Kerevizin İnanılmaz Faydaları

İlk olarak Akdeniz bölgesinde yetiştiği düşünülen kereviz maydanozgillerden bir sebzedir. Tıpkı bu familyada bulunan maydanoz gibi antiinflamatuar özellik gösterir. Yine bu familyadaki pek çok bitki gibi fazlasıyla yararlı içeriğe sahip olmasına rağmen çok düşük kalorilidir ve bu yüzden diyet yapanlara çokça tavsiye edilir. 

Aşağıda ayrıntılarıyla anlatacağım faydaları dışında daha pek çok hastalığın tedavisinde ya da önlenmesinde rol oynar. Genelde tadından şikayet edilmesine rağmen doğru kullanıldığında çok lezzetli de olabilmektedir. Bazı ülkelerde sadece sapı satılırken sebzenin bütününün kullanımı da yaygındır. 

1. Kereviz Sağlığımızı Koruyan Besin Değerleri Açısından Zengindir

100 gram kereviz yalnızca 14 kaloridir ve içeriğinde pek çok yararlı madde barındırır. 

100 gramında;

A ve C vitaminlerini içerir. (1)

Son zamanlarda suyu çokça tüketilmeye başlanan bu sebze ve tohumu, apigenin ve luteolin gibi antioksidanlar bakımından da oldukça zengindir. Ek olarak vitamin B-9 olarak bilinen folik asit de içerir ve folik asit alımı özellikle hamilelik ve ergenlik gibi büyüme dönemlerinin başarılı geçmesi açısından hayati önem taşır. 

Peki bilimsel açıdan baktığımızda araştırmalar bu sebze hakkında ne diyor bir göz atalım. 

2. Kanser Oluşumunu Engellemeye ve Oluştuktan Sonra Gelişimini Durdurmaya Yardımcı Olur

Kanser türlerinin yüzde 30-40’lık bir bölümünün sadece iyi beslenmek ve kötü alışkanlıklardan kurtulmakla önlendiği düşünülüyor. Örneğin folik asit, karetonoidler (α-carotene, β-carotene, lycopene, lutein, cryptoxanthin), D vitamini, antioksidanlar ve benzeri maddelerin düzenli alımı göğüs, kolon ve prostat kanserine yakalanma riskini yüzde 60-70 oranında azaltırken akciğer kanserine yakalanma riskini yüzde 40-50 civarında azaltıyor ( 2 ).

Kanser oluşumunu engellemekle beraber kansere yakalandıktan sonra iyileşme sürecine ve kanserin gelişimini durdurmaya da büyük katkı sağlıyor yukarıda bahsettiğimiz kimyasallar ve kereviz bu kimyasalların bir çoğunu içimde barındırıyor. 

Kanserle kereviz arasındaki bağlantıya dair fazla araştırma bulunmamakla beraber içeriğindeki luteolin hakkında 2015’te yayınlanan bir araştırmaya göre luteolin kanser hücrelerinin sinyallerini ve kopyalama yollarını inaktif hale getirerek kanser hücresinin gelişimini ve dağılmasını durduruyor (3).

2009’da hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmaya göre kereviz suyu bir kemoterapi ilacı olan doxorubicin’in negatif etkilerinden koruyor. Üstelik bu kereviz suyunun negatif etkilerini azalttığı tek ilaç değil. Yani kemoterapi tedavisi görürken kereviz suyu kullanmak oksidatif stresten - yani serbest radikaller ve antioksidanlar arasındaki dengesizlikten- koruyor ( 4 ).

Özet: Beslenme kanserin önlenmesi ve tedavisinde çok önemli bir yere sahip. Kanser ve beslenme arasındaki ilişkiye dair yapılan araştırmalar belli başlı antioksidanların ve vitaminlerin düzenli kullanımının önemini kanıtlar nitelikte ve kereviz bahsedilen bu kimyasalların çoğunu içermekte. Örneğin içeriğindeki  luteolin kanser hücresinin gelişimini ve dağılmasını yavaşlatırken, antioksidanlar ve vitaminler kanser oluşumunu engellemeye ve tedavisine yardımcı oluyor. Ek olarak kanser tedavisinde kullanılan kemoterapinin de olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. 

