Kol Ağrısı Neden Olur? Kol Ağrısına Karşı Ne Yapılabilir?
Kol Ağrısı Neden Olur? Kol Ağrısına Karşı Ne Yapılabilir?
Kol Ağrısı Nedir?
Kol ağrısı, omuz ekleminden bilek eklemine kadar olan bölge olarak kabul edilen bölgenin herhangi bir yerinde gelişen ağrı veya rahatsızlıktır. Kollar, yaralanma, enfeksiyon veya ağrılı olabilecek diğer durumlara maruz kalan kemik, eklem, kas, tendon, bağ, sinir ve kan damarlarından oluşmaktadır.
Kol ağrısı kısa süreli veya kalıcı olabileceği gibi tüm kolu veya sadece belirli bir bölgeyi etkileyebilmektedir. Hissedilen ağrı iğneleyici, delici ya da karıncalanma şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Kol ağrısı basitçe kişi için oldukça tahriş edici ve rahatsız edici olabilmektedir. Bazı durumlarda kolu hareket ettiremeyecek kadar zayıflatıcı bir hale getirebilmektedir.
Kol ağrısı, travmadan sinir rahatsızlığına kadar çeşitli koşullar nedeniyle ortaya çıkabilir. Kol ağrısı ayrıca boyun gibi vücudun başka bir yerinde de gelişebilir. Bu tip bir ağrıya kol ağrısı denmektedir. Bununla birlikte, kol ağrısı kalp krizi için de bir belirti olarak değerlendirilmektedir. Kalp krizi şüphesi varsa, derhal acil yardım istenmelidir. (1)
Kol Ağrısı Nedenleri
Kol ağrısı neden olur? Kol ağrısının pek çok nedeni olabilmektedir. Bu durum genellikle bir veya iki kolda birden gelişmekte ve el parmaklarına kadar herhangi bir yerde meydana gelen ağrı, rahatsızlık veya sertlik olarak tanımlanmaktadır. Diğer yandan, kol ağrısı çoğu zaman kolun aşırı bir şekilde kullanılması ya da yaralanması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Kol ağrısı ile sonuçlanan bazı koşullar ve sağlık sorunları şöyle sıralanabilmektedir: (2)
Kırık
Kolda fiziksel bir yaralanmadan hemen sonra ağrı hissedilmeye başlandığında, bunun nedeni herhangi bir kırılma olabilir. Kolda kırılma gerçekleştiğinde şişlik, morarma, uyuşma veya halsizlik de gelişebilmektedir.
Gerinme veya Burkulma
Kasların ya da bağların yaralanması hasara neden olabilmektedir. Bu durumda oluşabilecek belirtiler arasında ağrı, şişlik, morarma, halsizlik ve kas spazmlarını yer almaktadır. Her iki durum da genellikle kendi kendine iyileşmektedir, ancak iyileşme gözlemlenmediğinde hemen bir doktora başvurulması önerilmektedir. (3)
Tendinit (Tendon İltihabı)
Tendinit, omuzlarda ya da kollarda bulunan tendonlarda meydana gelen iltihaplanma sonucunda ortaya çıkmaktadır. Tenisçi dirseği olarak bilinen durum bir tendon iltihaplanmasıdır. Ağrı, omuzda, dirsekte ya da bilekte gelişebilmektedir. Tendon iltihaplanması yaralanmanın ya da aşırı ve sık kullanımın bir sonucu olabilmektedir.(4)
Rotator Cuff (Rotator Kılıf, Omuz Manşeti) Yırtığı
Omuzun kas ve tendonlardan oluşan kısmı omuzun hareket etmesine ve yerinde durmasına yardımcı olmaktadır. İnsan yaşlandıkça ise rotator cliff tendonları aşınmakta ve yıpranmaktadır. Sürekli olarak aynı hareketleri tekrar tekrar yapmak da tendonların zarar görmesine yol açabilmektedir. Beraberinde kolda şiddetli ağrı, zayıflık ve hareket ettirmede zorluk hissedilmektedir.
