Acil.Net

Tahinin Sağlığımızda 5 Önemli Faydası

#

Yazan, Selvanur Kara
14.05.2020 18:51 (Güncellendi 14.05.2020 19:05)

Sağlık GÜVENİLİR KAYNAK

Tahinin Sağlığımızda 5 Önemli Faydası

Susam tohumu yağı veya macunu olarak da bilinen tahin, Orta Doğu'da kabuklu veya kabuksuz kavrulmuş susam öğütülerek üretilen geleneksel bir gıdadır. Hafif, lezzetli bir tada sahiptir.

Akdeniz ve Asya mutfağında dünya çapında birçok yemekte yaygın olarak kullanılır. Ülkemizde tahin helvası üretiminde ana bileşendir ve oldukça fazladır.

Mutfak kullanımlarının yanı sıra tahin çeşitli sağlık yararları sunar.


1. Zengin Besin İçeriğine Sahiptir

Tahin bazı besinler için günlük değerin %10'undan fazlasını karşılamaktadır.

İki yemek kaşığı tahin aşağıdakileri içerir (1):

Kalori178 kcal
Protein5 g
Yağ16 g
Karbonhidrat6 g
Lif1 g
B6 VitaminiGünlük alımın %11'i
FosforGünlük alımın %11'i
ManganezGünlük alımın %11'i


Kemik sağlığında hayati rol oynayan fosfor ve manganez minerali ile B2 ve B6 vitaminlerini içermektedir (2).

ÖZET: Tahin kemik sağlığınız için önemli mineral ve vitaminleri içermektedir. 


2. Antibakteriyel Özellikleri Bulunmaktadır

Tahin ve susam tohumları polifenol ve flavanol içeriği sayesinde antibakteriyel özellikler göstermektedir.

Susam tohumu özütünün antibakteriyel kapasitesi üzerine yapılan bir çalışmada, araştırmacılar test edilen ilaca dirençli bakteri örneklerinin % 77'sine karşı etkili olduğunu bulmuşlardır (2).

Ayrıca susam yağının yaraları iyileştirmeye yardımcı olduğu çalışmalar ile kanıtlanmıştır.

Özet: Antibakteriyel özellikler sergilediği gösterilmiştir. Bu etkilerin içerdikleri sağlıklı yağlardan ve antioksidanlardan kaynaklandığına inanılmaktadır.


3. Karaciğer ve Böbrek Fonksiyonlarının Korunmasına Yarar Sağlar

Tahin, vücudunuzdaki toksinlerin atılmasını sağlayan organlar olan karaciğer ve böbrek hasarına karşı koruyan bileşikler içermektedir (3). Kemirgenlerle yapılan bir araştırmada, susam tohumu tüketiminin karaciğer fonksiyonlarını geliştirdiği tespit edilmiştir (4).

Özet: Tahin besin içeriği sayesinde karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını geliştirmektedir.


4. Önemli Antioksidan Kaynağıdır

Tahin antioksidan bakımından oldukça zengindir. Hem susam tohumunda hem de yağında yüksek miktarda sesamin ve sesamolin bulunur (5). Bu maddelerden sesamolin lignan denilen bileşiği üretir ve öğütme sırasında önemli ölçüde artar (6). Bu maddeler kolesterol düşürücü, anti kanser özellikler göstermektedir (7).

Bu etkileri tam olarak anlamak için insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Özet: Tahin, lignan, sesamin, sesamol dahil olmak üzere birçok antioksidan içermektedir. Hayvan çalışmalarında sesamin birçok sağlık faydası göstermiştir. Ancak insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.


5. Diyabet Hastalık Riskini Azaltabilir

Tip 2 diyabetli 46 kişide yapılan bir çalışmada 90 gün susam yağı tüketenlerin, kontrol grubuna kıyasla böbrek ve karaciğer fonksiyonlarında iyileşme olduğu bulundu (8).

Tip 2 diyabetli 41 kişide yapılan 6 haftalık bir başka çalışmada, kahvaltılarının bir kısmını 2 yemek kaşığı (28 gram) tahin ile değiştirenlerin, bir kontrol grubuna kıyasla önemli ölçüde daha düşük trigliserit seviyelerine sahip olduğu bulunmuştur (9).

