Acil.Net

Meyvelerin Sultanı Şeftali

#

Yazan, Gamze Bozkurt
05.04.2020 13:29 (Güncellendi 19.05.2020 03:00)

Sağlık GÜVENİLİR KAYNAK

Meyvelerin Sultanı Şeftali

Şeftali yaz aylarının sevilen meyvelerinden biridir. Sulu yapısı, aroması, nefis kokusu ile taze olarak tüketilen ve meyve suyu, reçel, turta, komposto yapımında sık kullanılan bu yaz meyvesi oldukça fazla tüketilir.

Rosaceae yani gülgiller ailesine dâhil olup tür adı 'Prunus Persica' olan çift çenekli bir meyve ağacı olan şeftali kendi çekirdeğinin toprağa ekilmesiyle kolayca yetiştirilebilir. Erik, kayısı, kiraz ve badem ile aynı familyadan olan bu tatlı sulu meyvenin içindeki iri çekirdeğin etrafını saran etli ve sulu kısmı yenilir. 8000 yıldan daha uzun bir süre önce Çin’de ölümsüzlük ve dostluk sembolü olarak ortaya çıktıkları tahmin edilmektedir. Şeftalinin iç kısmı beyaz, sarı veya turuncu renkte olabilmektedir.


1. Sahip Olduğu Besin Değerleri

100gr için besin değerleri

A Vitamini326
C Vitamini6.6 mg
E Vitamini0.7 mg
Lif1.5 g
Kalsiyum6 mg


Elmadan sonra tarımı en çok yapılan meyve olan şeftali ağaçlarının ömürleri yaklaşık 30-50 yıldır. İçeriğinde bulunan lif, karbonhidrat, C, A, E ve niasin gibi bol vitaminleri içerdiğinden insan sağlığına oldukça fazla yararı vardır. (20)

 

2. Cildi Yaşlanmaya Karşı Korur

Bu muhteşem meyve, yaşlanma karşıtı özelliklere sahip harika bir çinko kaynağıdır. Ayrıca içerisindeki çinko, vücuttaki testosteron seviyelerini artırarak, erkek üreme organlarının yaşlanma sürecine de müdahale eder. Son yapılan çalışmalar şeftalilerde bulunan bileşiklerin ciltteki nemi muhafaza etme yeteneğini geliştirebilebileceğini ve böylece cilt dokusunun iyileştirebileceğini göstermektedir. Yiyerek yada cildinize sürerek şeftalinin harika nemlendirici özelliğinden yararlanabilirsiniz. Şeftali, bademgillerdendir ve genellikle şeftali yağı, badem yağının kullanılmadığı durumlarda kozmetik ürünlerinde kullanılır. Şeftalide bulunan C vitamini ise kırışıklıkların azalmasına , cilt dokusunun iyileşmesine ve güneş lekelerinin giderilmesine yardımcı olan mükemmel bir antioksidandır.  Şeftali çiçeği özlerinin, farelerde cilt tümörlerinin gelişimini geciktirdiği de kanıtlanmıştır ancak net sonuçlar elde etmek için insanlar üzerinde daha fazla araştırma yapılmalıdır. Ek olarak, şeftalilerin saç dökülmesini azaltmak için kafa derisi üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu bildirilmiştir. (1) (2) (3)

Özet: Çinko kaynağı olması sebebiyle şeftali, yaşlanma karşıtı özellikler de taşır çünkü şeftalide bulunan bileşiklerin ciltteki nemi muhafaza etme yeteneğini geliştirebileceği ve böylece cilt dokusunu iyileştirebileceğini göstermektedir. Kozmetik sektöründe çoğu zaman badem yağı yerine şeftali yağı kullanıldığı da bilinmektedir. Şeftali de bulunan C vitamini ise kırışıklıkların azalmasına , cilt dokusunun iyileşmesine ve güneş lekelerinin giderilmesine yardımcı olan bir antioksidandır.

