Acil.Net

Siyah Şifa Çörek Otunun 7 Faydası

#

Yazan, Merve Görmez
18.03.2020 18:46 (Güncellendi 14.05.2020 21:14)

Sağlık GÜVENİLİR KAYNAK

Siyah Şifa Çörek Otunun 7 Faydası

Tarih boyunca kullanımı en yaygın olan bitkilerden biri olan çörek otunun, ya da tıptaki diliyle Nigella Sativa’nın, Eski Mısır ve Yunan kültüründe dahi önemli bir yeri vardır. İslam literatüründe de Hz. Muhammed’in “ölümden başka her hastalığın/derdin şifasını barındıran” bir şey olarak tavsiye edildiği çörek otunun, hem tohumları hem de yağı sağlığımıza oldukça faydalı bileşenlerle doludur. O sayısız faydadan 7 tanesini şöyle sıraladık:


1. Zengin Bir İçeriğe Sahiptir

Çörek otunda bulunan en temel aktif bileşikler timokinon, timohidrokinon, timol ve benzeri fitokimyasallardır. Bilhassa timokinonun, antioksidan etkileri, karaciğeri koruduğu, kanserle mücadele edebildiği ve anti-inflamatuar özellikleri kanıtlanmıştır. (1) Ayrıca içerisinde barındırdığı alpha-Hederin isimli diğer bir kimyasal bileşiğin de potansiyel bir anti-kanser madde olduğu söylenebilir. (2)

Bunun yanında çörek otu kayda değer miktarda potasyum, fosfor, demir, sodyum ve karoten(provitamin A) gibi vitamin ve mineraller içermektedir. 1 çorba kaşığı (5,8 gr) çörek otunun besin değerleri şu şekilde:  (3)

Kalori20 gr
Lif
2,3 gr
Sodyum5,1 mg
KalsiyumGünlük alınması gereken miktarın %6'sı kadar
DemirGünlük alınması gereken miktarın %6'sı kadar
MagnezyumGünlük alınması gereken miktarın %5'i kadar
PotasyumGünlük alınması gereken miktarın %2'si kadar


Özet: Çörek otu, antioksidan, anti-kanser ve anti-inflamatuvar özellikleri güçlü olan fitokimyasallar ve çeşitli vitamin ve mineraller yönünden zengin bir içeriğe sahiptir.


2. Kolesterolü Düşürür

Yüksek kolesterolün kalp rahatsızlıklarındaki en önemli etkenlerden biri olduğuna şüphe yoktur. Bu sebeple kolesterolün kontrolü büyük önem taşır. Bu bağlamda çörek otunun kolesterol üzerindeki etkisine dair kayda değer miktarda çalışma yapılmıştır ve sonuç sevindiricidir. Buna göre çörek otu tüketimi, trigliserit miktarında ve “kötü” kolesterol(LDL)’de önemli bir düşüş sağlamaktadır. (4)

Tip 2 Diyabet hastası olan bireyler üzerinde yapılan bazı çalışmalar, düzenli çörek otu tüketiminin toplam ve kötü kolesterolü düşürdüğünü, “iyi” kolesterolü(HDL) ise yükselttiğini göstermektedir.(5)(6)

Özet: Çörek otu, kalp rahatsızlıklarına dahi yol açan yüksek kolesterolü, total kolesterolü ve trigliseridi düşürücü, iyi kolesterolü ise yükseltici etkiye sahiptir. 


3. Kan Şekerini Dengeleyicidir

Yüksek kan şekeri, insan sağlığını olumsuz etkileyen ve zaman içinde çok ciddi hastalıklara önayak olabilen tehlikeli bir durumdur. Bunu önlemek için çörek otu yardımcınız olabilir çünkü yapılan çalışmalar çörek otunun kan şekerini düşürücü ve dengede tutucu etkisi olduğunu göstermektedir. (7)

Bilhassa Tip 2 diyabeti olan bireyler, 3 ay boyunca günde 2 gram çörek otu tükettiklerinde, kan şekeri düzeylerinin dengelendiği görülmüştür.(8)

Hayvanlar üzerinde yapılan bir diğer araştırmada çörek otu özü, insülin hassasiyetini artırmış, insülin direncini ise zayıflatmıştır.(9)

Özet: Düzenli kullanımda çörek otu, yüksek kan şekerini düşürebilir, insülin üzerinde olumlu etki gösterebilir. Dengelenmiş kan şekeri sayesinde bizi çeşitli rahatsızlıklardan korumuş olur.


