Süper Besin Zencefilin 8 Faydası

Çoğunlukla tropikal bölgelerde yetişen bir bitki olan zencefil, özellikle de soğuk algınlığı veya grip gibi kış rahatsızlıklarını iyileştirmek için daha çok haşır neşir olduğumuz bir bitki. 

Sonbaharda yaprakları solup döküldükten sonra kökleri çıkartılır ve zencefil denince aklımıza gelen ve tükettiğimiz yumru şeklindeki besin aslında bitkinin köküdür. Kurutulup öğütülerek baharat şeklinde kullanımı da oldukça yaygın. 

İşte tarih boyunca çeşitli tedavilerde dahi kullanılan son derece besleyici bu bitkinin 8 faydası:

1. Güçlü Bir İçeriğe Sahiptir

Zencefil, potasyum, C vitamini, sodyum, fosfor ve çinko gibi besin öğeleri yönünden zengin, şeker içermeyen bir bitkidir. Ancak genelde az miktarda kullanıldığı için bu besin maddelerini bünyeye katması konusunda fazla beklentide olmamak gerekir. 

100 gram zencefil(kök)’in besin değerleri şu şekilde:  (1)

Zencefili süper besin yapan başlıca içeriği ise gingerol isimli biyo-aktif maddedir. Doğal bir yağ olan gingerol, antioksidan ve anti-inflamatuvar etkileri son derece güçlü, kronik rahatsızlıklara karşı koruyucu bir maddedir. (2)

Özet: Çeşitli besin öğeleri açısından zengin olan zencefilde bulunan başlıca biyo-aktif madde gingerol ismindeki yağdır. Antioksidan ve anti-inflamatuvar etkiye sahiptir.

2. Sindirim Problemlerine Karşı Etkin Bir Koruyucudur

Bazen yemek yedikten sonra o yemeğin midenize oturduğunu hisseder ve karın ağrısı çekebilirsiniz. Özellikle bu durum sürekli tekrarlandığında, kronik hazımsızlık halini alabilir. Zencefil tam da bu problemle mücadelede midenin yardımcısıdır. Yapılan çalışmalar zencefilin hem sağlıklı bireylerde hem de kronik hazımsızlık problemi olan bireylerde, midenin boşaltım hızını artırdığını göstermektedir. Sağlıklı bireyler üzerindeki bir çalışmada yemekten önce 1.2 gram toz zencefil tüketen bireylerde midenin boşaltım hızını %50 artırdığı görülmüştür. (3)(4)

Ayrıca insan vücudu sindirim için ciddi bir enerji harcar. Zencefil, sindirimi hızlandırarak fazla enerji kullanılmasını önler hem de besinlerdeki vitamin ve minerallerin daha hızlı absorbe edilmesini sağlar.

Özet: Zencefil, midenin boşaltım hızını artırarak hazımsızlık problemlerine karşı mücadele eder. Ayrıca bu şekilde sindirime harcanan enerjiyi azaltarak vücutta daha fazla enerji depolanmasını sağlayabilir.

3. Mide Bulantısının İlacıdır

Zencefilin belki de ispatlanmış en önemli faydası, mide bulantısını engellemesidir denebilir. Hamilelik dönemlerinde ve kemoterapi gören hastalarda mide bulantısı kaçınılmazdır. Zencefil tüketiminin bu bulantıları engellediği tespit edilmiştir.(5)(6)

(Dikkat: Yapılan çalışmalar hamilelik döneminde zencefil tüketmenin güvenli olduğunu gösterse de henüz ispat edilememiş aksi yönde iddialarda bulunmaktadır. Doktorunuza danışmadan kullanmayın! )

Deniz tutması veya taşıt tutması gibi sebeplerle oluşabilecek bulantılara karşı da iyi bir tedavi edicidir. Ameliyat geçiren bireyler üzerinde yapılan bir çalışmanın ışığında, minimum 1 gram tüketilen zencefilin ameliyat sonrası mide bulantısı ve kusmalarını azaltmada etkili olduğu söylenebilir.(7)

Özet: Zencefilin, hamilelikten kemoterapiye, araçla seyahat tutmalarından ameliyat sonrasına kadar çeşitli sebeplere dayalı mide bulantılarını ve kusmaları tedavi edici özelliği kanıtlanmıştır.

