Yanık Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Yanık Nedir?

Yanıklar oldukça acı verici deneyimlerdir. İlk olarak cilt üzerine hasar veren yanıklar bazen cilt altındaki dokuları da tahrip edebilmektedir. Vücudun en büyük organı olan cilt, vücut sıcaklığını düzenlemektedir. Böylece, vücuttaki sıvılar buharlaşmamakta ve enfeksiyona karşı bir bariyer oluşturulmaktadır.

Yanık ise cildin bu yapısını bozabilecek kadar aşırı bir ısıya maruz kalması sonucu oluşmaktadır. Sıklıkla ateş ya da buhar nedeniyle oluşan yanıkların pek çok farklı kaynağı da olabilmektedir. Hafif yanıklar kolaylıkla tedavi edilebilse de, bazen daha ciddi vakalar meydana gelebilmektedir. Yanığın nedenine uzun süreli olarak maruz kalmak ise hayati tehlike yaratabilmektedir. ¹

Yanık Nedenleri

Bazı yanık vakaları hafifken bazıları çok daha komplike olabilmektedir. Bununla birlikte çoğu zaman sadece cildi etkilememekle kalmamaktadır. Sinirler, kan damarları, kas ve kemikler de bazen yanıklardan etkilenebilmektedir. Bununla birlikte, hasta sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik açıdan da yaralanabilmektedir.

Yanık neden olur? Yanık pek çok farklı şekilde meydana gelen kazalar sonucu oluşabilmektedir. Yanık nedenlerini daha ayrıntılı olarak şu şekilde sıralamak mümkündür: ²

Termal (Isı) Yanıkları

Termal yani ısı nedeniyle oluşan yanıklar en sık görülen yanık vakalarıdır. Aşırı sıcağa maruz kalınması sonucu oluşan bu yanıklar, pek çok farklı şekilde meydana gelebilmektedir.

Termal yanık vakalarının yarısında yanıkların nedeni ateştir. Diğerlerinde ise yanıklar sıcak nesnelere dokunma ya da sıcak su nedeniyle yanma sonucu oluşmaktadır.

Termal yanıklara yol açabilen nedenler şunlardır:

• Ateş, alev, köz,
• Sıcak su, sıcak içecekler,
• Kızgın yağ,

Termal yanıklara maruz kalmak için hemen hemen her yer bir risk oluşturabilmektedir, çünkü evde ya da işyerindeyken sık sık ateşle, sıcak suyla ve sıcak nesnelerle alakadar olmaktayız. Sigara ve ısıtma cihazları da oldukça sık rastlanan nedenler arasında gelmektedir. ³

Soluma Yanıkları

Duman, buhar, zararlı gazlar ve partiküllü maddelerin solunması sonucu yanıklar oluşabilmektedir. Soluma yanıkları cilt yanıkları kadar sık yaşanmasa da, aynı derecede zarar verici olabilmektedir. 

Elektrik Yanıkları

Elektrik yanıkları oldukça rahatsız edici ve ciddi olabilmektedir. Elektriğin vücuda girmesi sonucu, vücudu elektriğe direnç sağlaması ve ısının artması sonucu oluşmaktadır. Daha sıklıkla cilt altında hasara yol açsa da, vücuda girdiği ve çıktığı noktalarda yaralar oluşabilmektedir.

Kişi şiddetli elektrik akımına maruz kaldığı zaman yanıklar dışında daha ciddi olarak şoka girebilir, kalbi zorlanabilir ve diğer organları zarar görebilir.

Elektriğin kaynağına ek olarak, yaralanmaların boyutunu belirleyen bazı faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler şunları içermektedir:

• Voltaj,
• Direnç,
• Akım,
• Elektriğin aldığı yol.

Elektrik çarpması sonucu kişi savrulursa daha başka yaralanmalar da meydana gelebilmektedir. ⁴

Elektrik yanıkları genellikle aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır:

Düşük voltaj yanıkları: Elektrik akımı 500 volt veya daha az olduğu zaman meydana gelen yanıklardır. Genellikle cilde zarar veren bu yanıklar bazı durumlarda ciddi olabilmektedir.

Yüksek voltajlı yanıklar: Daha şiddetli olan yanıklardır ve cilt üstünden ziyade altına hasar vermektedir.

