Acil.Net

Bağırsak Tembelliği Nedir? Ne İyi Gelir?

#

Yazan, Kemal Berk Benlioğlu
26.04.2020 08:54 (Güncellendi 07.11.2020 15:24)

Hastalıklar GÜVENİLİR KAYNAK

Bağırsak Tembelliği Nedir? Ne İyi Gelir?

Bağırsak Tembelliğine Ne İyi Gelir?

Bağırsak tembelliği yani kabızlık bağırsak hareketlerinizin normalden daha zor veya daha az olduğu anlamına gelir. Neredeyse herkes bunu yaşar ve herkes için gelip geçen bir sağlık durumu olarak bilinir. Genellikle ciddi olmasa da, vücudunuz tekrar eski düzenli sistemine döndüğünde kendinizi daha iyi hissedersiniz.

Bağırsak hareketleri arasındaki normal süre normal kişiden kişiye değişir. Bazı insanlar günde üç kez bile tuvalete çıkabilmektedir. Bazı insanlar ise hafta sadece bir ya da iki geç tuvalete çıkabilmektedir.

Ancak, üç ya da daha fazla gün sonra tuvalete çıkmak sağlık açısından pek normal karşılanmaz. 3 gün sonra dışkı ya da dışkılar sertleşir ve geçmesi daha zor hale gelir1.  


Bağırsak Tembelliğinin Belirtileri

Kronik kabızlığın belirti ve semptomları şunları içerir:

  • Haftada üçten az sayıda tuvalete çıkmak
  • Topak veya sert dışkı
  • Bağırsak hareketlerinde ağrı ve zorlanma
  • Sanki rektumunuzda bağırsak hareketlerini önleyen bir blokaj var gibi hissetme
  • Sanki rektumdan dışkıyı tamamen boşaltamamış gibi hissetmek
  • Rektumu boşaltmak için yardıma ihtiyaç duymak, örneğin karnınıza basmak için ellerinizi kullanmak

Son üç aydır bu semptomlardan iki veya daha fazlasına maruz kaldıysanız bağırsak tembelliği ya da kabızlık görülebilir2.  


Bağırsak Tembelliğine Ne Sebep Olur?

Kabızlık genellikle kalın bağırsakta kalırken (kalın bağırsak) çok uzun sürdüğünde oluşur ve kolon çok fazla su absorbe ederek sert ve kuru olmalarına neden olur.

Çoğu kabızlık vakası belirli bir koşula bağlı değildir ve kesin nedeni belirlemek zor olabilir. Bununla birlikte, çeşitli faktörler, bağırsak tembelliği yaşama şansınızı artırabilir:

  • Meyve, sebze ve tahıl gibi lif açısından zengin olan gıdaları yeteri kadar tüketmemek
  • Yeme alışkanlıklarınızdaki bir değişiklik veya yaşam tarzınızda bir değişiklik olması
  • Tuvaleti kullanırken sınırlı mahremiyet
  • Tuvalet ihtiyacı sırasında bunu görmezden gelmek
  • Hareketsizlik veya egzersiz eksikliği
  • Yeterli sıvı içmemek
  • Yüksek ateş
  • Obez veya aşırı kilolu olma
  • Kaygı veya depresyon
  • Cinsel taciz, şiddet veya travma gibi psikiyatrik sorunlar3


Bağırsak Tembelliği Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi nedene bağlıdır, ancak şunları içerebilir:

Sıkışmış dışkıların giderilmesi: Dışkı yumuşatıcısı ve müshillerin kısa süreli kısa süreli olarak kullanılması.

Diyet değişiklikleri:  Günlük diyetteki lif miktarını artırmak gibi değişikler yapılmalıdır. Diyetisyenler genellikle her gün yaklaşık 30 g lif önermektedir. İyi lif kaynakları tahıl, meyve, sebze ve baklagilleri içerir. Süt, peynir, beyaz pirinç, beyaz un ve kırmızı et gibi gıdaların alımı kabızlık katkısı eğiliminde olduğundan kısıtlanmalıdır.