4. Kolesterolü Düşürür

Zencefil, kötü kolesterol denen lipoprotein seviyesinin yükselmesi durumunu önleyebilmektedir. Söz konusu kötü kolesterol, atardamarlarda yağ birikmesine(ateroskleroz) sebep olduğu için kalp krizine ve felce yol açma riskine sahiptir. (8)

85 kişi üzerinde 45 gün boyunca yapılan bir çalışmada, günde 3 gram toz zencefil tüketiminin kolesterolü önemli ölçüde düşürdüğü görülmüştür. Bu sebeple, zencefil bizi kalp krizi riskine karşı da koruyabilir. (9)

Özet: Zencefilin, kötü kolesterolü düşürebilme özelliğine sahiptir. Bu sayede, kolesterole dayalı kalp ve damar problemlerinden koruyabilir.

5. Ağrı ve Sancıları Azaltmada Etkilidir

İçeriğinde bulunan biyo-aktif bileşenler sayesinde güçlü bir anti-inflamatuvar etkiye sahip olan zencefil, düzenli kullanımda egzersize bağlı kas ağrılarını azaltabilmektedir. (10)

11 gün boyunca günde 2 gram zencefil tüketen bireylerde, kas ağrısının %25 oranında azaldığı görülmüştür. (11)

Kadınların yaşadığı adet sancılarına karşı da zencefilin iyileştirici etkisi vardır. Menstrüel döngünün ilk 3 günü boyunca her gün 1 gram toz zencefil tüketen kadınların adet sancıları azalmıştır. (12)

Özet: Zencefil anti-inflamatuvar özellikleri sayesinde, egzersizin sebep olduğu kas ağrılarını ve kadınlarda menstrüel döngüde görülen ağrı ve sancıları tedavi edebilmektedir.

6. Kan Şekerini Düşürebilir

Zencefilin diyabet üzerindeki etkileriyle ilgili çok fazla bulgu elde edilmemiş olsa da, 2015 tarihli bir araştırma zencefilin Tip 2 diyabet hastalarında kan şekerini düşürdüğünü göstermektedir. 12 hafta boyunca günde 2 gram toz zencefil tüketen diyabet hastalarının açlık kan şekerinin %12 oranında düştüğü görülmüştür. Uzun süreli kan şekerini değerlendirmekte kullanılan bir gösterge olan HbA1c de %10 azalmıştır. (13)    

Özet: Yakın tarihli bir çalışmaya göre zencefil, kan şekerini düşürüp anti-diyabetik bir özelliğe sahip olabilir. Ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. 

7. Antibakteriyel ve Anti-inflamatuvar Özelliğe Sahiptir

Zencefilin, temel bileşeni olan gingerol sayesinde antibakteriyel özelliği bulunmaktadır. Bilhassa ilaca karşı dirençli pek çok bakterinin(Şarbon hastalığına neden olan Bacillus veya Koli Basili gibi) sebep olduğu rahatsızlıkları tedavi etme potansiyeline sahiptir. (14)

Diş eti iltihabı gibi hastalıklara sebep olan ağızdaki bakterilere karşı da etkili olan zencefil, aynı zamanda anti-inflamatuvar özelliğiyle kireçlenmenin neden olduğu ağrılarla da baş edebilmektedir. (15)

Özet: Zencefildeki gingerol isimli ana bileşen madde sayesinde zencefil, çeşitli hastalıklara yol açan bakterilere karşı vücudu korur. Kireçlenmenin yol açtığı ağrılara karşı da etkili bir anti-inflamatuvar özelliği vardır.

8. Alzheimer’ı Önleme Potansiyeline Sahiptir

Alzheimer hastalığına yol açan temel etkenler, serbest radikallerin yol açtığı oksidatif stres ve kronik inflamasyon olarak görülür. Yukarıda da bahsedildiği gibi zencefilin ana bileşeni olan gingerolün antioksidan özelliği burada devreye girer. (2) Hayvanlar üzerinde yapılan bazı deneyler, zencefildeki biyo-aktif bileşiklerin beyinde inflamatuvar tepkileri engelleyebildiğini gösterir. (16)

Yine hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalara göre, zencefilin yaşlanmaya bağlı beyindeki bazı davranış bozukluklarına ve Alzheimer ve benzeri semptomlara karşı beyni koruyabildiği söylenebilir. (17)(18)

Orta yaşlı 60 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada da, zencefil özünün tepki verme hızını ve kısa süreli belleği iyileştirdiği görülmüştür. (19)

Özet: Antioksidan bakımından güçlü biyo-aktif bileşikleri sayesinde zencefilin beynin fonksiyonları üzerinde olumlu bir etkisi vardır ve Alzheimer gibi hastalıklara karşı koruyabilir.

