Zengin Besin İçeriği İle Patlıcanın Faydaları

Patlıcan, bilimsel adıyla Solanum melongena, Solanaceae familyasına ait olup, ılık iklimlerde tek yıllık, tropik iklimlerde ise küçük bir ağaç şeklinde büyüyen çok yıllık bir kültür bitkisidir. Patlıcanın ilk yetiştiriciliği M.Ö 5.yy'da Hindistan'da gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten sonra Afrika'ya sonra Doğu Akdeniz'e ve Avrupa'ya getirilmiştir. Avrupa'ya getirilmesi 16. yy'da İspanyollar tarafından gerçekleştirilmiştir.

Avrupa'ya ilk getirilişinde süs bitkisi olarak kullanılan patlıcan, dünyada üretilen yaş sebzeler arasında 6. sırada yer almaktadır. İçeriğinde düşük nikotin barındırması nedeniyle patlıcanı tüketen tek canlı türü insandır. Tropik bölgelerde çok yıllık bitki özelliği gösterirken bu kuşağın dışındaki iklim kuşaklarında bir yıllıktır.

Türkiye mutfağında patlıcan yemeklerden çorbalara, çorbalardan salatalara kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Patlıcanlı pek çok tarif klasik mutfağın içine girmiştir.

1. Patlıcanın İçerdiği Besin Değerleri

100 gram patlıcanın sahip olduğu besin değerleri

Patlıcan mutfaklarda yaygın olarak kullanılan bir sebze türüdür. Özellikle doyurucu özelliğinden dolayı vejetaryenler tarafından tercih edilir. Kendine has tadının yanı sıra patlıcanın sağlık açısından birçok faydası vardır.

Patlıcanı sağlık açısından faydalı kılan şey şüphesiz içerdiği mineraller ve vitaminlerdir. Patlıcan tam bir A vitamini deposudur. Aynı zamanda C, E ve K vitaminleri içermektedir. Potasyum, magnezyum, sodyum açısından çok zengindir. Patlıcanın insan sağlığındaki yerinin diğer sebze türlerinden küçümsenmeyecek düzeyde olduğu bilinmektedir. 100 gr patlıcanın kalori değeri 24’dür. 100 gr patlıcanda 1.1 g protein, 2 g yağ, ve 5.5 g karbonhidrat vardır. Vitamin içeriği bakımından ise; 100 gramında 30 IU(günlük kullanım) A vitamini, 0.4 mg B1 vitamini, 0.5 mg B2 vitamini ve 5 mg C vitamini bulunmaktadır. (1)

Özet: Patlıcan içeriğindeki vitaminler ve minerallerden dolayı insan sağlığı için oldukça faydalıdır. Zengin bir besin içeriğine sahiptir.

2. Sindirime Yardımcı Olur

Patlıcanlar, diğer birçok sebze gibi dengeli beslenmede gerekli bir element olan lif kaynağıdır. Lif, gastrointestinal sağlık için olduğu kadar düzenli bağırsak hareketleri için de önemlidir. Dışkıyı toparlar böylece sindirim kanalından daha kolay geçebilir. Peristaltik hareketi teşvik eder, yiyeceklerin vücuttan dışarı itilen düz kasların kasılmasını uyarır. Son olarak lif, besinlerin emilimini ve gıdaların işlenmesini kolaylaştıran mide sularının salgılanmasını da uyarır. (2)

Özet: Patlıcan iyi bir lif kaynağıdır ve içerdiği bu lifler sayesinde vücuda giren besinlerin emilmesine ve gıdaların vücutta işlenmesini kolaylaştırarak sindirimi hızlandırır.

3. Kemik Sağlığının Korunmasına ve Gelişmesine Yardımcı Olur

Patlıcan, kemik bozulması (aşınması, zedelenmesi) ve osteoporoz ( kemik erimesi) riski yüksek olan insanlar için çok faydalıdır. Bunun nedeni ise patlıcan ve diğer birçok meyveye renk veren fenolik bileşikler içerirler. Bu bileşikler ayrıca bazı popülasyonlarda azalmış osteoporoz ( kemik erimesi) belirtileri, daha güçlü kemikler ve artmış kemik mineral yoğunluğu ile bağlantılı olmuştur. Patlıcanlar ayrıca kemik sağlığı ve genel dayanıma bütünleyici bir katkı olarak önemli miktarda demir ve kalsiyum içerir. (3)

Özet: Patlıcan  sahip olduğu koyu renk sayesinde kemik hastalıkları ve osteoporoz gibi rahatsızlıkların önlenmesinde ve kemiklerin güçlenmesinde oldukça etkilidir.

