Acil.Net

Sütten Gelen Şifa Yoğurt

#

Yazan, Gamze Bozkurt
04.04.2020 23:44 (Güncellendi 16.05.2020 18:45)

Sütten Gelen Şifa Yoğurt

İnsanoğluna bahşedilmiş mucize gıda yoğurt, Batı Asya ve Orta Doğu ülkelerinden bizlere miras kalmış temel bir gıdadır. Tarih kitapları hayvan derilerinden yapılma torbalarda süt taşıyan göçebe insanlardan sıkça söz eder. Vücuda yakın şekilde taşınan bu torbalarda doğal olarak oluşan enzimlerin, sütü fermente etmek için yeterli miktarda vücut ısısı sağlayarak sütten daha uzun süre dayanabilen yenilebilir bir gıda olan yoğurdu elde ettiği bilinmektedir.

Belli bir derecede kaynamış olan süt özellikle sağlıklı bakteriler  ile birleştirildiğinde ve ılık bir sıcaklıkta (43-46 C) muhafaza edilerek korunduğunda yoğurt elde edilir. Ek olarak laktobasil ve bifidobakteri türleri eklenebilir. Bakteriler sütün içinde bulunan laktoz adı verilen şekeri, sütü kalınlaştıran ve kendine özgü lezzetini veren laktik aside dönüştürür. 

Günümüzde yoğurt, sade dahil olmak üzere birçok farklı şekilde tüketilir ancak genellikle meyve ve bazı tatlandırıcılar eklenerek elde edilmiş yoğurt daha çok tercih edilir. Daha kalın bir doku ve daha zengin bir tat için jelatin ve pektinler gibi koyulaştırıcılar ve stabilizatörler de eklenebilir.

Süt ürünlerini sindiremeyen ve laktoz alerjisi olan bireylerin çok fazla tüketmesi önerilmez. Bir diğer seçenek olarak laktoz içermeyen bitki bazlı yoğurtları tüketebilirler. Bu değerli yiyeceğin insan sağlığına oldukça fazla faydası vardır. (1)


1. Yoğurdun Sahip Olduğu Besin Değerleri

150 g yoğurdun besin değerleri: 

BesinDeğeriGünlük kullanım yüzdesi
Kalsiyum296 mg%30
Magnezyum29.4 mg%7
Potasyum380 mg%11
Fosfor233 mg%23


Yoğurt besin değeri bakımından oldukça zengin bir besindir. (2)

 

2. Kemikleri Güçlendirir

Yoğurt kemikleri besleyen birçok besin maddesini içinde barındıran bir besin kaynağıdır. Bunlardan en önemlisi ise kalsiyumdur. Kalsiyum kemik sağlığını destekler. Vücudumuz tek başına kalsiyum üretemez bu nedenle yeterli kalsiyum alamayan çocukların boyları fazla uzamaz ve yeterli kalsiyum tüketmeyen yetişkinler de osteoporoza (vücuttaki kemiklerin sertliklerinin azalıp kalitelerinin bozulması sonucunda daha zayıf ve kırılabilir hale gelmeleri ile ortaya çıkan ve tüm iskelet sistemini etkileyen sistemik bir hastalık) yakalanma riski altındadır. 

İrlanda’da yapılan bir çalışma, yoğurt tüketimi daha fazla olan kadınların kalça kemiklerinin daha güçlü olduğunu ve bu sebeple de yaşlandıkça osteoporoz riskinden uzak olduklarını ortaya koymuştur. Diğer çalışmalar ise sık yoğurt tüketenlerin oldukça düzgün bir metabolizmaya ve fit bir vücuda sahip olduklarını kanıtlamıştır ayrıca daha fazla yoğurt tüketen yaşlı erişkinlerin kemik mineral yoğunluğunun, tüketmeyenlere oranla daha fazla olduğu da bilinmektedir. Aynı zamanda çiğnemekte sorun yaşayan bireyler için de yemesi oldukça kolaydır. (3) (4) (5) (6)

Özet: Kalsiyumu içinde barındıran yoğurt kemik sağlığı için oldukça önemlidir. Sık yoğurt tüketmek aynı zamanda kemik mineral miktarı ile yakından ilgilidir.


