Mucizevi İçecek Papatya Çayı

Bazen saçlara taç bazen ise seviyor sevmiyor diye sevgimize ortak olan papatya (Matricaria chamomilla) iyi bilinen bir şifalı bitkidir. Papatyagiller familyasından olup 20-60 cm boyunda narin yapılı bir bitkidir. Sapları yuvarlak ve tüysüzdür. Yaprakları kanat şeklinde, oldukça narin, ince, iplik gibi ve koyu yeşil renktedir. Ortada sarı tüpsü çiçekleri ile bunların çevresinde beyaz ya da sarı renkli dilsi çiçeklerinden oluşur. Yaygın olarak kullanılan iki çeşit, Alman ve Roma papatyasıdır.

Bu olağanüstü bitki genellikle saman nezlesi, uykusuzluk ve iltihaplanma gibi birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılır. Tıbbi değeri nedeniyle papatyaya şifalı türler arasında yıldız bir bitkidir.

Papatya çayı, antioksidanlarla dolu popüler bir çay türüdür. Papatya çayının en önemli sağlık yararları arasında uykuyu düzenleme, sindirime yardım etme, bağışıklık sistemini artırma, cildi koruma, stres düzeyini düşürme ve adet kramplarını yatıştırma özelliği bulunur. Anti-enflamatuar doğası nedeniyle ishal ve şişkinliği gidermeye yardımcı olur. (1) (2)

1. Papatya Çayının Sahip Olduğu Besin Değerleri

100 g papatya çayının içerdiği besinler

Papatya çayı önemli miktarda vitamin ve mineral potasyum, magnezyum, kalsiyum, sodyum, tiamin, riboflavin ve A vitamini içerir. Folat, demir ve çinko içerir. Bir bardak (237 ml) demlenmiş papatya çayı; 2 kcal enerji, 0,47 g karbonhidrat sağlar. (3)

Özet: Papatya çayı geçmişten günümüze içerdiği zengin besin değerlerinden dolayı önemli bir şifa kaynağı olmuştur.

2. Rahatlamaya ve Uyumaya Yardımcı Olur

Papatya çayı insanların daha rahat uykuya dalmasına yardımcı olmaktadır. Papatya doğal bir sakinleştirici olan apigenin içermektedir. Beyindeki benzodiazepin reseptörlerine bağlanarak hafif bir yatıştırıcı ve hipnotik ajan görevi görür.

Birçok araştırmacı, papatya çayın bir benzodiazepin gibi işlev görebileceğine inanmaktadır. Benzodiazepinler, kaygıyı azaltabilen ve uykuyu tetikleyebilir reçeteli ilaçlardır.

12 kardiyovasküler hasta üzerinde yapılan klinik bir çalışmada hastalardan 10’unun papatya çayı içtikten kısa bir süre sonra rahatlıkla uykuya daldığı gözlenmiştir. 

Kalp hastalarını içeren küçük bir çalışmada, bunların 10'unun papatya çayı içtikten sonra 90 dakika boyunca derin uykuya daldığı rapor edilmiştir. Bu çay ayrıca yeni bebek sahibi olmuş anneler de uyku kalitesini, yorgunluğu ve depresyonu iyileştirmesi için önerilmektedir. 

Doğum sonrası uyku kalitesi düşük 80 kadın üzerinde yapılan bir çalışmada, papatya çayı içmenin 2 hafta içinde uyku kalitesinde önemli bir oranda iyileşmeye neden olduğu gösterilmiştir.

60 yaş üstü 80 yaşlı insan ile yapılan bir başka deneyde ise benzer sonuçlar ortaya çıkmıştır. 4 haftalık papatya özü tüketiminin hastaların uyku kalitelerini yükselttiği gözlemlenmiştir. (4) (5) (6)

Klinik farmakoloji dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, papatya çayı, özellikle uyku apnesi ve uykusuzluk ile mücadele eden kişiler için genel bir uyku yardımı olarak kullanılabileceği söylenmiştir. (7) 

Özet: Ilık bir fincan kafeinsiz papatya çayı içmek, daha hızlı uykuya dalmanıza ve daha fazla dinlenmiş yenilenmiş hissederek uyanmanıza yardımcı olabilir.