Özet: Tahinin tip 2 diyabet hastalık riskini azaltan özellikleri bulunmaktadır.


Tahin Helvası

Türk mutfağında meşhur geleneksel tatlılardan biri olan tahin helvası, şeker, su, sitrik ortartarik asit, emülgatör ve sabun otu (Saponaria officinalis) ekstraktının tahin (susam ezmesi) ile karıştırılması ile hazırlanır (10,11). Tahin helvası ve benzeri ürünler Türkiye, İran, Irak, Ürdün, Suudi Arabistan, Yunanistan, Bulgaristan ve Bosna-Hersek'te Ortadoğu, Akdeniz ve Balkan ülkelerinde yaygın olarak üretilmekte ve tüketilmektedir (12). Yukarıda belirtildiği gibi tahin helvasının ana bileşenleri şeker şurubu ve tahindir (susam ezmesi). 

Tahin helvası; sağlam, homojen ve ince lif yapısı ile karakterize edilen istenen bir dokuya sahiptir. Bu arzu edilen helva yapısı esas olarak tahin parçacıkları ile şeker lifleri arasındaki fiziksel etkileşimlerin bir sonucu olarak oluşur. 

Tahin helvası, esas olarak doymamış yağ asitlerini (%37-49 oleik ve%35-47 linoleik asit) ve oda sıcaklıklarından daha düşük sıcaklıklarda bile sıvı halde olan bir susam yağı (%57-65) içerir (13,14). 


Tahin Pekmez

Tahin / pekmez karışımı Türk kahvaltısında geleneksel bir gıda ürünüdür. Yüksek enerji içeriğinden dolayı özellikle kış aylarında geniş kullanım alanına sahiptir. Tahin ve pekmez bileşenlerinden kaynaklanan besin değeri yüksektir. Türkiye gıda pazarında tahin ve pekmez ayrı satılır ve hazırlığı için tahin / pekmez oranı tüketici tercihine göre belirlenir (15).


Tahin Yağı

Tahin yağı, susamın birtakım işlemlerden geçirilip yağının çıkarılması sonucunda oluşur. Tahinden elde edilen yağ sayesinde yemek konusunda birçok alanda faydalanmaktadır. Aynı zamanda sağlığımıza oldukça faydası bulunan bu yağ sürekli olarak tüketilmesinde fayda vardır.


Tahini Mutfakta Nasıl Kullanabiliriz?

Tahini diyetinize eklemek kolaydır. İnternetten ve çoğu markette satın alabilirsiniz. Tahin helvası ve tahin pekmez şeklinde de kullanılabilir.

Soslara, salata soslarına ve pişmiş ürünlere de ekleyebilirsiniz. Kabak tatlısını tahin ile servis edebilirsiniz.


Sonuç

Tahin, diyetinize güçlü antioksidanlar, sağlıklı yağlar ve birkaç vitamin ve mineral eklemenin lezzetli bir yoludur.

Antioksidan ve antibakteriyel özelliklere sahiptir ve sağlık yararları, kalp hastalığı, tip2 diyabet için risk faktörlerini azaltmayı ve korumayı içerebilir. Karaciğer ve böbrek hastalıklarında tedavi edici özelliğe sahiptir.

Tahin; tahin- pekmez ve tahin helvası olarak diyete eklenebilir.


UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.

KAYNAKLAR

1. USDA National Nutrient Database  https://fdc.nal.usda.gov 

2. Ilesanmi-Oyelere, B. L., Brough, L., Coad, J., Roy, N., & Kruger, M. C. (2019). The relationship between nutrient patterns and bone mineral density in postmenopausal women.  (Postmenopozal kadınlarda besin ögeleri ve kemik mineral yoğunluğu arasındaki ilişki) Nutrients, 11(6), 1262. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31163708 

3. Legallais, C., Kim, D., Mihaila, S. M., Mihajlovic, M., Figliuzzi, M., Bonandrini, B., ... & Sainz‐Arnal, P. (2018). Bioengineering organs for blood detoxification. Kan Detoksifikasyonu için Biyomühendislik Organları. Advanced healthcare materials, 7(21), 1800430. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30230709