3. Sindirimi Kolaylaştırır ve Mide Hastalıklarının Tedavisine Yarar Sağlar

Kereviz içerisinde bol miktarda pektin adı verilen bir polisakkarit bulundurur. Bu madde sindirime yardımcı olduğu gibi midenin korunmasına da faydalıdır. Ayrıca kerevizin büyük bir kısmı sudur kalan kısmıysa liften oluşur. Yani sindirime yardımcı olan en önemli iki elementi sağlar: su ve lif. 

Henüz insan deneyleri yapılmamış olsa da fareler üzerinde yapılan bir çalışmaya göre kereviz ekstraktı verilen farelerin gastrik lezyonlarında azalma görülüyor. Kereviz mide yapısını güçlendirirken gastrik, ülser riskini de azaltıyor. (5) 

Özet: Hakkında yapılmış hayvan deneylerine göre kerevizin mideyi gastrik rahatsızlıklardan koruduğu düşünülüyor. İçeriğindeki pektin ve lifler sayesindeyse sindirimi kolaylaştırıyor. 

4. Kereviz Muhteşem Bir Antioksidan Kaynağıdır

Kereviz içerisinde çok fazla antioksidan bulundurur ve bunların yanında pek çok vitamin ve mineral açısından zengindir. 

Antioksidanlar vücutta birikmiş zararlı etkenlerin temizlenmesine yardımcıdır, serbest radikallerin oluşturduğu riskleri azaltır ve günümüzde kanserden kaçınmanın en bilinen yolu olarak görülür. 

Meyve ve sebzelerden bolca alabileceğimiz bu maddeler neredeyse tüm hastalıklarla başa çıkabilmemizi kolaylaştırır. Kereviz de bu sebzelerden biridir. 

C vitamini, flavonoidler, fitokimyasallar, beta karoten gibi pek çok antioksidanı bulunduran kereviz bu maddeler sayesinde organlarımızın korunmasına yardımcı olur ( 6).

Özet: Kereviz, vücudun işleyişinde ve hastalıklardan korunmasında çeşitli faydaları bulunan antioksidanlar açısından çok zengindir ve tüketilmesi pek çok hastalıktan korur.

5. Güçlü Bir Antiinflamatuardır

Eklem iltihabı, bağırsak iltihabı, osteoporoz gibi enfeksiyon temelli kronik rahatsızlıklar hayatımızı oldukça zorlaştırabilir. Bu hastalıklara yakalanmamak ya da etkilerini azaltmak için kereviz iyi bir yardımcıdır. 

Kereviz içeriğinde en az 25 antiinflamatuar madde barındırır ki bu vücudu inflamasyondan korumak için oldukça yeterlidir. (7)

Özet: Kereviz inflamasyon temelli hastalıklardan korunmak için önemli bir araçtır. İçerisinde en az 25 antiinflamatuar özellikte kimyasal bulundurur.

Kereviz Tohumunun Faydaları 

Diğer kısımları gibi kereviz tohumu da fazlasıyla faydalıdır. İçeriğinde pek çok faydalı madde vardır. 

Kalsiyum, fosfor, potasyum, çinko, demir, magnezyum gibi mineraller açısından zengindir.

A, E, D, K, B-12, B-6 vitaminlerini içerir.

6,5 gramlık porsiyonu (1 yemek kaşığı) 25 kaloridir. (8)

Farelerle yapılan bir çalışmada kereviz tohumu ekstraktının yüksek miktarda antiinflamatuar özellik gösterdiği görülmüştür yani iltihaplarla savaşta yardımcı olduğu düşünülüyor (9).

İtalya’da yapılan bir araştırmada eklem problemleri ve iltihaplanmaları olan 20 at ve kronik eklem problemleri yaşayan insanlar üzerinde çalışıldı. Sonuç olarak iki grupta da kereviz tohumunun bu problemlere yüksek derecede fayda sağladığı görüldü (10 ).

Kereviz Suyu Yararlı Mıdır?

Son zamanlarda kereviz suyu oldukça popüler ve egzama, sedef, yüksek kolesterol gibi birçok hastalığa iyi geldiği söyleniyor. Peki bu iddialar doğru mu?

