Acil.Net

Baharatların Sultanı Olan Karabiber ve Faydaları

#

Yazan, Gamze Bozkurt
27.04.2020 01:03 (Güncellendi 15.05.2020 06:54)

Sağlık GÜVENİLİR KAYNAK

Baharatların Sultanı Olan Karabiber ve Faydaları

Karabiber; dünyanın farklı mutfaklarında, yaygın olarak kullanılan baharat çeşitlerinden biridir.

Ana vatanı Hindistan olan, karabibergiller familyasından çıkan bir bitkinin meyvesidir. 

Bütün veya öğütülmüş halde kullanılan karabiber, yiyeceklere eklenip lezzet arttırmaktan daha fazla faydaya sahiptir. Hem baharat hem de ilaç olarak kullanılır.

Beslenmede karabiber kullanımı kilo vermeyi hızlandırmaya yardım eder.  Sindirim sorunlarının giderilmesinde, soğuk algınlığı ve öksürüğün tedavisinde, metabolizmayı hızlandırmak için ve kanser gibi pek çok hastalığın önlenmesinde de karabiberden faydalanılır.

İçerdiği manganez, potasyum, A ve C vitaminleri, demir ve lif gibi bünye açısından hayati önem taşıyan mineral ve vitaminler karabibere etkili bir antioksidan ve doğal antibiyotik özelliği kazandırmıştır. 

 

1. Sahip Olduğu Besin Değerleri

100 g karabiberin besin değeri: (1)

Su12.46 g
Protein10.39 g
Yağ3.26 g
Karbonhidrat25.3 g
Kalsiyum443 mg
Demir9.71 mg
Magnezyum171 mg


USDA Ulusal Besin Veri tabanına göre karabiber; potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, sodyum gibi minerallerin yanı sıra tiamin, riboflavin, niasin ve vitamin B6 gibi vitaminleri içerir.


2. Kansere Karşı Savaşır

Biberdeki antioksidanlar serbest radikallerin neden olduğu hasarı onarabilir ve bu sayede birçok hastalığın önlenmesine yardımcı olur. (2)

Jie Zheng liderliğinde çeşitli baharatlar karıştırılarak yapılan bir araştırma da karabiberde bulunan bazı özelliklerin birkaç kanser türü için (bunlar meme kanseri, kalın bağırsak kanseri ve prostat kanseri) antitümör özellik gösterdiği ortaya çıkmıştır. (3) (4) (5)

Araştırmacılar karabiberin içindeki aktif karabiber özünün kanserle mücadele özelliklerine sahip olabileceğini varsaymaktadır. Hayvan denekler üzerinde yapılan çalışmada karabiberin meme, prostat ve kolon kanseri hücrelerinin çoğalmasını yavaşlattığı ve kanser hücresi ölümünü hızlandırdığı tespit edilmiştir. (6) (7) (8) (9)

Başka bir araştırmada 55 baharat bileşiğinin taranmasının ardından karabiberin en agresif kanser türü olan meme kanseri için geleneksel tedavi olabileceği gözlemlenmiştir. (10)

Dahası karabiberin kanser çalışmalarında çoklu ilaç direncini tersine çevirmek için laboratuvar çalışmalarında olumlu etkiler vermiştir. Bu da kemoterapi tedavisinin etkilerini azaltacak bir konudur. (11) (12)

Özet: Karabiberin içeriğindeki aktif karabiber özünün, prostat ve kolon kanseri hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatmakta ve kanser hücresi ölümünü hızlandırmaktadır.


3. Sindirimi Güçlendirir

Karabiber, sindirim enzimlerini harekete geçirerek sindirimi artırır. Yapılan bir araştırmada karabiberin, pankreas enzimleri üzerinde olumlu bir etkisi olduğu ve genel sindirim sürecine fayda sağladığı ortaya çıkmıştır. (13)

Karabiber mide gazının hafifletilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda şişkinliği ve tekrarlanan ağrıları hafifletebilir.

Karabiber tüketimi, midedeki hidroklorik asit salgısını artırır ve böylece sindirimi kolaylaştırır. İshal, kabızlık ve kolik gibi bağırsak sorunlarından kaçınmada ve uygun sindirimi sağlamada oldukça yararlıdır (14).

Karabiber ayrıca bağırsak gazı oluşumunu önlemeye yardımcı olur ve kişinin beslenme alışkanlığına dahil edildiğinde terlemeyi ve idrara çıkmayı teşvik edebilir. 

İyi sindirim kilo vermeye yardımcı olur, genel vücudun daha iyi çalışmasını sağlar ve ciddi gastrointestinal rahatsızlıkları önler. Karabiber doğal bir gaz giderici olduğundan vücuttaki gaz hareketlerini kontrol altına alarak gazı vücuttan kolayca uzaklaştırır. (15)

Özet: Karabiber sindirimi artırıcı özelliğe sahiptir. Mide gazının hafifletilmesine yardımcı olarak şişkinliği ve ağrıyı hafifletebilir. Ayrıca bağırsak gazı oluşumunu önlemeye yardımcı olur ve idrara çıkmayı teşvik eder.


