Kimyonun İnsan Sağlığına Olan İnanılmaz Faydaları

Kimyon (bilimsel adı Cuminumcyminum) tohumları, maydanoz ailesinin bir üyesi olan maydonozgiller familyasına ait Doğu Akdeniz ve Güney Asya'ya özgü bitki olan kimyon bitkisinden elde edilir. Kimyon tohumları dikdörtgen ve sarı-gridir. (1)

Hint mutfağının ana maddesi olan kimyon birçok yemeği tatlandırmak amacı ile kullanılır. Bunun yanı sıra kimyonun insan sağlığına birçok faydası da vardır. Özellikle gaz söktürücü ve mide rahatlatıcı etkisi olan kimyon sindirim hastalıkları için mucize bir baharattır. Geleneksel tedavi yöntemleri sindirim, bağışıklık sistemi ve iltihap önleyici özelliklerini doğrulamaktadır. (2) Bu bitkinin tohumları geleneksel tıpta sindirim, akciğer ve karaciğer bozukluklarının tedavisinde kullanılmaktadır. (3)

1. Kimyonun Sahip Olduğu Besin Değerleri

Kimyon zengin bir besin profiline sahiptir.

Yüksek miktarda yağ (özellikle doymamış yağ), protein ve lif kaynağıdır. B ve E vitamini, çeşitli besin mineralleri, özellikle demir kimyon tohumlarında önemli bir miktarda bulunmaktadır.

Baharatların tedavi edici gıdalar olduğu yıllardır bilinmektedir ve biyolojik aktivite gücü sayesinde insan sağlığına olan etkileri konusunda dikkatleri üzerine çekmiştir. Kronik ishal ve şişkinlik gibi birçok hastalıkta kullanılırlar. Ayrıca kimyon tohumları mükemmel bir sindirim yardımcısıdır. Şişkinliği ve gazı azaltır. Kimyon suyu içmek vücut ağırlığınızı kaybetmenize yardımcı olabilir. Bu tohumlar kandaki kolesterol seviyesini de koruyabilir. (4)  Kimyonun üç türü vardır ve bütün çeşitleri de baharat olarak kullanılmaktadır. Bunlar; kimyon (bilimsel adı ile cuminum cyminum), çörek otu (nigella sativa l.) ve kara kimyondur (cuminum nigrum).

2. Sindirime Yardımcı Olur

Kimyon tohumlarının geleneksel tıpta yaygın olarak kullanıldığı araştırmalar ile doğrulanmıştır. Kimyon tohumları, özellikle sindirim bozuklukları için büyük tıbbi değere sahiptir. Zencefil, kereviz tohumu, kekik, anason, rezene ve kimyon gibi baharatlar hazımsızlığı gidermek için kullanır. (5)

Kimyonda yer alan magnezyum, sodyum ve uçucu yağlar; sindirim sistemini hızlandırır, bir miktar sıcak suya eklenerek tüketildiğinde mide ağrılarına iyi gelir. Kimyon, şişkinlik başta olmak üzere çoğu gastrointestinal bozuklukları tedavi edicidir. İltihaplı bağırsak sendromu semptomlarını hafifletir. Etkili bir gaz giderici olarak gaz problemlerinizi hafifletir.

Bu tohumlar karaciğeri, safra asitleri bakımından zengin safra salgılaması için uyarabilir. Safra asitleri etkili yağ sindirimi ve emiliminde yardımcı olur. İltihap önleyici ve ağrı kesici etkilerinden dolayı kimyon tohumları, iltihaplı bağırsak sendromlu hastalarda karın ağrısı ve spazmları kontrol edebilir. (6)

Ayrıca kimyondaki timol isimli madde, bağırsaklardaki besinlerin sindirimden sorumlu enzimleri salgılayan salgı bezlerini uyarır. Kimyonun aroması, ağızdaki tükürük bezlerini harekete geçirir, gıdaların sindirimini kolaylaştırır.

Araştırmalar kimyonun aynı zamanda hamile kadınlarda sezaryen sonrası oluşan gastrointestinal komplikasyonları da önleyebileceğini göstermektedir. (7)

Özet: Kimyon hazımsızlığı giderme özelliğine sahiptir. Safra salgılanmasına yardımcı olur. Ağrı kesici özelliğinden dolayı bazı ağrılı bağırsak hastalıklarında ağrıları gidermeye yardımcı olur.

2. Kilo Kontrolünün Sağlanmasına Yardımcı Olur

Aşırı kilo, kalp damar hastalıklar, diyabet ve kireçlenme ile bağlantılıdır. Egzersiz ve uygun beslenme planları kilo verme sürecini hızlandırabilir. Bitkisel tıbbın desteklenmesi bu durumda olumlu sonuçlar göstermiştir. Kimyon kilo kaybı için geleneksel bir çaredir.

