Sindirim Sistemi Dostu Eriğin Faydaları

Erik, “Rosaceae” diye bilinen gülgiller familyasına aittir. Türkiye’de Doğu Anadolu’nun yaylarının yüksek bölgelerinde veya Güneydoğu Anadolu’nun kurak bölgeleri hariç tüm bölgelerde yetişebilmektedir. Birçok çeşidi olan erik “Prunus” adı verilen bir yaz meyvesidir. Çeşitli olmasının sebebi ise farklı mevsim ve tarihlerde olgunlaşa bilmesinden kaynaklanmaktadır. 

Erik çeşitliliği bakımında dış görünüş olarak da biçim ve renk olarak farklılık göstermektedir. Erik çeşitleri olgunluk zamanlarına göre ve kullanılma şekillerine göre taze, kurutmalık ve işlenmiş olarak ayrılır. Olgunlaşma durumları göz önüne alınırsa erik meyvelerinin yeşil, kırmızı, mor ve sarı renklerdedir.

Eriğin sağlığa olan faydası hazımsızlıktan kurtulma, grip, enfeksiyonel rahatasızlıklar, kilo verme ve stres gibi saymakla bitiremediğimiz birçok faydası vardır. Eriğin sahip olduğu antioksidan gücü osteoporoz, maküler dejenerasyon, kanser, diyabet ve obezitenin önlenmesine ve yönetilmesine yardımcı olmaktadır. 

Ayrıca, kolesterol seviyelerini azaltarak sağlıklı bir kalbin korunmasına yardımcı olur. Erik beyni güçlendirir, bağışıklığı arttırır, hücresel sağlığı iyileştirir, elektrolit dengesini korur, sinir sistemini sağlıklı tutar ve cilt bakımı ile kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur.

1. Eriğin Sahip Olduğu Besin Değerleri

100 g eriğin sahip olduğu besin değerleri (1)

Erik çeşitli sağlıklı bileşenler, vitaminler ve mineraller içerir erik tam bir besin kaynağıdır. Bunlar A vitamini, C vitamini (askorbik asit), folat ve K vitamini (filokinon) gibi mükemmel bir vitamin kaynağıdır. Aynı zamanda iyi bir B1 (tiamin), B2 (riboflavin), B3 (niasin), B-6 ve E vitamini (alfa-tokoferol) kaynağıdır. İçeriğinde bulunan mineraller arasında potasyum, florür, fosfor, magnezyum, demir, kalsiyum ve çinko bulunur. Ayrıca lif sağlarlar ve zararlı yağlar olmadan çok düşük kaloriler sunarlar. (1)

Özet: Erik çeşitli sağlıklı bileşenler, vitaminler ve mineraller içerir erik tam bir besin kaynağıdır.

2. Yüksek Antioksidan Özelliklere Sahiptir

Erik meyvesi C vitamini ve lutein, kriptoksantin, zeaksantin, neoklorojenik ve klorojenik asit gibi bitkisel besinleri içerir. Bu bileşenler, süperoksit anyon radikalleri adı verilen oksijen radikallerinin neden olduğu hasarı önlemede yardımcı olan etkili antioksidan özelliklere sahiptir. 

Antioksidanlar, kolesterolün oksidasyonunu önler ve kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur.

Fransa'da bilim insanları tarafından Tıbbi Gıda Dergisi'nde yayınlanan bir araştırma, eriklerde bulunan fenollerin, nöronlardaki ve hücre zarlarındaki esansiyel yağlar üzerindeki oksidatif stresin neden olduğu yaralanmalara karşı koruyucu etkilerini de arttırdığı sonucuna varmıştır. (2)

Özet: Antioksidanlar bakımından zengin olan erik, kalbinizin sağlığını iyileştirir ve korur. Eriğin içerdiği C vitamini ve lutein, kriptoksantin, zeaksantin, neoklorojenik ve klorojenik asit gibi bitkisel besinleri süperoksit anyon radikalleri adı verilen oksijen radikallerinin neden olduğu hasarı önlemede yardımcı olan etkili antioksidan özelliklere sahiptir.

3. Kolesterol Seviyelerini Düşürmeye Yardımcı Olur

Erik, kolesterol seviyelerini düşürmeye ve karaciğerde kolesterol üretimini engellemeye yardımcı olan çözünür lif içerir. Çözünen lif, kolesterol kullanılarak üretilen safrayı emer. Böylece safra, meyvede çözünen lif tarafından ıslatıldığında karaciğer, vücutta depolanan kolesterolü kullanır ve böylece kolesterol seviyelerini düşürür.