3. İnflamasyon (İltihapla Mücadeleye Yardımcı Olur

Enflamasyon, enfeksiyonla savaşmak için bağışıklık sisteminin bir reaksiyonudur. Ancak uzun süreli inflamasyon hemoroid, gastrointestinal ağrı, artrit, otoimmün bozukluklar ve hatta depresyon dahil pek çok ciddi hastalığa neden olabilir. Papatya çayı, iltihabı azaltabilecek kimyasal bileşikler içerir.

Papatyaların güçlü spazm çözücü ve yangıyı (iltihabi reaksiyonu) önleyici özellikleri, mide ve bağırsak kramplarının tedavisinde oldukça etkilidir. Papatya çayının düzenli olarak tüketilmesi ayrıca irritabl barsak sendromu (IBS), bulantı, kas spazmları, mide gribi ve gastroenterit gibi sorunları azaltmaya yardımcı olur.

İnflamatuar (iltihaplı) bağırsak hastalıkları, sindirim sisteminin bozulması ve ülserasyon ile karakterize kronik bir bozukluktur. Bitkisel özler, inflamatuar bağırsak hastalığı semptomlarının tedavisinde etkili doğal bir tedavi yöntemidir.

Fare kolon örnekleri üzerinde yapılan bir çalışma, papatya özünün, serotonin seviyelerini ve inflamatuar molekülleri (MPO, IL-6, NF-kB, TNF a, PGE2 ve 8-iso-PGF2a) azaltarak enflamasyonu azaltabileceğini ortaya koymuştur. (8)

Farklı flavonoid içeriği nedeniyle papatya birçok iltihaplı durumu iyileştirebilir. Bunlar egzama, romatoid ağrıları, ülser, gut ve nevralji, GERD, göz iltihabı, hemoroid, güneş yanığı ve döküntüleri gibi birçok rahatsızlıklardır.

Bu şifalı bitki özü, vücudunuzdaki proinflamatuar nitrik oksit üretimini engelleyebilir. Ayrıca, papatya prostaglandinler gibi ara ürünlerin üretilmesinde rol oynayan gen ekspresyonunu azaltır. Ve aynı zamanda iltihabı şiddetlendirebilecek çeşitli bağışıklık sistemi hücre tiplerinin aktivasyonunu da engeller. (9) (10)

Özet: Papatya çayı, iltihabı azaltabilecek kimyasal bileşikler içermektedir ve papatyaların güçlü spazm önleyici ve iltihap giderici özellikleri, mide ve bağırsak kramplarının tedavisinde oldukça etkilidir.

4. Şeker Hastalığının Önlenmesine ve Tedavi Edilmesine Yardımcı Olur

Tarım ve Gıda Kimyası dergisinde yayınlanan araştırma, papatya çayının şeker hastalığından muzdarip insanlar için yararlı olabileceğini ortaya koymuştur. 

2015 yılında Endokrinolojik Araştırmalar dergisinde yayınlanan bir başka araştırmaya göre, kan şekeri içindeki ani iniş çıkışların ortadan kaldırılmasına yardımcı olduğu, içerisindeki güçlü organik kimyasallar ile kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardım ederek kandaki insülin miktarını düzenlediği öne sürülmüştür. (11) (12)

Fareler üzerinde yapılan bir çalışma, papatya özünün bağırsakta glikoz emilimini azaltarak kan şekerini azalttığını göstermiştir.

Aşırı kan şekeri nedeniyle diyabet hastası kişilerde enfeksiyona yatkınlık görülmekte ve yara iyileşmeleri gecikmektedir. Diyabetik fareler üzerinde yapılan başka bir araştırma, papatya özünün hücre ölümünü (astropoz) azaltarak yaraların iyileşmesini hızlandırabileceği sonucuna varılmıştır.

64 diyabet hastasının katıldığı bir araştırmada papatya çayı, tip 2 diyabetli hastalarda kan şekeri kontrolü ve antioksidan durumu üzerinde yararlı etkiler göstermiştir.