Karpal Tünel Sendromu
El bileğiyle aynı hareketleri tekrar tekrar yapmak, zamanla elde bulunan ana sinire zarar verebilmektedir. Bu durum elde ve kolda uyuşma, karıncalanma, halsizlik ve ağrıya yol açabilmektedir. (5)
Diğer Koşullar
Bazı vakalarda kol ağrısının nedeni fiziksel ya da aşırı kullanma olmayabilmektedir. Vücutta gelişen herhangi bir hastalık arterleri etkileyebilmektedir. Bununla birlikte, kol ağrısı ilaç kullanımı kaynaklı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Diğer koşullar şöyle sıralanabilir:
- Sinir Sıkışması
Sinir sıkışması, omuzdaki, boyundaki veya dirsekteki kemikler veya dokular bir sinire doğru baskı uygulayıp sıkıştırdığı zaman gerçekleşmektedir. Bu durumda kolda ağrı, uyuşukluk, halsizlik ve karıncalanma gelişebilmektedir. (6)
- Fıtık
Omuzları oluşturan sert kemikler arasında bulunan disklerde fıtık meydana gelebilmektedir. Boyun bölgesindeki disklerden biri koptuğunda ise kollarda ağrı, yanma, uyuşma, halsizlik, karıncalanma veya yanma hissedilebilmektedir. (7)
- Otoimmün Hastalıklar
Bağışıklık sistemi bozuklukları söz konusu olduğunda, vücudun doğal savunma mekanizması olan bu sistem, vücudun kendisine saldırmaya başlamaktadır. Otoimmün hastalıklara örnek olarak romatoid artrit, Lupus ve Jorgen sendromu sayılabilmektedir. Bunlar boyun, kol, dirsek, el bileği ve ellerde ağrıya neden olmaktadır. (8)
Kalp Problemleri
Kol ağrısı bazen kalp rahatsızlıklarının bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Kalpteki kan akışının neden olduğu anjin, omuz ve kol ağrısına yol açabilmektedir. Bazı vakalarda bir veya iki kolda birden hissedilen ağrı bir kalp krizi habercisi olarak değerlendirilebilmektedir. Kalp krizi geçirirseniz, kol ağrınız muhtemelen aniden ortaya çıkacaktır.
Oluşabilecek diğer belirtiler ise şunlardır:
- Göğüs ağrısı veya basıncı
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
Kol ağrısı ve yukarıda sıralanmış olan belirtileri yaşamanız durumunda, hemen tıbbi yardım almalısınız. (9)
Kol Ağrısı Belirtileri
Kol ağrısı nasıl anlaşılır? Omuzdan el bileğine kadar olan alan kol olarak tanımlanmaktadır. Kol ağrısı da bu alanların herhangi bir yerinde gelişebilmektedir. Kol ağrısıyla birlikte nedenine bağlı olarak farklı belirtiler de ortaya çıkabilmektedir.
Belirtiler altta yatan hastalığa, bozukluğa veya duruma göre değişmektedir. Örnek vermek gerekirse, ateş gibi diğer bir belirti varsa, kol ağrısı enfeksiyon veya iltihaptan kaynaklanabilmektedir. Artrit nedeniyle meydana gelen kol ağrısında ise eklem sertliği ve hareket açıklığının azalması da söz konusu olmaktadır. (10)
Kol ağrısı ile ortaya çıkabilecek belirtiler şunlardır:
- Sırt, boyun veya omuz ağrısı
- Kolda yanma hissi
- Uyku problemleri
- Grip benzeri belirtiler (yorgunluk, ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı, öksürük, ağrılar ve sancılar)
- Eklem ağrısı
- Kas spazmları
- Uyuşma
- Azaltılmış dirsek hareketi
- Cilt çatlakları ya da kızarıklıkları
- Morarma gibi cilt renk değişikliği
- Şişme
- Beklenmeyen kilo kaybı (11)
Bazı durumlarda kol ağrısı hayatı tehdit eden daha ciddi sağlık sorunlarının bir göstergesi de olabilmektedir. Bu durumda acil tıbbi yardım alınması oldukça önemlidir. Aşağıda sıralanmış olan belirtiler özellikle dikkate alınmalıdır:
- Kol deformitesi
- Dudakların veya tırnakların mavi bir renk alması
- Bayılma veya cevap vermeme gibi bilinç veya uyanıklık seviyesindeki değişim
