Boyun Fıtığının Belirtileri Nedenleri ve Tedavisi Nelerdir?

Boyun Fıtığı Nedir?

Boyundaki omurgayı oluşturan omurlar arasındaki sağlıklı diskler sıvı ile doludur ve bu sıvı dolu diskler omurların arasında bir boşluk yaratmaktadır. Omurganın rahatça hareket edebilmesini sağlamakta ve omurların birbirine sürtmesini engellemektedir. 

Diskler bozulduğunda incelmekte, deforme olmakta ve kırılgan bir hale gelmektedir. Diskin dış kaplaması yırtıldığında ise günlük aktiviteler nedeniyle disk içindeki sıvı dışarıya sızmaya başlayabilmektedir. Bu durumda omurlar arasındaki boşluğu daha da daralmakta ve sinir kökünün sıkışmasına neden olmaktadır. 

Tıbbi açıdan, boyun bölgesinde gelişen fıtıklaşmış disk, servikal disk fıtığı olarak adlandırılmaktadır. ¹

Boyun Fıtığı Belirtileri

Boyun fıtığı başlangıçta herhangi bir belirtiye neden olmayabilmektedir. Fıtık ilerlemeye başladıkça ya da bir sinir üzerine baskı uyguladıkça belirtiler gelişmektedir. Boyun fıtığı boyun bölgesini, omuzları, kolları ve elleri etkilemektedir. ²

Boyun fıtığı nasıl anlaşılır? Boyun fıtığı belirtileri genel olarak şunlardır:

• Rahatsızlık, sıcaklık veya koldan aşağıya yayılan bir yanma hissi
• Baş döndürürken veya boynu bükerken boyun ağrısı
• Omuz üstünde veya yakınında hissedilen ağrı
• Kol veya elde zayıflık
• Kolda uyuşma ve karıncalanma
• Sınırlı hareket aralığı
• Kolları veya elleri kullanmada zorluk ³

• Boyun özellikle bazı pozisyonlara getirildiğinde ya da bazı hareketler yapıldığında, boyun ağrısı daha şiddetli hissedilebilmektedir. Boyun fıtığının belirtileri karpal tünel sendromu, rotator manşet yaralanmaları ve gut gibi diğer hastalıklar sırasında yaşanan belirtilere benzetilmektedir. ⁴

  Bazı boyun fıtığı vakalarında, fıtıklaşan disk omuriliğine doğru baskı yapabilmektedir. Bu durumda, omurilik sıkışması meydana gelebilmektedir. Daha ciddi boyun fıtıklarında, tedaviyle beraber bile iyileşmesi daha uzun bir zaman alabilmektedir. 

  Omurilik sıkışması sırasında hissedilebilecek bazı belirtiler şunlardır:

  • Garip veya tökezleyen bir yürüyüş
  • Ellerde ve kollarda ince motor becerilerinde zorluk yaşamak
  • Gövdenin altında veya bacaklarda hissedilen karıncalanma ⁵

Boyun Fıtığı Nedenleri

Omurga, birbirine bağlı olan kemiklerden oluşmaktadır. Yumuşak dokuları, omuriliği ve omurga içinden geçen sinirleri koruyan omurlardan meydana gelmektedir. 

Omurganın rahatça hareket ettirilmesini sağlamak için bağlayıcı diskler her bir omuru birbirinden ayırmaktadır. Diskler yapı olarak elastik ancak çok güçlü dokulardan oluşmaktadır. 

Omurgaya bükülme ya da döndürme hareketi yapıldığında, omurgada bulunan diskler hareketi yumuşatmakta ve kemikler arasındaki sürtünmeyi önlemektedir. ⁶

Diskin yerinden oynaması omurga kanalında şişkinliğe, zamanla da diskin fıtıklaşmasına neden olabilmektedir.

Diskin dış tabakası hasar gördüğü zaman, diskin içindeki iç madde dışarıya doğru sızmaya başlamaktadır. İşte bu durum fıtık olarak tanımlanmaktadır. Disklerin şişmesi ve fıtıklaşması aniden olabilmekte ya da uzun süreli bir travmanın bir sonucu olarak da gelişebilmektedir. ⁷

Boyun fıtığı neden olur? Kötü bir duruşa sahip olmak, uygunsuz bir şekilde ağırlık kaldırmak, omurganın hareket alanına uymayan hareketleri uzun süre yapmak boyun disklerinde hasarın meydana gelmesine yol açabilmektedir.