Ark yanıkları: Ark yanıkları herhangi bir temas olmadan meydana gelmektedir. Hava iyonize olduktan sonra kişiyi çarpmaktadır. Patlamaya yol açabilen bu akımlar kişiyi bir anda fırlatabilmektedir.

Oral elektrik yanıkları: Ağızda meydana gelen elektrik yanıklarıdır. Çocuklarda daha sık görülmektedir. Bunun nedeni elektrik akımı olan elektrik tellerinin çocuklar tarafından ağza götürülmesidir. ⁵

Radyasyon Yanıkları

Radyo frekans enerjisi, ultraviyole ışığı, iyonlaştırıcı radyasyon ve güçlü mikrodalga enerjisi, radyasyon yanıklarına neden olabilmektedir. Floroskopi gibi bazı tıbbi prosedürlerin de yanıklara yol açabileceği bilinmektedir. Radyasyon yanıkları genellikle termal (ısı) yanıkları ile birlikte oluşmaktadır. ⁶

Güneş yanıkları da bir tür radyasyon yanıkları arasında yer almaktadır. X ışınları veya kanseri tedavi etmek için kullanılan radyasyon tedavisi gibi diğer radyasyon kaynakları da yanıklara neden olabilmektedir. ⁷

Kimyasal Yanıklar

Temizlik ürünlerinin çoğu insanlara zarar vermeyecek şekilde üretilmektedir, ancak bazı ürünler oldukça zehirli olabilmektedir. Cilde temas etmesi durumunda yanıklar oluşabilmektedir. Kimyasal yanıklara evde ya da işyerlerinde maruz kalabilirsiniz.

Korozif maddelerden kaynaklanan kimyasal yanıklar ise yanık vakalarının yüzde 5’ini oluşturmaktadır. Genellikle asitlere veya bazlara maruz kalma nedeniyle oluşmaktadır.

Kimyasal yanıklar, cilt güçlü alkaloidler veya asitlerle temas ettiği zaman meydana gelmektedir. Hasarın ciddiyeti, maruz kalmanın uzunluğuna ve zamanına bağlı olarak değişmektedir. 

Asit yanıklarının en yaygın nedenlerinden bazıları şunlardır:

• Hidroklorik asit (temizlik ürünlerinde bulunur),
• Hidroflorik asit (endüstriyel ve temizlik ürünlerinde bulunur),
• Sülfürik asit (temizlik ürünlerinde bulunur),
• Nitrik asit (endüstride kullanılır).

Alkaliler (bazlar) ise şöyle sıralanmaktadır:

• Sodyum hipoklorit ve kalsiyum hipoklorit (havuzlarda kullanılır) 
• Fosfatlar ve amonyak 
• Sodyum hidroksit ve potasyum hidroksit (kanalizasyon temizliğinde kullanılır) ⁸

Sürtünme Yanıkları

Ateşe ve sıcaklığa temas etme dışında başka nedenler de yanığa yol açabilmektedir. Bunlardan biri de sürtünme yanıklarıdır. Sürtünme yanıkları bir yüzeyin sürekli olan sürtünmeye maruz kalması sonucu oluşmaktadır. Kilim, halı, battaniye ve ip gibi malzemeler nedeniyle gelişebilmektedir.

Sürtünme yanıkları genellikle cildin geniş bir alanını ve sinirleri etkilemektedir. Oldukça acı verici olduğu gibi enfeksiyonların oluşması için de son derece hassas yanıklardır.

Sürtünme yanıklarının sık görüldüğü vakalar arasında motor kazaları gelmektedir. Motor kazası yapan sürücü yolda bir süre kayabilmektedir. Bu da cilt üzerinde yanıkların oluşmasına yol açabilmektedir. ⁹

Soğuk (Buz) Yanıkları

Cildin aşırı soğuk ya da donmuş olan nesnelere temas etmesi yanıkların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. ¹⁰

Kozmetik Yanıkları

Her gün pek çok insan sabunlar, şampuanlar, temizleyiciler, yumuşatıcılar ve makyaj ürünleri kullanmaktadır. Bununla birlikte, bazı kişisel bakım ve kozmetik ürünleri cilt üzerinde yanıkların meydana gelmesine neden olabilmektedir.

Bazı ürünler cildi tahriş edebilmekte ve alerjik reaksiyonlara yol açabilmektedir.

