

Zaman içinde yavaş yavaş: Boyun ağrısı hafif olarak başlayabilir veya yalnızca bir iş gününün sonuna doğru ortaya çıkabilir. Fakat sonra tekrarlanabilir ve zamanla daha da kötüye gidebilir.

Bir yaralanmanın hemen ardından: Örnek vermek gerekirse; bu tip boyun ağrısı, bir bisiklet kazası ve boyun üzerine garip bir şekilde uyuma sonrasında ortaya çıkabilmektedir. ⁷ 

Bir yaralanmadan bir süre sonra: Bir araba kazası sırasında oluşan boyun burkulması belirtileri, yaralanmanın meydana gelmesinden birkaç gün sonra başlayabilmektedir. Bazı boyun yaralanmaları zamanla daha da kötüleşme eğilimine sahiptir.

Aniden ve herhangi bir belirti olmaksızın: Bazen boyun ağrısı, normal bir günde de ortaya çıkabilmekte ve belirgin bir sebep olmadan başlayabilmektedir.

Boyun ağrısı belirtileri sabit olabilir ya da çok sürmeden kendi kendine geçebilir. Aynı zamanda düzenli olarak gelip gidebilir veya aralıklı olarak dönebilir. Hapşırma veya öksürme gibi belli aktiviteler veya hareketler ağrıyı daha da kötüleştirebilir. ⁸ 

Boyun Ağrısının Oluştuğu Bölge

Boyun ağrısı ile ilişkili belirtiler, bir sinirin sıkıştırılıp ezilmesine ve servikal omurganın hangi seviyesinde meydana geldiğine bağlı olarak değişebilmektedir.

Örneğin, bir disk fıtığı, sinir kökünü servikal omurga C5-C6 seviyesinde (C6 sinir kökü olacak şekilde) sıkıştırıyorsa, belirtiler servikal omurganın başka bir seviyesindeki bir disk fıtığından farklı olabilir, çünkü bu sinirler vücudun diğer bölgelerine yayılabilmektedir. ⁹ 

Acil Tıbbi Yardım Gerektiren Belirtiler

Boyun ağrısı genellikle kendi kendine düzelirken, bazen omurilik yaralanması, kanser, HIV, menenjit veya herhangi bir enfeksiyon nedeniyle daha ciddi bir şekilde ortaya çıkabilir.

Aşağıda sıralanmış olan belirtilerden herhangi birinin veya birkaçının yaşanması durumunda, derhal tıbbi yardım çağrılmalıdır:

• Gittikçe yayılan kol veya bacak ağrısı
• Kollarda ya da bacaklarda uyuşukluk, karıncalanma veya güçsüzlük
• Denge veya koordinasyon ile ilgili sorunlar
• Bağırsak veya mesane kontrolünün kaybedilmesi
• İstenmeyen kilo kaybı
• Ateş veya titreme

Ağır boyun ağrısı, bir araba kazası veya bir merdivenden düşme gibi büyük travmalardan kaynaklandığında bu durum tıbbi açıdan oldukça acil bir durumdur. Felç riskini azaltmak için hasta tıbbi bir meslek mensubu tarafından sabit hale getirilmeli ve daha sonra acil bakıma taşınmalıdır. ¹⁰ 

Boyun Ağrısı Nedenleri

Boyun ağrısı oldukça sık yaşanmakta ve küçük bir problem olarak değerlendirilmektedir, ancak buna rağmen, bazı durumlarda günlük hayatı büyük ölçüde engelleyebilmektedir. Dikkat edilmediğinde ise zaman içinde daha ciddi ve sürekli devam eden ağrı ortaya çıkabilmektedir.

Boğun ağrısının nedenini tespit etmek ve altta yatan nedeni tedavi etmek ağrıların ortadan kaldırılmasını sağlayabilmektedir. Boyun ağrısı neden olur? Boyun ağrısının olası nedenleri şunlar olabilir: ¹¹ 

Kas Gerginliği veya Ligament Burkulması

Ağır nesnelerin yanlış bir duruşla kaldırılması veya vücudu zorlayıcı hareketlerin tekrarlanması (bütün gün bir masada oturulması da buna dâhildir) kas dokusuna ve bağlara baskı uygulamaktadır. Bu durumlar genellikle kronikleşen ağrılara yol açmaktadır.

Artrit

Artrit eklemlerde iltihap, sertlik ve ağrıya neden olmaktadır. Genellikle “boyun artriti” olarak adlandırılan Servikal Spondiloz, omurgada diskler oluşturarak su içeriğini kaybeder. Bu durum eklemlere daha da fazla baskı yapmaktadır. Romatoid artrit, vücudun astar dokularına karşı saldırmaya geçen otoimmün bir hastalıktır ve servikal bölgede ağrılı şişlikler ortaya çıkarmaktadır. ¹² 

Sinir Sıkışması

Boyunda fıtık meydana geldiğinde, yumuşak iç doku omurilik ve kola giden sinirlere doğru sızmaktadır. Bu nedenle, o bölgelerde ağrı meydana gelmektedir. Boyun ağrısı o bölgedeki sinirlerin sıkışması sonucu da ortaya çıkabilmektedir.