Kuru erik veya erik, hiperkolesterolemi ve hiperlipideminin önlenmesinde yardımcı olur. ABD, California Üniversitesi, Beslenme Bölümü'ndeki araştırmacıların karşılaştırmalı bir araştırması, kuru eriklerin üzüm suyu üzerindeki sağlıklı plazma ve karaciğer kolesterol seviyelerinin korunmasındaki etkinliğini kanıtlamıştır.

İçlerinde bulunan lif içeriği, LDL veya kötü kolesterolü azaltarak ve HDL veya iyi kolesterol seviyelerini yükseltmeye yardımcı olarak kalbin koruyucu etkisine de katkıda bulunur. (3) (4)

Özet: Erik, kolesterol seviyelerini düşürmeye ve karaciğerde kolesterol üretimini engellemeye yardımcı olan çözünür lif içerir. Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur. Ayrıca kuru erik veya erik, hiperkolesterolemi ve hiperlipideminin önlenmesinde yardımcı olur.

4. Kalp Sağlığını Korumaya Yardımcı Olur

Antioksidanlar bakımından zengin olan erik, kalbinizin sağlığını iyileştirir ve korur. Antioksidanlar serbest radikallerle savaşır, kalp hastalıklarını ve felç riskini önler. Antioksidanlar, kolesterolün oksidasyonunu önler ve kalp sağlığının korunmasına yardımcı olur.

ABD Minnesota Üniversitesi, Gıda Bilimi ve Beslenme Anabilim Dalı araştırmacıları, kuru eriklerin düzenli olarak alınmasının arterlerde kan akışkanlığının arttırılmasına yardımcı olduğu konusunda destekleyici kanıtlar sunmuşlardır.  Bu koruyucu etki, ateroskleroz ( damar sertleşmesi), kalp krizi ve felç dahil olmak üzere çeşitli kalp rahatsızlıklarının önlenmesine yardımcı olur. (5)

Özet: Antioksidan bakımından zengin olan erik içerdiği antioksidanlar sayesinde kalbinizin sağlığını iyileştirir ve korur. Kuru eriğin düzenli olarak alınmasının arterlerde kan akışkanlığının arttırılmasına yardımcı olmaktadır. 

5. Bağışıklığı Artırmaya Yardımcı Olur

Erik yemek, bağışıklığınızı artırarak soğuk algınlığı ve gripten uzak tutar. Meyve bağışıklığınızı artırır ve sağlıklı dokuların gelişimini destekler.

Erik, yüksek C vitamini içeriği nedeniyle vücudun bağışıklık savunmasını güçlendirmede faydalıdır. Bu vitamin vücudun enfeksiyonlara ve iltihaplara karşı direncini arttırır. 

Araştırmalar, eriklerin vücutta nitrik oksit üretimini teşvik eden, tümör hücrelerinin metastazını engelleyen ve çeşitli hastalıkların önlenmesinde değerli immün sistemi uyarıcı bileşenlere sahip olduğunu göstermiştir. (6)

Özet: Eriğin sahip olduğu vitaminler, bağışıklığınızı artırarak soğuk algınlığı ve gripten uzak olmanızı sağlar. Meyve bağışıklığınızı artırır ve sağlıklı dokuların gelişimini destekler.

6. Diyabeti Önlemede Yardımcı Olur

Erikdeki çeşitli biyoaktif bileşikler bu konuda oldukça etkilidir. Bu bileşikler sorbitol, kinik asit, klorojenik asitler, K1 vitamini, bakır, potasyum ve bordur. Bu besinler sinerjik çalışır ve diyabet riskini azaltmaya yardımcı olur.

Erik ayrıca kan şekeri seviyelerini düzenleyen bir hormon olan adiponektin seviyesini de arttırır. Eriklerdeki lifler de yardımcı olabilir vücudunuzun karbonhidratları emilim oranını yavaşlatır.

Erik ayrıca insülin duyarlılığını artırabilir  böylece diyabet tedavisine yardımcı olur. Eriklerdeki fenolik bileşikler bu etkilere bağlanabilir. Kuru erik atıştırma doygunluğu artırabilir, diyabet ve diğer ciddi hastalıklar riskini azaltabilir. 