3. Beyin Fonksiyonlarını Geliştirir

Yapılan araştırmalar, yoğurttaki probiyotiklerin depresyon etkilerini yok ettiğini göstermektedir. Bağırsaktaki laktobasillus (probiyotik bakteri) miktarı, depresyona neden olduğu bilinen bir metabolit olan kinürenin kan seviyelerini etkiler. Araştırmalara göre bağırsak bakterileri bileşiminin beynin çalışma şeklini değiştirebileceğini ve probiyotik yoğurt tüketmenin bir kişinin akıl sağlığı için yararlı olduğunu göstermektedir. 

Yoğurdun içeriğindeki mineral ve yağlar, beyninizin etrafınıza nasıl tepki verdiğini bile etkileyebilir. Bu da yoğurt yemenin stresi gidermeye yardımcı olabileceği ve genel zihinsel kapasitenizi artırabileceği anlamına gelir. Günde 100 gram probiyotik yoğurt tüketen bir işçinin daha az stres, depresyon ve endişe yaşadığı da çıkan sonuçlar arasındadır. 

Vejetaryen olan insanlar genellikle B12 vitamininden yoksundur çünkü vitamin doğal olarak balık, et ve yumurta gibi hayvansal ürünlerde bulunur. Mucizevi besin olan yoğurdu günlük beslenme düzeninize ekleyerek hem beyin sağlığınızı geliştirebilir hem de B12 eksikliğini düzene sokabilirsiniz.   (7) (8)

Özet: Yoğurt tüketimi, içinde bulunan probiyotikler sayesinde zihinsel fonksiyonları destekler ve stres, kaygı vs. gibi olumsuz düşüncelere engel olur. Aynı zamanda düzenli tüketildiğinde B12 eksikliğinde de oldukça faydalıdır.


4. Kan Basıncını Düşürmeye Yardımcı Olur

Yoğurt kan basıncını düşürerek kalp sağlığınızı korumaya yardımcı olur. Bunun bir diğer sebebi de yoğurdun kilo alımını azaltma etkisi ile ilişkilidir. Vücudunuzda yağ oranı daha az bulunduğunda kalbinizin vücuda kan pompalamak için çok çalışması gerekmez. 

Yapılan araştırmalar ayrıca yoğurt tüketiminin kan basıncı seviyelerini düzenleyebileceğiniz ve böylece kalp damar hastalıkları riskini azalttığını ve daha sık yoğurt tüketenlerin daha sağlıklı bir metabolik profile (glikoz ve elektrolitler) ve kolesterol seviyelerine sahip olduklarını göstermektedir.

2013’te yapılan ve 700'den fazla katılımcıdan oluşan 14 farklı araştırmada probiyotikli fermente sütün kan basıncını düşürmeye yardımcı olduğu bilinmektedir.

Fazla kilolu 156 katılımcıdan oluşan bir diğer araştırma ise probiyotik yoğurt yemenin kan basıncını ve diğer kardiyovasküler riskleri etkilemediğini kanıtlamıştır. (9) (10) (11) (12)

Özet: Kalp sağlığı için en faydalı besinlerden olan yoğurt kan basıncını düşürüp az yağlı bir diyetle de beraber tüketildiğinde kilo verimini hızlandırır. Bu sayede kalbiniz kan pompalamak için daha az çalışır ve daha az yorulur. Böylelikle kalp damar hastalıkları riski azalır.


5. Diyabetle Mücadeleye Yardımcı Olur

Yoğurt gibi fermente gıdalar bağırsak sağlığını artırır. Diyabet ve buna bağlı olarak gelişen obezite gibi hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilecek sistem ise bağırsak sağlığıdır. Sihirli besin yoğurt, vücudun kan şekeri işleyişini etkileyen tip 2 diyabet riskini azaltır. 