Ani Yaralanma

Servikal omurga üzerine olan düşmeler, aşırı hareketler, motorlu taşıt kazaları, yüze ya da başın arka veya üst kısmına yapılan darbeler, sporla ilgili kazalar ve benzer olaylar boyun bölgesine beklenmeyen hasarlar verebilmektedir. Motorlu araç kazalarının mağdurları genellikle baş ağrısı çekmektedir. Bunun nedeni, başın kaza sırasında aniden ileri doğru itilmesi ya da ters bir açıyla hareket etmesi sırasında boyunda oluşan ani sıkışmalardır. ¹³ 

Hastalık

Belirli hastalıklar boyun ve omuz ağrılarına neden olabilmektedir. Örneğin, menenjit beynin ve omuriliğin etrafındaki dokulara müdehale eder ve hayatı tehdit eden bir hastalık haline gelir. Grip ise boyun ve vücudun geri kalan kısmını ağrıtmaya meyilli bir hastalıktır. Fibromiyalji, kaslarda ve yumuşak dokularda, hatta belirgin bir hasar veya iltihap bulunmayan bölgelerde bile ağrıya neden olabilmektedir.

Boyunda Dar Kanal (Servikal Spinal Stenoz)

Stenoz, omurilik kanalının daralması, omuriliğin sıkışması, çevredeki dokuların, bağların ve kemiğin yapısının bozulmasıyla oluşmaktadır. Bu nedenle, boyun bölgesinde ağrılar oluşmaktadır. ¹⁴ 

Tümör

Benign yani iyi huylu tümörler bile, kaslar, bağlar ve kemiğin düzgün işleyişine müdahale edebilmekte ve servikal bölgede ciddi ağrılara neden olabilmektedir. Tümörler ayrıca hassas sinirleri de sararak ağrıları tetiklemektedir.

Refere Ağrı

Bazen, vücudun bir bölümündeki bir sağlık sorunu başka ilgisiz bir yerde ağrıya neden olabilmektedir. Örneğin, dişlerdeki veya çenedeki bir sıkıntı veya kalpteki tıbbi bir sorun ciddi boyun ağrısına neden olabilmektedir. ¹⁵ 

Eğri Boyun (Tortikolis)

Aşırı kas darlığı veya boynun bir tarafında meydana gelen kas kısalığı tortikollise neden olabilmektedir. Sonuç olarak da, baş bir tarafa doğru eğilmektedir. Genelde tortikolis diğer sendromlardan kaynaklanmaktadır.

Kötü bir duruş, sağlıksız bir diyet, uygun olmayan bir yatakta rahatsız bir uyku, stres veya depresyon, sigara, uyuşturucu suiistimali ve egzersiz veya aktivite eksikliği gibi birçok faktör boyun ağrısı geliştirme riskini artırabilmektedir. Dikkatli bir şekilde yaşam tarzı değişikliği yaparak, boyun ağrısı yaşama olasılığını azaltabilir ve hâlihazırda mevcut rahatsızlıktan etkilenme riskini en aza indirebilirsiniz. ¹⁶ 

Boyun Ağrısı Tedavisi 

Çoğu boyun ağrısı, boynun tekrarlanan veya uzun süreli olan hareketlerini içeren aktivitelerden kaynaklanmaktadır. Boyun ağrısı nasıl geçer? Genellikle ameliyata ihtiyaç duyulmadan uygulanan tedavi yöntemleri ağrıyı geçirmeden etkili olabilmektedir. Aktivitelerin neden olduğu boyun ağrısı vakalarının çoğu 4-6 hafta içinde daha da iyiye giderek düzelmektedir. ¹⁷ 

Akut (kısa süreli) Boyun Ağrısı Tedavisi

Evde tedavi yöntemleri; sıcak ve soğuk kompresleri, hafif hareketlerle mümkün olduğunca aktif kalmayı ve ağrı kesicileri içermektedir. Şiddetli ağrı veya kas spazmı içinse doktorunuz daha güçlü ilaçlar reçete edebilir.

Masaj, sabitleme ve manipülasyon gibi manuel terapiler, bazı boyun ağrısı durumlarında ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. Bu tip bakım için bir fizyoterapist, psikopatoloji uzmanı veya osteopati uzmanından evde yapabileceğiniz egzersizler hakkında bilgi alabilirsiniz.

Boynu sabitlemek için boyunluk takmayı düşünebilirsiniz. Boyunluklar boyun ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir ancak bir veya iki gün için kullanılmalıdır. ¹⁸ 

Kronik (uzun vadeli) Boyun Ağrısı Tedavisi

Uzun süreli boyun ağrısı için akut boyun ağrısında kullanılan tedavi seçeneklerini kullanılabilmektedir. Eğer uygun görürse, doktorunuz antidepresan da reçete edebilir.

