Etin 6 Önemli Faydası
Etin 6 Önemli Faydası
Et pek çok diyetin önemli bir kaynağı ve mükemmel bir protein kaynağı olsa da, diğer yandan bazı insanlar onu yemenin sağlıksız ve etik dışı olduğuna inanıyor. Bunların yanı sıra, birkaç et türü vardır. Örnek olarak, kırmızı et memelilerden meydana gelir ve dokusunda beyaz ete göre daha zengin protein miyoglobini içerir. Beyaz et ise kırmızı etten daha renklidir ve kuşlardan meydana gelir. Bunun yanı sıra beyaz et de kırmızı etin sağladığı bazı faydaları içebilir. Son olarak işlenmiş et tuzlama ve kurutma yöntemiyle etin tadını korumak ve lezzetini artırmak için işlenir.
1. Etin Besin Değerleri
100 gram yağsız sığır etinin besin değerleri şunlardır: (2)
Kalori | 205 kcal |
Protein | 27 g |
Riboflavin | Günlük değerin %15'i |
Niasin | Günlük değerin %24'ü |
B12 Vitamini | Günlük değerin %158'i |
Özet: Et mükemmel bir protein kaynağıdır ve B12 vitamini, niasin ve selenyum da dahil olmak üzere birçok vitamin ve mineral barındırır.
2. İyi Bir Demir Kaynağıdır
Ulusal Sağlık Enstitüleri, bazı kırmızı et türlerinin iyi bir hem demiri kaynağı olduğunu göstermektedir. Hem demiri; sadece et, kümes hayvanları ve deniz ürünlerinde bulunur. Hem olmayan demir, sadece bitkilerde değil, ayrıca tahıl ve bitki sütü gibi demir takviyeli yiyeceklerde de bulunur. (6)
Özet: Ulusal Sağlık Enstitüleri, bazı kırmızı et türlerinin iyi bir hem demiri kaynağı olduğunu göstermektedir.
3. Protein Bakımından Zengindir
Hayvansal proteinler, vücudun gelişmesi ve bakımı için gerekli dokuz temel amino asidin tümünü içerir ve bunlar genellikle yüksek kalitelidir. Et veya diğer hayvansal protein kaynaklarını tüketmek, hem ameliyat olan insanlar hem de sporcular için oldukça önemlidir. Et, güçlendirme egzersizi ile birlikte kas kütlesinin korunmasına ve oluşmasına yardımcı olur. (7)
Özet: Hayvansal proteinler, vücudun gelişmesi ve bakımı için gerekli dokuz temel amino asidin tümünü içerir ve genellikle yüksek kalitelidir.
4. Vitaminler ve Mineraller Bakımından Zengindir
B12 vitamini: Et gibi hayvansal kaynaklı yiyecekler, kan oluşumu, beyin ve sinir sistemi için önemli bir temel besin olan B12 vitamini bakımından oldukça zengindir.
Çinko: Sığır eti, vücut gelişimi ve bakımı için önemli bir mineral olan çinko bakımından çok zengindir.
Selenyum: Et genellikle vücutta çeşitli fonksiyonlara hizmet eden ve temel bir element olan selenyum bakımından zengin içeriğe sahiptir. (8)
Niasin: B vitaminlerinden biri olan niasin, vücutta çeşitli önemli fonksiyonlara sahiptir. Düşük niasin alımı, kalp hastalığı riski ile ilişkilidir. (9)
B6 Vitamini: B vitaminleri ailesinden B6 vitamini kan oluşumu ve enerji metabolizması için önemlidir.
Fosfor: Gıdalarda yaygın olarak bulunan fosfor, vücut gelişimi ve bakımı için çok önemlidir.
Taurin: Balık ve ette bulunan taurin, bir antioksidan amino asittir ve enerji içeceklerinde yaygın kullanılan bir maddedir. Vücut tarafından üretilir ve kalp ve kas fonksiyonu için önemlidir. (11) (10)
Glütasyon: Çoğu gıdada bulunan bir antioksidan olan glütasyon, özellikle ette bol miktarda bulunur ve yemle beslenen sığırlarda tahıl ile beslenenlere göre daha fazla miktarda glütasyon bulunur. (13) (12)
Özet: Et; çeşitli vitamin, mineral ve antioksidanın mükemmel bir kaynağıdır ve B12 vitamini, çinko, selenyum, glütasyon, taurin, niasin ve B6 vitamini içerir.