Bu tür ürünler satışa sunulmadan önce testlerden geçirilmektedir, ancak piyasada cilt yanıklarına neden olabilecek pek çok test edilmemiş ürün de bulunmaktadır. Bu nedenle, mümkün olduğunca güvenilir ve temiz içerikli ürünler tercih edilmelidir. ¹¹

Yanık Belirtileri

Oluşan yanıkların belirtileri genellikle yanığın derecesine ve derinliğine bağlı olarak değişmektedir. Bu durumda yanıklar birinci, ikinci ve üçüncü derece yanıklar olarak sınıflandırılmaktadır. Cilt normalde üç adet tabakaya sahiptir. Yanığın derinliği de, cildin hangi tabakaya kadar etkilendiğini tanımlamaktadır. ¹²

Yanık nasıl anlaşılır? Hemen hemen her vakada görülen ortak yanık belirtileri şunları içermektedir:

• Patlayan ya da patlamayan, sızlayan su kabarcıkları 
• Ağrı (ağrı yanığın şiddetine bağlı olarak değişmemektedir, bazı durumlarda çok ciddi yanıklarda bile ağrı görülmeyebilmektedir) 
• Cildin soyulması 
• Şok (soluk ve nemli cilt, halsizlik, mavi dudaklar ve tırnaklar, ayağa kalkınca sersemleme) 
• Şişme 
• Kızarmış, beyazlamış veya kararmış bir cilt 

Yanıklar hava yollarında meydana geldiyse, oluşabilecek diğer belirtiler şunlardır:

• Baş, yüz, boyun, kaş veya burun kıllarında yanıklar 
• Dudaklarda veya ağızda yanıklar 
• Öksürme 
• Solunum güçlüğü 
• Koyu siyah lekeli mukus 
• Ses değişiklikleri 
• Hırıltı ¹³

Birinci Derece Yanıklar

Birinci derece yanıklar, cildin en dış tabakasında meydana gelmektedir. Epidermis olarak adlandırılan bu katmanda yanık nedeniyle oluşan belirtiler genellikle şunlardır:

• Kızarıklık 
• Hassasiyet 
• Ağrı 
• Şişlik 

Tam iyileşmenin sağlanması için genellikle bir hafta içinde ciltte soyulma ve renk tonu değişiklikleri gibi hafif değişiklikler meydana gelmektedir.

Birinci derece yanıklar genellikle güneşin UV ışınlarına aşırı maruz kaldıktan sonra veya sıcak bir cisimle temas ettikten sonra ortaya çıkmaktadır. ¹⁴

İkinci Derece Yanıklar

Yanığın cildin ikinci tabakası olan dermis adlı tabakada meydana gelmesi ise ikinci derece yanık olarak tanımlanmaktadır. Çok daha acı verici olan bu yanıkların neden olduğu diğer belirtiler şunlardır:

• Cildin pembe, nemli ve yumuşak olması 
• Cilt üzerinde belirgin su kabarcıkları 
• Kabarcıkların patlaması ve içinde sıvı akması 

Dermis tabakasında oluşan hasara bağlı olarak, ikinci derece yanıkların iyileşmesi 2 ile 6 hafta kadar sürebilmektedir. Sonrasında yara izleri kalabilmektedir. İkinci derece yanıklar genellikle şiddetli UV ışınları ve haşlanma yanıkları sonucu oluşmaktadır. ¹⁵

Üçüncü Derece Yanıklar

Üçüncü derece yanıklarda, epidermis ve dermis tabakasından sonra cildin üçüncü katmanı olan hipodermis de hasar görmektedir. Bu durumda, cildin bütün kalınlığı ciddi tahribata uğramaktadır. Yanıklar cildin altında yağ, sinir, kas ve kemikleri de etkilenebilmektedir. Belirtileri ise şunlardır:

• Cildin beyazlaşması 
• Sinir uçları da yandığı için ağrının olmaması 
• İyileşmenin yavaş olması ve uzun süre alması 
• Yara izleri 

Bazı durumlarda, oluşan kontraktürlerin (yanık yeri iyileştikten sonra cildin büzüşmesi), altta yatan dokulara basınç yapmasını engellemek için kesim işlemleri yapılabilmektedir.