4. Kan Basıncını Düşürebilir

Özellikle hipertansiyon hastası olan bireyler üzerinde yapılan çalışmalara göre çörek otu, kan basıncı seviyesini düşürebilmektedir.(10)

Timokinon ve timol isimli temel bileşikler, kalpteki oksidatif stresi ve ACE enzimlerinin aktivitesini azaltır ve böylece kan basıncının düşmesine yardımcı olur. (11)

Sağlıklı bireyler üzerinde yapılan bir çalışmada da 8 hafta boyunca günde 2 defa 2.5 mL çörek otu yağı tüketiminin, sistolik ve diyastolik kan basıncını önemli ölçüde düşürdüğü görülmüştür.(12)

Özet: İçindeki ana bileşikler sayesinde hem çörek otu tohumu hem de çörek otu yağı, kan basıncını düşürebilir. Bu da bazı kalp problemlerinden korunmayı destekler.


5. Karaciğer ve Böbrek Sağlığını Destekler

Çörek otunun ana bileşeni olan timokinon ve antioksidan özellikleri, karaciğere zarar verebilen oksidatif stresle mücadele etmede önemli rol oynar.(13) 

Hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalarda da çörek otunun karaciğerdeki bazı hasarlara karşı koruyucu olduğu görülmüştür.(14)

Başka bir çalışmaya göre, çörek otunun antioksidan ve anti-inflamatuvar yönü, böbrek taşının ve başka böbrek rahatsızlıklarının tedavisinde de yardımcı olabilmektedir.(15)

Özet: Antioksidan yönünden güçlü olan çörek otu, karaciğer rahatsızlıklarından korur ve böbrek taşı gibi böbrek hastalıklarına karşı da tedavi edicidir.


6. Kronik İnflamasyonla Mücadele Eder

Hayvanlar üzerinde yapılan deneyler ve laboratuvar çalışmaları gösteriyor ki çörek otu, kronik inflamasyonun sebep olduğu kronik rahatsızlıklardan koruyabilir. Örneğin bir çalışmaya göre, çörek otu tohumundaki timokinon, pankreastaki kanser hücrelerinde oluşabilecek inflamasyonla mücedele edebilir. (16)    

Çalışmalarda, tohumların antioksidan özellikleri, serum ve doku inflamatuvar belirtilerinin ve kardiyak fibroz gibi diğer inflamatuvar hastalıkların azaltılmasına yardımcı olmuştur.(17)

Dizinde kireçlenme problemi yaşayan hastalarda, çörek otu yağının bölgesel kullanımının ağrıyı azalttığı görülmüştür.(18)

Özet: Çörek otu, kronik inflamasyonla mücadele edebilir ve inflamasyonun sebep olduğu belirti ve ağrıları tedavi etmede kullanılabilir.


7. Antibakteriyel Özelliğe Sahiptir

Belli bir bakterinin yol açtığı deri hastalığı üzerinde yapılan bir çalışma, çörek otu uygulamasının tedavide standart bir antibiyotik kadar etkili olduğu tespit edilmiştir.(19)

Yalnızca laboratuvar ortamında yapılan bazı araştırmalara göre de çörek otu tohumu, en yaygın bakterilerinden biri olan MRSA ile mücadele edebilmektedir.(20)

Her ne kadar bu konuda yapılan çalışmaların büyük bir çoğunluğu insanlar üzerinde yapılmış olmasa da, bulgular kayda değer ve ümit verici sonuçlar vermiştir. 

Özet: Çörek otu, çeşitli bakterilere karşı antibakteriyel ve antimikrobiyal özelliklere sahiptir.