5. Egzersiz Performansını Geliştirir
4-10 hafta boyunca yüksek doz beta-alanin takviyesi uygulamak, kaslarda karnosin seviyelerinin % 40 ila 80 oranında artışını sağlar. (16) (14)
Buna karşın, katı bir vejetaryen diyeti uygulamak, kaslarda timboza göre daha düşük seviyelerde karnosin oluşmasına yol açabilir. (15)
Yüksek seviyelerdeki karnosin, yorgunluğu azaltma ve egzersiz sırasındaki performans artışı gibi olumlu sonuçlar doğurabilir. (16)
Özet: 4-10 hafta boyunca yüksek doz beta-alanin takviyesi uygulamanın kaslarda karnosin seviyelerinin % 40 ila 80 oranında artışını sağlar.
6. Bağışıklığı Güçlendirir
Farklı et türleri, bağışıklığı güçlendirmeye yardımcı olan yüksek miktarda çinko içeriğine sahiptir. Antioksidan özellikleri nedeniyle çinko, insanları kronik hastalıklarda daha yüksek bir risk altında bırakan serbest radikallerle savaşmak için antikorlar oluşturur. Aynı zamanda et kaynaklı proteinler, vücudu enfeksiyonlardan korumak için bu antikorların üretimine destek olur. (5)
Özet: Farklı et türleri, bağışıklığı güçlendirmeye yardımcı olan yüksek miktarda çinko içeriğine sahiptir.
Etin Zararları
1. Kalp Hastalığına Yol Açabilir
Son zamanlarda yapılan bir çalışmaya göre düzenli olarak kırmızı et tüketenlerin, trimetilamin N-oksit adı verilen daha yüksek metabolit seviyelerine sahip oldukları görülmüştür. Bağırsaktaki bakteriler sindirim sırasında trimetilamin N-oksit üretir. Araştırmacılar, bu toksinin kalp hastalığından dolayı meydana gelen ölümlerle bağlantılı olduğunu söylüyor. Bu çalışma, kırmızı et tüketenlerin, beyaz et veya bitki bazlı proteinlere kıyasla trimetilamin N-oksit seviyelerinin üç katına çıktığını göstermektedir. (4)
Özet: Araştırmalara göre, düzenli olarak kırmızı et yiyenlerin, trimetilamin N-oksit adı verilen daha yüksek metabolit seviyelerine sahip oldukları görülmüştür.
2. Kanser ve Ölüm Oranını Artırabilir
Bazı yeni araştırmalar, düzenli olarak kırmızı et yemenin kanser veya ölüm riskini artırabileceğini öne sürüyor. 2015 yılında yapılan bir incelemeye göre, kırmızı etin ve işlenmiş etin "kanserojen" maddeler içerdiği belirtilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü de aynı açıklamayı yapmıştır. (3)
Ayrıca 53.000 kadının ve 27.000 erkeğin incelendiği bir başka araştırmaya göre, 8 yıl boyunca özellikle işlenmiş et tüketen kişilerin ölüm oranlarında önemli artış olduğu görülmüştür. Bu araştırma başladığında, katılımcıların kalp veya kanser gibi hastalıkları yoktu. (1)
Özet: Yapılan bazı araştırmalar, kırmızı etin ve işlenmiş etin "kanserojen" maddeler içerdiğini göstermektedir.
İzmir Köftesi Tarifi
Malzemeler
- 500 gr orta yağlı koyun kıyması
- 3-4 adet domates veya 3 çorba kaşığı tuzsuz domates salçası
- 4-5 adet patates
- Sıvı yağ
- 3 dilim bayat ekmek içi
- 1 adet soğan
- Yarım demet maydanoz
- Karabiber
- Kimyon
- Tuz
Hazırlanışı
İki defa çekilmiş kıymanın içine rendelenmiş soğanı, ufalanmış ekmek içini, tuz, karabiber, kimyon ve maydanozu koyun. Bunları iyice yoğurduktan sonra elinizi ıslatarak oval şekilde yuvarlayın. Patatesleri soyup elma dilimi ya da yuvarlak dilimler kesin. Bir tavada sıvı yağı kızdırıp, patatesleri bu yağda hafif kızartıp bir tepsiye dizin. Daha sonra aynı yağda köfteleri hafif kızartıp patateslerin üzerine koyun. Tavada kalan yağa, kabukları soyulmuş, küp şeklinde doğranmış domatesleri (veya sulandırılmış domates salçasını) koyup suyunu çekene kadar kavurun ve bir bardak su ilave edip kaynatın. Bu kaynatılan suyu tepsideki köftelerin üzerine dökün. Kapağı kapatıp 15 dakika ocakta ya da fırında pişirin. Servis tabağına patateslerin üzerine köfteleri çıkartıp servis yapın.