 

3. Kansere Karşı Savaşır

Şeftalide önemli miktarda C vitamini bulunur. Bu vitamin,  kanser gelişimiyle bağlantısı olan bileşikler olan serbest radikallerin oluşumunu önlemeye yardımcı olan oldukça güçlü bir antioksidandır. Sonuç olarak: yeterli C vitaminin alımı bir kişinin kansere yakalanma riskini azaltmasına yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte sigara içmek gibi diğer risk faktörlerine maruz kalmak, bir kişinin kanser riski üzerinde önemli bir etkisi olması gereken C vitaminin yararlı etkisini azaltır.

Şeftali de bulunan polifenoller, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanserli hücreleri öldürebilir. Hayvanlarla yapılan bir çalışmada, bu polifenollerin, belirli bir tip meme kanserinin büyümesini ve yayılmasını önlemekte özellikle etkili olduğu kanıtlanmıştır. Uzamanlara göre ise bir kişinin araştırmada kullanılana eşdeğer miktarda polifenol tüketmesi için günde iki ile üç şeftali yemesi gerekiyor. (4) (5) (6) (7)

Özet: Şeftalide bolca bulunan C vitamini kanser gelişimiyle bağlantısı olan bileşiklerin yani serbest radikallerin oluşumunu önlemeye yardımcı olan oldukça güçlü bir antioksidandır.Dolayısıyla yeterli derecede C vitamini tüketen bir kişinin kansere yakalanma riskinin azaltılmasına yardımcı olabilmektedir. 

 

4. Bağışıklığı Güçlendirir

Şeftali, bağışıklık sistemini güçlendiren besin maddeleri ve antioksidanlar bakımından oldukça zengindir.  Şeftalide bulunan antioksidanlar -c vitamini ve çinko- bağışıklık sisteminin normal çalışması için oldukça yararlıdır. Yapılan çalışmalar bazı bakteri türleriyle de savaşabileceklerini ortaya koymuştur.

Hem çinko hem de c vitamini, kolajen ve yaraların iyileşmesine destek olur. Bu iki bileşen aynı zamanda enfeksiyonlarla savaşmada yardımcı olabilecek antioksidan özelliklere sahiptir. (8) (9)

Özet: Şeftali antioksidanlar, C vitamini ve Çinko bakımından zengindir bu bileşikler de bağışıklık sisteminin normal çalışması için oldukça yararlıdır.


5. Kalp Sağlığını Destekler

Düzenli olarak şeftali yemek kalp sağlığını güçlendirebilir. Şeftali , kardiyovasküler hastalık riskini azaltan eşsiz bir biyoaktif bileşik kombinasyonu içerir . Bir araştırmaya göre şekerli içecekler yerine polifenoller bakımından zengin (şeftali gibi)   taze meyve sularını tüketmek kardiyovasküler risk faktörlerini azaltmaya yardımcı olur. Şeftalilerde bulunan lif, C vitamini ve potasyumun da kalp sağlığını desteklediği bilinmektedir. 

Aynı zamanda şeftali, yüksek tansiyon ve kolesterol gibi kalp hastalığına sebep olan risk faktörlerini de ortadan kaldırabilir. Son yapılan çalışmalarda, şeftalilerin safra asitlerine - karaciğer tarafından kolesterolden üretilen bileşiklere - bağlanabileceğini göstermektedir. Bağlı safra asitleri - içerdikleri kolesterol ile birlikte - sonunda dışkı yoluyla atılır ve bu da kandaki kolesterol seviyelerinin düşmesine yardımcı olmaktadır. Hayvanlarla yapılan çalışmalar şeftalilerin 'total' ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerinin yanı sıra kan basıncı ve trigliserit seviyelerini de azaltabileceğini kanıtlamıştır. Obez sıçanlarla yapılan araştırmalar ise şeftali suyunun kan basıncını yükselten anjiyotensin II hormonu seviyelerini düşürebildiğini ortaya koymuştur. Bu etkiler umut verici olmakla birlikte, insanlarda bunları doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. (10) (11) (12) (13) (14) (15)

Özet: . Şeftali , kardiyovasküler hastalık riskini azaltan eşsiz bir biyoaktif bileşik kombinasyonu içerir. Polifenoller bakımından zengin (şeftali gibi)  taze meyve sularını tüketmek kardiyovasküler risk faktörlerini azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Ayrıca içerisinde bulunan lif, C vitamini ve potasyumun da kalp sağlığını desteklediği bilinmektedir. Hayvanlarla yapılan çalışmalar ise şeftalilerin 'total' ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerinin yanı sıra kan basıncı ve trigliserit seviyelerini de azaltabileceğini göstermiştir.