4. Ide, T., Azechi, A., Kitade, S., Kunimatsu, Y., Suzuki, N., Nakajima, C., & Ogata, N. (2015). Comparative effects of sesame seeds differing in lignan contents and composition on fatty acid oxidation in rat liver. Lignan içeriği ve bileşiminden farklı susam tohumlarının sıçan karaciğerindeki yağ asidi oksidasyonu üzerindeki karşılaştırmalı etkileri. Journal of oleo science, ess14182. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25748381

5. Liu, Z., Saarinen, N. M., & Thompson, L. U. (2006). Sesamin is one of the major precursors of mammalian lignans in sesame seed (Sesamum indicum) as observed in vitro and in rats. Journal of Nutrition, 136, 906-912. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16549449 

6. Elleuch, M., Besbes, S., Roiseux, O., Blecker, C., & Attia, H. (2007). Quality characteristics of sesame seeds and byproducts. Food Chemistry, 103, 641-650 https://europepmc.org/article/agr/ind43896093 

7. Yokota, T., Matsuzaki, Y., Koyama, M., Hitomi, T., Kawanaka, M., Enoki-Konishi, M., et al. (2007). Sesamin, a lignan of sesame, down-regulates cyclin D1 protein expression in human tumor cells. Cancer Science, 98, 1447-1453. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17640297 

8. Aslam, F., Iqbal, S., Nasir, M., & Anjum, A. A. (2019). White Sesame Seed Oil Mitigates Blood Glucose Level, Reduces Oxidative Stress, and Improves Biomarkers of Hepatic and Renal Function in Participants with Type 2 Diabetes Mellitus. Beyaz Susam Tohumu Yağı Tip 2 Diyabetes Mellituslu Katılımcılarda Kan Şekeri Seviyesini Azaltır, Oksidatif Stresi Azaltır ve Hepatik ve Böbrek Fonksiyonunun Biyobelirteçlerini İyileştirir Journal of the American College of Nutrition, 38(3), 235-246. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30260748

9. Mirmiran, P., Bahadoran, Z., Golzarand, M., Rajab, A., & Azizi, F. (2013). Ardeh (Sesamum indicum) could improve serum triglycerides and atherogenic lipid parameters in type 2 diabetic patients: a randomized clinical trial. Ardeh (Sesamum indicum) tip 2 diyabetik hastalarda serum trigliseritleri ve aterojenik lipit parametrelerini iyileştirebilir: randomize bir klinik çalışma. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24206407

10. Kahraman, T., Issa, G., Ozmen, G., & Buyukunal, S. (2010). Microbiological and chemical quality of tahini halva. Tahin helvasının mikrobiyal ve kimyasal özellikleri British Food Journal. http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=US201301900816

11. Batu, A., & Elyıldırım, F. (2009). Geleneksel helva üretim teknolojisi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 4(3), 32-43. https://www.researchgate.net/profile/Ali_Batu/publication/260578861_Geleneksel_helva_uretim_teknolojisi/links/0c960538ecb719a6cb000000.pdf

12. Guneser, O., & Zorba, M. (2014). Effect of emulsifiers on oil separation problem and quality characteristics of Tahin Helva during storage. (Emülgatörlerin depolama sırasında Tahin Helva'nın yağ ayrıştırma problemine ve kalite özelliklerine etkisi) Journal of food science and technology, 51(6), 1085-1093. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4033755/ 

13. Baydar, H., Marquard, R., & Turgut, I. (1999). Pure line selection for improved yield, oil content and different fatty acid composition of sesame, Sesamum indicum. Plant Breeding, 118(5), 462-464. https://pubag.nal.usda.gov/catalog/1418506

14. Muresan, V., Danthine, S., Racolta, E., Muste, S., Blecker, C., Borsa, A., & Muresan, A. E. (2014). The influence of palm oil addition on sunflower halva stability and texture. Hurma Yağı İlavesinin Ayçiçeği Helva Stabilitesi ve Dokusuna Etkisi  Bulletin of University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine Cluj-Napoca. Food Science and Technology, 71(1), 51-56. http://agris.fao.org/agrissearch/search.do?recordID=RO2014100369 

15. Arslan, E., Yener, M. E., & Esin, A. (2005). Rheological characterization of tahin/pekmez (sesame paste/concentrated grape juice) blends. Tahin/ pekmez karışımının reolojik karakterizasyonu Journal of Food Engineering, 69(2), 167-172. http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=US201300984879

Benzer Makaleler

Yorum Yapın