- Zihinsel durumdaki değişiklikler veya karışıklık, deliryum, uyuşukluk, halüsinasyonlar ve sanrılar gibi ani davranış değişiklikleri
- Sol kol, omuz, boyun veya çeneye yayılan göğüs ağrısı
- Yüksek ateş
- Kolu kullanamama
- Kol yaralanması sırasında kırılma veya çatlama sesi
- Hassas bir ağrının veya yumrunun etrafında gelişen kırmızı çizgiler
- Solunum darlığı, nefes darlığı, nefes alma zorluğu, nefes alamama ve boğulma gibi solunum sorunları
- Zayıflık (güç kaybı) (12)
Şiddetli Üst Kol Ağrısı
Şiddetli üst kol ağrısı genellikle kırılma veya burkulma ile sonuçlanan travmatik olaylarla ilişkilidir, ancak travmatik yaralanma ile ilgili olmayan şiddetli kol ağrısının da birçok nedeni bulunmaktadır. Ağrı genellikle rahatsızlıkla ilişkili tek belirti değildir. Aşağıdakiler dâhil başka belirtilerle de gelişebilmektedir:
- Omuz bölgesinde çürük
- Etkilenen bölgenin sıcaklığı veya kızarıklığı
- Sınırlı hareket aralığı
- Azalan güç veya zayıflık
- Omuzda kararsızlık hissi
- Gözle görülür şekilde deforme olmuş veya yerinden çıkmış bir omuz
- Yanma, karıncalanma ve iğnelenme hissi
- Dokunmaya karşı duyarlılık
- Reflekslerde değişiklikler
- Geceleri daha da kötüleşen belirtiler (13)
Kol Ağrısı ve Kalp Problemleri
Kol ağrısı bazen kalp rahatsızlıklarının bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Kalpteki kan akışının neden olduğu anjin, omuz ve kol ağrısına yol açabilmektedir. Bazı vakalarda bir veya iki kolda birden hissedilen ağrı bir kalp krizi habercisi olarak değerlendirilebilmektedir. Kalp krizi geçirirseniz, kol ağrınız muhtemelen aniden ortaya çıkacaktır.
Oluşabilecek diğer belirtiler ise şunlardır:
- Göğüs ağrısı veya basıncı
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
Kol ağrısı ve yukarıda sıralanmış olan belirtileri yaşamanız durumunda, hemen tıbbi yardım almalısınız. (14)
Kol Ağrısı Tedavisi
Kol ağrısı nasıl geçer? Kol ağrısının tedavisi nedenine bağlı olarak değişmektedir. Genel olarak şunları içermektedir:
Dinlenmek
Kolun aşırı ve yanlış kullanımı sonucunda kol ağrısı gelişmişse, bir süre kolu dinlendirmek ağrının geçmesine yardımcı olabilmektedir.
Herhangi bir sinir hasarı ya da kolda, el bileğinde, dirsekte veya elde sinir sıkışması söz konusu ise tekrarlayan hareketlerden kaçınılmalı ve sık sık ara verilmelidir. (15)
Buz Uygulaması
Aşırı kullanım veya efordan kaynaklanan kol ağrısı yaşıyorsanız, oluşan ağrıyı evde hafifletmek mümkün olabilmektedir. Kolunuz, omzunuz, dirseğiniz veya bileğiniz şişmişse, bölgeye buz paketleri (veya bir paket dondurulmuş sebze) uygulayabilir ve kolu sabit tutmak için bir askı kullanabilirsiniz.
Altta Yatan Sağlık Sorununun Tedavisi
Kol ağrısının tedavisi altta yatan sağlık sorununa bağlı olarak da belirlenmektedir. Çoğu zaman istirahat, kolu yükselme, elastik bir örtü, atel veya askı kullanma, soğuk kompresler, asetaminofen veya steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar ve cerrahi gibi tedavi seçeneklerini içermektedir. Enfeksiyonun neden olduğu kol ağrısı için ek tedavi, sıcak kompresler ve antibiyotikleri içerebilir. (16)
Dinlenme, buz, ağrı kesiciler ve kolun sargılanması tümü acil olmayan kol ağrısını hafifletebilmektedir. Bu yöntemleri uygulamak için dikkat edilmesi gereken talimatlar ise şunlardır:
Dinlenme: Normal aktivitelerinizden bir süre mola verin.
Buz: Ağrının yoğunlaştığı kol bölgesine günde üç kez 15-20 dakika boyunca bir buz torbası veya bir torba dondurulmuş sebze koyun.
Sıkıştırma: Şişliği azaltmak için bir ağrılı bölgeyi bir sargı beziyle ya da atel ile sıkıştırın.