BONUS: Test-tüpü çalışmaları, çörek otu tohumlarının karaciğer, cilt, göğüs, prostat gibi çeşitli kanser türlerini önleyici olduğunu göstermektedir.Keza ana bileşen olan timokinonun, kan kanseri hücrelerinin ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilmektedir. (21)(22) Ancak insan üzerindeki etkilerine dair daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.


Çörek Otu Tüketimi ve Çörek Otu Yağı

Çörek otu dediğimizde elbette aklımıza aslında bitkinin tohumları gelmektedir. Siyah susam olarak da bilinen çörek otu tohumlarını, çeşitli hamur işlerini süslemekten ziyade kahvaltıda veya akşam yemeğinde baharat olarak yemeklerin üzerine serperek tüketebilirsiniz. Çörek otunu balla karıştırarak az miktarda tüketmenin de çok faydalı olabileceğini söyleyebiliriz. Bunun yanında yukarıda anlatılanlarla beraber pek çok faydayı barındıran ve kolayca tüketilebilecek olan çörek otu yağı, bir numaralı tercihiniz olabilir. 

Çörek otu yağı, önceden bahsedildiği gibi yüksek kan basıncını ve yüksek kolesterolü düşürür. Anti-inflamatuvar ve antioksidan özelliklere sahiptir ve bu sayede astıma varan havayolları problemleriyle mücadele edebilir. Kilo verme konusunda yardımcı olabileceği söylenebilir. Ayrıca, hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda çörek otunun –dolayısıyla çörek otu yağının da- ana bileşeni olan timokinonun, kanser hücrelerini yok etmede etkili olduğu görülmüştür. Antifungal (mantarı önleyici) etkiye de sahiptir.

Çörek otunun dermatolojik etkileri üzerine yapılan kapsamlı bir çalışmaya göre(23);

  • yaraların iyileşmesi ve yaralı bölgenin yenilenmesi için yardımcı olduğu,
  • 2 ay boyunca %10 oranında çörek otu yağı içeren bir losyon kullanımın sonunda akne oluşumunda önemli bir azalma olduğu,
  • sedef hastalığının belirtilerini azalttığı,
  • saçı beslediği ve yumuşattığı ve cildi nemlendirdiği söylenebilir.


Piyasada pek çok çörek otu yağıyla karşılaşmaktayız ancak hepsi güvenilir değildir. Sağlığınızı gerçekten desteklemek için kaliteli, soğuk pres çörek otu yağını tercih etmeniz gerekir. 


SONUÇ

İnsanlık tarihinin en eski zamanlarından beri kullanılagelen çörek otu, tam anlamıyla şifa deposu bir besindir. Tohumlarından ve yağından faydalandığımız çörek otu, başta timokinon olmak üzere çok sayıda yararlı fitokimyasal, vitamin ve mineral barındırır. Kötü kolesterolü düşürüp, iyi kolesterolü yükselttiği görülmüştür. Düzenli çörek otu tüketiminin kan basıncını da düşürebildiği ve bu sayede bazı kalp rahatsızlıklarına karşı sağlığımızı koruduğu söylenebilir. Güçlü bir antioksidan olan çörek otu, karaciğer ve böbrek sağlığı için olumlu etkiye sahiptir. Kronik inflamasyonun sebep olduğu rahatsızlıklara karşı önleyicidir. Antibakteriyel, antimikrobiyal ve antifungal özelliklere de sahip olan bu mucizevi besin, çeşitli kanser türleriyle de mücadele edebilir. Çörek otunu, öğünlerimizle beraber tüketmek oldukça kolaydır. Ayrıca çörek otu yağının tüm bu sayılan faydalara ek olarak cilt sağlığı için de ideal bir ürün olduğu bilinmekte. Akne oluşumunu engellemesi, cildi ve saçı besleyip nemlendirmesi ve yaraları iyileştirmesi buna örnektir.


UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız. 

