Çatlak Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Çatlak Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Çatlak Nedir?
Çatlak izleri genellikle cildinizde paralel çizgilerin bantları olarak görülür. Bu çizgiler normal teninizden farklı bir renk ve dokudadır. Renkleri mordan parlak pembeye, açık griye kadar değişir. Çatlak izlerine parmaklarınızla dokunduğunuzda, derinizde hafif bir pürüz veya girinti hissedebilirsiniz. Bazen, çatlak izleri kaşıntı veya acı hissi de yaratabilmektedir.
Bu çatlak çizgileri genellikle gebelik sırasında ve sonrasında veya ani bir kilo değişikliğinden sonra görülür. Ayrıca, hızla büyüme olduğu için ergenlik çağlarında ortaya çıkma eğilimi de gösterirler. Çatlak izleri tehlikeli değildir ve zamanla kaybolurlar.
Neredeyse vücudun her yerinde çatlak izlerine sahip olabilirsiniz ancak göbeğiniz, göğüsleriniz, üst kollarınız, kalçanız ve bacaklarınız çatlak için en eğilimli olan bölgelerdir1.
Çatlakların Belirtileri
Çatlak izleri her zaman birbirine benzemez. Bunlar; ne kadar süre yaşadığınıza, neyin sebep olduğuna, bedeninizde nerede olduklarına ve cildinizin türüne bağlı olarak değişir. Ortak varyasyonlar şunları içerir:
• Ciltteki girintili çatlaklar veya çizgiler
• Pembe, kırmızı, siyah, mavi veya mor çizgiler
• Daha açık renkte soluk parlak çizgiler
• Karında, göğüslerde, kalçalarda, bacaklarda veya uyluklarda çizgiler
• Vücudun geniş bölümlerini kapsayan çizgiler
Cildinizin görünümü konusunda endişeleniyorsanız veya çatlak izleri vücudunuzun geniş bölümlerini kaplıyorsa doktorunuza danışın. Doktorunuz gerginlik nedenlerinin belirlenmesine yardımcı olabilir ve tedavi seçeneklerini tartışabilir2.
Çatlağa Ne Sebep Olur?
• Çatlak izleri ani büyüme veya kilo artışı sonucu cildin hızla gerilmesi nedeniyle olur. Gerilme, cildin orta katmanının (dermis) yırtılmasına ve daha derin derinin katmanlarının gerilme izlerini oluşturmasına izin verir.
• Dermis, vücudunuz büyüdükçe cildinizin gerilmesi için güçlü ve birbirine bağlı lifler içerir. Bununla birlikte, hızlı büyüme cildin aşırı esnetilmesini ve kopmasına neden olabilir.
• Dermisdeki gözyaşları, aşağıdaki kan damarlarının geçmesine izin verir. Bu yüzden germek izleri genellikle ilk kez ortaya çıktıklarında kırmızı veya mor olur.
• Kan damarları nihayetinde (küçüldükçe) cildinizin altındaki soluk renkli yağ görünür olur ve gerginlik işaretleri gümüşi beyaza dönüştürür3.
Çatlak Nasıl Tedavi Edilir?
Kremler, jeller, losyonlar, lazer ve kozmetik cerrahi, çatlak işaretleri için tedavi olarak önerilmiştir ancak bu tür tedavilerin etkinliğini destekleyen tıbbi kanıtlar azdır. Mevcut tedaviler, tüm cilt tipleri için uzun süreli iyileştirme sağlama konusunda özellikle sınırlıdır.
Çoğu zaman çatlak izleri zamanla solar ve göze çarpmayacak hale gelir. Hamilelikte çatlak izleri gelişen insanlar için, bunlar genellikle doğumdan 6-12 ay sonra daha az fark edilir. Kozmetik kamuflaj (makyaj) işaretleri geçici olarak gizlemek için kullanılabilir4.
Hint yağı: Kırışıklıklar, yaş lekeleri, benler, benekler, koyu lekeler, ince çizgiler ve sivilceler gibi cilt problemlerinin tedavisinde kullanılan hint yağı ayrıca çatlak izlerinden kurtulmak için de kullanılabilir. Biraz hint yağı uygulayın ve bölgeye 5-10 dakika boyunca dairesel hareketlerle hafifçe masaj yapın. Alanı ince, pamuklu bir bezle sarın. Bir sıcak su şişesi veya bir ısıtma pedi kullanarak, etkilenen bölgeye en az yarım saat boyunca biraz ısı uygulayın. Pozitif sonuçları fark etmek için bu işlemi günlük en az bir ay süreyle tekrarlayın.