Kimyon ve limon tüketmek iştahı azaltarak bölgesel zayıflamayı artırabilir. Bir klinik çalışmada, 8 hafta boyunca kimyon-limon tüketimi deneklerdeki vücut kitle indeksini ve kolesterol seviyelerini düşürdüğü gözlemlenmiştir. (9)

Kimyonun zayıflamaya yardımcı olup olmadığını tespite yönelik yapılan bir çalışmada bir miktar yoğurda kimyon takviyeleri eklenmiş ve hastalar tarafından tüketilmiştir. 3 ay boyunca yemek sonrası yoğurtla birlikte kimyon (yaklaşık 3 g) tüketiminin kilolu kadınlarda kilo kaybını sağladığı gözlemlenmiştir. Kimyonlu yoğurt tüketenlerin kimyonsuz yoğurt tüketenlere nazaran daha kolay kilo verdiği tespit edilmiştir. (8) (10) (11)

Özet: Aşırı kilo ve kalp damar hastalıklarının diyabet ile bağlantılı olduğu bilinmektedir. Bitkisel tıbbın bu konuda olumlu sonuçlar verdiği yapılan deneylerde ortaya çıkmıştır. Kimyon kilo kaybı için bitkisel bir ilaçtır.

3. İltihap Önleyici Özelliklere Sahiptir

Kimyon tohumları, uçucu yağın yaklaşık %3-4'ünü içerir. Kimyonun içerdiği yağ; iltihap önleyici, antioksidan ve antialerjik bir ajandır. Antimikrobiyal birtakım özelliklere sahip olan bu şifalı bitki, enfeksiyon riskini en aza indirir. (12)

Sindirildiği zaman antibiyotik olarak hareket eden megalomisin isimli bir bileşeni serbest bırakır. Bakteri ve enfeksiyon mantar gelişimini ve iltihap oluşumunu önler. Bu etkileri meydana getiren aktif fitokimyasallara sahiptir ve bu sayede birtakım bakterilerin ilaç direncini azaltır. (12)

Kimyon tohumu yağı; beyaz kan hücreleri, tümör nekroz faktörü ve nitrik oksit dahil olmak üzere iltihap üretimini engeller ve iltihaplanmaya dahil olan bağışıklık sistemi hücrelerinin zara görmesini önler. (12)

Bu nedenle kimyon, iltihap önleyici olarak beslenmeye sıklıkla eklenir. Zerdeçal, zencefil, biberiye, karanfil, vb. gibi baharatlarla birlikte, kimyon tohumları birkaç iltihaplı rahatsızlığı hafifletebilir. (13)

Özet: Kimyon yağı iltihap önleyici, antioksidan ve antialerjik bir ajandır. Vücutta iltihap oluşmasını engelleyerek mükemmel bir antibiyotik görevi görür.

4. Kolesterol Seviyelerini Kontrol Etme Özelliğine Sahiptir

Kimyon, vücutta yüksek kolesterol seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olan hipolipidemik(lipit düşürücü) özelliklere sahiptir ve kilo vermeye yardımcı olmaktadır. Kimyonun ayrıca yapılan klinik çalışmalarda kolesterolü iyileştirdiği görülmüştür. (14)

Kötü LDL kolesterol seviyelerini düşüren kimyon, sağlıksız kan trigliseritlerini azaltır. Yapılan bilimsel bir çalışmada kimyon takviyeleri kullanan hastaların kan kolesterolünde düzelmeler olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak beslenmede baharat olarak kullanılan kimyonun aynı etkiye sahip olup olmadığı henüz bilinmemektedir.

Bir çalışmada, sekiz hafta boyunca günde iki kez alınan 75 mg kimyonun sağlıksız kan trigliseritlerini azalttığı ortaya çıkmıştır.

Bir başka çalışmada, bir buçuk ay boyunca kimyon kullanan hastalarda okside olmuş “kötü” LDL kolesterol seviyelerini yaklaşık %10 oranında azaltmıştır. (14)

88 kadın ile yapılan bir deney çalışmasında, kimyonun “iyi” HDL kolesterol seviyelerini etkileyip etkilemediği kontrol edilmiştir. Bu çalışmada hastalara 3 ay boyunca günde iki kez yoğurt ile birlikte 3 gram kimyon verilmiştir, kimyonsuz yoğurt tüketen hastaların HDL seviyelerinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. (14)

ÖZET: Kimyon takviyeleri, çoklu çalışmalarda kolesterolü iyileştirmiştir. Kimyonun bir baharat olarak küçük miktarlarda kullanılması aynı yararlara sahip olup olmadığı açık değildir.

5. Diyabetinin Kontrol Edilmesine Yardımcı Olur

Kandaki yüksek şeker miktarını azaltan kimyon, diyabet tedavisinde etkilidir. Kanda üretilen şeker, normal işlevini kaybettiğinde proteine bağlanırken ileri glikasyon son ürünleri (AGE) oluşur. AGE’ler; böbrek, sinir ve küçük kan damarlarına zarar verirler. Kimyonda AGE’leri azaltan önemli bileşenler bulunur. Kimyon takviyeleri ile kan şekeri kontrol altında tutulabilir.