Bu tarz derin yanıklar genellikle yangın, elektrik ve aşındırıcı kimyasallar sonucu meydana gelmektedir. ¹⁶

Solunum Yanıkları

Solunum yanıkları sonucu havayolu şişebilmektedir. Bu da kişinin nefes almasını engelleyebilmektedir. Solunum yanıkları yaşayan kişinin başlangıçta solunum güçlükleri yaşayıp yaşamadığına bakılmaksızın hemen en kısa süre içinde acil servise götürülmesi gerekmektedir. ¹⁷

Acil Tıbbi Yardım Alınması Gereken Durumlar

Yanık hafif vakalar dışında ciddi bir durumdur. Bu nedenle aşağıda sıralanmış olan belirtilerin yaşanması durumunda hemen tıbbi olarak müdahale edilmelidir:

• Eller, ayaklar, yüz, kasık, kalça, büyük bir eklem veya vücudun geniş bir alanını kaplayan yanıklar 
• Derin yanıklar (derinin tüm katmanlarını veya daha derin dokuları etkileyen yanıklar) 
• Cilt üst tabakası altının görünmesine neden olan yanıklar 
• Kararmış olan veya siyah, kahverengi veya beyaz lekeleri olan yanıklar 
• Kimyasal veya elektrik kaynaklı yanıklar 
• Solunum zorluğu veya solunum yanıkları 
• Yanıkta fark edilen sızıntı, enfeksiyon, ağrı, kızarıklık ve şişlik gibi belirtiler 
• İki haftadan uzun süren veya iyileşmeyen bir yanık veya su kabarcığı 
• Yeni, açıklanamayan belirtiler 
• Önemli yara izleri ¹⁸

Yanığa Ne İyi Gelir

Yanıklar ciddi sorunlar oluşturabileceğinden dolayı önereceğimiz bitkisel tedavi yöntemlerini mutlaka doktorunuza danışarak uygulamanızı öneririz.

Soğuk Su: Yanmanın hemen akabinde birkaç saniye içerisinde mümkünse etkilenen alana soğuk su dökün.

Bunun yanında etkilenen alana hemen soğuk buz uygulayın. Bunu birkaç saat içerisinde 3-4 kere tekrarlayın, mümkünse daha fazla. Yanma etkisini azaltacağı gibi acıyı düşürür.

Ham Patates: Ham patates yanma sonucu meydana gelebilecek tahrişi azaltır, aynı zamanda ağrıyı azaltır ve kabarcıklar oluşmasını engeller.

Çiğ patatesleri dilim dilim keserek etkilenen bölüme koyun ve 15-20 dakika bekletin. Gün boyunca sık sık uygulamaya çalışın.

Aloe Vera: Aloe vera birçok hastalığa faydalı olduğu gibi yanık tedavisinde de kullanılmaktadır.

Aloe vera yaprağını yanık olan bölgeye uygulayın bunun dışında aloe vera jeli ve zerdeçal karışımı kullanabilirsiniz.

Hindistan Cevizi Yağı ve Limon Suyu: Soğuk hindistan cevizi yağı ve limon suyu yanık tedavisinde kullanılan diğer yöntemlerdendir. Hindistan cevizi yağı, örneğin laurik asit, miristik asit, kaprilik asit, antioksidan ve anti bakteriyel özellikleri yanında E vitamini açısından oldukça zengindir.

Limon suyu ise olası izlerin kalmasını başlangıç aşamasında engelleyebilir.

Bal: Bal yaraları dezenfekte etme konusunda oldukça etkin hareket eder ve yanık sonucu oluşan yaranın mikrop kapmasını engeller. Aynı zamanda hipertrofik skar oluşumu ihtimalini azaltır.

Bal bez bir bandajla yara üzerine uygulanabilir.

Siyah Çay Poşetleri: Siyah çayda bulunan tanik asit, yanıktaki ısıyı dışarı çekme ve böylece ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.

Siyah çay poşetlerini birkaç dakika suda tutun ve ıslandıktan sonra yaralı bölgeye uygulayın. Özellikle ağrı kesme noktasında çok faydalı olabilir.

Sirke: Enfeksiyon ve yanık tedavilerinde kullanılmaktadır. Sirke saf haliyle tahrişi arttırabileceğinden dolayı suyla inceltilerek uygulanabilir.