Aloe vera: Aloe vera birçok cilt probleminin tedavisinde etkilidir. İyileştirici ve yatıştırıcı özellikleri nedeniyle çatlak izlerinden kurtulmak için kullanılabilir. Uygulamanın birkaç yolu vardır. Aloe vera jelini etkilenen cilt bölgesinde doğrudan ovun, 15 dakika bekletin ve sonra ılık suyla cildi durulayın.
Patates: Patates suyu, cilt hücrelerinin büyümesini ve yenilenmesini sağlayan vitaminler ve mineraller içerir. Orta boy bir patatesi kalın dilimler halinde kesin. Patates parçalarından birini alın ve birkaç dakika boyunca çatlak izleri üzerinde hafifçe ovun. Patatesten alınan nişastanın etkilenen alanı kapladığından emin olun. Patates suyunun bir süre kurumasını bekleyin ve ılık suyla yıkayın5.
Yumurta: Yumurtadaki beyaz protein açısından zengindir ve bu çatlak izleriyle uğraşırken yararlıdır. İki yumurtanın beyazını arayın, hafifçe çırpın ve çatlakların üzerine kalın bir tabaka halinde uygulayın. Yumurta paketi tamamen kurutulduktan sonra, su ile durulayın ve ardından zeytinyağı uygulayarak alanı nemlendirin.
E vitamini: E vitamini antioksidan özelliklere sahiptir; bu nedenle cilt hasarına yol açabilecek kollajen hasarını önler. Uzun zamandır var olan çatlak izleriniz varsa, etkilenen deriye düzenli olarak E vitamini yağı uygulamayı deneyin ve bu durumda bir miktar iyileştirme olasılığınız vardır6.
Limon suyu: Limon suyu doğal olarak asidiktir ve cilt üzerinde çatlak, sivilce ve diğer yara izlerinin görünümünü azaltmaya yardımcı olur. Dairesel hareketleri kullanarak taze limon suyunu çatlak izlerine sürtün. Ilık su ile durulamadan önce suyu en az 10 dakika boyunca limonun cilt tarafından emilmesini bekleyin.
Şeker: Ham şeker cilt için doğal bir pürüzsüzleştirici olarak çalışır, bu da çatlak izlerini azaltmaya yardımcı olabilir. 1 çorba kaşığı şekeri biraz badem yağı ve birkaç damla limon suyu ile karıştırın. Karışımı çatlak izlerine uygulayın ve duş almadan önce hafifçe birkaç dakika boyunca cilde sürtün. Çatlak izlerini daha açık hale geldiğini görmek için yaklaşık bir ay boyunca bu çareyi kullanın.
Zeytinyağı: Zeytinyağı, çatlak izleri de dâhil olmak üzere birçok cilt problemini temizlemeye yardımcı olan birçok besleyici madde ve antioksidan içerir. Kan dolaşımını artırmak ve çatlak izlerini azaltmak için etkilenen bölgeye biraz sıcak sızma zeytinyağı ile masaj yapın7.
Kakao yağı: Zaten kakao yağının cilt için iyi olabileceğini duymayan kalmamıştır. Çatlak izlerinden kurtulmada ve aynı zamanda cildi pürüzsüz ve yumuşak hissettirmede oldukça etkili olabilmektedir. Eğer başka şeylerle karıştırmak istemiyorsanız doğrudan kakao yağını cildinize uygulayabilirsiniz. Cildinizin etkilenmiş bölgesine kakao yağı sürün.
Lavanta yağı: Lavanta, harika bir kokuya sahip olduğu bilinen bir yağ olsa da insanların sahip olduğu çatlakların üzerine yerleştirilebilecek oldukça iyi bir madde olabilir. Çoğu zaman, kendi başına kullanırken diğer malzemelerle de karıştırılabilir. Yapılması gerekenler, lavanta yağını hindistan cevizi yağı ile karıştırmaktır. Bu karışımı günde 2-3 kez etkilenen alana sürebilirsiniz8.
Kayısı: Bazı kayısıları biraz su ile öğütün. Bu macunu doğrudan etkilenen bölgeye uygulayın. 20 dakika bekletin ve ılık suyla yıkayın. Etkili sonuçları elde etmek için bu işleme yaklaşık bir ay süreyle devam edilmelidir.
Vitamin E, K, C ve folik asit: Guava, papaya, karabiber, brokoli, bektaşi üzümü, portakal, lahana, ıspanak, zeytinyağı, kivi ve buğday da tüketebilirsiniz. Lahana, taze soğan, salatalık, yeşil yapraklı sebzeler vb. gibi K vitamini bakımından zengin sebzeler de tercih etmelisiniz.
