Rezeneyi Alışveriş Listenize Eklemek İçin 5 Neden
Rezeneyi Alışveriş Listenize Eklemek İçin 5 Neden
Rezene geçmişten beri sindirim problemleri, uykusuzluk gibi bazı hastalıkların tedavisinde kullanıldığı bilinen maydanozgillerden bir Akdeniz sebzesidir. Tohumu çay olarak kullanılan rezenenin sapı ve yapraklarıyla ülkemizde çok yaygın olmasa da çeşitli tariflerde kullanılmaktadır.
1. Rezenin İçerdiği Besin Değerleri
Rezene tohumu ve sapı besin değeri açısından çok zengindir.
100 gram rezene tohumu 345 kaloridir.
Karbonhidrat | 52.29 gr |
Lif | 39.8 gr |
Protein | 15.8 gr |
Yağ | 14.87 gr |
Su | 8.81 gr |
İçerisinde potasyum, fosfor kalsiyum, demir, sodyum, çinko, bakır, magnezyum gibi mineraller bulunur.
C, A ve B-6 vitaminlerini içeren rezene thiamin, riboflavin, niacin, isoleucine, leucin, valine, arginine gibi daha pek çok faydalı madde içerir. (1)
Rezene sapının ise 100 gramı yalnızca 31 kalori olup 1.24 gram protein, 0.2 gram yağ, 7.3 gram karbonhidrat ve 3.1 gram lif içerir. Tohumunda da bulunan kimyasallara ek olarak çiğ rezene sapı E ve K vitaminleri, folatlar ve lutein açısından zengindir. (2)
Bütün bunlara ek olarak rezene iyi bir östrojen kaynağıdır.
2. Açlığı Bastırma ve Kilo Kontrolüne Yardımcıdır
Rezene sapı kullanıldığında oldukça az kalorili ve lifli bir gıdadır. Lifli besinler sindirime yardımcı olup kabızlık gibi sorunları önler. Bu besinlerin lif sayesinde glisemik indeksi de düşüktür. Bu sayede diyet yapanlar için muhteşem bir seçenek olan rezene aynı zamanda çayı ile de diyetinize yardımcı olur.
Güney Koreli fazla kilolu kadınlar arasında yapılan bir araştırmada rezene çayı içen kadınların içmeyenlere göre açlık kontrollerinin daha güçlü olduğu kanıtlanmıştır. Rezene çayı içen kadınlar daha uzun süre doygun hissettiklerinden kalori alımlarının daha az olduğu saptanmıştır. Yani diyet yaparken sürekli acıkanlardansanız rezene çayı sizin için biçilmiş kaftan. ( 3)
Özet: Bütün lifli besinler gibi rezenenin de glisemik indeksi düşüktür ve sindirime yardımcıdır bu sebepten diyet yapanlar için uygundur ayrıca düşük kalorilidir. Bununla beraber yapılan çalışmalar da rezenenin doygunluk hissini artırdığını kanıtlıyor. Sonuç olarak diyet yapıyorsanız rezeneyi listenize eklemenizde fayda var.
3. Rezene İyi Bir Östrojen Kaynağıdır
Östrojen kadınların üreme döngüsünün düzenlenmesinde ve doğurganlıkta önemli rol oynayan bir hormondur ve rezenede bolca bulunur.
Rezenenin aynı zamanda negatif PMS semptomlarını da azalttığı düşünülmektedir. PMS menstürasyon döngüsünün luteal faz denilen parçasıdır kısacası adet gören kadınlarda kanama görülmeden 7-10 gün öncesine verilen isimdir. Bu dönemde pek çok olumsuz semptomla karşılaşılır.
2008’de Shahrekord Üniversitesinin Tıp bölümünde 90 kadın üzerinde yapılan bir deneye göre rezene çayı içen kadınlarda bu semptomların belirgin biçimde azaldığı görülmüştür. (4)
Sylvia Santosa tarafından yürütülen bir çalışmaya göre kadınlarda menopozdan önce kalçalarda toplanan yağ menopozdan önce östrojen eksikliği yüzünden karın bölgesinde toplanmaya başlıyor ve karın bölgesinde toplanan yağlar kalçalardan toplanana göre nispeten daha tehlikeli. Bu çalışma bize östrojenin kadın vücudunda ne kadar önemli bir role sahip olduğunu gösterir nitelikte. (5)
- Hamile kadınlar ve göğüs ya da rahim kanseri ya da tümörü bulunanlara östrojen içerikli ürünler önerilmemektedir.