Aynı zamanda eşit miktarda beyaz ve elma sirkesini karıştırarak uygulamak mümkün, aynı zamanda yaranın mikrop kapmasını engeller.

Lavanta Yağı: Lavanta esansiyel yağının antiseptik ve ağrı kesici özelliği vardır. Aynı zamanda enfeskiyon riskini azaltacaktır.

İki bardak suya 5 damla lavanta yağı ekleyin. Ve bu karışımı temiz bir bezle yanıktan etkilenen bölgeye uygulayın.

Bazı sağlık uzmanları lavanta ve diğer yağların direkt uygulanmasının sakıncalı olduğunu savunmaktadır, bunu da önemli bir NOT olarak düşelim.

Bunların dışında muz yaprakları ve soğan suyu yanık tedavilerinde uygulanmaktadır.

Yanık Tedavisi

Yanık nasıl geçer? Hafif yanık vakalarının çoğu evde tedavi edilebilmektedir. Genellikle iyileşmeleri birkaç hafta sürmektedir. Daha ciddi olan yanıklar söz konusu olduğunda ise ilaç tedavisi, yara sargıları, terapi ve cerrahi işlemler uygulanabilmektedir.

Ciddi yanıklar için uygulanan tedavilerin amacı ağrıyı kontrol altına almak, ölü dokuları çıkarmak, olası enfeksiyonları önlemek, yara izi oluşumu riskini en aza indirmek ve iyileşip fonksiyonların geri kazandırılmasını sağlamaktır.

Hafif yanıklar her ne kadar evde tedavi edilebilse de, daha ciddi olan yanıkların mutlaka bir uzman tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir. Yanıklara maruz kalan kişinin fiziksel olduğu kadar psikolojik olarak da yara alması söz konusu olabileceği için fiziksel tedaviden sonra psikolojik desteğe de ihtiyaç duyulabilmektedir. ¹⁹

Evde Tedavi Yöntemleri

Hafif yanık vakalarını tedavi etmek için yapılabilecek bazı tedavi yöntemleri şunlardır:

Yanığın soğutulması: Hafif yanma olan bölgeyi soğutmak faydalı olabilmektedir. Bu durumda buz gibi çok soğuk yöntemlerden kaçınılmalıdır. Onun yerine ılık suyun altına tutmak ya da ıslak kompres uygulamak daha faydalı olacaktır.

Giysilerden ve takılardan kurtulma: Yanık oluşan bölgeyi sıkan nesneleri çıkarın. Bunlar yüzük ya da giysi olabilir. Nazik hareketlerle nesneleri çıkarmayı yanık şişmeden hemen önce hızlı bir şekilde yapmaya çalışın.

Su kabarcıklarının tedavisi: Yanıklar sonucu sıvı dolu kabarcıklar meydana gelebilmektedir. Bu sıvı dolu kabarcıkları kesinlikle sıkmayın çünkü enfeksiyon riski oluşabilmektedir. Su kabarcıkları kendi kendine patladığı takdirde ise alanı temiz suyla nazikçe temizleyin. Sonrasında yanık merhemi uygulayın. (Merhem sürdükten sonra kızarıklık oluşuyorsa, uygulamayı durdurun.) ²⁰

Nemlendiriciler: Yanıklar soğuduktan sonra iyileştirici özellikleri bulunan aloe vera içerikli nemlendiriciler uygulayabilirsiniz. Böylece cildin kuruması önlenmekte ve cilt rahatlamaktadır.

Sargı: Yanıkların oluştuğu bölgeyi gazlı bezle sarabilirsiniz. Bunu yaparken yaraya baskı uygulamamak için sargıyı gevşek yapmaya çalışın. Neticesinde yanıklar havadan uzak durmakta ve korunmaktadır.

Ağrı kesiciler: İbuprofen, naproksen sodyum veya asetaminofen gibi ağrı kesicilerden faydalanabilirsiniz.

Tetanoz aşısı: Tetanoz aşısı olmayı düşünebilirsiniz. Doktorlar, her 10 yılda bir tetanoz aşısı olunmasını önermektedir.

Güneş kremi: Yanık yaraları iyileştikten sonra düzenli olarak güneş koruyucu ve nemlendirici kullanmalısınız. 