Diğer olası nedenler şunlardır:

• Aşırı kilolu olmak
• Daha yaşlı olmak
• Sedanter bir yaşam tarzı (fiziksel aktivitenin olmaması)
• İntervertebral disk hastalığına sahip olmak ⁸

• Boyun Fıtığından Kimler Etkilenir?

  Fıtık genellikle 30-40 arası yaşlarda daha sık görülmektedir. Bununla birlikte, orta yaşlı ve yaşlı insanlar, yorucu fiziksel aktiviteye dâhil olmaları durumunda biraz daha fazla risk altındadır. Boyun fıtığı, fıtık vakalarının sadece yüzde 8'ini oluşturmaktadır. ⁹

Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir

Boyun fıtığı, teknolojinin hayatımızda giderek yer kaplamasıyla birlikte yaygınlaşan hastalıklar arasında yer almaktadır. Özellikle masa başında, bilgisayar karşısında, direksiyon başında mesaisini geçiren ve hareketsiz kalan veya sürekli aynı hareketleri yapan kişiler arasında yaygın görülmektedir. 

Boyun kısmında yedi tane omur bulunmaktadır, aynı şekilde omurların arasında disk olarak adlandırılan eklemler bu omurların arasındaki bağlantıları sağlarlar. Omurlar arasındaki diskler dış ve iç katman olarak iki kısıma ayrılır. Bunların vazifesi ağırlığı dengeleyerek esneme sağlayarak boynun hareket etmesini ve sağa sola çevrilmesini sağlamaktır.

İşte yukarıda açıkladığımız meslek grupları başta olmak üzere pasif yaşam tarzı olan kişilerde bu diskler zamanla hasar görür ve bu hasar eğer erken önlem alınıp tedavi edilmezse yaşa bağlı olarak daha ciddi sorunlara neden olur. Halk diliyle ‘‘kireçlenme’’oluşur ve diskler işlevlerini yapamaz duruma gelirler.

Boyun Fıtığı Tedavisi

Boyun fıtığı nasıl geçer? Tüm fıtık çeşitlerinde olduğu gibi boyun fıtığında da öncelikli amaç fıtık nedeniyle gelişen ağrıyı kontrol altına almaktır. Tedavi yöntemleri ağrıları hafifletmek için şekillendirilmektedir. Cerrahi olmayan yöntemlerle boyun fıtığı tedavi edilebilmektedir.

Genellikle, ilaçların yardımıyla boyun, omuz, kollar ve ellerde hissedilen ağrı dindirilebilmektedir. Ağrı düzeldiğinde, güçsüzlüğün ve uyuşukluğun ve karıncalanmanın iyileşmesi daha uzun sürse de geri dönüş riski oldukça düşüktür.

Boyun fıtığını tedavi etmek için uygulanabilecek bazı cerrahi olmayan tedavi yöntemleri şunlardır:

• Sinir kökü üzerindeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olacak egzersizler için fizik tedavi 
• Şişliği ve ağrıyı azaltan steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar ve ağrıyı gidermek için analjezikler
• Epidural steroid enjeksiyonları ve sinir kök enjeksiyonları, şişmeyi azaltmaya ve kalçaya ya da bacağın altına yayılan akut ağrıyı tedavi etmeye yardımcı olması için ¹⁰

• Boyun Fıtığı Ameliyatı

  Cerrahi olmayan tedavilere rağmen belirtiler yaşanmaya devam ediyorsa, cerrahi yöntemler bir seçenek olarak görülebilmektedir. Cerrahinin planlanmasında hastanın yaşı, sorunun ne kadar sürdüğü, diğer tıbbi sorunlar, önceki boyun ameliyatları ve beklenen sonuçlar gibi faktörler göz önünde bulundurulmaktadır. ¹¹

  Ameliyatın amacı, diskin sinire baskı yapan kısmını çıkarmaktır. Bu, yöntem diskektomi olarak adlandırılmaktadır. 

  Fıtıklaşmış diskin bulunduğu yere bağlı olarak, cerrah omurgaya ulaşmak için boynun önünden veya arkasından bir kesi yapmaktadır. Operasyonun boynun önünden mi yoksa arkasından mı yapılacağına ilişkin teknik karar, disk fıtığının tam yeri ve cerrahın tercihi dâhil olmak üzere birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir. 

  Her iki seçenekte de, disk materyali sinirden alınmakta, genellikle de operasyon başarılı geçmektedir. ¹²

  Boyun Fıtığı İçin Hangi Doktora Gidilir?

  Boyun fıtığı tanısı ve tedavisi için nöroloji, genel cerrahi, fizik tedavi ve ortopedi bölümlerine başvurulabilmektedir. ¹³

^{UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.}