Kronik ağrı sendromu ve depresyon veya uyuşturucu bağımlılığı gibi ilişkili sorunları olan insanlar tedaviye daha yavaş yanıt verebilirler. Tedavi ile birlikte psikolojik yardım da almak, düzelmeye yardımcı olabilir. ¹⁹ 

İlaç Tedavisi

İlaçlar boyun ağrısını hafifletebilir ve yumuşak dokuların iltihaplanmasını azaltabilir. Ağrı hafifletme, boynunuzu hafifçe hareket ettirmenizi sağlayacaktır, böylece hafif egzersizlere başlayabilir ve iyileşme sürecini başlatabilirsiniz.

Boyun ağrısı için ağrı kesici, kas gevşetici ve antidepresanlar yaygın olarak kullanılsa da hiçbiri kanıtlanmış tedavi yöntemleri değildir.

Reçetesiz ağrı kesiciler şunları içerebilir:

• Boyuna sürülen uyuşturucu kremler veya jeller
• Ağrıyı azaltan asetaminofenler
• İbuprofen veya naproksen içeren nonsteroid antienflamatuar ilaçlar, ağrıyı hafifletmeye ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilir

İlaçları güvenli bir şekilde kullanmak için mutlaka prospektüs üzerindeki tüm talimatları okuyun ve uygulayın.

Reçeteli ağrı kesiciler ise şunları içermektedir:

• Boyun ağrısı başladığında (akut boyun ağrısı) şiddetli boyun ağrısı ve spazmları tedavi etmek için kullanılan kas gevşeticiler
• Ağır kısa süreli (akut) boyun ağrısı tedavisinde kullanılan narkotik ağrı kesiciler
• Uzun süreli (kronik) ağrı tedavisinde kullanılan antidepresanlar
• Kortikosteroid enjeksiyonlar (nadiren boyun ağrısı için kullanılır) ²⁰ 

Boyun Ağrısı Ameliyatı

Boyun ağrısı için nadiren de olsa cerrahiye ihtiyaç duyulabilir. Aşağıdaki durumlarda ameliyat bir seçenek olabilir:

• Boyunda oluşan bir yaralanmak ya da kırılma anormal boyun hareketlerine neden olabilir. Bu durumda, omurganın stabilize edilmesi, kırılan kemiğin onarılması ya da paraliziye neden olmasını önlemek için ameliyat yapılabilir.
• Sinir kökleri veya omurilik üzerinde oluşan basınç hissizlik veya kol, el veya bacak zayıflığına neden olur. Sinir kökleri veya omuriliği üzerindeki basınç, omurilik kanal (servikal spinal stenoz) daralması, boynun artriti (servikal spondiloz) veya boyunda fıtıklaşmış disk gibi sorunlardan kaynaklanabilir. ²¹ 

Ameliyat seçenekleri şunlar olabilir:

Diskektomi (füzyonla veya füzyon olmadan): Cerrahi müdehale ile sinir kökü veya omurilik üzerine baskı yapan fıtığı disk materyali çıkarılmaktadır.

Spinal füzyon: Boynunda seçilen kemikler birbirine birleştirilir.

Spinal dekompresyon: Basınca neden olan bir kemik veya diskin bir bölümü çıkartılarak omurilik veya omurilik sinir köklerindeki basınç azaltılır. ²² 

Evde Tedavi

Boyun ağrınız için reçeteli ilaçlar gibi tıbbi tedavilere ihtiyacınız olsa bile, aşağıdaki evde tedavi önlemleri iyileşmenizi hızlandıracaktır. Sıcak veya soğuk uygulamalar boyun ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir.

• Her 2 veya 3 saatte bir düşük veya orta sıcaklıkta 15 ile 20 dakika boyunca ısıtma pedi kullanabilirsiniz.
• Isıtma pedinin bir seansı yerine sıcak bir duş alabilirsiniz.
• Her 2-3 saatte bir buz paketini 10 ile 15 dakika boyunca deneyebilirsiniz.
• Hafif olacak şekilde hareketli olmaya çalışın ancak çok dikkatli olun.
• Mümkün olduğunca çabuk normal günlük faaliyetlerinize geri dönün. Hareket kaslarınızın güçlü kalmasına yardımcı olur.
• Ağırlık kaldırma ve spor gibi acı ve sertliği daha da kötüleştiren aktivitelerden kaçının.
• Boynunuzu esnek, güçlü tutmak ve sertliği önlemek için germe ve güçlendirme egzersizleri uygulayın.
• Bilgisayarda uzun süre oturmak gibi sabit faaliyetlerden kaçının.
• Ağrıdan kurtulmak ve kan akışını teşvik etmek için bölgeye hafifçe masaj yapın veya ovun. Ağrıya sebep olursa yaralı bölgeye masaj yaptırmayın. ²³ 

Boyun Ağrısı İçin Hangi Doktora Gidilir?

Başlangıç olarak aile hekiminiz size yardımcı olabilir, ancak altta yatan nedene ve nedene bağlı olarak şekillendirilen tedaviyi belirlemek için bir ortopedist, romatolog, nörolog ya da fizik tedavi uzmanından yardım alabilirsiniz.  ²⁴ 

 UYARI: Burada yazılanlar sadece bilgi amaçlıdır. Tıbbi tavsiye, tanı ve tedavi sağlamaz. En doğru tedavi ve bilgi için doktorunuza danışınız.