Yaz Aylarının Vazgeçilmez İçeceği Ayran

Besin değeri yüksek olan yoğurt, süt ve süt mayasından elde edilir. İçerdiği iyi bakteriler sayesinde insan sağlığına birçok fayda sağlamaktadır. Ayran, kendine özgü tuzlu bir tada sahip olan yoğurt bazlı popüler bir Türk içeceğidir.( (1)Ayranın yıllık üretimi bir milyon tondur ve yaygın olarak Türkiye'de tüketilmektedir.(2)

Sade yoğurtlu içecekler Orta Asya, Anadolu, Balkanlar ve Orta Doğu'da tercih edilirken, meyveler ve tatlandırıcılar ile yoğurtlu içecekler çoğunlukla Avrupa ve Amerika'da tüketilir. (3)

Ayran, sütlü ve alkolsüz bir içecektir. Kolayca sindirilebilir ve yaz aylarında sıkça tüketilir. (4) İnsanlar ayranı sıcakta serinletici bir içecek olarak görmektedirler. Ayranın diğer fermente süt içeceklerinden farkı tuzlu bir yoğurt içeceği olması ve meyve aroması içermemesidir.

Depolama sırasında, asit gelişimi ve serum ayrılmasından dolayı ayran kalitesi bozulabilir. İyi bir ağız tadı için optimum kıvam, depolama sırasında serum ayrılmaması ayranda istenen kalite kriterleridir. Ayranın yaşam süresi buzdolabı koşullarında 10 ile 15 gün arasındadır. (2)

1. Ayranın Sahip Olduğu Besin Değerleri 

100 g ayranın sahip olduğu besin değerleri: (5)

Ayran bileşimi; kullanılan sütün türüne, sütün yağ içeriğine ve seyreltme oranına göre değişmektedir. Ayran yoğurt ve su karışımından elde edildiği için yoğurdun sahip olduğu hemen hemen her besin maddesine sahiptir. İçerdiği kalsiyum ve minerallerin diş ve kemik sağlığınız için oldukça önemli olduğu bilinmektedir. Bir iki bardak tüketmek günlük ihtiyacınız olan kalsiyumun %49'unu karşılamaktadır.(6)

Ayrıca B vitamini özelliklede B12 vitamini içermesi kalp hastalığına ve doğumda oluşabilecek bazı hastalıklara karşı yüksek koruma sağlayabilir. Ayran tüketimi günlük fosfor ihtiyacınızın %38’ini, magnezyumun %12’sini ve potasyumun %18’ini karşılar. Bunlar metabolizmayı ve kemik sağlığını korumak için gereklidir. Hamilelik sırasında bebeğin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ekstra protein ve kalsiyum tüketmeniz gerekir(7). Özellikle yoğurt ve ayran hamile kadınlar için oldukça faydalıdır. 

Ayran ve yoğurt diğer süt ürünlerinden daha fazla kalsiyum içerir. Bazı çeşitler ayrıca, sindirim sağlığını destekleyen probiyotik bakteriler de içerir.(8)(9)(10) Gebelikte probiyotik takviyesi almak, preeklampsi, gebelik diyabeti, vajinal enfeksiyonlar ve alerji gibi komplikasyon risklerini azaltabilir(11).

Özet: Protein ve kalsiyum gereksinimlerini artırmasına yardımcı olur. Probiyotikler ayrıca komplikasyon riskini azaltmayı destekler. Özellikle kalsiyum, B vitamini ve mineraller bakımından oldukça zengin bir içecektir .

2. Zengin Bir Protein Kaynağıdır

Yoğurt gibi ayran da zengin bir protein kaynağıdır. Proteinin harcadığınız enerjiyi ve gün boyu yaktığınız kalori miktarını artırarak metabolizmayı dengelediği yapılan araştırmalarda görülmüştür.(12)Yeterli miktarda protein almak tokluk hissi veren hormonlar ürettiği için iştah kontrolünde oldukça önemlidir.

Özet: Ayran metabolizmanızı dengeleyerek gün içinde ihtiyacınız olan proteinleri ve suyu hızlı bir şekilde almanızı sağlar.