Kereviz suyu içildiğinde içeriğindeki yararlı kimyasalları kaybetmediği için yukarıda bahsettiğimiz gibi pek çok hastalığın tedavisine yardımcı olacaktır fakat suyunu tükettiğimiz için diyet lifi açısından zengin olan bu sebzenin lif içeriğinden faydalanamamış oluruz. Kereviz lif içeriği sayesinde tok tutar ve sindirime yardımcı olur. Özetle görünüşte kerevizin suyunu tüketmenin bir zararı yoktur fakat lifli besin tüketmeye ihtiyaç duyuyorsanız örneğin diyet yapıyorsanız ya da sindirim problemi yaşıyorsanız direk tüketmek daha faydalı olacaktır. 

Kereviz suyu evde hazırlandığında bir tehlike arz etmese de dışarıda şişelenerek satılan kereviz suyuna temkinli yaklaşmakta fayda var çünkü ilave şeker, meyve suyu koruyucu ya da tatlandırıcı içerebilirler. 

Tedavi ettiği iddia edilen hastalıkların çoğu hakkında uygun biçimde yapılmış bir araştırma bulunmamakta fakat içeriğindeki kimyasallar sayesinde bazı hastalıkların önlenmesine yardımcı olduğu söylenebilir. Buna rağmen tek başına anlamlı bir etki ortaya koymayabilir yani mucize bir yöntem değildir. 

Kereviz Nasıl Saklanmalı?

Buzdolabında 5-7 gün arası saklanabilir. Bu süre zarfından sonra içeriğindeki fenolik antioksidanları kaybetmeye başlayacağı için daha fazla saklanması önerilmez. Yine içeriğindeki besin değerlerini kaybetmemesi adına tüketilmeden hemen önce kesmek daha uygundur. 

Nasıl Servis Etmeli?

Kerevizi mutfağınızla tanıştırmak çok kolaydır, işte size birkaç öneri;

Kerevizin yaprakları ve sapı neredeyse tüm salatalarda kullanılabilir. 

Kereviz sapları küçük küçük doğranarak üzerine fıstık ezmesi sürülüp atıştırmalık olarak servis edilebilir. 

Taze sıkılmış meyve ve sebze sularına eklenebilir. 

Sap ve yaprakları çorbalara ve türlülere eklenebilir.

Kereviz yaprağı maydanoz yerine kullanılabilir.

Kereviz Detoks Tarifi 

Malzemeler

• 3 kereviz sapı 
• 1 salatalık 
• 1  limon 
• Birkaç yaprak lahana 
• 2 dilim taze rezene
• Taze zencefil kökü 
• Bir tatlı kaşığı Hindistan cevizi

Salatalık, lahana, zencefil kökü, taze rezene ve lahanayı blenderdan tamamen pürüzsüz olana kadar geçiriyoruz. İçerisine bir limon sıkıyoruz. Hindistan cevizini de ekleyerek karıştırıyoruz. Karışımı 5 saat buzdolabında bekletip tüketebilirsiniz. Meyve sularınızı posalı sevmiyorsanız katı meyve sıkacağından da geçirebilirsiniz. 

Sonuç

Özetle tohumundan yaprağına her kısmı ayrıca kullanılabilen bu muhteşem sebze pek çok hastalığın tedavisinde ve yine pek çok hastalıktan korunmada işe yarıyor. Kanser tedavisindeyse özellikle harikalar yaratıyor. İçeriğindeki antioksidanlar, karetonoidler ve folik asit kanserden korunmaya yardım ederken apigenin ve luteolinse kanser tedavisinde pek çok yarara sahip. Hatta kanser hücrelerinin dağılmasını engellediği düşünülüyor. Bütün bunların yanında içeriğindeki pektin ve lifler sayesinde sindirime yardımcı oluyor ve mide rahatsızlıklarından korunmaya da yardımcı. Kireçlenme gibi eklem rahatsızlıklarından bahsedince de yardımımıza kereviz tohumu koşuyor. Sonuç olarak kereviz ne şekilde yenirse yensin diyetimize ekleyebileceğimiz en faydalı sebzelerden biri olduğunu bize defalarca kanıtlamış oluyor. 

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.