Yulaf ezmesi: Bir miktar yulaf ezmesi ve su veya süt ile birlikte bir macun hazırlayın. Çatlak izlerinin etkisini azaltmak için etkilenen bölgeye düzenli olarak bu macunu uygulayın.
Vazelin: Vazelini çatlak izlerine uygulayabilirsiniz. Hamilelik sırasında vazelin kullanmaya başlayabilirsiniz9.
Hindistan cevizi yağı: Hindistan cevizi cildi nemlendirerek elastikiyetini ve yumuşaklığını korumaya yardımcı olur. Ayrıca serbest radikallerle savaşan ve bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidanlar da içerir. Tamamıyla emdirilene kadar hindistan cevizi yağını çatlak izlerine masaj yapın. Bırakın ve en az 15 gün boyunca günde 3 defa tekrarlayın10.
Çay ağacı yağı: Çay ağacı yağı; antiviral, antibiyotik ve antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Her türlü cilt problemi için etkilidir. Çay ağacı yağını alın ve etkilenen bölgeye hafifçe masaj yapın.
Su: Su, oksijen ve besin maddelerini vücudun her yerine taşımasıyla bilinir. Cildin çeşitli sorunlardan korunması için, içme suyu çok yardımcı olur. Çatlak izlerinden kurtulmak için cilt gözeneklerinin düzenli olarak detoksifikasyonuna izin vermek için iyi nemlendirilmiş bir cilde ihtiyaç vardır. Çatlak izlerini iyileştirmenin en hızlı yoludur. Cildi yumuşatmak için günde 10 bardak su için11.
1- Elsefdy, H. (2020). Striae distensae in adolescents: A mini review. Acta Biomed, 91(1):176-181 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32191678
2- Elsaie, M., Baumann, L., & Elsaaiee, L. (2009). Striae Distensae (Stretch Marks) and Different Modalities of Therapy. Dermatologic Surgery, 35(4), 563-573. doi: 10.1111/j.1524-4725.2009.01094.x https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1524-4725.2009.01094.x
3- Ud-Din, S., McGeorge, D., & Bayat, A. (2015). Topical management of striae distensae (stretch marks): prevention and therapy of striae rubrae and albae. Journal Of The European Academy Of Dermatology And Venereology, 30(2), 211-222. doi: 10.1111/jdv.13223 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jdv.13223
4- Mysore, V., & Lokhande, A. (2019). Striae distensae treatment review and update. Indian Dermatology Online Journal, 10(4), 380. doi: 10.4103/idoj.idoj_336_18 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31334056
5- Transdermal compositions and methods for treating stretch marks - Google Patents. (2013). Retrieved 27 April 2020, from https://patents.google.com/patent/US20130224280A1/en
6- Ud-Din, S., McGeorge, D., & Bayat, A. (2015). Topical management of striae distensae (stretch marks): prevention and therapy of striae rubrae and albae. Journal Of The European Academy Of Dermatology And Venereology, 30(2), 211-222. doi: 10.1111/jdv.13223 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/jdv.13223
7- Taavoni, S., Soltanipour, F., Haghani, H., Ansarian, H., & Kheirkhah, M. (2011). Effects of olive oil on striae gravidarum in the second trimester of pregnancy. Complementary Therapies In Clinical Practice, 17(3), 167-169. doi: 10.1016/j.ctcp.2010.10.003 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1744388110000927
8- hLin, T., Zhong, L., & Santiago, J. (2017). Anti-Inflammatory and Skin Barrier Repair Effects of Topical Application of Some Plant Oils. International Journal Of Molecular Sciences, 19(1), 70. doi: 10.3390/ijms19010070 https://www.mdpi.com/1422-0067/19/1/70
9- Rangel, O., Arias, I., García, E., & Lopez-Padilla, S. (2001). Topical tretinoin 0.1% for pregnancy-related abdominal striae: An open-label, multicenter, prospective study. Advances In Therapy, 18(4), 181-186. doi: 10.1007/bf02850112 https://link.springer.com/article/10.1007/BF02850112
10- Astri, YSL., Syarief, TH., Melyana, NW., Hamdiah, H. (2016). the Comparison of Striae Gravidarum (Sg) Number and Erythema Degree After 8-week Olive Oil and Virgin Coconut Oil Application Among the Primigravida Trimester Ii in Tanjung Pinang. AASIC. http://aasic.org/proc/aasic/article/view/199
11- Moldovan, M., Bogdan, C., Man, I., & CRISAN, M. (2016). Preliminary study on the development of an antistretch marks water-in-oil cream: ultrasound assessment, texture analysis, and sensory analysis. Clinical, Cosmetic And Investigational Dermatology, Volume 9, 249-255. doi: 10.2147/ccid.s107298 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5019162/
Yorum Yapın