4. Beyin Sağlığını Güçlendirir 

Karabiberin beyin sağlığı üzerinde büyük etkileri vardır. Karabiber özü, sakinleştirici nörotransmitter (uyarıcılara tepki) olan serotonini parçalayan bir enzimi engeller. Bu enzim ayrıca uyku döngüsünü düzenleyen melatonin adı verilen başka bir hormonun çalışmasını azaltır. 

Karabiber, parkinson hastalığında da oldukça önemlidir. Dopamin, vücutta doğal olarak bulunan ve beyne sinyaller ileten bir maddedir. Dopamin genellikle parkinson hastalarında yetersizdir ve karabiber alınması bu semptomları hafifletebilir. Depresyon durumunda da benzer etkiler gözlenebilir.

Karabiber beynin yaşlanmasını geciktirebilir ve alzheimerın önlenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca beyindeki sinir aktivitesini artırabilir bu sayede Alzheimer nöbetlerini hafifletebilir. 

Aynı zamanda sinir hücrelerini korur ve erken hücre ölümünü önler. Ayrıca felç hastalarda da faydalı etkileri olduğu gözlemlenmiştir. (16)

Karabiberin içerdiği karabiber özünün, yapılan hayvan çalışmalarında beyin fonksiyonlarını iyileştirdiği gözlemlenmiştir.

Özellikle alzheimer ve parkinson hastalığı gibi beyindeki bazı hücresel hasarlar ile ilgili semptomlar için iyileştirme potansiyeli olduğu ortaya çıkmıştır. (17)(18)

Örneğin, alzheimer hastalığı olan farelerde yapılan bir çalışma da karabiber özünün kullanımının farelerde hafızayı artırdığı tespit edilmiştir. (19)

Bir başka çalışmada, karabiber özü alzheimer hastalığına neden olan beyindeki zararlı protein parçalarının yoğun olduğu bazı plakların oluşumunu azalttığı görülmüştür. (20) (21)

Özet: Karabiber özü, hayvan çalışmalarında beyin hastalıklarının semptomlarını iyileştirmiştir. Parkinson ve alzheimer hastalığına neden olan zararlı protein plaklarının oluşumunu azaltmaktadır. Sinir hücrelerini korur ve erken hücre ölümünü engeller.


5. Soğuk Algınlığını ve Öksürüğü İyileştirir

Eski Çin tıbbında bile karabiber soğuk algınlığını ve öksürüğü önlemek amacıyla kullanılmıştır. Doğal bir öksürük önleyici olan bal ile karıştırıldığında iyileştirme etkisi daha da artmaktadır.

Karabiber ayrıca astımın belirtilerini hafifletmeye yardımcı olmaktadır. Özel bir bakım tesisinde astımlı hastalar üzerinde yapılan bir araştırmada hastalara karabiber verilmesinin ardından hastalıklarında bir iyileşme olduğu ortaya çıkmıştır. (22)

Karabiber solunum sistemini temizler ve boğmaca, astım gibi diğer solunum yolu hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olur.

Aynı zamanda karabiber, sinüzit ve burun tıkanıklığında rahatlama sağlar. Solunum sisteminde mukus ve balgam birikintilerinin parçalanmasına yardımcı olan balgam söktürücü bir özelliğe sahiptir. (23)

Özet: Karabiber soğuk algınlığı ve öksürüğü önlemektedir. Astım semptomlarını azaltmakta solunum sistemini temizleyerek boğmaca gibi solunum yolu hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır.

 

6. Şeker Hastalığının Tedavi Edilmesine Yardımcı Olur

Araştırmalar, karabiber özünün kan şekeri metabolizmasının geliştirilmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Bir çalışmada karabiber özü ile beslenen fareler de glikoz tükettikten sonra kan şekeri seviyelerinde çok az yükselme olduğu ortaya çıkmıştır. (24) (25) (26)

Ek olarak 8 hafta boyunca karabiber özü ve diğer bileşikleri içeren bir besin takviyesi alan 86 aşırı kilolu insanda, insülin duyarlılığında önemli gelişmeler sağlanmıştır. (27) (28)

2013'te yapılan bir araştırmada karabiber yağının nişastayı glikoza dönüştüren ve diyabetik semptomları daha kötü hale getiren iki enzimi engelleyebildiği kanıtlanmıştır.

Karabiberde bulunan faydalı antioksidanlar kan şekeri seviyesini dengelemeye yardımcı olur ve kan şekerini dengede tutar böylece diyabet tedavisine yardımcı olur. (29)

Özet: Karabiber özü kan şekeri kontrolünü iyileştirebilir. Karabiber yağının nişastayı glikoza dönüştüren ve diyabetik semptomları daha kötü hale getiren iki enzimi engelleyebildiği bilinmektedir.