KAYNAKLAR

1. Mohannad Khader, Peter M EckThymoquinone: an emerging natural drug with a wide range of medical applications, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4387230/

2. Rooney S, Ryan MF., Effects of alpha-hederin and thymoquinone, constituents of Nigella sativa, on human cancer cell lines, PubMed  ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16158964

3. ABD Tarım Bakanlığı, Tarımsal Araştırma Birimi, “Çörek Otu” maddesi,  https://fdc.nal.usda.gov/index.html

4. Sahebkar A., Beccuti G., Nigella sativa (black seed) effects on plasma lipid concentrations in humans: A systematic review and meta-analysis of randomized placebo-controlled trials, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26875640

5.  Badar A, Kaatabi H, Effect of Nigella sativa supplementation over a one-year period on lipid levels, blood pressure and heart rate in type-2 diabetic patients receiving oral hypoglycemic agents: nonrandomized clinical trial, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28151458

6. Huda Kaatabi ve arkadaşları, Favorable impact of Nigella sativa seeds on lipid profile in type 2 diabetic patients, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanıhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3515953/

7. Bamosa AO, Effect of Nigella sativa seeds on the glycemic control of patients with type 2 diabetes mellitus, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21675032

8. Daryabeygi-Khotbehsara R, Nigella sativa improves glucose homeostasis and serum lipids in type 2 diabetes: A systematic review and meta-analysis, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanıhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29154069

9.Shamshun Nehar ve arkadaşları, Effects of Nigella sativa Seed Extract on Insulin Resistant Non-insulin-Dependent Diabetic Guinea Pigs, Insight Medical Publishing veritabanı, http://www.imedpub.com/articles/effects-of-nigella-sativa-seed-extract-on-insulin-resistant-noninsulindependent-diabetic-guinea-pigs.pdf

10. Dehkordi FR, Kamkhah AF., Antihypertensive effect of Nigella sativa seed extract in patients with mild hypertension, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18705755

11. Kamsiah Jaarin ve arkadaşları, Mechanisms of the antihypertensive effects of Nigella sativa oil in L-NAME-induced hypertensive rats, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4642492/

12. Fallah Huseini H, Amini M, Blood pressure lowering effect of Nigella sativa L. seed oil in healthy volunteers: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial, PubMed ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23436437

13. Hamid Mollazadeh, Hossein Hosseinzadeh, The protective effect of Nigella sativa against liver injury: a review, PubMed,ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4387231/

14. Yıldız F., Çoban S., Nigella sativa relieves the deleterious effects of ischemia reperfusion injury on liver, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18777598

15.  Parichehr Hayatdavoudi, Abolfazl Khajavi Rad, Renal injury, nephrolithiasis and Nigella sativa: A mini review, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4884213/

16. Navdeep Chehl, Galina Chipitsyna,Anti-inflammatory effects of the Nigella sativa seed extract, thymoquinone, in pancreatic cancer cells, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2742606/

17.  Fatemeh Norouzi ve arkadaşları, The effect of Nigella sativa on inflammation-induced myocardial fibrosis in male rats, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5333483/

18. Akram Kooshki, Reza Forouzan, Effect of Topical Application of Nigella Sativa Oil and Oral Acetaminophen on Pain in Elderly with Knee Osteoarthritis: A Crossover Clinical Trial, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5358924/

19. Shiva Rafati, Mohammad Niakan, Anti-microbial effect of Nigella sativa seed extract against staphylococcal skin Infection, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4219874/

20. Hannan A, Saleem S., Anti bacterial activity of Nigella sativa against clinical isolates of methicillin resistant Staphylococcus aureus, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19610522

21. Md Asaduzzaman Khan, Han-chun Chen, Anticancer Activities of Nigella Sativa (Black Cumin), PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3252704/

22. Farah IO, Begum RA., Effect of Nigella sativa (N. sativa L.) and oxidative stress on the survival pattern of MCF-7 breast cancer cells, PubMed, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Veritabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12724920/

23. Salih H.M.Aljabre ve arkadaşları, Dermatological effects of Nigella sativa, ScienceDirect Veritabanı https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352241015000286

Benzer Makaleler

Yorum Yapın