3. Sindirim İçin Oldukça Faydalıdır;

Ayran, besleyici ve fonksiyonel özellikleri ile çok değerli bir içecektir. Ayranın sağlığa faydalarından biri fermantasyon aşamasında, sütün doğal şekeri olan laktozun parçalanması ve bakteriler tarafından gıda olarak kullanılmasıdır. Bu, ayranın sindirilmesini sütün sindirilmesinden daha kolaylaştırır. Ayran iyi işleyen insan sindirim sistemi için gerekli mükemmel bir bakteri kaynağı olarak kabul edilir. Vücudumuzun belli bir düzeyde “iyi” bakteriye ihtiyacı vardır. Birçok yoğurtta bulunan bakteri olan probiyotikler, bağırsaklarınızdaki mikroflorayı yeniden dengeleyerek sindirim sürecini kolaylaştırarak bağışıklık sistemimizi güçlü tutar. Ayrıca yoğurt doğal hayvan sütünden yapıldığından bu mucizevi içecek aynı zamanda mükemmel bir kalsiyum ve D vitamini kaynağıdır.(13)

Özet: Bu içecek besleyici ve fonksiyonel özellikleri olan çok yararlı ve değerli bir içecektir. İçerdiği iyi bakteriler bakımından insan sağlığı için oldukça faydalıdır.

4. Vücudunuzun Tükenmiş Besin Ve Mineral Eksikliğini Tamamlar

Ayran elektrolitlerle doludur ve su kaybına karşı yararlıdır. Vücudunuz hızlı bir şekilde sıvı kaybederse kaslarınız kramplanmaya başlar, baş dönmesi hissedersiniz ve görüşünüz bulanıklaşır. Vücudunuz uzun süre susuz kalmış bir durumda bırakılırsa ölümcül olabilecek derecede ciddi bir şoka girebilirsiniz. Ayran vücudunuzun tükenmiş besin ve mineral depolarının hızlı bir şekilde dolmasına yardımcı olur.(13)

Dikkat: Sıcak yaz günlerinde çok yürür ve terlerseniz mutlaka bir bardak ayran içmeyi unutmayınız.

Özet: Ayran vücudun kaybettiği sıvının hızla geri alınmasını sağlar.

5. DNA'nın Onarılmasında Yardımcı Olur

İnsan kolon hücreleri kullanılarak yapılan invitro çalışmalarında ayranın, DNA'nın zarar görmesini önleyebilecek bir antioksidan potansiyeline sahip olduğu ve bağırsak hücrelerinde antioksidan ve koruyucu aktiviteler gibi fonksiyonel ve sağlıklı özelliklere sahip olabileceği kaydedilmiştir (14).

Özet: Ayranın içerdiği yararlı besinler DNA’nın zarar görmesini engellemektedir. 

UYARI: Ayran herkes için faydalı olmayabilir. Bazı insanların özellikle de laktoz sindirim problemi veya süt alerjisi olanların olumsuz etkilere neden olabileceğinden ayran tüketiminde dikkatli olmaları gerekir.(15)

Ayran Tarifi 

Yoğurt, süt maden suyu ve biraz tuz karıştırılarak yapılan popüler Türk içeceği sıcak yaz günleri için mükemmel bir içecektir. Hazırlama süresi 5 dakikadır.

• 2 su bardağı yoğurt
• 7 g süt
• 2 bardak su 
• ½ bardak maden suyu
• 5-10 adet buz küpü

Yoğurt ve sütü mikserle ya da el yardımıyla köpüklü kremsi bir kıvam olana kadar karıştırın, su ve buz küplerini ekleyin. Eğer içeceğin kıvamı biraz yoğunsa biraz daha su ekleyebilirsiniz. 1 dakika orta hızda çırptıktan sonra bardaklara koyarak servis edebilirsiniz. İsteğe bağlı üzerine nane ekleyebilirsiniz.

Sonuç

Besin değeri yüksek olan yoğurt, süt ve süt mayasından elde edilmektedir. İçerdiği iyi bakteriler sayesinde insan sağlığına birçok fayda sağlamaktadır. Popüler bir Türk içeceği olan ayran yoğurda biraz su katılarak yapılan alkolsüz ve gazsız bir içecektir. Günlük olarak tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Yoğurdun sahip olduğu besin maddelerinin yanı sıra ayran yüksek oranda su içermektedir ve vücudunuzun su ihtiyacını gidermekte oldukça faydalıdır. Ayranın zengin besin maddelerine sahip olması kemik sağlığı için oldukça önemlidir. Insan vücudunu su kaybına karşı korumada oldukça hayati bir rol oynar. Ayrıca bu sihirli içecek içerdiği bazı besin maddelerinden dolayı DNA'nın onarılmasına yardımcı olmaktadır.

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.