6. Kemik Sağlığını Güçlendirir

 Bu sihirli meyve, diğer minerallerle birlikte kemikleri ve dişleri güçlendirmeye yardımcı olan fosfor bakımından oldukça zengindir. Fosfor ayrıca kireç çözme gibi osteoporoza (vücudumuzdaki kemiklerin sertliklerinin azalıp kalitelerinin bozulması sonucunda daha zayıf ve kırılabilir hale gelmeleri ile ortaya çıkan ve tüm iskeletimizi etkileyen sistemik bir hastalık) yol açabilecek bazı kemik hastalıklarının önlenmesine de yardımcı olduğu bilinmektedir. Aynı zaman da şeftalilerde bulunan kalsiyum, C vitamini ve fosfor içeren yiyecekleri tüketmek, dişlerin sağlıklı kalmasına destek olan çene kemiklerinin ve diş etlerinin güçlendirilmesinde önemli rol oynarlar. (16)

Özet: Şeftali fosfor açısından da oldukça zengindir ve fosforun da diğer minerallerle birlikte kemikleri ve dişleri güçlendirmeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Fosforun ayrıca kemik hastalıklarının da önüne geçebileceği bilinmektedir. Sonuç olarak Şeftali gibi C vitamini ve fosfor içeren yiyecekleri tüketmek, dişlerin sağlıklı kalmasına destek olur.


Şeftali Reçeli Tarifi

  • 3 kilogram şeftali
  • 6 su bardağı toz şeker
  • 1 tatlı kaşığı tereyağı
  • Yarım limon suyu

Şeftalileri güzelce yıkayın ve kabuklarını güzelce soyun. Bu arada şeftalilerinizin çok fazla yumuşak olmaması daha iyi olacaktır. Sonrasında şeftalilerinizi istediğiniz boyutta dilimleyin.Uygun bir tencereye dilimlediğiniz şeftalileri aktarın. Üzerine şeker ekleyin ve tencerenin kapağını kapatarak bu şekilde bir gece bekletin. Ertesi gün şeftalileri orta ateşte 20 dakika kadar kaynamaya bırakın. Ara ara üzerinde biriken köpükleri kaşık yardımı ile alın. Tereyağını da ekleyin ve güzel bir şekilde karıştırın, 5 dakika kaynatın. Limon suyunu da ilave edin, 15 dakika daha kaynattıktan sonra ocağı kapatın. Reçelimiz sıcakken kavanozlara boşaltın ve ağzını sıkıca kapatın.


Şeftali Suyu

Şeftali içerisindeki demir, kalsiyum, çinko, manganez, magnezyum ve sülfür mineralleri bakımından oldukça zengindir ve bunun yanında A, B1, B2, B9 ve C vitaminlerini de bol miktarda barındırmaktadır.

Şeftali suyu ise vücudun daha fazla besini sindirebilmesini ve emebilmesini sağlar. Ayrıca genel sağlığa destek olur, bağışıklığı kuvvetlendirir ve vücudu hastalıklardan korur. Doğal olarak alkali olan şeftali suyu, hazımsızlık, gastrit, kabızlık, şişkinlik, bulantı ve diğer sindirim bozukluklarına iyi gelir.  Mide ağrısı için de doğal bir çözümdür ve bağırsaklardaki kurtları da temizlediği bilinmektedir. Aynı zamanda şeftali suyu kalp kaslarını güçlendirir ve tüm vücutta ki kan akışını iyileştirir. Bunun sonucunda kan basıncı düşer ve kolesterol azalır. Dahası şeftali suyu düşük kaloriye sahiptir ve bu nedenle kilo vermeye yardımcı olabilmektedir. 100 ml şeftali suyunda 57 kaloriden çok daha az kalori bulunur.