4. Kalp Sağlığını Korumaya Yardımcı Olur

Patlıcandaki lif, sindirim sürecine yardımcı olmaktan daha fazlasını yapar, aynı zamanda kalp sağlığınızı iyileştirmenize yardımcı olur. Bunun nedeni ise liflerin, sindirim sisteminizin safrasıyla bağlayarak vücudunuzun emdiği kolesterol miktarını düşürmesidir. Vücuttaki kötü kolesterol varlığını azaltabilir ve iyi HDL kolesterol alımını uyarabilmektedir. Vücuttaki kolesterol dengesi, (toplam kolesterol - HDL oranı) kullanılarak yediğimiz yiyeceklere bağlı olarak sürekli dalgalanmaktadır. Ne kadar fazla HDL kolesterolümüz varsa o kadar iyidir. LDL kolesterol seviyelerini düşürmek kalp krizlerini, felçleri ve aterosklerozu önleyebilir. Ayrıca patlıcanlardaki biyoflavonoidler, kan basıncını düşürmek için harikadır. Bu kardiyovasküler sistem üzerindeki gerginliği ve stresi azaltır, böylece kalbinizin sağlığını iyileştirir.

Dünya sağlık örgütü veritabanına göre son 20 yılda sayıları 1.62 milyara kadar ulaşan anemik insanların sayısında inanılmaz bir artış görüldüğü ortaya çıkmıştır. (4)

Özet: Patlıcanın içerdiği lif kalp hastalıklarına önemli miktarda katkı sağlamıştır. 

5. Kansızlığın Giderilmesine Yardımcı Olur

Beslenmenizde yeterli miktarda demir alamamak sağlığınız için çok tehlikeli olabilir. Bazı durumlarda demir eksikliği, vücudunuzda oksijen taşımak için yeterli sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin bulunmamasından kaynaklanan genel yorgunluk ve halsizlik hissi ile karakterize anemiye neden olabilir. Demir içeriği yüksek patlıcan gibi yiyecekler yemek, kansızlık gibi sağlık koşullarıyla mücadeleye yardımcı olabilir. Demir eksikliği genel sağlık için çok tehlikeli olabilir ve anemi olarak insan vücudunda ortaya çıkar. Anemi, baş ağrısı (bazıları migren düzeyinde), yorgunluk, halsizlik, depresyon ve hatta bilişsel arızalarla karakterize edilir. Bu nedenle, yüksek oranda demir içeren yiyeceklerin kullanılması kansızlığa karşı savaşmaya yardımcı olabilir ve patlıcanlar demir içeren yiyeceklerdir. Patlıcanlar ayrıca kırmızı kan hücrelerinin (RBC'ler) ve diğer bir önemli bileşeni olan bakır bakımından oldukça zengindir. Bu iki mineral olmadan vücuttaki kırmızı kan hücreleri normal şekilde çalışamaz. Damarlarınızdan akan sağlıklı kırmızı kan hücreleri sayesinde, enerji ve güçte gözle görülür bir artış göreceksiniz ve bu da yorgunluk hissini ortadan kaldıracak. Bildiğimiz gibi, demir eksikliği baş ağrısı, depresyon, zayıflık ve unutkanlık gibi semptomları olan aneminin temel nedenlerinden biridir. Bu nedenle kansızlıkla mücadele için doktorlar demir açısından zengin bir beslenme önermektedir.  (5)

Özet: Patlıcan demir içeriği bakımından oldukça zengindir. Bu sayede kansızlık ve kansızlığın neden olduğu bir çok hastalığın giderilmesine yardımcı olur.

6. Antioksidan Bakımından Yüksektir

Çeşitli vitaminler ve mineraller içermesine ek olarak patlıcanlar çok sayıda antioksidan içermektedir. Antioksidanlar, vücudu serbest radikaller olarak bilinen zararlı maddelerin neden olduğu zararlardan korumaya yardımcı olan maddelerdir. Araştırmalar, antioksidanların kalp hastalığı ve kanser gibi birçok kronik hastalığın önlenmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir. Patlıcan özellikle antosiyaninler bakımından zengindir, canlı renklerinden sorumlu antioksidan özelliklerine sahip bir tür pigment içermektedir.

Özellikle, patlıcanda nasunin adı verilen bir antosiyanin özellikle faydalıdır ve birçok deneysel çalışma, hücrelerin zararlı serbest radikallerden zarar görmesine karşı korunmasında etkili olduğunu doğrulamıştır. (6) (7) (8) (9) (10)

Özet: Patlıcan antosiyanin bakımından yüksektir, hücresel hasara karşı koruma sağlayabilen antioksidan özellikli bir pigment içermektedir.