Erik, anti-hiperglisemik etki gösterir ve diyabetle mücadelede yardımcı olur. 2005 yılında Biomedical Research dergisinde yayınlanan bir araştırma, erik ekstraktlarının tüketiminin vücuttaki kan şekeri ve trigliserit seviyelerini azaltmada yardımcı olduğunu göstermiştir. Erikde bulunan flavonoidler insülin direncine karşı koruyucu etki gösterir ve vücutta insülin duyarlılığının arttırılmasına yardımcı olur. (7) (8) (9) (10)

Özet: Eriğin içerdiği biyo aktif bileşikler besinler sinerjik çalışır ve diyabet riskini azaltmaya yardımcı olur. Kuru erik atıştırma doygunluğu artırabilir, diyabet ve diğer ciddi hastalıklar riskini azaltabilir. Erikde bulunan flavonoidler insülin direncine karşı koruyucu etki gösterir ve vücutta insülin duyarlılığının arttırılmasına yardımcı olur.

Kuru Erik

Erik taze ve kurutulmuş olarak tüketilebilmektedir. Kurutulmuş erik kabızlık ve kemik erimesi de dahil olmak üzere birçok hastalık için şifa kaynağıdır.

Erik ve kuru erik besin bileşikleri, etkileyici bir şekilde oldukça yüksektir.

Erik kalori bakımından oldukça düşük bir besindir ve önemli miktarda vitamin mineral içermektedir. (11)     

Genel olarak kuru erik ve erik vitamin mineral içerikleri oldukça farklıdır. Kuru erik, taze erik den daha fazla K ve B vitamini içermektedir. Ayrıca kuru erik lif mineral ve karbonhidrat bakımından oldukça zengindir. (12)

Özet: Kuru erik ve taze erik vitamin ve mineral içerikleri birbirinden farklıdır. Kuru erik lif ve karbonhidrat bakımından oldukça yüksektir.

Kuru Erik ve Erik Suyu Kabızlığı Giderir

Kuru erik kabızlığı gidermeye yardımcı özelliklere sahiptir. Kuru eriğin içerdiği yüksek miktardaki lif nedeniyle kabızlığı önlemektedir. Kuru erik ve erik suyu dışkının sindirim sistemi boyunca hızlı bir şekilde hareket etmesini sağlayarak kabızlığın önlenmesinde rol oynamaktadır.

Ek olarak, kuru erik ve erik suyu, doğal bir müshil etkisine sahip bir şeker alkolü olan sorbitol içermektedir.

Kuru erik ve erik suyu kabızlığın tedavisinde ve kabızlığın giderilmesinde sıkça kullanılan bir lif türü olan psyllium’un diğer birçok laksatif türünden daha etkili olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür.

Aynı anda çok fazla kuru erik yemenin ishal gibi istenmeyen etkilere yol açabileceğini akılda tutmak önemlidir. (12) (13) (14)

Özet: Kuru erik kabızlığı gidermeye yardımcı olmaktadır. İçerdiği yüksek lif kabızlığı önlemektedir. Kuru erik ve erik suyu, doğal bir müshil etkisine sahip bir şeker alkolü olan sorbitol içermektedir.

Uyarı: Erik suyunu şekersiz tüketmeye özen göstermelisiniz.

Kuru Erik Kalp Sağlığını Korumaya ve Kolesterol Seviyelerini İyileştirmeye Yardımcı Olur

Kuru erikte yüksek miktarda potasyum yer alır. Potasyum ise kalp sağlığını koruyan bir mineraldir. Gün içinde tüketilen besinlerden potasyum alınması kalp krizi riskini önleyip, kalp ritmini düzenlemeye yardımcı olur.

Yapılan bir çalışmada 8 hafta boyunca kuru erik ve erik suyu tüketen denekler aç karnına bir bardak su içen denekler ile karşılaştırıldı. Kuru erik ve erik suyu tüketenlerin, su içen gruba göre kan basıncı seviyelerinde ve toplam kolesterollerinde önemli ölçüde iyileşme olduğu ortaya çıkmıştır.

Kuru eriğin ve erik suyunun kalp hastalığı riskleri üzerinde olumlu etkileri yüksek oranda içerdiği lif, potasyum ve antioksidan içerikleri ile alakalıdır. (15) (16) (17) (18)

Özet: Kuru erik ve erik suyu kan basıncını ve kolesterol seviyesini düşürmedeki potansiyel rolleri nedeniyle kalp sağlığını korumaya yardımcı olurlar.