İyi bir vitamin ve mineral kaynağı olan şeftali vücudun bağışıklık sisteminin inşa edilmesine yardımcı olur ve soğuk algınlığı ile diğer hastalıkların ortaya çıkma riskini azaltır. Hem kronik hem de mevsimsel rahatsızlıkların önlenmesine yardımcı olur. İçeriğinde bulunan beta karoten görme yetisinin iyileşmesini sağlar. (17) (18) (19)

Özet: Doğal olarak alkali olan şeftali suyu, hazımsızlık, gastrit, kabızlık, şişkinlik, bulantı ve diğer sindirim bozukluklarına iyi gelir.  Aynı zamanda vücudun daha fazla besini sindirebilmesini ,emilmesini sağlar ve sağlığa destek olarak bağışıklığı kuvvetlendirir böylece vücudu hastalıklardan korur. Dahası şeftali suyu görme yetisini geliştirir, kalp rahatsızlıklarını önlemeye yardımcı olur, bağışıklığa olumlu yönde etki eder ve kasları da güçlendirerek kilo kaybını destekler.


Sonuç

Yaz aylarının sevilen meyvelerinden olan şeftali sulu yapısı, aroması, tadı ve kokusuyla oldukça fazla tercih edilir. İçeriğinde bulunan lif, karbonhidrat, C, A, E ve niasin gibi bol vitaminleri içerdiğinden kemik sağlığını güçlendirmeye, bağışıklığı düzenlemeye, kalp sağlığına destek olmakya, bazı kanser türleri ile savaşmaya yardımcı olduğu ve aynı zamanda tam bir cilt dostu olduğu bilinmektedir. Demir, kalsiyum, çinko, manganez, magnezyum ve sülfür mineralleri bakımından oldukça zengin olan şeftali suyu ise bunların yanında A, B1, B2, B9 ve C vitaminlerini de bol miktarda barındırmaktadır. Şeftali fosfor açısından da oldukça zengin bir meyvedir. içerdiği fosfor ve minerallerle birlikte kemikleri ve dişleri güçlendirmeye yardımcı olmaktadır. Bu sihirli meyvenin suyu vücudun daha fazla besini sindirebilmesini ve emebilmesini sağlar. Ayrıca genel sağlığa destek olur, bağışıklığı kuvvetlendirir ve vücudu hastalıklardan korur.


UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.

KAYNAKLAR

 

1. Takashi Koikeda , Yoshihiro Tokudome , Musashi Okayasu , , * Yuki Kobayashi , Kohei Kuroda , Junko Yamakawa , Kiyosato Niu , Kou Masuda , ve Masami Saito . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Şeftali ( Prunus persica ) -Derived Glucosylceramide'in İnsan Cildi Üzerindeki Etkileri. PUBMED. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5740493/

2. Kim YH , Yang HE , Park BK , Heo MY , Jo BK , Kim HP . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Yeni bir kozmetik bileşen olan Prunus persica çiçeklerinin özü, in vivo güneş ultraviyole kaynaklı cilt hasarına karşı korur. PUBMED. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11917253

3. Heo MY , Kim SH , Yang HE , Lee SH , Jo BK , Kim HP. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Ultraviyole B- ve C kaynaklı DNA hasarına ve Prunus persica özü çiçeklerinin deride kansere neden olmasına karşı koruma. PUBMED. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11551480

4. G. Mackinney. abd ulusal tıp kütüphanesi-PEACH'İN KAROTENOİDLERİ. pubmed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC439899/

5. Khaçik F , Beecher GR , Smith JC Jr . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Lutein, likopen ve kanserin kemoprevensiyonunda oksidatif metabolitleri. pubmed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8538204

6. R.M. Bostock f1S.M. Wilcox G. Wang J.E. Adaskaveg . FİZYOLOJİK VE MOLEKÜLER BİTKİ PATOLOJİSİ-Bastırılması Monilınia fructicola şeftali meyve yüzeyi fenolik asitler ile kütinaz üretimi. sciencedirect. [Çevrimiçi] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0885576598901898

7. Rajendra Prasad N , Karthikeyan A , Karthikeyan S , Reddy BV . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Kafeik asidin insan HT-1080 fibrosarkom hücre hattında oksidatif mekanizma ile kanser hücresi proliferasyonu üzerindeki inhibitör etkisi. PUBMED. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21116690