Lif takviyeleri: Kişinin isteksiz olması veya günlük diyetlerinde daha fazla kepekli yiyecek, taze meyve veya sebze ekleyememesi durumunda bu yararlı olabilir. Lif takviyeleri ağırlaştırabilir veya kabızlığa neden olabilir, bunları kullanırken daima doktorunuza veya diyetisyeninize danışın.

Egzersiz: Düzenli egzersizin pek çok faydasından biri, bağırsak hareketliliğini iyileşmesidir. İdeal olarak, her gün yaklaşık 30 dakika boyunca egzersiz yapılmalıdır. Hareketliliği etkileyen bir rahatsızlığı olan insanlar, düzenli egzersize biraz yardımcı olduğu için, her gün mümkün olduğu kadar aktif olmalıdır.

Altta yatan bozuklukların tedavisi: Karın fıtığı onarımı ameliyatı, hipotiroidi için hormon replasman tedavisi veya bir anal fissür için anestetik krem ve sitz (tuzlu su) banyoları.

Müshil: Müshiller dışkı içindeki sıvıyı artırmak için çalışmaktadır, bu nedenle kramplara neden olabilir. Su içeriğini arttıran ajanlar, suyun bağırsaktan emilimine müdahale edebilir veya dışkıyı sıvı ile şişirir veya yığar hale getirir. Uygun şekilde kullanıldığında, müshiller akut ve kronik kabızlığı büyük ölçüde rahatlatabilir. Uygun dozlarda laksatiflerin kronik kullanımı, ‘tembel’ veya ‘bükülmüş’ bağırsaklara yol açacağına dair çok az kanıt bulunmaktadır4


Bağırsak Tembelliği İçin Tedavi Yöntemleri

Limon: Limon veya daha özel olarak limon suyu, sindirim sistemini uyarır ve hareket etmesini sağlar. Evde deneyebileceğiniz en basit ve en etkili tedavilerden biridir. Yarım limon suyunu alın ve bir bardak ılık suya ekleyin. Ayrıca bir tutam kaya tuzu veya bir buçuk tatlı kaşığı masa tuzu ve biraz da bal ekleyebilirsiniz. Sabah limon suyunu boş bir mideyle için. Akşamları da bir bardak içebilirsiniz. Bu çareyi her gün takip edin ve birkaç gün içinde sonuç bekleyin.

Rezene: Rezene tohumları hazımsızlık, şişkinlik, kabızlık ve irritabl bağırsak sendromu gibi sorunların tedavisinde faydalıdır, çünkü bunlar sindirim sistemindeki düz kas hareketini teşvik eder. Bir fincan rezene tohumu alın ve kızartın. Sonra onları ezin ve karışımı eleyin. Bu lezzetli ve sindirimsel tozu kavanozda saklayın. Bu tozdan yarım tatlı kaşığı sıcak suyla beraber her gün alın5

Susam: Susam tohumlarının yağlı bileşimi, bağırsakları nemlendirir ve kuru dışkı gibi bir sorun oluşturursa yardımcı olabilir. Tohumları tahıllara veya salatalara çerez gibi ilave edin veya bir kahve değirmeninde toz haline getirin ve yiyeceklere baharat gibi serpin.

Nane ve zencefil çayı: Nane ve zencefil hem sindirim problemlerinin bir kısmını hafifletmeye yardımcı olmak için kanıtlanmış ev ilaçlarıdır. Nane, sindirim sisteminin kaslarını rahatlatan bir antispazmodik etkisi olan mentol içerir. Zencefil vücudun içine daha fazla ısı üreten bir bitkidir. Bitki uzmanları bunun yavaş sindirimi hızlandırmaya yardımcı olabileceğini söylüyor. Bu bitkilerin çayları sindirimi uyarır ve kabızlığı hafifletir. Karahindiba çayı da nazik bir müshil ve detoksifikatördür.