7. Kolesterolün Önlenmesine Yardımcı Olur

Kandaki kötü kolesterolün yüksek olması, dünya çapında ölümün önde gelen nedeni olan kalp hastalığı riskinin artmasıyla ilişkilidir. Karabiberin kolesterol seviyelerini düşürme potansiyeli olduğu hayvanlar ile yapılan çalışmalarda ortaya çıkmıştır.

42 günlük bir deney çalışmasında fareler yüksek yağlı besinler ile beslenmiş ve karabiberin kolesterol de dahil olmak üzere kan kolesterolü seviyelerini düşürdüğü ortaya çıkmıştır.

Ek olarak karabiber ve karabiber özünün, zerdeçal gibi kolesterol düşürücü etkileri olan besinlerin besin emilimini artırdığı bilinmektedir. (30) (31) (32) (33) (34) (35)

Özet: Karabiberin, yapılan deney çalışmalarında kolesterol düşürücü etkileri olduğu ortaya çıkmıştır ve potansiyel kolesterol düşürücü takviyelerin emilimini artırdığına inanılmaktadır.


Nane Limon Karabiber Çayı Tarifi 

  • 1 adet limon
  • 3 tatlı kaşığı kuru nane
  • 1 çay kaşığı karabiber
  • 1 tatlı kaşığı bal
  • Sıcak su

Limonu dilimleyin. Demliğe limon dilimlerini ve kuru naneyi koyun. Kaynayan suyu ekleyin. 15 dk. demlendirin. Servis ederken bal ve karabiber ekleyip karıştırın. Sıcak servis edin. Soğuk algınlığı ve mide hazımsızlıkları için çok faydalıdır. Ayrıca karabiber çayı öksürüğü keser, balgam söktürür. Özellikle kış aylarındaki grip, nezle, öksürük gibi rahatsızlıklara iyi gelir. Öksürüğü kesmesi ve balgam söktürmesiyle birlikte geceleri de rahat bir uyku sağlar.


Sonuç

Karabiber yemeklere tat verirken aynı zamanda sağlığımıza da birçok fayda sağlamaktadır. Karabiberin içerisindeki karabiber özü, sağlığımızı birçok yönden iyileştirebilecek antioksidan ve antibakteriyel özelliklere sahiptir. 

Karabiber; kanser, diyabet, sindirim sistemi rahatsızlıkları ve nörolojik hastalıkların iyileşmesine oldukça faydalıdır. 

Beynin yaşlanmasını geciktirebilir ve alzheimer hastalığının önlenmesine yardımcı olabilir.

Karabiber soğuk algınlığı ve öksürük gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadır. Ayrıca karabiber kilo kaybına yardımcı olur ve sinüs, astım ve burun tıkanıklığını gidermede yardımcı olur

Kan şekeri seviyelerini dengeleyerek şeker hastalığının önlenmesine yardımcı olur. 


UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız..

KAYNAKLAR

1. ABD TARIM BÖLÜMÜ Tarımsal Araştırma Hizmeti. USDA. [Çevrimiçi] https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170931/nutrients.

2. Butt MS, Pasha I, Sultan MT, Randhawa MA, Saeed F, Ahmed W. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Gıda bilimi ve beslenmede eleştirel incelemeler-Karabiber ve sağlık iddiaları: kapsamlı bir tez. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23768180.

3. Greenshields AL, Doucette CD, Sutton KM, Madera L, Annan H, Yaffe PB, Knickle AF, Dong Z, Hoskin DW. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Piperin, üç-negatif meme kanseri hücrelerinin büyümesini ve hareketliliğini inhibe eder. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25444919/.

4. Makhov P, Golovine K, Canter D, Kutikov A, Simhan J, Corlew MM, Uzzo RG, Kolenko VM. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Piperin ve docetakselin birlikte tatbik edilmesi, CYP3A4 aktivitesinin inhibisyonu yoluyla anti-tümör etkinliğinin artmasına neden olur. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21796656/.

5. Yaffe PB, Power Coombs MR, Doucette CD, Walsh M1, Hoskin DW.  ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri--Karabiber kaynaklı bir alkaloid olan Piperine, insan kolon kanseri hücrelerinin G1 tutuklaması ve endoplazmik retikulum stresi ile tetiklenen apoptoz yoluyla büyümesini engeller. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24819444/.

6. Zheng J, Zhou Y, Li Y, Xu DP, Li S, Li HB. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Kanser Önleme ve Tedavi için Baharatlar. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27529277.

7. Rather RA, Bhagat M. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Hücre ve gelişim biyolojisinde sınırlar.-Kanser Kemoprevensiyonu ve Piperin: Moleküler Mekanizmalar ve Tedavi Olanakları. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29497610.

8. Do MT, Kim HG, Choi JH, Khanal T, Park BH, Tran TP, Jeong TC, Jeong HG. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-İnsan HER2'yi aşırı eksprese eden meme kanseri hücrelerinin tedavisinde piperin antitümör etkinliği. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23870999.

Benzer Makaleler

Yorum Yapın