7. Kanserle Mücadele Edilmesine Yardımcı Olur

Antioksidanlar, insan vücudunun kanser gibi hastalıklara ve diğer birçok potansiyel enfeksiyonlara karşı en iyi savunmasından biridir. Patlıcanın birçok yararından biri de doğal bir antioksidan olan manganezi içeriyor olmasıdır. Vücudunuzda manganez gibi yüksek düzeyde antioksidanların bulunması, organlarınızın korunmasına yardımcı olacaktır. Patlıcanın kanserle savaşmaya yardımcı olabilecek çeşitli besin bileşikleri içermektedir. Örneğin, solasodin rhamnosil glikozitler (SRG'ler), patlıcan dahil olmak üzere bazı siyah renkli bitkilerde bulunan bir tür bileşiktir. Bazı hayvanlar ile yapılan deney çalışmaları, SRG'lerin kanser hücrelerinin ölümüne neden olabileceğini ve ayrıca belirli kanser türlerinin nüksünün azaltılmasına yardımcı olabileceğini göstermiştir. Konuyla ilgili araştırmaların sınırlı olmasına rağmen SRG'lerin doğrudan cilde uygulandığında özellikle cilt kanserine karşı etkili olduğu gösterilmiştir. Ayrıca yapılan çeşitli çalışmalar patlıcan gibi daha fazla meyve ve sebze yemenin belirli kanser türlerine karşı koruyabileceğini göstermiştir. Yaklaşık 200 çalışmayı ele alan bir inceleme, meyve ve sebze yemenin pankreas, mide, kolorektal, mesane, rahim ağzı ve meme kanserine karşı korunma ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bununla birlikte patlıcanlarda bulunan bileşiklerin insanlarda kanseri özellikle nasıl etkileyebileceğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. (11) (12) (13) (14) (15)

ÖZET: Patlıcanlar, test tüpü çalışmalarının kanser tedavisine yardımcı olabileceğini gösterdiği solasodin rhamnosil glikozitler içerir. Daha fazla meyve ve sebze yemek de bazı kanser türlerine karşı koruma sağlayabilir.

Patlıcan Suyu

Patlıcandaki flavonoid nasunin, güçlü bir antioksidan ve serbest radikal temizleyicidir ve hücre duvarlarının hasar görmemesine yardımcı olmaktadır. Patlıcan dahil hemen hemen her şeyin suyunu sıkabilirsiniz. Patlıcan, yenildiğinde mükemmel bir folat, potasyum, manganez ve lif kaynağıdır. Ayrıca iyi bir bakır, fosfor, magnezyum, pantotenik asit, C vitamini, K, B6, niasin ve tiamin kaynaklarıdır. 

1. Kolesterolü Düşürmeye Yardımcı Olabilir

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı tarafından yapılan bir çalışmada patlıcan suyunun kan akışındaki kötü kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olduğu ortaya çıktı. Klorojenik asit, patlıcanda en çok bulunan antioksidan, kötü kolesterol (LDL) seviyesini aşağı çekmede en etkili antioksidandır.

Patlıcan suyu dolaşımı teşvik ederek plağın arter duvarlarınıza yapışmasının ve bu sebeple arterlerin sertleşmesinin önlenmesine yardımcı olur.

Patlıcan suyu hazırlarken kabuğuyla beraber hazırlamalısınız. Kalp damar sağlığınızı korumaya yardımcı olan flavonoid antioksidanı en yoğun olarak kabukta bulunuyor. (16)

Özet: Patlıcan suyu dolaşımı teşvik ederek plağın arter duvarlarınıza yapışmasının ve bu sebeple arterlerin sertleşmesinin önlenmesine katkı sağlar

2. Eklem İltihabı Ağrısını Azaltabilmektedir

Düzenli olarak eklemlerinizde ağrı ve şişlik sorunu yaşıyorsanız patlıcan suyu içmeyi deneyin. İltihap, kızarıklık ve eklem iltihabı ile bağlantılı ağrı bu eşsiz sebzenin şifalı özellikleri sayesinde azalabilir.

Yukarıda belirttiğimiz gibi patlıcanın içindeki en önemli bileşenlerden bir tanesi klorojenik asittir. Bu asit enfeksiyonları ve iltihabı azaltmada birebirdir.

Patlıcanın içinde bulunan ve eklemleri, kıkırdağı, kas dokusunu güçlendirmeye yarayan sayısız mineral ve vitamini de unutmayalım. Düzenli olarak patlıcan suyu içtiğiniz takdirde A, B1, B2, C ve E vitaminleriyle beraber potasyum, kalsiyum, demir, magnezyum ve fosfor gibi minerallerden de sağlıklı dozlarda tüketmiş olursunuz. Bütün bunların yanında patlıcanın içinde folik asit, lif ve karbonhidrat gibi diğer faydalı bileşenler de bulunmaktadır. (6)

Özet: Patlıcanın içindeki bileşenlerden biri olan klorojenik asit sayesinde patlıcan eklem iltihabını azaltmaya ve gidermeye yardımcı olur.