Tıbbi Tedavi

Yanıklar için acil serviste ilk yardım yapıldıktan sonra, tıbbi tedavinin devam etmesini sağlamak kullanılabilecek bazı tedavi yöntemleri şunlardır:

Su bazlı tedaviler: Yanık sonucu oluşan yara dokusunu temizlemek su bazlı tedaviler uygulanabilmektedir.

Sıvı kaybının önlenmesi: Dehidratasyon yani vücuttaki sıvı kaybını önlemek ve organ yetmezliğini engellemek için intravenöz (IV) sıvılardan yardım alınabilmektedir.

Ağrı kesiciler ve anksiyete ilaçları: Yanıklar hem fiziksel hem de psikolojik açıdan oldukça acı verici olabilmektedir. Ciddi yanıkların iyileşme süreci de hafiflere oranla çok daha uzun olabilmektedir. Bu süre boyunca ağrıların dindirilmesi için ağrı kesiciler ve anti-anksiyete ilaçları reçete edilebilmektedir. ²¹

Merhemler ve kremler: Yanıkların tedavisinde yanık merhemleri ve kremleri sıklıkla kullanılmaktadır. Yaraların iyileşmesini desteklemek için basitrasin ve gümüş sülfadiazin içeren merhemler topikal olarak uygulanabilmektedir. Böylece olası enfeksiyonların oluşması da engellenebilmektedir.

Pansuman: Yanıkların iyileşmesini ve enfeksiyonlardan korunması sağlamak için bakım ekibi tarafından yaraya pansuman yapılabilmektedir. Sıklıkla kuru gazlı bezler kullanılmaktadır.

Enfeksiyon tedavisi: Yanık bölgesi enfeksiyonlara karşı oldukça savunmasızdır. Bu nedenle, enfeksiyonların gelişmesi muhtemeldir. Enfeksiyonu tedavi etmek içinse antibiyotik tedavisi uygulanabilmektedir.

Tetanoz aşısı: Bazı durumlarda doktor tetanoz aşısı olmayı önerebilmektedir. ²²

Yanık Ameliyatı

Bazı yanık vakalarının tedavisi için aşağıda sıralanmış olan cerrahi yöntemlerin uygulanmasına ihtiyaç duyulabilmektedir:

Solunum desteği: Eğer yanıklar yüz ve boyun bölgesinde meydana geldiyse, boğaz yolu kapanabilmek ve nefes alma zorlaşabilmektedir. Bu durumda, doktor tarafından nefes borusuna bir tüp yerleştirilebilmektedir. Böylece, akciğerlere oksijen gidebilmektedir.

Beslenme desteği: Yine aynı şekilde bazı hastaların yanıklar nedeniyle yemek yemesi de mümkün olmayabilmektedir. Bu durumda besin yetersizliğinin oluşmaması için doktor tarafından hastaya burundan mideye giden bir beslenme tüpü takılabilmektedir. 

Dokuların alınması: Yanık nedeniyle oluşan yaranın çevresindeki kan akışının desteklenmesi için eskar dokusunun cerrah tarafından kesilmesi söz konusu olabilmektedir. Yanığın kabukları özellikle bir ekstremitenin çevresini sarıyorsa, kan dolaşımı engellenebilmektedir.

Deri greftleri: Yanık nedeniyle hasar gören cilt dokusunun yerine sağlıklı cildin eklendiği cerrahi bir yöntemdir. Genellikle, yaşamını yitiren donörlerden alınan ciltle yapılmaktadır.

Plastik cerrahi: Yanık izlerinin iyileştirilmesi ve eklem esnekliğinin geri kazandırılmasını sağlamak için yapılan cerrahi müdahalelerdir. ²³

Fizik Tedavi

Yanıklar daha büyük bir alanı kapsıyorsa ve bir eklemi içine alıyorsa, fiziksel tedaviye ihtiyaç duyulabilmektedir. Fizik tedavi sırasında, egzersizlerle cildin gerilmesi sağlanmakta, böylece de eklemlerin yeniden esnek bir hale gelmesi mümkün olabilmektedir. Aynı zamanda kasların gücü ve koordinasyonu da geliştirilmektedir. 

Yanık İçin Hangi Doktora Gidilir?

Yanık tanısı ve tedavisi için acil servise veya plastik cerrahi bölümüne başvurabilirsiniz. ²⁴

 UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.