Kahve: Kahve bağırsağınızı uyarabilir ve tuvalete ihtiyacını hızlandırabilir. Diğer sıcak içecekler de işe yarar: Bitki çayı veya biraz limon suyu (doğal bir müshil) veya bal içeren sıcak su bardağı da kolonunuzu uyarabilir. Kahve ayrıca bir diüretiktir, bu nedenle içme suyunu muhafaza ettiğinizden emin olun yoksa kabızlığınız kötüleşebilir6

Bal: Tatlı hafif müshil faydaları ile bilinir. Bağırsak tembelliği yaşıyorsa, günde üç kere bir çorba kaşığı bal almaya çalışın. Tek başına bal alabilirsin, ama sıcak bir bardak çayda ya da biraz limonlu sıcak suda çok daha hoş olabilir.

Fasulye: Fasulye türleri bağırsak tembelliğini önlemektedir. Birçok fasulye ve baklagil gaz yapmasıyla bilinmektedir. Ne kadar çok yerseniz o kadar gaz yaşarsınız. Artı, günlük lifin mükemmel bir kaynağı olduğu için yemeklerinize karanfil, kırmızı, siyah, lima, lacivert veya garbanzo fasulye (nohut olarak da adlandırılır) katabilirsiniz.

Elma: Günde bir elma tüm sağlığınız için iyidir. Kabızlığı önlemeye de yardımcı olabilir. Aynı şey bir bardak elma suyu ya da elma şarabı için de geçerlidir, tıpkı elmalar gibi, üçü de yemekten sonra doğal müshil olarak hareket eder7

Zeytinyağı: Bir çorba kaşığı zeytinyağını bir çay kaşığı limon suyu ile karıştırın ve kabızlıktan kurtulmak için düzenli olarak tüketin. Zeytinyağı, bağırsak hareketlerini geliştirirken sindirim sisteminin uyarılmasına yardımcı olduğu için kabızlığı gidermek için iyi bir ev ilacıdır.

Kuru üzüm: Biraz kuru üzümü bir gece suda ıslatın ve ertesi sabah boş bir mideyle bu üzümleri tüketin. Üzüm, lif bakımından zengindir; ayrıca müshil olarak da işlev görürler. Üzüm, özellikle yan etkileri olmadığı için gebelik sırasında kullanışlıdır. Ayrıca kabızlığı önlemek için üzüm de yiyebilirsiniz.

Pekmez: Pekmez, kabızlığı tedavi etmenin en kolay yöntemlerinden biridir. 1-2 çay kaşığı pekmezi bir fincan ılık suyla karıştırın ve bu karışımı için. Bazı vitaminler ve mineraller, özellikle magnezyum açısından zengindir ve bu nedenle kabızlıktan kurtulmaya yardımcı olur8

Karbonat: Bir çay kaşığı karbonatı, çeyrek fincan sıcak suyla karıştırın. Bu karışımın kabızlık ile ilişkili ağrı ve basıncı azalttığı söylenir ve bikarbonatın mide yanması ile ilişkili semptomları azalttığı düşünülmektedir. İçmeyi ne kadar çabuk bitirirseniz o kadar iyi çalıştığı görülmektedir9

Sarımsak: Çoğu insan sarımsağın bağırsak tembelliğine yardımcı olabileceğin haberi yoktur. Sarımsağın kabızlığa iyi gelmesinin temel nedeni dışkının geçiş yolunun gevşetmesine yardımcı olabilecek antiinflamatuar özellikler içeriyor olmasıdır.

Sıcak süt: Süt kabızlıktan muzdarip olmanız halinde yardımcı olabilmektedir. Sıcak süt dışkıların daha sık geçeceğinden emin olmanıza yardımcı olabilir. Dışkıları atmak doğru zamanda süt içtiğiniz sürece daha düzenli hale gelecektir.

Sarımsak: Ev ilaçları için tedaviler tartışıldığında, elma sirkesi dâhil edilmediği nadir bulunur. Çoğu zaman, elma sirkesi farklı koşullar için en etkili ev ilaçlarından biridir. Bu sefer elma sirkesi kabızlıktan kurtulmada da çok etkili olabilir. Genellikle, elma sirkesinin sindirime yardımcı olduğu zaten bilinmektedir10.