Sonuç
Et mükemmel bir protein kaynağıdır ve B12 vitamini, niasin ve selenyum da dâhil olmak üzere birçok vitamin ve mineral barındırır. Ulusal Sağlık Enstitüleri, bazı kırmızı et türlerinin iyi bir hem demiri kaynağı olduğunu göstermektedir. Hayvansal proteinler, vücudun gelişmesi ve bakımı için gerekli dokuz temel amino asidin tümünü içerir ve genellikle yüksek kalitelidir. Et; çeşitli vitamin, mineral ve antioksidanın mükemmel bir kaynağıdır ve B12 vitamini, çinko, selenyum, glütasyon, taurin, niasin ve B6 vitamini içerir. 4-10 hafta boyunca yüksek doz beta-alanin takviyesi uygulamanın kaslarda karnosin seviyelerinin % 40 ila 80 oranında artışını sağlar. Farklı et türleri, bağışıklığı arttırmaya yardımcı olan yüksek miktarda çinko içeriğine sahiptir ve et kaynaklı proteinler, vücudu enfeksiyonlardan korumak için bu antikorların üretimine destek olur. Ayrıca araştırmalara göre, düzenli olarak kırmızı et yiyenlerin, trimetilamin N-oksit adı verilen daha yüksek metabolit seviyelerine sahip oldukları görülmüştür. Bunun yanı sıra, yapılan bazı araştırmalar, kırmızı etin ve işlenmiş etin "kanserojen" maddeler içerdiğini göstermektedir.
UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.
1. Zheng, Yan, et al. “Association of Changes in Red Meat Consumption with Total and Cause Specific Mortality among US Women and Men: Two Prospective Cohort Studies.” The BMJ, British Medical Journal Publishing Group (İngiliz Tabipler Dergisi Yayın Grubu) https://www.bmj.com/content/365/bmj.l2110
2. “FoodData Central.” FoodData Central (Gıda Veri Merkezi) https://fdc.nal.usda.gov/
3. “Q&A On the Carcinogenicity of the Consumption of Red Meat and Processed Meat.” World Health Organization, World Health Organization (Dünya Sağlık Örgütü) 17 May 2016,
https://www.who.int/features/qa/cancer-red-meat/en/
4. Wang, et al. “Impact of Chronic Dietary Red Meat, White Meat, or Non-Meat Protein on Trimethylamine N-Oxide Metabolism and Renal Excretion in Healthy Men and Women.” OUP Academic, Oxford University Press (Oxford Üniversitesi Basını)
https://academic.oup.com/eurheartj/article/40/7/583/5232723
5. Song, H-J, et al. “Effect of CLA Supplementation on Immune Function in Young Healthy Volunteers.” European Journal of Clinical Nutrition, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) Apr. 2005,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15674307
6. “Office of Dietary Supplements - Iron.” NIH Office of Dietary Supplements, U.S. Department of Health and Human Services (ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bölümü)
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Iron-HealthProfessional/
7. Wyness, L., et al. “Red Meat in the Diet: an Update.” Wiley Online Library, John Wiley & Sons, Ltd, 16 Feb. 2011, Senior Nutrition Scientist, British Nutrition Foundation (Kıdemli Beslenme Bilimcisi, İngiliz Beslenme Vakfı)
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-3010.2010.01871.x
8. Rayman, Margaret P. “Selenium and Human Health.” Lancet (London, England), U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) 31 Mar. 2012,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22381456
9. Lavigne, Paul M, and Richard H Karas. “The Current State of Niacin in Cardiovascular Disease Prevention: a Systematic Review and Meta-Regression.” Journal of the American College of Cardiology, Centre for Reviews and Dissemination (UK), U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) 29 Jan. 2013,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23265337
10. Lerdweeraphon, Wichaporn, et al. “Perinatal Taurine Exposure Affects Adult Oxidative Stress.” American Journal of Physiology. Regulatory, Integrative and Comparative Physiology, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) 15 July 2013,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23616107
11. Spriet, Lawrence L, and Jamie Whitfield. “Taurine and Skeletal Muscle Function.” Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) Jan. 2015,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25415270
12. Valencia, E, et al. “Glutathione--Nutritional and Pharmacological Viewpoints: Part II.” Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) June 2001,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11399412
13. Descalzo, A M, et al. “Antioxidant Status and Odour Profile in Fresh Beef from Pasture or Grain-Fed Cattle.” Meat Science, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) Feb. 2007,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22063662
14. Sale, Craig, et al. “Effect of Beta-Alanine Supplementation on Muscle Carnosine Concentrations and Exercise Performance.” Amino Acids, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) July 2010,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20091069
15. Everaert, Inge, et al. “Vegetarianism, Female Gender and Increasing Age, but Not CNDP1 Genotype, Are Associated with Reduced Muscle Carnosine Levels in Humans.” Amino Acids, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) Apr. 2011,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20865290
16. Derave, Wim, et al. “Beta-Alanine Supplementation Augments Muscle Carnosine Content and Attenuates Fatigue during Repeated Isokinetic Contraction Bouts in Trained Sprinters.” Journal of Applied Physiology, U.S. National Library of Medicine (ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi) Nov. 2007,
Yorum Yapın