2014 yılında yapılan bir araştırmaya göre -diğer süt ürünlerinde olmasa da- sık yoğurt tüketimi tip 2 diyabet riskinde azalma ile ilişkilendirdi. (13) (14) (15)

Ancak konu diyabet sağlığına gelince her türlü yoğurt aynı içeriğe sahip değildir. Yoğurt alırken ambalajı ve besin değerlerini kontrol ettiğinizden emin olun. Canlı ve aktif kültür içeren yoğurtları seçin, çünkü bu probiyotikler iltihaplanma ile mücadele eder, aksi takdirde tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklara yol açabilir. (16)

Özet: Fermente bir gıda olan yoğurdun sık tüketimi obezite gibi rahatsızlıkların önlenmesinde en etkili sistem olan bağırsak sağlığını artırmaktadır. Aynı zamanda vücudun kan şekeri işleyişini bozan tip 2 diyabet ile de savaşarak riskleri azaltır.


6. Kilo Vermeye Yardımcı Olur

Araştırmacılar, kişilerdeki düşük kalsiyum miktarının iştahı açabileceği ve uzun vadede kilo alımına katkı sağlayacağını düşünmektedir. Yeterli kalsiyum miktarı vücutta metabolik hızı ve yağ atılımını artırır. Yoğurt kalsiyum bakımından zengin olduğundan kilo vermekte oldukça yararlıdır. Düzenli yoğurt tüketimi ayrıca bağışıklık sistemini düzenler ve iltihaplanmalara karşı savaşır.

Araştırmalar ayrıca günde üç porsiyon yağsız yoğurt tüketen obez bir yetişkinin (düşük kalorili bir diyetin parçası olarak) hiç yoğurt yemeyen bir kişiye göre %22 daha fazla kilo kaybettiğini göstermektedir. Yoğurt, sadece yağ yakmayı değil aynı zamanda yağsız kas kütlesini korumayı da kolaylaştırır. Kolesterol ve trigliseritleri düzenlemeye de yardımcıdır. (17) (18) (20) (21)

Özet: Araştırmacılar kalsiyum miktarı az olan kişilerin iştahının daha açık olacağını ve uzun vadede kilo alımlarının diğer kişilere göre daha hızlı olacağını sunmaktadırlar. Yoğurt ise kalsiyum kaynağı olduğundan kilo vermede oldukça etkilidir.


7. Sivilcelerle Savaşmaya Yardımcı Olur

Yoğurtta bulunan probiyotikler iltihaplanma ve buna bağlı olarak oluşan sivilcelerle (akne) savaşır. Yüzünüze uyguladığınız bir yoğurt maskesi ile en iyi sonucu elde edebilirsiniz. Yeni çıkacak olan sivilceleri önlemekle kalmaz aynı zamanda yüzünüzde yer etmiş olanları da kurutmaya yardımcı olur. 

Yoğurt ayrıca laktik asit içerir. Laktik asit, ölü cilt hücrelerini çözen bir alfa hidroksi asittir. Ölü cilt hücreleri gözenekleri tıkayabilir ve cilt yenilenmesine engel olarak ciltte deformasyona neden olabilir. Laktik asit aynı zamanda cildinizi aydınlatmayı sağlar. (19) 

Özet: Probiyotik içerdiğinden yoğurt, sivilcelerle ve iltihaplanmalarla mücadele eder. Hem yeni oluşacak sivilceleri hem de ciltte zaten var olanları yok eder.


Yoğurt Nasıl Yapılır ?

Malzemeler;

  • 1.5 lt süt
  • 2 yemek kaşığı mayalık yoğurt


Yapılışı:

Sütü kaynatın ve ılımaya bırakın. Ilıyan sütün sıcaklığını ölçün eğer sütün içerisine küçük parmağınızın ucunu değirdiğinizde parmağınız yanmıyorsa ısı uygun ayarında demektir. Süt ne çok sıcak ne de çok ılık olmalı. Ufak bir kase içerisinde yoğurdu 2-3 kaşık ılık süt ile iyice ezin. Sütü saracağınız sargı bezlerini yayın (sıcak tutacak battaniye de olabilir). Sütü ateşten alın, mayasını yavaşça koyup homojen bir şekilde dağılması için karıştırın. Ağzını sıkı bir şekilde kapatın ve iyice sarın, kıpırdatmadan 5-6 saat bekledikten sonra buzdolabında dinlendirin.