Mürdüm Eriği

Mürdüm eriği normal eriklerden çok daha fazla şeker vardır. Bu yüzden çeşitli hamur işleri, tatlılar, şekerler ve hatta ana öğünlerde lezzet verici maddeler ve bileşenler olarak aranırlar. Mürdüm eriği ayrıca bir tür yaban eriği suyunun yanı sıra mürdüm şarabına da dönüştürülebilir, ancak bulacağınız başlıca yerler tatlı ikramlarıdır. (19)

Mürdüm eriği içerdiği lif sayesinde bağırsak hareketlerini düzenler. C vitamini yönünden zengin olan mürdüm eriği bağışıklık sistemini güçlendirir. Antioksidanlar yönünden zengin olan mürdüm eriği kalp ve damar sağlığı için önemli bir meyvedir. 

Yapılan bilimsel çalışmalar ölçülü tüketildiğinde mürdüm eriğinin kan şekerini dengelediğini kanıtlamıştır. Güçlü kemikler için önemli olan mürdüm eriği kemik erimesi riskini bir hayli azaltır. (20) (21) (22)

Özet: Mürdüm eriği besin değeri bakımından oldukça zengindir ve içerdiği besin bileşikleri sayesinde kalp, bağışıklık gibi birçok rahatsızlıkla mücadelede yardımcı olmaktadır.

Mürdüm Erikli Turta Tarifi

• 250 gram tereyağı
• 4 su bardağı un
• 2 yemek kaşığı yoğurt
• 1 paket kabartma tozu
• 1 adet yumurtanın sarısı
• 1 tutam tuz

İçi için:

• 4 su bardağı mürdüm eriği
• 1 su bardağı toz şeker
• 1 su bardağı dövülmüş badem
• 1 paket vanilya
• 1 yemek kaşığı un
• 4 yemek kaşığı hazır çiğ krema

Mürdüm erikli tart tarifi nasıl yapılır?

Mürdüm eriğini ortadan ikiye bölüp çekirdeğini çıkarın. Tencereye alın, 1 bardak toz şeker koyup, kısık ateşte 15-20 dakika pişirin. 1 yemek kaşığı un ve dövülmüş badem ekleyip soğuması için bekletin.

Tereyağı, yoğurt, tuz, yumurta sarısı, kabartma tozunu karıştırın. 4 su bardağı un ekleyip sert bir hamur tutun. Hamuru 20 dakika dinlendirin. Hamurdan portakal büyüklüğünde bir beze yapıp, kenara ayırın.

Cam tart kalıbına hamurun geri kalanını kenarlarını yükselterek yayın. Soğuttuğunuz bademli karışımı koyun. Ayırdığınız hamuru, tart kalıbı büyüklüğünde açın. 2 santim kalınlığında kesip 1 santim boş bırakın. İki yanından çekiştirerek açın, kafesler ortaya çıkacak.

Sonuç

Erik birçok sağlıklı bileşik içermektedir ve zararlı yağlar olmadan düşük kaloriler sağlamaktadır. Antioksidanlar bakımından zengin olan erik, kalbinizin sağlığını iyileştirir ve korur. Eriğin sahip olduğu vitaminler, bağışıklığınızı artırarak soğuk algınlığı ve gripten uzak olmanızı sağlar. Antioksidan bakımından zengin olan erik içerdiği antioksidanlar sayesinde kalbinizin sağlığını iyileştirir ve korur. Erik, kolesterol seviyelerini düşürmeye ve karaciğerde kolesterol üretimini engellemeye yardımcı olan çözünür lif içerir. Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur. Kuru erik atıştırma doygunluğu artırabilir, diyabet ve diğer ciddi hastalıklar riskini azaltmaktadır. Kuru erik ve erik vitamin mineral içerikleri oldukça yüksektir. Kuru erik ve erik suyu, doğal bir müshil etkisine sahiptir ve kabızlığı gidermeye yardımcı olmaktadır. Kuru erik ve erik suyu kan basıncını ve kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olarak kalp hastalığı riskini önlemeye yardımcı olmaktadır. Mürdüm eriği de besin içeriği bakımından oldukça zengindir ve kan şekerini, kemikleri ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olmaktadır.

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.