Özet: Kadınların menstürasyon döngüsü, doğurganlık, vücut yağ dağılımı, kalori yakımı gibi pek çok vücut dengesi öğesi östrojen hormonuna bağlıdır yani östrojen kadın vücudu için hayati önem taşır. Rezenede bulunan östrojen hormonuysa bu fonksiyonların düzenlenmesine yardımcı olur.
4. Anti İnflamatuar Etkilere Sahiptir
Rezene hakkında yapılan bir incelemeye göre şiddetli ve orta şiddette bazı inflamatuar yani iltihaplı hastalıkları engelleyici etkiler gösterdiği görülmüştür.
Fareler üzerinde yapılan bir araştırmada kulak ödemi, eklem iltihabı gibi iltihaplı hastalıklar üzerinde oldukça umut verici oranda azalmalar gözlenmiştir. (9)
Özet: Rezene iltihaplı hastalıklar üzerinde iyileştirici etkiye sahiptir.
5. Rezene Tansiyon Kontrolünü Sağlamakta Etkilidir
Yapılan bir araştırmaya göre rezene tohumu çiğnemek tükürükteki nitrit oranını artırarak tansiyon kontrolünü sağlıyor.
Rezenenin ve tohumunun tansiyonu regüle edebilmesinin bir diğer sebebi ise içeriğinde gizli.
Belirttiğimiz gibi rezene potasyum içeriği konusunda bir hayli zengin ve potasyum hücreler ve vücut sıvıları konusunda önemli bir yere sahip. Potasyum içeriğiyle bu fonksiyonlara katkı sağlayan rezenenin kalp ritmini ve böylelikle tansiyonu kontrol altında tutmakta etkili olduğu görülüyor. (9)
Özet: Rezene tükürükteki nitrit oranını artırarak ve vücudun potasyum dengesini sağlayarak tansiyon kontrolünü sağlamaya yardımcı olur.
Rezene Yağı
Pek çok esansiyel bitki gibi rezenenin de yağı çıkarılabilir. Tohumunun ve bitkisinin buhar ile damıtılmasıyla ortaya çıkan bu esansiyel yağın bilinmeyen birçok faydası bulunuyor.
Örneğin yapılan bir araştırmaya göre deneye katılan emzirilen bebeklere karın ağrısını tedavi etmek amacıyla bebeklere verilen rezene yağı bir hayli etkili olmuş. Yani büyüklerimizin de onaylayacağı gibi rezene yağı bebeklerde karın ağrısına iyi geliyor. (6)
2001’de fareler üzerinde yapılan bir deneyde üzerinde rezene yağı kullanılan farelerin, kullanılmayanlara göre daha az ağrılı adet dönemi geçirdikleri ve menstüral kramp ve kasılmalarının sıklığında ve şiddetinde azalmanın gözlendiği görülmektedir. (7 )
Yine fareler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre henüz kesin bir sonuç olmasa da rezene yağının fareler üzerinde sakinleştirici etkisi olabilir. (8 )
Rezene Tohumu
Yazının büyük bir kısmında rezeneden bahsederken tohumunun faydalarına ve içeriğine de değindik. Şimdi de nasıl kullanılabileceğine bir göz atalım.
Neredeyse her bölümünün sindirime iyi geldiğini artık anlamış olduğumuz rezenenin tohumunu da çiğneyerek bu amaçla kullanabiliriz. Ayrıca rezene çiğnemek zor durumlarda ağız kokusuna da iyi gelebilir.
Rezene tohumu ayrıca bir baharat olarak da pek çok tarifte karşımıza çıkar ve tarifimizin lezzetini bir hayli arttırır.
Rezene Çayı
Rezene tohumlarından yapılan rezene çayı diğer bitkilerle de karıştırıldığında maksimum etkiyi verir. Örnek vermek gerekirse dereotu ve kişnişle birlikte çay yapılabilir.
Aynı şekilde soğuk algınlığı semptomlarına karşı ıhlamur ya da anasonla da karıştırılabilir.
Rezene çayı karışım ya da tek başına neredeyse her süpermarkette bulunabilir.
Yukarıda rezenenin adet kasılmalarına iyi geldiğinden bahsetmiştik bunun temel sebebi kaslarda rahatlamaya sebep olmasıdır.
Yine aynı şekilde kasları gevşettiği için uyumaya da yardımcı olur. Yani uyumadan önce bir bardak rezene çayı içmek sizi uykusuz bir geceden kurtarabilir.
Nasıl Saklanmalı?