Yükseklik: Şişliğin azaltılmasına yardımcı olmak için kolunuzu kalp seviyesinin üstünde yükseltin. (17)
Kolunuz, omzunuz, dirseğiniz veya bilek ağrınız şiddetli bir travma sonucunda meydana geldiyse veya aniden ortaya çıktıysa acil tedavi almanız en doğru yöntem olacaktır. Kolunuzu hareket ettirmekte sorun yaşıyorsanız veya kemiklerde bir çıkıntı hissediyorsanız, hemen doktorunuza görünün veya en yakın acil servise gidin.
Kalp Krizi Şüphesi
Ani kol, omuz, göğüs veya sırt ağrısı, göğüste basınç eşliğinde hissediliyorsa, bu bir kalp krizi olabilir. Hayati tehlikesi oldukça yüksek olan kalp krizi belirtilerinde hemen acil tedavi alınmalıdır. (18)
Kol Ağrısı İçin Hangi Doktora Gidilir?
Kol ağrısı için nöroloji, fizik tedavi ya da ortopedi bölümlerine başvurulabilmektedir. (19)
1-) Alice G. Brandfonbrener(2000). Joint Laxity and Arm Pain in Musicians https://www.sciandmed.com/mppa/journalviewer.aspx?issue=1092&article=1013
2-) MDCharles J.Vecht(1990) Arm pain in the patient with breast cancer https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0885392405800247
3-) Leonard F. Hirsh , MD(2016) Cervical degenerative arthritis Possible cause of neck and arm pain https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00325481.1983.11697906
4-) Carol A. Warfield, et al(2016). Differential Diagnosis of Arm Pain https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21548331.1990.11703894?journalCode=ihop20
5-) William F.Maloney M.D, et al(1980). Evaluation of the Causes and Accuracy of Pharmacologic Localization in Horner's Syndrome https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002939414749244
6-) Jeffrey E.Liu, et al(1995). Shoulder-arm pain from cervical bands and scalene muscle anomalies https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0022510X9400220I
7-) Karen O.Anderson, et al(2009). Racial and Ethnic Disparities in Pain: Causes and Consequences of Unequal Care https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1526590009007755
8-) Freıberg, Joseph A.(1938). The Scalenus Anterıor Muscle In Relatıon To Shoulder And Arm Paın https://journals.lww.com/jbjsjournal/Abstract/1938/20040/THE_SCALENUS_ANTERIOR_MUSCLE_IN_RELATION_TO.4.aspx
9-) Dreyer, et al(1999). Nonoperative treatment of neck and arm pain https://journals.lww.com/co-ortho/Citation/1999/04000/Nonoperative_treatment_of_neck_and_arm_pain.7.aspx
10-) CynthiaArslanian-Engoren PhD, et al(2006). Symptoms of Men and Women Presenting With Acute Coronary Syndromes https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0002914906013646
11-) Daffner, Scott D., et al(2003). Impact of Neck and Arm Pain on Overall Health Status https://journals.lww.com/spinejournal/Abstract/2003/09010/Impact_of_Neck_and_Arm_Pain_on_Overall_Health.23.aspx
12-)Gordon, Susan J, et al(2002). Waking cervical pain and stiffness, headache, scapular or arm pain: Gender and age effects https://dspace2.flinders.edu.au/xmlui/handle/2328/37037
13-) Schabel, et al(2000). Arm Pain as an Unusual Presentation of Postdural Puncture Intracranial Hypotension https://journals.lww.com/anesthesia-analgesia/Fulltext/2000/10000/Arm_Pain_as_an_Unusual_Presentation_of_Postdural.25.aspx
14-) Stuart R. Snider, Et Al(1976). Primary sensory symptoms in parkinsonism https://n.neurology.org/content/26/5/423.short
15-)D. C. R. Ireland(1998). Psychological and Physical Aspects of Occupational Arm Pain https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1016/0266-7681_88_90041-1?journalCode=jhsb
16-) Keramopoulos A. Et al(1993). Arm Morbidity following Treatment of Breast Cancer with Total Axillary Dissection A Multivariated Approach https://www.karger.com/Article/PDF/227227
17-) T.Tasmuth, et al(1995). Pain and other symptoms after different treatment modalities of breast cancer https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0923753419612317
18-) Myron Herman et al. (1942). Paın And Dısabılıty Of The Shoulder And Armtreatment By Intramuscular Infıltratıon Wıth Procaıne Hydrochlorıde https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/257842
19-) Elisabeth J.Fox, et al(1976). Transcutaneous electrical stimulation and acupuncture: Comparison of treatment for low-back pain https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0304395976901093
Yorum Yapın