Fareler ile yapılan çalışmaları kimyonun antidiyabetik etkisini gözlemlenmiş ve kimyon flavonoidleri, antioksidan özelliği sayesinde kan şekeri seviyesini düşürdüğü ortaya çıkmıştır. Ayrıca serbest radikal temizleyici etkisi hastalar üzerinde belirgin olarak görülmüştür. (15)

Tip 2 diyabet hastalarına kimyon verilmesi, açlık kan şekeri ve insülin seviyelerini düşürmektedir. Araştırmacılar ayrıca, diyabet için patolojik bir gösterge olan glikosile edilmiş hemoglobin seviyelerinde bir düşüş olduğunu belirtmektedir. (16)

İltihap giderici özelliği nedeniyle, kimyon tohumları veya bunların özleri, diyabetin komplikasyonlarını azaltır. Ayrıca yeşil kimyonun, siyah türünden daha güçlü antidiyabetik özelliklere sahip olduğu araştırmalarda ortaya çıkmıştır.

Özet: Kimyon, antidiyabetik etkisi sayesinde kan şekeri seviyelerini de kontrol altında tutmaya ve insülin seviyelerini düşürmeye yardımcı olur.

6. Hafızayı Güçlendirmeye Yardımcı Olur

Kimyon, merkezi sinir sisteminizi daha aktif olmaya teşvik ederek vücudunuza yardımcı olmakta ve bu da daha net bir hafızaya ve uzuvlarınız üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmanızı sağlamaktadır. Kimyon, vücudun merkezi sinir sistemi fonksiyonuna olan katkısı nedeniyle parkinson hastalığının tedavisinde yardımcı olmaktadır. (17)

Özet: Merkezi sinir sisteminin daha aktif çalışmasını sağlayarak hafızayı güçlendirir ve parkinson hastalığının tedavisine yardımcı olur.

Uyarı: Kimyon Tüketiminin Yan Etkileri ve Riskleri 

Aşırı kimyon tüketiminin en çok bilinen yan etkilerinden biri ilaçlar ile olan etkileşimleridir. Araştırmalar kimyonun, antikoagülan (kan inceltici), antibiyotik ve hipoglisemik (antidiyabetik) ilaçların aktivitesine müdahale edebileceğini göstermektedir.(18)

Aktif kimyon bileşikleri bu ilaçlarla etkileşime girebilir ve hipoglisemiye (kan şekeri seviyelerinde ani düşüş) neden olabilir. Ayrıca kanamanın daha uzun sürmesine de yol açabilirler. (19) (20)

Kimyon Çayı ve Kimyon Suyu Tarifi

Alternatif tıp doktorları, kimyon suyunu ve çayını akut bozukluklar için etkili bir ilaç olarak önermektedir. Bu içecek kilo vermenize, bağışıklığınızı arttırmanıza ve bağırsaklarınızı temizlemenize yardımcı olabilir.

Uyarı: Fazla tüketimin sebep olabileceği yan etkilerden dolayı mutlaka bir beslenme uzmanına danışınız.

Kimyon çayı;

• 1 litre içme suyunu kaynatın.
• Suya 2 çay kaşığı kimyon tohumu ilave edin.
• Yaklaşık 20 dakika kaynatın.
• Ve soğumaya bırakın.
• Kimyon çayınız hazır.

Kimyon suyu;

• Bir bardak içme suyuna bir çay kaşığı kimyon tohumu ekleyin.
• Bir gece dinlendirin.
• Ertesi gün tohumları süzerek aç karnına suyu için.

Sonuç

Kimyon hemen hemen her Hint, Afrika ve Orta Doğu mutfağında bulunan bir baharattır, yemeklere ılık ve iştah açıcı bir koku ve tat verir. Ayrıca yüksek tedavi edici değere sahiptirler.

Kimyon yağı, tozu ve tohumu sindirim rahatlaması sağlar ve bağışıklığı artırır. Kimyonun içerdiği yağ; iltihap önleyici, antioksidan ve anti alerjik bir ajandır. Antimikrobiyal birtakım özelliklere sahip olan bu şifalı bitki, enfeksiyon riskini en aza indirir. 

Kimyon, vücutta yüksek kolesterol seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olan hipolipidemik(lipit düşürücü) özelliklere sahiptir ve kilo vermeye yardımcı olmaktadır. Düzenli olarak kimyon suyu ya da çayı tüketmek kilo vermenize oldukça fayda sağlamaktadır.

Kandaki yüksek şeker miktarını azaltan kimyon diyabet tedavisinde etkilidir. Kimyonda bulunun AGE’leri azaltma özelliği böbrek, sinir ve küçük kan damarlarının hasar görmesini engellemektedir. İltihap giderici özelliği sayesinde diyabet komplikasyonlarını azaltır.

Kimyonun hafızanızı güçlendirmeye kadar çeşitli avantajları vardır. Kimyon ayrıca kanser hücrelerinin çoğalmasını önleyebilir ve iltihap önleyici özellikleri ile ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Aşırı tüketilen kimyonun ilaç ile olan etkileşimlerinden dolayı dikkat edilmelidir. Ayrıca kan şekeri seviyelerinin aniden düşmesine neden olabilir.

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.