Pratik, Lezzetli ve Şifalı: Zencefil Çayı

Zencefili tüketmenin yaygın iki yolu vardır: zencefil kökünün doğrudan kullanımı veya kurutulmuş kökün öğütülüp toz haline getirilmesi. Toz zencefili çeşitli yemeklere baharat olarak ekleyerek kullanabilirsiniz. Bunun yanında, zencefilin yukarıda bahsedilen faydalarına en pratik ve sağlıklı şekilde ulaşmanın yolu zencefil çayıdır diyebiliriz. Zencefil çayı, araba tutması sebebiyle veya tıbbi operasyon sonrası meydana gelen mide bulantılarına iyi gelecek bir çaydır. O kadar ki, araştırmacılar zencefil özünün, ilaç kullanamayan hamilelerde veya kemoterapi tedavisi gören bireylerde bulantının alternatif bir ilacı olabileceğini söylemiştir. (20)

10 aşırı kilolu erkek üzerinde yapılan bir çalışma, sıcak zencefil çayı tüketmenin tokluk hissi verdiğini ve açlığı azalttığını göstermekte. (21)  Başka çalışmalarla da desteklenen bu duruma göre, kilo vermek için zencefil çayı tüketmek etkili olabilir. Zencefil çayını şu şekilde hazırlayabilirsiniz:

Malzemeler

Zencefil kökü     

2 fincan su 

Yarım limonun suyu 

Bal

Öncelikle zencefil kökünü yıkayın ve soyun. Daha sonra ince ince dilimleyin. Küçük bir tencereyi 2 fincan suyla doldurun. Dilimlediğiniz zencefil köklerinden 4-6 dilimi bu tencerenin içine koyun(çayda tercih ettiğiniz sertlik miktarına göre dilim sayısını artırabilirsiniz). 10 ila 20 dakika kadar yavaşça kaynatın. Daha sonra ocaktan alın ve içine yarım limonun suyunu ve tatlandırıcı olarak istediğiniz miktarda bal ekleyin. Hem lezzetli hem de sağlığa son derece faydalı zencefil çayınız hazır.

Sonuç

Çeşitli vitamin ve mineraller yönünden zengin olan zencefilin temel biyo-aktif maddesi olan gingerol ve ona benzeyen diğer fitokimyasal bileşikler, zencefili sağlık dostu bir bitki yapar. Zira bu içerik, zencefilin antioksidan ve anti-inflamatuvar özelliklerinin güçlü olmasını sağlar. Zencefil midenin boşaltım hızını artırabilir ve böylece hazımsızlık sorununa karşı korur. En etkin mücadele ettiği durumlardan biri, mide bulantısıdır. Kolesterolü düşürerek olası kalp ve damar hastalıklarından koruyabilir. Her ne kadar daha fazla araştırılmaya ihtiyaç duyuluyor olsa da, zencefilin özellikle Tip 2 diyabet hastalarında kan şekerini düşürücü ve her türlü bireyde beyindeki yaşlanmaya bağlı fonksiyon bozuklarını ve rahatsızlıklarını önleyici etkiye sahip olabileceğini ifade etmeden geçmemek gerekir. Zencefil çayı da tüm bu faydaları içermektedir. Ayrıca kilo verme için de tavsiye edilen lezzetli bir tüketim biçimidir. Elbette egzersiz ve düzenli beslenme olmadan, sadece çay tüketimiyle kilo vermenin mümkün ve sağlıklı olmadığını bilmelisiniz. 

UYARI: Burada yer alan bilgiler sağlıklı bireyler içindir. Tek tip tüketim önerilmemektedir. İçerikte yer alan bilgiler özel durumlarda veya hastalıklarda farklılık gösterebilir. En doğru bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize danışınız.