Hint yağı: Hint yağı bağırsakların temizlenmesine yardımcı olabilir. Hintyağı yağları yumuşatmak için bağırsakları hafifletir, böylece sert ve kuru dışkıların kolayca çıkmasını sağlayarak sizi rahatlatır. Bununla birlikte, tavsiye edilen dozaj ile hintyağını almanız gerekir.

Ispanak: Ispanak da bağırsak kanallarını temizlemek için iyi bir temizleyici maddedir. Sıcak suyla karıştırılmış yüz ml ıspanak, bağırsak sorunlarınızın üstesinden gelmek için harika bir yoldur11

 

KAYNAKLAR

1- Lembo, A., & Camilleri, M. (2003). Chronic Constipation. New England Journal Of Medicine, 349(14), 1360-1368. doi: 10.1056/nejmra020995 https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/nejmra020995 

2- Preston, D., & Lennard-Jones, J. (1985). Anismus in chronic constipation. Digestive Diseases And Sciences, 30(5), 413-418. doi: 10.1007/bf01318172 https://link.springer.com/article/10.1007/BF01318172 

3- Loening-Baucke, V. (1993). Chronic constipation in children. Gastroenterology, 105(5), 1557-1564. doi: 10.1016/0016-5085(93)90166-a https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/001650859390166A 

4- Higgins, P., & Johanson, J. (2004). Epidemiology of Constipation in North America: A Systematic Review. American Journal Of Gastroenterology, 99(4), 750-759. doi: 10.1111/j.1572-0241.2004.04114.x https://journals.lww.com/ajg/Abstract/2004/04000/Epidemiology_of_Constipation_in_North_America__A.30.aspx 

5- HSIEH, C. (2005). Treatment of Constipation in Older Adults. Am Fam Physician, 72(11), 2277-2284. https://www.aafp.org/afp/2005/1201/p2277.html 

6- Heymen, S., Jones, K., Scarlett, Y., & Whitehead, W. (2003). Biofeedback Treatment of Constipation. Diseases Of The Colon & Rectum, 46(9), 1208-1217. doi: 10.1007/s10350-004-6717-8 https://link.springer.com/article/10.1007/s10350-004-6717-8 

7- Baker, S. (2000). Constipation in Infants and Children: Evaluation and Treatment. Journal Of Pediatric Gastroenterology And Nutrition, 30(1), 109. doi: 10.1097/00005176-200001000-00033 https://journals.lww.com/jpgn/Fulltext/1999/11000/Constipation_in_Infants_and_Children__Evaluation.29.aspx 

8- Youssef, N., & Di Lorenzo, C. (2001). Childhood Constipation. Journal Of Clinical Gastroenterology, 33(3), 199-205. doi: 10.1097/00004836-200109000-00006 https://journals.lww.com/jcge/Abstract/2001/09000/Childhood_Constipation__Evaluation_and_Treatment.6.aspx 

9- Rao, S. (2007). Constipation: Evaluation and Treatment of Colonic and Anorectal Motility Disorders. Gastroenterology Clinics Of North America, 36(3), 687-711. doi: 10.1016/j.gtc.2007.07.013 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0889855307000738 

10- Loening-Baucke, V. (1997). Urinary Incontinence and Urinary Tract Infection and Their Resolution With Treatment of Chronic Constipation of Childhood. PEDIATRICS, 100(2), 228-232. doi: 10.1542/peds.100.2.228 https://pediatrics.aappublications.org/content/100/2/228.short 

11- Tramonte, S., Brand, M., Mulrow, C., Amato, M., O'Keefe, M., & Ramirez, G. (1997). The Treatment of Chronic Constipation in Adults A Systematic Review. Journal Of General Internal Medicine, 12(1), 15-24. doi: 10.1046/j.1525-1497.1997.12103.x https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1525-1497.1997.12103.x 


Benzer Makaleler

Yorum Yapın