Sonuç

Kalsiyumu içinde barındıran yoğurt kemik sağlığı için oldukça önemlidir. Yeterli kalsiyum alımı desteklenmezse çocuklarda kısa boylu olma ve yetişkinlerde östoropoz hastalığına yakalanma riski oldukça fazladır. Sık yoğurt tüketmek aynı zamanda kemikte bulunan mineral miktarı ile yakından ilgilidir.

Yoğurt tüketimi, içinde bulunan probiyotikler sayesinde zihinsel fonksiyonları destekler ve stres, kaygı vs. gibi olumsuz düşüncelere engel olur. Aynı zamanda düzenli tüketildiğinde B12 eksikliğinde de oldukça faydalıdır.

Kalp sağlığı için en faydalı besinlerden olan yoğurt kan basıncını düşürüp az yağlı bir diyetle beraber tüketildiğinde kilo verimini hızlandırır. 

Yoğurt, kalp damar hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olur. Fermente bir gıda olan yoğurdun sık tüketimi obezite gibi rahatsızlıkların önlenmesinde en etkili sistem olan bağırsak sağlığını artırmaktadır. Aynı zamanda vücudun kan şekeri işleyişini bozan tip 2 diyabet ile de savaşarak riskleri azaltır.

Probiyotik içerdiğinden dolayı yoğurt, sivilcelerle ve iltihaplanmalarla mücadele eder. Hem yeni oluşacak sivilceleri hem de ciltte zaten var olanları yok eder. 

Süt grubu ürünlerine karşı alerjik reaksiyonu bulunan kişilere bitki bazlı yoğurtlar önerilmektedir.


UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.

KAYNAKLAR

1. Fisberg M, Machado R. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Yoğurt tarihi ve mevcut tüketim kalıpları. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26175483

2. besin değerleri ne yediğimizi biliyormuyuz. self nutrition data. [Çevrimiçi] https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170886/nutrients

3. John Sunyecz. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Osteoporoz tedavisinde kalsiyum ve D vitamini kullanımı. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2621390/

4. Jane E. Kerstetter , Anne M. Kenny ve Karl L. Insogna . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Diyet proteini ve iskelet sağlığı: son insan araştırmalarının gözden geçirilmesi. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4659357/

5. E. Laird, AM Molloy, H. McNulty, M. Ward, K. McCarroll, L. Hoey, CF Hughes, C. Cunningham, JJ Strain, MC Casey. bilim haberleri-Yaşlı İrlandalı erişkinlerde yoğurt tüketimi daha iyi kemik sağlığıyla bağlantılı. sciencedaily. [Çevrimiçi] https://www.sciencedaily.com/releases/2017/05/170510131949.htm

6. A. M. MolloyH. McNultyM. WardK. McCarrollL. HoeyC. F. HughesC. CunninghamJ. J. StrainM. C. Casey. Daha fazla yoğurt tüketimi, yaşlı erişkinlerde artmış kemik mineral yoğunluğu ve fiziksel fonksiyon ile ilişkilidir. springerlink. [Çevrimiçi] https://link.springer.com/article/10.1007/s00198-017-4049-5

7. Ioana A. Marin, Jennifer E. Goertz, Tiantian Ren, Stephen S. Rich, Suna Onengut-Gumuscu, Emily Farber, Martin Wu, Christopher C. Overall, Jonathan Kipnis & Alban Gaultier . bilimsel raporlar-Yoğurtta bulunan probiyotik, depresyon belirtilerini tersine çevirebilir. Scientific Reports volume . [Çevrimiçi] https://www.nature.com/articles/srep43859

8. Mohammadi AA , Jazayeri S , Khosravi-Darani K , Solati Z , Mohammadpour N , Asemi Z , Adab Z , Djalali M , Tehrani-Doost M , Hosseini M , Eghtesadi S . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Probiyotiklerin ruh sağlığı ve hipotalamik-hipofiz-adrenal eksen üzerine etkileri: Petrokimya çalışanlarında randomize, çift kör, plasebo kontrollü bir çalışma. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25879690