Rezene bitkisi buzdolabında 4 güne kadar saklanabilir fakat tadını kaybetmemesi için mümkün olduğu kadar kısa sürede tüketilmelidir. Gövdesi beneksiz ve beyaz olanlar tercih edilmelidir.
Rezene tohumu kuru ve ışıksız ortamda 6 aya kadar güvenli bir kutu içerisinde rahatlıkla saklanabilir.
Nasıl Tüketilebilir?
Rezeneyi diyetinize eklemek çok kolaydır.
Rezene tohumunu sıcak suda bekletip çay olarak kullanabilirsiniz.
Rezene sapını sebze salatalarınıza ekleyebilirsiniz.
Rezene sapını kızartarak ya da fırınlayarak tüketebilirsiniz.
Rezenenin sap ve yapraklarını soğanla soteleyerek et yemeklerinin yanına ekleyebilirsiniz.
Yumurtalı Rezene Tarifi
Rezeneyi ve sapını ince ince kesin. Kestiğiniz rezeneleri yumuşayana kadar tavada gezdirin. Derin bir kapta dilediğiniz kadar yumurtayı karabiber, kırmızı biber gibi dilediğiniz baharatlarla tatlandırın ve tuz ekleyerek çırpın. Yumurtalara mozarella ya da kaşar peyniri ekleyip kavurduğunuz rezenelerle karıştırın. Bu karışımı tavaya alın ve üzerine bir kapak kapatıp pişirin ve artık dilimleyip servis edebilirsiniz.
Sonuç
Rezenenin üç başlığa sığdırılamayacak kadar faydası vardır fakat bugün bahsettiğimiz faydalarını özetlemek gerekirse rezene mineral, vitamin ve faydalı kimyasallar açısından çok zengindir ve rezene tüketmek vücudumuzun ihtiyaç duyduğu çoğu mikro elementi almak demektir. Kullanım alanı çok geniş olmakla beraber kullanım şekilleri de çok fazladır. Rezene çiğ sebze olarak tüketilebilir, yaprakları ve tohumu kurutulabilir, tohumlarından rezene çayı yapılabilir ve esansiyel yağı çıkarılarak yoğunlaştırılmış bir biçimde kullanılabilir. İştah kapatma özelliğiyle bilinen rezene ayrıca sindirime de yardımcı olur. Bunlara ek olarak iyi bir östrojen kaynağı olan rezene PMS dönemini kolay atlatmayı sağlarken rezene yağı adet sancısını da azaltır. Ayrıca rezene yağı bebeklerde karın ağrısını azaltırken, sakinleştirici etkisinin olduğu düşünülmektedir.
UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.
1-FoodData Central. (2019). ABD Tarım Bakanlığı veri tabanı https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171323/nutrients. https://fdc.nal.usda.gov/index.html
2-FoodData Central. (2019). ABD Tarım Bakanlığı veri tabanı https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/342607/nutrients. https://fdc.nal.usda.gov/index.html
3-Bae, J., Kim, J., & Lim, H. (2019). Fennel (Foeniculum vulgare) and Fenugreek (Trigonella foenum-graecum) Tea Drinking Suppresses Subjective Short-term Appetite in Overweight Women. ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri Tıp Kütüphanesi veri tabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4525133/
4-Delaram, M., Kheiri, S., & Hodjati, M. (2019). Comparing the Effects of Echinophora-platyloba, Fennel and Placebo on Pre-menstrual Syndrome. http://www.jri.ir/article/472
5-Diabetes: “Adipocyte Fatty Acid Storage Factors Enhance Subcutaneous Fat Storage in Postmenopausal Women” American Diabetes Association
6-Alexandrovich, I., Rakovitskaya, O., Kolmo, E., Sidorova, T., and Shushunov, S. The effect of fennel (Foeniculum Vulgare) seed oil emulsion in infantile colic: a randomized, placebo-controlled study. Altern.Ther.Health Med. 2003;9(4):58-61. View abstract.
7-Ostad SN, e. (2019). The effect of fennel essential oil on uterine contraction as a model for dysmenorrhea, pharmacology and toxicology study. - PubMed - NCBI. ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri Tıp Kütüphanesi veri tabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11448553
8- Evaluation of anxiolytic activity of the essential oil of the aerial part of Foeniculum vulgare Miller in mice. (2019). ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri Tıp Kütüphanesi veri tabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25149087
9-Badgujar, S., Patel, V., & Bandivdekar, A. (2019). Foeniculum vulgare Mill: A Review of Its Botany, Phytochemistry, Pharmacology, Contemporary Application, and Toxicology. ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri Tıp Kütüphanesi veri tabanı https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4137549/
Yorum Yapın