Ayrıca hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar papatya çayı içmenin açlık kan şekerini düşürdüğünü ve yemeklerden sonra meydana gelen ani kan şekeri yükselişini önlenebileceğini göstermiştir. (13) (14) (15) (16) (17)

Özet: Özellikle yemekle birlikte tüketildiğinde papatya çayının antienflamatuar etkileri kan şekerinizi kontrol altına almasını sağlayabilir. Papatya çayı kan şekeri içindeki ani iniş çıkışların ortadan kaldırılmasına ve kandaki insülin miktarını düşürmeye yardımcı olur.

5. Kansere Karşı Sizi Koruyabilir

Papatya çayında bulunan bazı antioksidanlar belirli kanser tiplerine yakalanma riskini azaltır.

Papatya çayı apigenin adında bir antioksidan ihtiva eder. Yapılan deneylerde bu antioksidanın kanser hücrelerine, özellikle de meme, sindirim sistemi, deri, prostat ve rahim kanserine karşı etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Buna ek olarak haftada 2-6 defa papatya çayı tüketen 537 insan üzerinde yapılan bir araştırmada bu bireylerin tiroit kanserine yakalanma oranlarının azaldığı görülmüştür.

Bu bilgilere rağmen papatya çayının kanser üzerine olan etkilerini gözlemleyebilmek için daha fazla deney ve araştırma yapılması gerekmektedir. (18) (19) (20) (21)

Özet: Papatya çayının içerdiği apigenin adlı bir antioksidan, antienflamatuar özellikler taşır ve bazı kanser tiplerine yakalanma riskini azaltır.

Papatya Çayının Yan Etkileri

Papatya çayı çoğu insan için güvenli ve faydalıdır ancak kanarya otu ve kasımpatı gibi papatyagiller ailesinden bitkilere alerjisi olanlarda papatya çayı da benzer sorunlara yol açabilir. Papatya içeren kozmetik ürünleri de direkt temas sonucunda gözlerinizi tahriş edebilir. Bu da bir göz iltihaplanması sayılan konjonktivite yol açabilir. Küçük çocuklar, hamile veya emziren kadınlar, karaciğer veya böbrek hastalıkları olan bireyler üzerinde herhangi bir araştırma yapılmadığından bu kişilerin papatya çayı kullanırken dikkatli olması ve doktorlarına danışması gerekmektedir. (22)

Papatya Çayı Tarifi

Papatya çayını hazırlamak oldukça kolaydır. 

2-3 yemek kaşığı kurutulmuş papatya çiçeğinin üzerine yarım litre kaynamış su ilave ederek 3-5 dakika demlenmesini beklemeniz yeterlidir. 

Daha sonra papatyayı süzerek çayınızı içebilirsiniz. Tatlandırmak için bal ya da birkaç damla limon ekleyebilirsiniz.

Sonuç

Papatya çayının en önemli sağlık yararları arasında uykuyu düzenleme, sindirime yardım etme, bağışıklık sistemini artırma, cildi koruma, stres düzeyini düşürme ve adet kramplarını yatıştırma özelliği vardır. Papatya çayı insanların daha rahat uykuya dalmasına yardımcı olmaktadır. Çay, yeni bebek sahibi olmuş annelerde uyku kalitesini, yorgunluğu ve depresyonu iyileştirmesi için önerilmektedir. Papatya çayı, egzama, romatoid ağrıları, ülser, gut ve nevralji, göz iltihabı, hemoroid, güneş yanığı ve döküntüleri gibi rahatsızlıkların da giderilmesine yardımcı olmaktadır. Papatya çayı iltihabı şiddetlendirebilecek çeşitli bağışıklık sistemi hücre tiplerinin aktivasyonunu da engeller. Papatya çayı içerisindeki güçlü organik kimyasallar ile kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardım ederek kandaki insülin miktarını düşürmeye yardımcı olur. Papatya çayı bazı kanser tiplerine yakalanma riskini azaltır.

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.