3. Fazla Yağlarla Savaşmaya Yardımcı Olmaktadır

Kilo vermek için patlıcan suyunun faydaları herkes tarafından bilinmekte. Peki patlıcan suyunun neden bu kadar işe yaradığını biliyor musunuz?

Patlıcanı yediğinizde ağzınıza acımsı bir tat geldiğini fark etmişsinizdir. Patlıcanın içinde vücudun temizlenmesini ve en önemlisi karaciğerin daha iyi çalışmasını sağlayan belli şifalı bileşenler bulunur. Patlıcan suyu daha iyi sindirim ve daha çok yağ yakımı için safra kesesinin daha iyi çalışmasına da yardımcı olur.

Diğer ilginç bir bilgi ise patlıcan suyunun adım adım belinizin incelmesine ve karın yağınızın azalmasına yardımcı olmasıdır. Bunun sebebi patlıcanın hem arındırma hem de idrar sökme özelliğidir. Böylece siz de bol bol patlıcan suyu içip sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürüp egzersiz yaptığınız takdirde kolaylıkla fazla yağlarınızdan kurtulabilirsiniz. (16)

Özet: Patlıcan suyunun sindirimi hızlandırması daha çok yağ yakımı sağlar ve bu da ideal kilonuza sağlıklı bir şekilde ulaşmanızı sağlar.

Patlıcan Suyu Nasıl Yapılır?

Patlıcan suyu hazırlamak için tek ihtiyacınız olan orta büyüklükte bir patlıcan ve bir litre sudur. Bu tarif oldukça kolaydır ve sürekli belirttiğimiz gibi oldukça sağlıklıdır. İşte hazırlanışı:

 Malzemeler

• 1 adet orta büyüklükte patlıcan
• 1 litre su
•   ½ limon suyu

Patlıcanı iyice yıkayıp dilim dilim doğrayın.

Bir litre suyu kaynatıp içine doğradığınız patlıcanı atın. Patlıcanları yakmamaya dikkat edin.

Patlıcanı en az 20-25 dakika boyunca iyice yumuşayana kadar pişirin. Yumuşadığında suyun içinde en az bir saat boyunca bekletin.

Bir saat sonra, sıvıyı süzün ve saklayın. Patlıcan suyunu bir şişenin veya koyu renkli bir kavanozun içinde (koyu renk cam sıvıyı en iyi şekilde muhafaza eder) saklayın.

Şimdi kavanozun içine limon suyunu ekleyin. Karışımı çalkalayın.

Patlıcan suyunu gün içinde tüketin. Sabah aç karna ilk bardağı için, ardından öğle yemeğinden sonra ikinci bardağı, üçüncüsünü öğleden sonra ve son bardağı da akşam yemeğinizden sonra için. Bunu arka arkaya ayda bir defa yedi gün boyunca tekrarlayın. Patlıcan suyunun faydalarını anında görmeye başlayacaksınız.

Sonuç

Patlıcan, mineraller ve vitaminler bakımından oldukça zengindir. Sindirim sistemini hızlandırmasından dolayı vücudumuzdaki yağ yakımını artırır ve ideal kiloya ulaşmanızda oldukça büyük bir rol oynar. Patlıcan iyi bir lif kaynağıdır ve içerdiği bu lifler sayesinde vücuda giren besinlerin emilmesini ve gıdaların vücutta işlenmesini kolaylaştırarak sindirimi hızlandırır. Patlıcan ve diğer birçok meyveye renk veren fenolik sayesinde osteropoz ve kemik hastalıkları gibi rahatsızlıkların giderilmesine ve kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur. Patlıcanın içerdiği lif kalp hastalıklarına önemli miktarda katkı sağlar. Patlıcanın ateroskleroz, kalp krizi ve felçlerle sonuçlanan atardamarları ve damarları tıkayabilen bazı kötü LDL kolesterolü ortadan kaldırmaya yardımcı olmaktadır. Demir içeriği yüksek patlıcan kansızlığın ve kansızlığın neden olduğu hastalıkların tedavisinde oldukça etkilidir. Patlıcan özellikle antosiyaninler bakımından zengindir. Canlı renklerinden sorumlu antioksidan özelliklerine sahip bir tür pigment içermektedir ve içerdiği bu anti oksidanlar sayesinde kansere karşı tam bir savaşçıdır. Patlıcan suyunun sindirimi hızlandırması daha çok yağ yakımı sağlar ve buda ideal kilonuza sağlıklı bir şekilde ulaşmanızı sağlar.

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.