8. Belhadj F , Somrani I , Aissaoui K , Messaoud Cı , Boussaid M , Marzouki MN . ABD ULUSAL TIP KÜTÜPHANESİ ULUSAL SAĞLIK KÜTÜPHANELERİ-Biyoaktif bileşik içerikleri, Tunus'un Kuzey Batısından Prunus persica L. çeşitlerinin olgunlaşması sırasında antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteler. PUBMED. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26988472

9. Li G , Zhu, Y , Zhang, Y , Lang J , Chen Y , Ling B . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Tahmini günlük flavonoid ve stilbene meyvelerden, sebzelerden ve fındıklardan alım ve Çinli erişkinlerde lipit profilleri ile ilişkilendirme. pubmed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23522824

10. T.S. Kahlon G.E. demirci. Gıda Kimyası-Safra asitlerinin muz, şeftali, ananas, üzüm, armut, kayısı ve nektarinlerle in vitro bağlanması . scıencedırect. [Çevrimiçi] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814606002056

11. Romy Vásquez-Villanueva M. Luisa Marina M. Concepción García. fonksiyonel gıdalar dergisi-Şeftalinin ( Prunus persica (L.) Batsch) yan ürününün yeniden değerlenmesi : ACE inhibe edici peptitlerin şeftali taşlarından ekstraksiyonu ve karakterizasyonu. sciencedirect. [Çevrimiçi] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464615003503

12. Han-Soo Kim. Yabani Şeftalinin (Prunus persica Batsch var. Davidiana Max) Ekstraktının Spontan Hipertansif Ratlarda Lipid Kompozisyonları ve Kan Basıncı Düzeyi Üzerine Etkileri. researchgate. [Çevrimiçi] https://www.researchgate.net/publication/269976235_Effects_of_the_Feral_Peach_Prunus_persica_Batsch_var_davidiana_Max_Extract_on_the_Lipid_Compositions_and_Blood_Pressure_Level_in_Spontaneously_Hypertensive_Rats

13. Noratto G , Martino HS , Simbo S , Byrne D , Mertens-Talcott SU . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Polifenol bakımından zengin şeftali ve erik suyu tüketimi, Zucker sıçanlarında obezite ile ilişkili metabolik bozukluklar ve kardiyovasküler hastalık için risk faktörlerini önler. pubmed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25801980

14. Lemarie CA , Schiffrin EL. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Kardiyovasküler hastalıklarda anjiyotensin II tip 2 reseptörü. pubmed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19861349

15. VRGINIASPINENSTITUTE-Şeftalilerin Bu 5 Sağlık Faydalarından Birindeki Isırıkları Alın. spınemd. [Çevrimiçi] https://www.spinemd.com/news-philanthropy/take-a-bite-out-of-these-5-health-benefits-of-peaches

16. rui qiu-Meyve ve Sebzelerin Daha Fazla Alınması, Orta Yaşlı ve Yaşlı Yetişkinlerde Daha Fazla Kemik Mineral Yoğunluğu ve Düşük Osteoporoz Riski ile İlişkilidir https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5207626/   

17. Ryohei Kono a bYoshiharu Okuno cMisa Nakamura dKen-ichi Inada veAkihiko Tokuda a bMiki Yamashita aRyu Hidaka aHirotoshi Utsunomiya a . food chemistry-Prunus persica ) özü vasküler düz kas hücrelerinde anjiyotensin II ile indüklenen sinyal iletimini inhibe eder. sciencedirect. [Çevrimiçi] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814613001787

18. Marina CarbonaroMaria MatteraStefano NicoliPaolo BergamoMarsilio Cappelloni. journal of agrıcultural and food chemistry-Organik ve Konvansiyonel Meyvelerde Antioksidan Bileşiklerin Modülasyonu (Şeftali, Prunus persica L. ve Armut, Pyrus communis L.). ACSPUBLICATION. [Çevrimiçi] https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf0202584

19. JEREMY D.FURTADO. Uluslararası Gıda Bilimleri ve Beslenme Dergisi-Kosta Rika diyetine özgü sebze ve meyvelerde karotenoid konsantrasyonları. taylor&francisonline. [Çevrimiçi] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637480410001666522 

20. Fooddata Central Arama Sonuçları-ABD TARIM BAKANLIĞI Tarımsal Araştırma Servisi https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/?query=ndbNumber:9236 

Benzer Makaleler

Yorum Yapın