9. Justin R. Buendia, Yanping Li, Frank B. Hu, Howard J. Cabral, M Loring Bradlee, Paula A Quatromoni, Martha R. Şarkıcı, Gary C Curhan, Lynn L Moore. hipertansiyon amerikan gazetesi-Yoğurt yemek kalp damar hastalığı riskini azaltabilir. oxford academic. [Çevrimiçi] https://academic.oup.com/ajh/article/31/5/557/4818397

10. Ivey'nin KL, Hodgson JM , Kerr DA , Thompson PL , Stojceski B , Prens RL . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Yoğurt ve probiyotiklerinin kan basıncı ve serum lipid profili üzerine etkisi; randomize kontrollü bir çalışma. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25171898

11. Dong JY , Szeto Hızlı , Makinen K , Gao Q , Wang J , Qin LQ , Zhao-Y . Probiyotik fermente sütün kan basıncına etkisi: randomize kontrollü çalışmaların meta analizi. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23823502

12. amerikan hematoloji toplumu-Kan Temelleri. hematoloji.org. [Çevrimiçi] https://www.hematology.org/Patients/Basics/

13. Pei R , Martin DA , DiMarco DM , Bolling BW . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Yoğurdun bağırsak sağlığı ve obezite üzerindeki etkilerinin kanıtı. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25875150

14. Mu Chen ,Qi Sun ,Edward Giovannucci ,Dariush Mozaffarian ,Joan E Manson ,Walter C Willett ve Frank B Hu . Süt tüketimi ve tip 2 diyabet riski: ABD yetişkinlerinin 3 kohortu ve güncellenmiş bir meta-analiz. BMC medicine. [Çevrimiçi] https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-014-0215-1

15. Mu Chen ,Qi Sun ,Edward Giovannucci ,Dariush Mozaffarian ,Joan E Manson ,Walter C Willett veFrank B Hu . Süt tüketimi ve tip 2 diyabet riski: ABD yetişkinlerinin 3 kohortu ve güncellenmiş bir meta-analiz. BMC medicine. [Çevrimiçi] https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-014-0215-1

16. Salas-Salvadó J , Guasch-Ferrè M , Diaz-Lopez A , Babio N . ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi Ulusal Sağlık Enstitüleri-Yoğurt ve Diyabet: Son Gözlem Çalışmalarına Genel Bakış. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28615384

17. J Eales , I Lenoir-Wijnkoop , S Kral , H Ahşap , F J Kok , R Shamir , A Prentice , M Edwards , J Glanville , ve RL Atkinson. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Yoğurt tüketmek kilo yönetimi sonuçlarıyla mı ilişkili? Sistematik bir derlemeden elde edilen sonuçlar. PMC. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4856732/

18. Mohammadi-Sartang M , Bellissimo K , Totosy de Zepetnek JO , Brett NR , Mazloomi SM , Fararouie M, Bedeltavana bir , Famouri M , Mazloom Z . Günlük güçlendirilmiş yoğurt tüketiminin metabolik sendromlu erişkinlerde kilo kaybı üzerine etkisi: 10 haftalık randomize kontrollü bir çalışma. PubMed. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29724529

19. Diana Tran , Joshua P Townley , Tanya M Barnes ,ve Kerryn A Greive. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Alfa hidroksi asitleri ve vitaminleri içeren yaşlanma karşıtı bir cilt bakım sistemi, yüz derisinin biyomekanik parametrelerini iyileştirir. PMC. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4277239/

20. Eur J Clin Nutr. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi-Süt ve kalsiyum bakımından zengin bir diyetin aşırı kilolu ve obez yetişkinlerde enerji kısıtlaması sırasında kilo kaybı ve iştah üzerine etkisi: randomize bir çalışma. PMC. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3948984/

21. Mohammadi-Sartang M , Bellissimo K , Totosy de Zepetnek JO , Brett NR , Mazloomi SM , Fararouie M, Bedeltavana bir , Famouri M , Mazloom Z . Günlük güçlendirilmiş yoğurt tüketiminin metabolik sendromlu erişkinlerde kilo kaybı üzerine etkisi: 10 haftalık randomize kontrollü bir çalışma. PMC. [Çevrimiçi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29724529.

Benzer Makaleler

Yorum Yapın